§ 1. Pokrzywdzonym jest ten, czyje dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie.
§ 2. W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe.
§ 3. Do pokrzywdzonego stosuje się odpowiednio art. 49 pojęcie pokrzywdzonego § 3 oraz art. 51 zastępstwo pokrzywdzonego nie będącego osobą fizyczną Kodeksu postępowania karnego.
§ 4. Pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego lub zamiast niego.
§ 5. Do pokrzywdzonego, który złożył zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, stosuje się odpowiednio art. 304b potwierdzenie złożenia zawiadomienia o przestępstwie Kodeksu postępowania karnego.
§ 1. O przesłaniu wniosku o ukaranie oskarżyciel publiczny zawiadamia ujawnionego pokrzywdzonego, wskazując sąd, do którego wniosek skierowano, i pouczając go o uprawnieniach, o których mowa w § 3.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Pokrzywdzony może w terminie 7 dni od zawiadomienia, o którym mowa w § 1, oświadczyć, że będzie działać obok oskarżyciela publicznego jako oskarżyciel posiłkowy; po upływie tego terminu uprawnienie wygasa.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Art. 54 oświadczenie o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego § 2 i art. 56 ograniczenie liczby oskarżycieli posiłkowych Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
§ 1. W sprawach o wykroczenia ścigane na żądanie pokrzywdzonego, pokrzywdzony może samodzielnie wnieść wniosek o ukaranie jako oskarżyciel posiłkowy.
§ 2. W sprawach o wykroczenia inne niż określone w § 1, pokrzywdzony może samodzielnie wnieść wniosek o ukaranie jako oskarżyciel posiłkowy, jeżeli w ciągu miesiąca od powiadomienia o wykroczeniu organu uprawnionego do występowania w tych sprawach w charakterze oskarżyciela publicznego nie zostanie powiadomiony o wniesieniu przez ten organ wniosku o ukaranie albo otrzyma zawiadomienie, o którym mowa w art. 54 czynności wyjaśniające § 2.
§ 3. Jeżeli pokrzywdzony złożył wniosek o ukaranie, pomimo że oskarżyciel publiczny także złożył taki wniosek, wniosek pokrzywdzonego traktuje się jako oświadczenie wskazane w art. 26 zawiadomienie pokrzywdzonego o przesłaniu wniosku o ukaranie i pouczenie o uprawnieniach § 3.
§ 4. Prezes sądu lub referendarz sądowy zawiadamia o wniesieniu wniosku o ukaranie, o którym mowa w § 1 i 2, właściwego oskarżyciela publicznego. Jeżeli oskarżyciel ten w ciągu 14 dni od otrzymania zawiadomienia wniesie w sprawie o ten sam czyn tej samej osoby publiczny wniosek o ukaranie, wniosek pokrzywdzonego traktuje się jak oświadczenie wskazane w art. 26 zawiadomienie pokrzywdzonego o przesłaniu wniosku o ukaranie i pouczenie o uprawnieniach § 3.
§ 5. Art. 55 subsydiarny akt oskarżenia § 3 Kodeksu postępowania karnego stosuje się.
§ 1. Odstąpienie oskarżyciela posiłkowego, o którym mowa w art. 27 uprawnienia pokrzywdzonego § 1 i 2, od oskarżenia powoduje umorzenie postępowania. Postanowienie o umorzeniu postępowania może wydać także referendarz sądowy.
§ 2. Odstąpienie oskarżyciela posiłkowego, o którym mowa w art. 26 zawiadomienie pokrzywdzonego o przesłaniu wniosku o ukaranie i pouczenie o uprawnieniach § 3, od oskarżenia nie tamuje rozpoznania sprawy. Art. 57 odstąpienie oskarżyciela posiłkowego od oskarżenia § 1 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
§ 1. Niestawiennictwo prawidłowo powiadomionego pokrzywdzonego i oskarżyciela posiłkowego na rozprawę lub posiedzenie nie tamuje toku sprawy, chyba że ustawa stanowi inaczej.
§ 2. Niestawiennictwo oskarżyciela posiłkowego, o którym mowa w art. 27 uprawnienia pokrzywdzonego § 1 i 2, bez usprawiedliwienia, uważa się za odstąpienie od oskarżenia; w takim przypadku sąd umarza postępowanie.
§ 1. Pokrzywdzony i oskarżyciel posiłkowy może korzystać z pomocy jednego pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny, a w wypadku, gdy pokrzywdzonym jest instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, także pracownik tej instytucji lub jej organu nadrzędnego.
§ 2. Do pełnomocnika stosuje się odpowiednio przepisy art. 22 przesłanki wyznaczenia obrońcy z urzędu i art. 23 wyznaczanie obrońcy z urzędu niniejszego kodeksu oraz art. 83 zasady ustanawiania obrońcy, art. 84 uprawnienia i obowiązki obrońcy z urzędu, art. 86 obowiązek działania obrońcy na korzyść oskarżonego § 2 i art. 89 odesłanie do przepisów postępowania cywilnego o pełnomocnictwie Kodeksu postępowania karnego.
§ 1. W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego, o którym mowa w art. 27 uprawnienia pokrzywdzonego § 1 i 2, sąd lub referendarz sądowy zawiesza postępowanie, a osoby najbliższe mogą wstąpić w prawa zmarłego. Jeżeli w terminie zawitym miesiąca od dnia śmierci oskarżyciela osoba uprawniona nie wstąpi w prawa zmarłego, sąd lub referendarz sądowy umarza postępowanie.
§ 2. W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego, wskazanego w art. 26 zawiadomienie pokrzywdzonego o przesłaniu wniosku o ukaranie i pouczenie o uprawnieniach § 3, osoby najbliższe mogą przystąpić do postępowania w każdym jego stadium.
