1. Aplikantem może zostać ten, kto:
1) spełnia wymogi określone w art. 11 wymogi wobec kandydata na komornika ust. 1 pkt 1–6;
2) uzyskał pozytywny wynik egzaminu wstępnego z liczbą punktów kwalifikującą kandydata do przyjęcia na aplikację w ramach określonego limitu przyjęć.
2. Wpis na listę aplikantów komorniczych następuje na wniosek kandydata, na podstawie uchwały rady izby komorniczej właściwej ze względu na miejsce złożenia zgłoszenia. W uchwale o wpisie na listę aplikantów komorniczych rada izby komorniczej jest obowiązana wskazać komornika, w którego kancelarii aplikant jest albo zostanie zatrudniony.
3. Wniosek o wpis na listę aplikantów komorniczych może zostać złożony w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu wstępnego. Do wniosku kandydat załącza informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed dniem złożenia wniosku oraz oświadczenie, że nie jest przeciwko niemu prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
4. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie zamieszcza w nim klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
5. Kandydatowi spełniającemu warunki, o których mowa w ust. 1, nie można odmówić wpisu na listę aplikantów komorniczych.
1. Rada izby komorniczej podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów komorniczych w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o wpis.
2. Od uchwały, o której mowa w ust. 1, służy odwołanie do Krajowej Rady Komorniczej w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały.
3. Od ostatecznej uchwały o odmowie wpisu na listę aplikantów komorniczych kandydatowi służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały.
4. W przypadku niepodjęcia uchwały przez radę izby komorniczej w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów komorniczych lub niepodjęcia uchwały przez Krajową Radę Komorniczą w terminie 30 dni od dnia doręczenia odwołania, kandydatowi służy skarga na bezczynność do sądu administracyjnego.
1. Rada izby komorniczej doręcza Ministrowi Sprawiedliwości uchwałę o wpisie na listę aplikantów komorniczych wraz z aktami osobowymi kandydata w terminie 30 dni od dnia jej podjęcia. Rada izby komorniczej zawiadamia Ministra Sprawiedliwości o każdej uchwale o odmowie wpisu na listę aplikantów komorniczych w terminie 30 dni od dnia jej podjęcia.
2. Jeżeli zawarty w aktach osobowych wniosek o wpis nie zawiera wszystkich wymaganych informacji lub dokumentów, Minister Sprawiedliwości zwraca uchwałę wraz z aktami osobowymi kandydata radzie właściwej izby komorniczej w celu uzupełnienia.
1. Wpis na listę aplikantów komorniczych uważa się za dokonany, jeżeli Minister Sprawiedliwości nie wyrazi sprzeciwu od wpisu w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały, o której mowa w art. 90 doręczenie Ministrowi Sprawiedliwości uchwały o wpisie na listę aplikantów komorniczych ust. 1, wraz z aktami osobowymi kandydata. W przypadku, o którym mowa w art. 90 doręczenie Ministrowi Sprawiedliwości uchwały o wpisie na listę aplikantów komorniczych ust. 2, bieg tego terminu liczy się od dnia ponownego doręczenia uchwały wraz z aktami osobowymi kandydata. Minister Sprawiedliwości wyraża sprzeciw w formie decyzji.
2. Decyzja Ministra Sprawiedliwości może być zaskarżona do sądu administracyjnego przez kandydata w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia.
1. Niezwłocznie po dokonaniu wpisu na listę aplikantów komorniczych rada izby komorniczej wyznacza aplikantowi termin ślubowania. Przewodniczący rady właściwej izby komorniczej odbiera od aplikanta ślubowanie według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako aplikant komorniczy powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy prawnie chronionej, w postępowaniu swym kierować się zasadami uczciwości, godności i honoru.”.
2. Składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak mi dopomóż Bóg.”.
1. Aplikacja rozpoczyna się 1 stycznia każdego roku, trwa 2 lata i polega na zaznajomieniu aplikanta z całokształtem pracy komornika, przygotowaniu do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu komornika oraz przyswojeniu zasad etyki zawodowej.
