Art. 13. Podatnik akcyzy
1. Podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, w tym podmiot:
1) nabywający lub posiadający wyroby akcyzowe znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony;
2) będący nabywcą końcowym zużywającym energię elektryczną, jeżeli od tej energii nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu;
2a) będący nabywcą lub posiadaczem suszu tytoniowego niebędący podmiotem prowadzącym skład podatkowy, pośredniczącym podmiotem tytoniowym, grupą producentów, organizacją producentów lub producentem surowca tytoniowego, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży suszu tytoniowego;
3) u którego powstają ubytki wyrobów akcyzowych lub doszło do całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 2 katalog pojęć ustawowych ust. 1 pkt 20 lit. a–e, również gdy nie jest właścicielem tych wyrobów akcyzowych;
3a) będący uprawnionym odbiorcą – w przypadku ubytków wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 2 katalog pojęć ustawowych ust. 1 pkt 20 lit. f;
4) będący wysyłającym podmiotem zagranicznym albo przedstawicielem podatkowym;
5) będący zarejestrowanym odbiorcą, z wyłączeniem zarejestrowanego odbiorcy posiadającego zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca - z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych na rzecz innego podmiotu;
6) będący zarejestrowanym wysyłającym, jeżeli wysyła z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe z miejsca importu;
7) dokonujący użycia lub sprzedaży wyrobów węglowych, które uzyskał w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary;
8) będący pośredniczącym podmiotem tytoniowym zużywającym susz tytoniowy;
9) będący podmiotem prowadzącym skład podatkowy zużywającym susz tytoniowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich;
10) będący pośredniczącym podmiotem węglowym używającym wyrobów węglowych;
11) będący finalnym nabywcą węglowym – w przypadku, o którym mowa w art. 9a przedmiot opodatkowania wyrobów węglowych ust. 1 pkt 5;
12) będący pośredniczącym podmiotem gazowym używającym wyrobów gazowych;
13) będący finalnym nabywcą gazowym – w przypadku, o którym mowa w art. 9c przedmiot opodatkowania akcyzą wyrobów gazowych ust. 1 pkt 5;
14) będący przedsiębiorstwem w spadku, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo do dnia upływu terminu do powołania zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 12 uprawnienie do powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy ust. 10 tej ustawy, w przypadku gdy nie ustanowiono zarządu sukcesyjnego, a osoby, o których mowa w art. 14 uprawnienie do zarządzania przedsiębiorstwem w spadku do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego lub wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego tej ustawy, dokonały czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub zaistniał wobec nich stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, przy czym przedsiębiorstwo w spadku uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.
1a. Podatnikiem z tytułu produkcji:
1) papierosów, o której mowa w art. 99 produkcja wyrobów tytoniowych ust. 1a,
2) płynu do papierosów elektronicznych, o której mowa w art. 99b ustawowe pojęcie produkcji płynu do papierosów elektronicznych ust. 1,
3) wyrobów nowatorskich, o której mowa w art. 99c ustawowe pojęcie produkcji wyrobów nowatorskich ust. 1
- niezgodnej z art. 47 produkcja wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym, magazynowanie wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która produkuje te wyroby akcyzowe, oraz każda inna osoba, która uczestniczy w ich produkcji.
1b. Jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu produkcji:
1) papierosów, o której mowa w art. 99 produkcja wyrobów tytoniowych ust. 1a,
2) płynu do papierosów elektronicznych, o której mowa w art. 99b ustawowe pojęcie produkcji płynu do papierosów elektronicznych ust. 1,
3) wyrobów nowatorskich, o której mowa w art. 99c ustawowe pojęcie produkcji wyrobów nowatorskich ust. 1
- niezgodnej z art. 47 produkcja wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym, magazynowanie wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, ciąży na kilku podatnikach, podatnicy ci ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe.
2. Podatnikiem jest również podmiot niebędący importerem, jeżeli ciąży na nim obowiązek uiszczenia cła.
3. Podatnikiem z tytułu wyprowadzenia ze składu podatkowego, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, wyrobów akcyzowych niebędących własnością podmiotu prowadzącego ten skład podatkowy jest podmiot będący właścicielem tych wyrobów, który uzyskał od właściwego naczelnika urzędu skarbowego zezwolenie, o którym mowa w art. 54 zezwolenie wyprowadzenia ust. 1.
4. Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podatnikach z tytułu dokonania czynności lub zaistnienia stanu faktycznego, o których mowa w art. 8 przedmiot opodatkowania ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2, 3 i 5, których przedmiotem są te same wyroby akcyzowe, zapłata akcyzy związanej z tymi wyrobami przez jednego z tych podatników powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego pozostałych podatników.
5. Podatnikiem w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego:
1) energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
2) wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego
– od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest podmiot reprezentujący wyznaczony przez podmiot zagraniczny.
5a. W przypadku prowadzenia działalności w zakresie suszu tytoniowego przez przedsiębiorcę zagranicznego, o którym mowa w art. 20d wniosek o wpis do rejestru pośredniczących podmiotów tytoniowych pkt 1 lit. c, i powstania zobowiązania podatkowego w stosunku do suszu tytoniowego podatnikiem akcyzy jest podmiot reprezentujący przedsiębiorcę zagranicznego.
6. W przypadku:
1) niewyznaczenia podmiotu reprezentującego lub
2) odmowy rejestracji w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych podmiotu reprezentującego, lub
3) nieprzesłania w terminie przez nabywcę końcowego podmiotowi reprezentującemu kopii faktury, o której mowa w art. 24 obowiązek składania deklaracji przez podatnika w przypadku energii elektrycznej ust. 1 pkt 1
– podatnikiem z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest nabywca końcowy, który dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej.
6a. W przypadku:
1) niewyznaczenia podmiotu reprezentującego lub
2) odmowy rejestracji w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych podmiotu reprezentującego, lub
3) nieprzesłania w terminie przez finalnego nabywcę gazowego podmiotowi reprezentującemu kopii faktury, o której mowa w art. 24b obowiązki podatnika akcyzy w przypadku wyrobów gazowych ust. 1 pkt 1
– podatnikiem z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest finalny nabywca gazowy, który dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych.
7. (uchylony)
1) nabywający lub posiadający wyroby akcyzowe znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony;
2) będący nabywcą końcowym zużywającym energię elektryczną, jeżeli od tej energii nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu;
2a) będący nabywcą lub posiadaczem suszu tytoniowego niebędący podmiotem prowadzącym skład podatkowy, pośredniczącym podmiotem tytoniowym, grupą producentów, organizacją producentów lub producentem surowca tytoniowego, który wyprodukował susz tytoniowy, jeżeli nie została od niego zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży suszu tytoniowego;
3) u którego powstają ubytki wyrobów akcyzowych lub doszło do całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 2 katalog pojęć ustawowych ust. 1 pkt 20 lit. a–e, również gdy nie jest właścicielem tych wyrobów akcyzowych;
3a) będący uprawnionym odbiorcą – w przypadku ubytków wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 2 katalog pojęć ustawowych ust. 1 pkt 20 lit. f;
4) będący wysyłającym podmiotem zagranicznym albo przedstawicielem podatkowym;
5) będący zarejestrowanym odbiorcą, z wyłączeniem zarejestrowanego odbiorcy posiadającego zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca - z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych na rzecz innego podmiotu;
6) będący zarejestrowanym wysyłającym, jeżeli wysyła z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe z miejsca importu;
7) dokonujący użycia lub sprzedaży wyrobów węglowych, które uzyskał w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary;
8) będący pośredniczącym podmiotem tytoniowym zużywającym susz tytoniowy;
9) będący podmiotem prowadzącym skład podatkowy zużywającym susz tytoniowy do innych celów niż produkcja wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich;
10) będący pośredniczącym podmiotem węglowym używającym wyrobów węglowych;
11) będący finalnym nabywcą węglowym – w przypadku, o którym mowa w art. 9a przedmiot opodatkowania wyrobów węglowych ust. 1 pkt 5;
12) będący pośredniczącym podmiotem gazowym używającym wyrobów gazowych;
13) będący finalnym nabywcą gazowym – w przypadku, o którym mowa w art. 9c przedmiot opodatkowania akcyzą wyrobów gazowych ust. 1 pkt 5;
14) będący przedsiębiorstwem w spadku, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo do dnia upływu terminu do powołania zarządcy sukcesyjnego, o którym mowa w art. 12 uprawnienie do powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy ust. 10 tej ustawy, w przypadku gdy nie ustanowiono zarządu sukcesyjnego, a osoby, o których mowa w art. 14 uprawnienie do zarządzania przedsiębiorstwem w spadku do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego lub wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego tej ustawy, dokonały czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub zaistniał wobec nich stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą, przy czym przedsiębiorstwo w spadku uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.
