Prawo upadłościowe (poprzedni tytuł: Prawo upadłościowe i naprawcze)

1. Postępowanie w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego wszczyna się na wniosek zarządcy zagranicznego albo dłużnika, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem.
2. Do wniosku o uznanie należy dołączyć:
1) odpis orzeczenia lub decyzji o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego i ustanowieniu zarządcy albo
2) zaświadczenie sądu zagranicznego potwierdzające prowadzenie postępowania i wyznaczenie zagranicznego zarządcy;
3) spis wierzycieli, których miejsce zamieszkania, siedziba lub główny ośrodek podstawowej działalności znajdują się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, wierzycieli, których wierzytelności wynikają z działalności ekonomicznej dłużnika prowadzonej w Rzeczypospolitej Polskiej, oraz wierzycieli, którym przysługują wobec dłużnika wierzytelności zabezpieczone na majątku dłużnika położonym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej hipoteką, zastawem, zastawem skarbowym, zastawem rejestrowym, hipoteką morską lub przeniesieniem na zabezpieczenie rzeczy, wierzytelności lub innych praw majątkowych.
3. W przypadku braku dokumentów wymienionych w ust. 2 pkt 1 i 2 do wniosku należy dołączyć inny wiarygodny dowód na piśmie wszczęcia zagranicznego postępowania i wyznaczenia zagranicznego zarządcy.
4. Do wniosku należy ponadto dołączyć oświadczenie wnioskodawcy o innych postępowaniach zagranicznych prowadzonych wobec upadłego, które są znane wnioskodawcy, oraz oświadczenie zawierające informacje o terminie zgłaszania wierzytelności, adresie, pod którym wierzytelności należy zgłaszać, jak również o innych niezbędnych danych, które należy podać w zgłoszeniu, oraz o języku zgłoszenia.
5. Do dokumentów lub dowodów na piśmie, wymienionych w ust. 2–4, należy ponadto dołączyć ich uwierzytelnione tłumaczenie na język polski.
6. Wnioskodawca uiszcza zaliczkę na wydatki w toku postępowania w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i wraz z wnioskiem przedstawia dowód jej uiszczenia. W przypadku nieuiszczenia zaliczki przewodniczący wzywa do jej uiszczenia w terminie tygodnia pod rygorem zwrotu wniosku.

Uczestnikami postępowania w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego są zarządca zagraniczny albo dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem.

Zawiadomienia uczestników postępowania o pierwszym posiedzeniu sądu można dokonać za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przesyłką poleconą, odpowiednio za potwierdzeniem odbioru albo za zwrotnym pokwitowaniem odbioru, albo na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 objaśnienie pojęć pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 zadania ministra w zakresie utrzymania i rozwoju bazy adresów elektronicznych tej ustawy.

Po wniesieniu wniosku o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, wnioskodawca jest obowiązany niezwłocznie informować sąd:
1) o zmianie postępowania zagranicznego, którego dotyczy wniosek o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, oraz o ustanowieniu lub zmianie zarządcy;
2) o innych zagranicznych postępowaniach upadłościowych dotyczących dłużnika oraz innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika, które są znane wnioskodawcy.

1. Z dniem wniesienia wniosku o uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd na wniosek wnioskodawcy może:
1) wydać postanowienie o zabezpieczeniu;
2) zabezpieczyć dowody potrzebne do dochodzenia roszczeń przeciw dłużnikowi.
2. Sąd może odmówić wydania postanowienia o zabezpieczeniu, jeżeli zabezpieczenie to utrudniłoby zarządzanie majątkiem upadłego w głównym zagranicznym postępowaniu upadłościowym.

Orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego podlega uznaniu, jeżeli:
1) dotyczy sprawy, która nie należy do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich;
2) uznanie nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego w Rzeczypospolitej Polskiej.