2. Aplikanci odbywają w trakcie pierwszego roku aplikacji szkolenie z zakresu działania sądownictwa powszechnego.
3. Krajowa Rada Komornicza zawiera co roku z Dyrektorem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury porozumienie w sprawie odbywania przez aplikantów szkolenia z zakresu działania sądownictwa powszechnego, w którym ustala się plan szkolenia, mając na uwadze zarówno praktyczne, jak i teoretyczne zapoznanie aplikantów ze sposobem funkcjonowania sądów powszechnych, sposób jego odbywania i czas trwania, a także wysokość wynagrodzenia za przeprowadzenie szkolenia.
4. Aplikantowi, który odbył aplikację, rada właściwej izby komorniczej wydaje niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia zakończenia aplikacji, zaświadczenie o jej odbyciu.
1. Aplikację organizuje i prowadzi rada właściwej izby komorniczej na podstawie ramowego programu aplikacji ustalonego przez Krajową Radę Komorniczą w porozumieniu z Dyrektorem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, zatwierdzonego przez Ministra Sprawiedliwości.
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb uzgadniania i zatwierdzania ramowego programu aplikacji oraz zakres przedmiotowy szkolenia na aplikacji, mając na względzie prawidłowe i efektywne przygotowanie aplikantów do wykonywania zawodu komornika.
1. Aplikacja jest odpłatna.
2. Koszty szkolenia aplikantów są pokrywane z opłat rocznych wnoszonych przez aplikantów do właściwej izby komorniczej.
3. Rada właściwej izby komorniczej może zwolnić aplikanta od ponoszenia opłaty rocznej w całości lub części, a także odroczyć jej płatność lub rozłożyć ją na raty.
4. W przypadku podjęcia uchwały o zwolnieniu aplikanta od ponoszenia opłaty w całości lub części, koszty szkolenia tego aplikanta pokrywane są, proporcjonalnie do wysokości zwolnienia, ze środków własnych właściwej izby komorniczej.
5. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Komorniczej, określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty rocznej za aplikację, przy czym wysokość tej opłaty nie może być wyższa niż sześciokrotność minimalnego wynagrodzenia, kierując się koniecznością zapewnienia aplikantom właściwego poziomu szkolenia.
1. Aplikanta zatrudnia komornik.
2. Komornik ma obowiązek zatrudnić w okresie 3 lat co najmniej jednego aplikanta.
3. Prezes właściwego sądu apelacyjnego może zwolnić komornika z obowiązku, o którym mowa w ust. 2, po zasięgnięciu opinii prezesa właściwego sądu rejonowego i rady właściwej izby komorniczej.
4. Prezes właściwego sądu apelacyjnego albo rada właściwej izby komorniczej może zobowiązać komornika do zatrudnienia wskazanego aplikanta.
1. Do obowiązków aplikanta należy:
1) uczestniczenie w przewidzianych ramowym programem aplikacji zajęciach seminaryjnych oraz praktykach;
2) samodzielne pogłębianie wiedzy prawniczej i praktycznych umiejętności niezbędnych do zajmowania stanowiska komornika;
3) przestrzeganie dyscypliny szkolenia i pracy;
4) przystępowanie, w wyznaczonym terminie, do kolokwium oraz sprawdzianów wiedzy przeprowadzanych w czasie aplikacji.
2. Prezes właściwego sądu rejonowego, prezes właściwego sądu okręgowego, prezes właściwego sądu apelacyjnego albo rada właściwej izby komorniczej, z urzędu lub na wniosek zainteresowanego, może skierować aplikanta na badanie przeprowadzane przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu ustalenia trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków aplikanta. Koszty badania pokrywa podmiot kierujący na badanie.
