1. Już na początkowym etapie postępowania przygotowawczego należy ustalać mienie stanowiące korzyść majątkową osiągniętą z popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlegające przepadkowi lub zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi.
2. Ustalenia, o których mowa w ust. 1, powinny dotyczyć również mienia, co do którego istnieją podstawy do zastosowania domniemań prawnych z art. 45 przepadek korzyści majątkowej lub jej równowartości § 2 i 3 k.k. i art. 33 przepadek korzyści majątkowej § 2–4 k.k.s.
3. W sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, w związku z którymi mogą zostać wydane orzeczenia, o których mowa w art. 291 zabezpieczenie wykonania orzeczenia na mieniu § 1 i 3 k.p.k. lub art. 131 zabezpieczenie majątkowe § 1 i 3 k.k.s., należy na jak najwcześniejszym etapie postępowania przygotowawczego dążyć do ustalenia stanu majątkowego podmiotów, na których mieniu może zostać zastosowane zabezpieczenie majątkowe.
W razie potrzeby, gdy istnieją przesłanki do wydania postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym, prokurator może zarządzić sporządzenie przez komornika sądowego protokołu stanu faktycznego, o którym mowa w art. 3 zadania komornika ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 590 i 614), dotyczącego mienia podejrzanego.
1. Przed wydaniem postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym prokurator, w razie potrzeby, przesłuchuje podejrzanego lub inne osoby na okoliczności dotyczące mienia, które może być przedmiotem zabezpieczenia.
2. W protokole przesłuchania podejrzanego należy zamieścić informację o jego majątku osobistym, a jeżeli pozostaje on w związku małżeńskim – także o ustroju majątkowym oraz majątku wspólnym.
1. W postanowieniu o zabezpieczeniu majątkowym wymienia się wszystkie tytuły zabezpieczenia mające zastosowanie w sprawie, wskazuje się mienie podlegające zajęciu i sposób jego zajęcia oraz określa się kwotowo przedmiot, sposób i zakres zabezpieczenia, mając na uwadze wyłączenie, o którym mowa w art. 293 § 2 zdanie trzecie k.p.k.
2. W przypadku zastosowania domniemań z art. 45 przepadek korzyści majątkowej lub jej równowartości § 2 i 3 k.k. lub z art. 33 przepadek korzyści majątkowej § 2–4 k.k.s. w postanowieniu należy wskazać istotę domniemania.
3. W postanowieniu należy wskazać szacunkową wartość nieruchomości, ruchomości i praw majątkowych podlegających zabezpieczeniu, z wyjątkiem wierzytelności stanowiących stałe źródło przychodu.
4. W razie gdy określenie nawet szacunkowej wartości mienia, a w szczególności przedsiębiorstwa, przedmiotów o wartości artystycznej, historycznej lub naukowej, wymaga wiadomości specjalnych, jego zabezpieczenie powinno być poprzedzone uzyskaniem opinii biegłego, w której wartość tego mienia zostanie wskazana.
1. Odpis postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego doręcza się podejrzanemu za zwrotnym pokwitowaniem odbioru, które załącza się do akt postępowania przygotowawczego. Podejrzanemu, wobec którego zastosowano tymczasowe aresztowanie, odpis postanowienia doręcza się podczas przesłuchania lub za pośrednictwem administracji aresztu śledczego. Podejrzanemu przebywającemu na wolności odpis postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym doręcza się za pośrednictwem organu egzekucyjnego, jeżeli składniki majątkowe, na których dokonano zabezpieczenia, nie zostały uprzednio zajęte lub w inny sposób zabezpieczone przed ich usunięciem lub ukryciem.
2. Przesyłając organowi egzekucyjnemu postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym do wykonania, prokurator w piśmie przewodnim wskazuje mienie podejrzanego ujawnione w toku postępowania przygotowawczego i miejsce, w którym ono się znajduje.
3. Organ egzekucyjny, któremu przesłano do wykonania postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym, zawiadamia się o zmianie lub uchyleniu tego postanowienia.
4. O wydaniu postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego zawiadamia się za zwrotnym pokwitowaniem odbioru osobę, której mienie, w tym tymczasowo zajęte ruchomości, zostało oddane na przechowanie.