1. W postanowieniu o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego określa się:
1) imię i nazwisko albo firmę upadłego oraz odpowiednio miejsce zamieszkania albo siedzibę upadłego, a gdy dłużnikiem (upadłym) jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
1a) numer identyfikacyjny upadłego albo nazwę rejestru, do którego jest wpisany upadły, i numer wpisu do rejestru, albo inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację upadłego, a także NIP upadłego, jeżeli upadły ma taki numer;
2) sąd zagraniczny, który ogłosił upadłość;
3) zarządcę zagranicznego przez wskazanie jego imienia i nazwiska albo firmy oraz odpowiednio miejsca zamieszkania albo siedziby;
4) czy uznane postępowanie jest postępowaniem głównym czy ubocznym.
1a. Przez inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, rozumie się dane, o których mowa w art. 22 wymogi wniosku o ogłoszenie upadłości ust. 4.
2. W postanowieniu o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego wzywa się wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności, wskazując termin zgłaszania wierzytelności oraz adres, pod którym wierzytelności należy zgłosić, jak również niezbędne dane, które należy podać w zgłoszeniu, i język zgłoszenia.
3. Postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego obwieszcza się.
4. Odpis postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego doręcza się wierzycielom wskazanym przez wnioskodawcę w spisie, o którym mowa w art. 386 wniosek o uznanie zagranicznego postępowania upadłościowego ust. 2 pkt 3, oraz innym wierzycielom wskazanym w tym przepisie, jeżeli są znani sądowi, nawet jeżeli nie zostali wskazani w spisie przedłożonym przez wnioskodawcę. Wierzycieli poucza się o skutkach uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego oraz o możliwości złożenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego i skutkach niezłożenia wniosku w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia.
5. Na postanowienie w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego przysługuje zażalenie wnioskodawcy oraz wierzycielom, o których mowa w art. 386 wniosek o uznanie zagranicznego postępowania upadłościowego ust. 2 pkt 3. Zażalenie rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.

1. Niezwłocznie po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd zabezpiecza majątek dłużnika znajdujący się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego.
2. Czynności zagranicznego zarządcy albo dłużnika sprawującego zarząd własny majątkiem, dotyczące majątku znajdującego się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przekraczające zakres zwykłego zarządu wymagają zgody tymczasowego nadzorcy sądowego pod rygorem nieważności, chyba że wymagają zgody sądu. Zgody tymczasowego nadzorcy sądowego wymaga również wywiezienie składników majątku dłużnika poza teren Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Zabezpieczenie przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego upada z mocy prawa z chwilą wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego, prawomocnego oddalenia lub odrzucenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego lub umorzenia postępowania w przedmiocie wniosku albo niezłożenia wniosku o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
4. Z dniem uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego zarówno głównego, jak i ubocznego sąd na wniosek zarządcy zagranicznego może zabezpieczyć dowody.

1. Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, uznanie orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego skutkuje z mocy prawa uznaniem wydanych w jego toku orzeczeń dotyczących powołania, odwołania oraz zmiany zarządcy zagranicznego, a także orzeczeń dotyczących toku zagranicznego postępowania upadłościowego, jego zawieszenia i zakończenia.
2. Egzekucja przeciwko upadłemu na podstawie zagranicznych tytułów egzekucyjnych wykonalnych w państwie, w którym zostały wydane w uznanym zagranicznym postępowaniu upadłościowym, w tym na podstawie listy wierzytelności lub innych podobnych dokumentów, jak również egzekucja na podstawie postanowień układu zawartego w uznanym zagranicznym postępowaniu upadłościowym, a także egzekucja na podstawie wyciągów, odpisów i innych podobnych dokumentów wystawionych na podstawie układu zawartego w uznanym postępowaniu upadłościowym, może być prowadzona po stwierdzeniu ich wykonalności przez sąd uznający orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
3. Stwierdzenie wykonalności następuje przez nadanie klauzuli wykonalności na wniosek wierzyciela. Do stwierdzenia istnienia podstaw wykonalności przepis art. 392 przesłanki uznania zagranicznego postępowania upadłościowego stosuje się odpowiednio.

1. Postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego może być w każdym czasie zmienione lub uchylone w przypadku późniejszego wykrycia, że nie było podstaw do jego uznania albo podstawy te przestały istnieć.
1a. Sąd uchyla postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, jeżeli w zagranicznym postępowaniu upadłościowym został przyjęty układ, którego treść jest rażąco sprzeczna z polskim prawem.
2. Postępowanie w przedmiocie uchylenia lub zmiany orzeczenia o uznaniu zagranicznego postępowania upadłościowego może być wszczęte na wniosek każdego, kogo uznanie może dotyczyć, a także z urzędu.
3. Przepisy art. 393 postanowienie o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

1. W postanowieniu o zmianie orzeczenia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego sąd określa zakres zmian, w szczególności zakres uprawnień zarządcy zagranicznego.
2. W przypadku pozbawienia zarządcy zagranicznego prawa do prowadzenia postępowań cywilnych, wszczęte przez niego postępowania podlegają umorzeniu, chyba że sąd prowadzący postępowanie postanowi, że do postępowań tych może wstąpić inny zarządca zagraniczny albo syndyk ustanowiony w postępowaniu upadłościowym lub dłużnik. Do interwencji ubocznych zgłoszonych przez zarządcę zagranicznego przepis ten stosuje się odpowiednio.