1. W ramach praktycznego przygotowania do wykonywania zawodu komornika aplikant może w szczególności:
1) dokonywać analizy akt sprawy we wskazanym przez komornika zakresie;
2) kontrolować stan spraw zawieszonych lub oczekujących na podjęcie czynności przez komornika;
3) kontrolować stan spraw, w których komornik jest obowiązany prowadzić dochodzenie w celu ustalenia zarobków i stanu majątkowego dłużnika;
4) sporządzać projekty odpowiedzi na pisma w toku postępowania;
5) sporządzać projekty uzasadnienia zaskarżonej czynności;
6) sporządzać projekty zarządzeń, postanowień lub ich uzasadnień oraz zaświadczeń;
7) w obecności i za zgodą komornika asystować w czynnościach egzekucyjnych przeprowadzanych poza siedzibą kancelarii;
8) pełnić obowiązki protokolanta lub utrwalać przebieg czynności za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.
2. Komornik może upoważnić aplikanta do doręczania korespondencji bezpośrednio adresatowi. Przepis art. 28 prawo legitymowania osób stosuje się odpowiednio.
3. Aplikant, po upływie roku od dnia rozpoczęcia aplikacji, może zostać upoważniony przez komornika do:
1) wzywania do uzupełnienia braków formalnych wniosków o wszczęcie egzekucji i innych pism składanych w toku postępowania;
2) wzywania do uiszczenia opłat stałych;
3) wzywania do uiszczenia zaliczek na pokrycie wydatków;
4) zwracania się do osób i instytucji o nadesłanie informacji lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania;
5) ustalania, czy dłużnik faktycznie zamieszkuje lub prowadzi działalność pod wskazanym adresem albo czy we wskazanym miejscu znajduje się majątek dłużnika, przy czym czynności te nie mogą się wiązać z zastosowaniem środków przymusu oraz działaniami, o których mowa w art. 814 otwarcie mieszkania i innych pomieszczeń oraz przeszukanie rzeczy, mieszkania i odzieży dłużnika § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
4. W przypadku wykonywania czynności wskazanych w ust. 3 pkt 1–4 aplikant powołuje się w treści swych wystąpień na upoważnienie komornika. Upoważnienie wystawia się na piśmie i określa w nim zakres czynności, do których aplikant został upoważniony.
5. Komornik w każdym stanie sprawy ma obowiązek badania prawidłowości czynności podjętych przez aplikanta w ramach upoważnienia, o którym mowa w ust. 2 i 3, a w przypadku stwierdzenia uchybień, podjęcia niezbędnych czynności – w zakresie przewidzianym przepisami prawa – mających na celu uchylenie lub zmianę wadliwie dokonanych czynności.
1. Rada izby komorniczej zawiesza w czynnościach aplikanta, jeżeli:
1) przeciwko aplikantowi wszczęto postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3;
2) przy wszczęciu lub w toku postępowania o częściowe albo całkowite ubezwłasnowolnienie aplikanta ustanowiono doradcę tymczasowego.
2. Rada izby komorniczej może zawiesić aplikanta w czynnościach, jeżeli:
1) wniósł o to sam aplikant z powodu długotrwałej choroby lub innych ważnych przyczyn;
2) przeciwko aplikantowi wszczęto postępowanie o nieumyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub nieumyślne przestępstwo skarbowe;
3) przeciwko aplikantowi wniesiono akt oskarżenia w trybie art. 55 subsydiarny akt oskarżenia § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, w którym zarzucono mu popełnienie przestępstwa, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;
4) wszczęto postępowanie w przedmiocie skreślenia aplikanta z listy aplikantów komorniczych;
5) przeciwko aplikantowi wszczęto postępowanie dyscyplinarne, w którym zażądano orzeczenia kary wydalenia z aplikacji albo mimo braku wniosku orzeczono wobec niego taką karę.
3. Uprawnienie do zawieszenia aplikanta w czynnościach, w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również prezesowi właściwego sądu apelacyjnego oraz Ministrowi Sprawiedliwości.