1a. Podatnikiem z tytułu produkcji:
1) papierosów, o której mowa w art. 99 produkcja wyrobów tytoniowych ust. 1a,
2) płynu do papierosów elektronicznych, o której mowa w art. 99b ustawowe pojęcie produkcji płynu do papierosów elektronicznych ust. 1,
3) wyrobów nowatorskich, o której mowa w art. 99c ustawowe pojęcie produkcji wyrobów nowatorskich ust. 1
- niezgodnej z art. 47 produkcja wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym, magazynowanie wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która produkuje te wyroby akcyzowe, oraz każda inna osoba, która uczestniczy w ich produkcji.
1b. Jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu produkcji:
1) papierosów, o której mowa w art. 99 produkcja wyrobów tytoniowych ust. 1a,
2) płynu do papierosów elektronicznych, o której mowa w art. 99b ustawowe pojęcie produkcji płynu do papierosów elektronicznych ust. 1,
3) wyrobów nowatorskich, o której mowa w art. 99c ustawowe pojęcie produkcji wyrobów nowatorskich ust. 1
- niezgodnej z art. 47 produkcja wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym, magazynowanie wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, ciąży na kilku podatnikach, podatnicy ci ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe.
2. Podatnikiem jest również podmiot niebędący importerem, jeżeli ciąży na nim obowiązek uiszczenia cła.
3. Podatnikiem z tytułu wyprowadzenia ze składu podatkowego, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, wyrobów akcyzowych niebędących własnością podmiotu prowadzącego ten skład podatkowy jest podmiot będący właścicielem tych wyrobów, który uzyskał od właściwego naczelnika urzędu skarbowego zezwolenie, o którym mowa w art. 54 zezwolenie wyprowadzenia ust. 1.
4. Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podatnikach z tytułu dokonania czynności lub zaistnienia stanu faktycznego, o których mowa w art. 8 przedmiot opodatkowania ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2, 3 i 5, których przedmiotem są te same wyroby akcyzowe, zapłata akcyzy związanej z tymi wyrobami przez jednego z tych podatników powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego pozostałych podatników.
5. Podatnikiem w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego:
1) energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
2) wyrobów gazowych przez finalnego nabywcę gazowego
– od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest podmiot reprezentujący wyznaczony przez podmiot zagraniczny.
5a. W przypadku prowadzenia działalności w zakresie suszu tytoniowego przez przedsiębiorcę zagranicznego, o którym mowa w art. 20d wniosek o wpis do rejestru pośredniczących podmiotów tytoniowych pkt 1 lit. c, i powstania zobowiązania podatkowego w stosunku do suszu tytoniowego podatnikiem akcyzy jest podmiot reprezentujący przedsiębiorcę zagranicznego.
6. W przypadku:
1) niewyznaczenia podmiotu reprezentującego lub
2) odmowy rejestracji w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych podmiotu reprezentującego, lub
3) nieprzesłania w terminie przez nabywcę końcowego podmiotowi reprezentującemu kopii faktury, o której mowa w art. 24 obowiązek składania deklaracji przez podatnika w przypadku energii elektrycznej ust. 1 pkt 1
– podatnikiem z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest nabywca końcowy, który dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej.
6a. W przypadku:
1) niewyznaczenia podmiotu reprezentującego lub
2) odmowy rejestracji w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych podmiotu reprezentującego, lub
3) nieprzesłania w terminie przez finalnego nabywcę gazowego podmiotowi reprezentującemu kopii faktury, o której mowa w art. 24b obowiązki podatnika akcyzy w przypadku wyrobów gazowych ust. 1 pkt 1
– podatnikiem z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych od podmiotu zagranicznego niemającego siedziby, miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju jest finalny nabywca gazowy, który dokonał nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych.
7. (uchylony)