1. Z dniem uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego do skutków wszczęcia zagranicznego postępowania upadłościowego dla prowadzonych w Rzeczypospolitej Polskiej postępowań sądowych, egzekucyjnych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych lub przed sądami polubownymi stosuje się prawo polskie z uwzględnieniem, likwidacyjnego lub restrukturyzacyjnego charakteru zagranicznego postępowania upadłościowego, zakresu pozbawienia dłużnika prawa zarządu majątkiem oraz zakresu objęcia wierzytelności układem. Prawo polskie stosuje się również do oceny możliwości wszczęcia postępowania po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.
2. Przepis ust. 1 nie wyklucza jednak możliwości wnoszenia powództw przeciwko upadłemu, jeżeli jest to konieczne dla zachowania praw osób trzecich.

Przepis art. 397 skutki uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego nie ogranicza praw wierzycieli do żądania wszczęcia postępowania upadłościowego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz do zgłaszania wierzytelności w takim postępowaniu.

Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego postępowanie toczy się w sądzie, który uznał orzeczenie.

1. Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu głównego zagranicznego postępowania upadłościowego zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, sporządza spis inwentarza i oszacowanie, które obejmują wchodzący do masy upadłości majątek upadłego znajdujący się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Spis inwentarza wraz z oszacowaniem zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, składa sądowi uznającemu orzeczenie o wszczęciu zagranicznego postępowania w terminie czterech miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o uznaniu. O dokonanym spisie i oszacowaniu obwieszcza się. Wnioski o wyłączenie z masy upadłości rozpoznaje sąd uznający. Termin do wniesienia takich wniosków wynosi trzydzieści dni od dnia obwieszczenia.
2. Po sporządzeniu spisu inwentarza i oszacowania zarządca zagraniczny lub dłużnik, któremu pozostawiono zarząd własny majątkiem, składa sądowi uznającemu plan likwidacji majątku położonego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogólną informację o przewidywanym sposobie zaspokojenia wierzycieli, w tym również mających miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej. Na tej podstawie sąd uznający postanowieniem wyda zezwolenie na likwidację majątku upadłego znajdującego się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Postanowienie to sąd uznający wydaje nie wcześniej niż po upływie terminu, w którym można żądać wyłączenia z masy upadłości. Na postanowienie o odmowie wydania zezwolenia przysługuje zażalenie, które rozpoznaje sąd drugiej instancji w składzie trzech sędziów zawodowych.
3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, nie obejmuje mienia, o które toczy się postępowanie o wyłączenie z masy upadłości. Zarządca zagraniczny jest uprawniony do likwidacji tego mienia dopiero po uprawomocnieniu się wyroku oddalającego powództwo o wyłączenie z masy upadłości lub po umorzeniu postępowania w tej sprawie, a gdy powództwa tego nie wniesiono, po upływie terminu, w którym powództwo takie skarżący mógł wnieść.
4. Do ustalenia składu masy upadłości, spisu inwentarza i oszacowania, wyłączeń z masy upadłości, zarządu masą upadłości znajdującą się w Rzeczypospolitej Polskiej oraz likwidacji masy upadłości stosuje się przepisy niniejszej ustawy. Sąd uznający może zezwolić na likwidację masy upadłości w inny sposób, jeżeli nie narusza to podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Po zakończeniu likwidacji majątku znajdującego się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sąd uznający wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.
6. Sąd uznający wydaje również postanowienie o zakończeniu postępowania w przypadku wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego oraz w przypadku uprawomocnienia się postanowienia o uchyleniu postanowienia o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego.

Po uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego zarządca zagraniczny jest uprawniony do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz do udziału w postępowaniu upadłościowym prowadzonym przez sądy polskie, tak jak wierzyciel.

1. W przypadku uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego, skutki ogłoszenia upadłości co do majątku upadłego położonego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zobowiązań, które powstały lub mają być wykonywane w Rzeczypospolitej Polskiej, ocenia się według prawa polskiego.
2. Bezskuteczność i zaskarżanie czynności upadłego, dotyczących znajdujących się w Rzeczypospolitej Polskiej składników mienia wchodzącego w skład masy upadłości, ocenia się według prawa polskiego.

1. Zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych ograniczonymi prawami rzeczowymi na rzeczach znajdujących się w Rzeczypospolitej Polskiej albo wpisanymi do ksiąg wieczystych i rejestrów w Rzeczypospolitej Polskiej następuje według prawa polskiego. Przepisu art. 313 sprzedaż w postępowaniu upadłościowym ust. 2 zdanie piąte nie stosuje się.
2. Hipoteka wygasa z chwilą zawarcia umowy sprzedaży, pod warunkiem że środki wpłyną na rachunek depozytowy Ministra Finansów. Podstawą wykreślenia hipoteki jest zaświadczenie sądu uznającego.
3. Wypłata kwot z depozytu następuje bezpośrednio na rzecz wierzycieli po zatwierdzeniu planu podziału sporządzonego przez zagranicznego zarządcę albo na podstawie postanowienia sądu uznającego, jeżeli nie sporządzono planu podziału.