4. Zawieszenie aplikanta w czynnościach ustaje z dniem:
1) prawomocnego zakończenia postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2, 3 i 5;
2) oddalenia lub odrzucenia wniosku o ubezwłasnowolnienie lub umorzenie postępowania lub uchylenia postanowienia o ustanowieniu doradcy tymczasowego;
3) złożenia wniosku w tym przedmiocie przez aplikanta w przypadku zawieszenia na podstawie ust. 2 pkt 1;
4) oddalenia wniosku o skreślenie aplikanta z listy aplikantów komorniczych ostateczną decyzją, umorzenia postępowania, stwierdzenia braku podstaw do skreślenia z listy aplikantów komorniczych w postępowaniu wszczętym z urzędu, a w przypadku skreślenia z listy aplikantów komorniczych ostateczną decyzją – z dniem upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego lub prawomocnego oddalenia skargi.
Wpis na listę aplikantów komorniczych wygasa z mocy prawa z dniem, w którym aplikant:
1) zmarł;
2) zrezygnował z odbywania aplikacji;
3) został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) został ubezwłasnowolniony częściowo albo całkowicie;
5) został prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną wydalenia z aplikacji.
1. Rada izby komorniczej skreśla aplikanta z listy aplikantów komorniczych, jeżeli aplikant:
1) nie ukończył, bez usprawiedliwionej przyczyny, aplikacji w terminie, o którym mowa w art. 93 aplikacja komornicza ust. 1;
2) odbył aplikację i otrzymał zaświadczenie o jej odbyciu;
3) został uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków aplikanta.
2. Rada izby komorniczej może skreślić aplikanta z listy aplikantów komorniczych, jeżeli aplikant:
1) nie czyni postępów w nauce, w szczególności dwukrotnie uzyskał negatywny wynik kolokwium;
2) nie wniósł opłat związanych z odbywaniem aplikacji;
3) rażąco naruszył obowiązki aplikanta;
4) rażąco uchybił godności aplikanta;
5) został prawomocnie skazany za nieumyślne przestępstwo lub nieumyślne przestępstwo skarbowe.
3. Skreślenie aplikanta z listy aplikantów komorniczych z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 2, następuje po uprzednim wysłuchaniu aplikanta, chyba że nie jest to możliwe.
4. Uprawnienie do skreślenia aplikanta z listy aplikantów komorniczych, w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również prezesowi właściwego sądu apelacyjnego.
1. Do rezygnacji aplikanta z odbywania aplikacji przepis art. 147 rezygnacja asesora komorniczego ust. 1 stosuje się odpowiednio.
2. O przyjęciu rezygnacji rada właściwej izby komorniczej niezwłocznie zawiadamia aplikanta, informując jednocześnie o dacie, z jaką rezygnacja będzie skuteczna.
3. W przypadku skutecznego uchylenia się przez aplikanta od skutków złożonego oświadczenia o rezygnacji, rada właściwej izby komorniczej niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie aplikanta.
Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz Krajowej Rady Komorniczej, określi, w drodze rozporządzenia, organizację i przebieg aplikacji, w tym:
1) zadania aplikanta i sposób ich wykonywania,
2) termin rozpoczęcia i zakończenia zajęć seminaryjnych oraz przerwy w ich odbywaniu, a także tryb wyznaczenia dodatkowego terminu rozpoczęcia zajęć seminaryjnych,
3) tryb i sposób organizacji zajęć seminaryjnych i praktyk oraz ich rodzaj,
4) okres niemożności pełnienia przez aplikanta jego obowiązków wliczany do okresu aplikacji oraz tryb postępowania w przypadku jego przekroczenia, a także tryb i sposób usprawiedliwiania niemożności pełnienia przez aplikanta jego obowiązków
– mając na względzie konieczność zapewnienia właściwego prowadzenia aplikacji, wysokiego poziomu szkolenia aplikantów oraz właściwego przygotowania do zawodu komornika, a także mając na uwadze ustawowy czas trwania aplikacji oraz biorąc pod uwagę możliwość zaistnienia szczególnych sytuacji uniemożliwiających rozpoczęcie zajęć seminaryjnych w wyznaczonym terminie.