5. Jeżeli w sprawie, w której dokonano tymczasowego zajęcia, prokurator odstąpił od wydania postanowienia o zabezpieczeniu, o upadku tymczasowego zajęcia należy zawiadomić podejrzanego i osobę, której zajęte ruchomości oddano na przechowanie.
1. Zajęte ruchomości, z wyjątkiem kosztowności, książeczek oszczędnościowych, kart płatniczych, pieniędzy i papierów wartościowych, można oddać na przechowanie osobie godnej zaufania. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, usprawiedliwionych okolicznościami lub charakterem zajmowanych ruchomości, można je pozostawić u podejrzanego lub jego rodziny.
2. W toku postępowania prokurator powinien dokonywać bieżącej oceny, czy nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 232 sprzedaż przedmiotów zatrzymanych § 1 k.p.k. uzasadniające sprzedaż mienia będącego przedmiotem zabezpieczenia.
1. Kosztowności, książeczki oszczędnościowe, karty płatnicze i papiery wartościowe, zajęte przed wydaniem postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym, składa się do depozytu bankowego przed wydaniem tego postanowienia. Pokwitowanie przyjęcia do depozytu załącza się do akt sprawy.
2. Przepis ust. 1 stosuje się do innych niż kosztowności zajętych przedmiotów wartościowych, jeżeli nie zostały
one oddane na przechowanie zgodnie z § 206 ust. 1.
3. Pieniądze zajęte przed wydaniem postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym wpłaca się na odpowiedni
rachunek depozytowy, określony w art. 53a ustawy, przed wydaniem tego postanowienia. Dowód wpłaty na rachunek depozytowy załącza się do akt sprawy.
4. Jeżeli ze względów dowodowych konieczne jest zachowanie pieniędzy w postaci, w której zostały zajęte, przechowuje się je w sposób wskazany w ust. 1.
5. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do pieniędzy i innych zajętych na rachunku środków podejrzanego.
Przepis § 163 stosuje się odpowiednio do przedmiotu zabezpieczenia majątkowego.
1. Nadesłany przez organ egzekucyjny protokół dokonanego zajęcia mienia składa się do akt postępowania przygotowawczego, a jego kopię – do akt podręcznych. Jeżeli akta sprawy znajdują się już w sądzie, protokół należy przesłać sądowi w celu dołączenia do właściwych akt.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do protokołu stanu faktycznego, o którym mowa w art. 2 czynności, zadania i prawa komornika ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1309 i 1669), sporządzonego przez komornika sądowego.
1. W przypadku zabezpieczenia poprzez ustanowienie przymusowego zarządu przedsiębiorstwa i wyznaczenie zarządcy prokurator wydaje odrębne postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym odnoszące się wyłącznie do tego sposobu zabezpieczenia.
2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, oprócz danych, o których mowa w art. 292a zabezpieczenie wykonania orzeczenia przez ustanowienie przymusowego zarządu § 1 k.p.k., oraz wskazania tytułów zabezpieczenia umieszcza się także zobowiązanie zarządcy do składania sprawozdań z czynności zarządczych oraz podaje się terminy, w których te sprawozdania mają być składane.
3. W przypadku zabezpieczenia majątkowego, o którym mowa w ust. 1, wykonywanego na poczet orzeczeń określonych w art. 291 zabezpieczenie wykonania orzeczenia na mieniu § 1 k.p.k. lub art. 131 zabezpieczenie majątkowe § 1 i 3 k.k.s., następującego na dochodzie przedsiębiorstwa, prokurator powołuje biegłego w celu uzyskania opinii o zdolności przedsiębiorstwa do osiągania dochodów.
4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do zabezpieczenia, którego przedmiotem pozostaje przedsiębiorstwo, ustanawianego wyłącznie na poczet przepadku przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 44a przepadek przedsiębiorstwa § 1 i 2 k.k., lub przepadku bądź zwrotu korzyści uzyskanej z popełnienia przestępstwa, o których mowa w art. 45 przepadek korzyści majątkowej lub jej równowartości § 1 i 2 k.k. Przepis § 204 ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Prokurator na każdym etapie postępowania karnego ma obowiązek bieżącej oceny podstaw do zastosowania zabezpieczenia majątkowego oraz prawidłowości jego stosowania.
Przepisy niniejszego oddziału stosuje się odpowiednio do osoby niebędącej podejrzanym oraz jej mienia podlegającego zabezpieczeniu majątkowemu zgodnie z przepisami k.p.k.
