Organy samorządu województwa sporządzają plan zagospodarowania przestrzennego województwa, prowadzą analizy i studia oraz opracowują koncepcje i programy, odnoszące się do obszarów i problemów zagospodarowania przestrzennego odpowiednio do potrzeb i celów podejmowanych w tym zakresie prac, a także sporządzają audyt krajobrazowy.
1. Dla obszaru województwa sporządza się, nie rzadziej niż raz na 20 lat, audyt krajobrazowy.
2. Audyt krajobrazowy identyfikuje krajobrazy występujące na całym obszarze województwa, określa ich cechy charakterystyczne oraz dokonuje oceny ich wartości.
3. Audyt krajobrazowy, w szczególności:
1) określa:
a) krajobrazy występujące na obszarze danego województwa,
b) lokalizację krajobrazów priorytetowych;
2) wskazuje lokalizację i granice:
a) parków kulturowych,
b) parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu,
c) obiektów znajdujących się na listach Światowego Dziedzictwa UNESCO, obszarów Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO (MaB) lub obszarów i obiektów proponowanych do umieszczenia na tych listach;
3) wskazuje:
a) zagrożenia dla możliwości zachowania wartości krajobrazów, o których mowa w pkt 1 lit. b, oraz wartości krajobrazów w obrębie obszarów lub obiektów, o których mowa w pkt 2,
b) rekomendacje i wnioski dotyczące kształtowania i ochrony krajobrazów, o których mowa w pkt 1 lit. b, oraz krajobrazów w obrębie obszarów lub obiektów, o których mowa w pkt 2, w szczególności poprzez wskazanie obszarów, które powinny zostać objęte formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 formy ochrony przyrody ust. 1 pkt 3, 4 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2023 r. poz. 1336, 1688 i 1890),
c) lokalne formy architektoniczne zabudowy w obrębie krajobrazów, o których mowa w pkt 1 lit. b.
4. Rekomendacje i wnioski, o których mowa w ust. 3 pkt 3 lit. b, nie mogą być sprzeczne z celami i sposobami ochrony obszarów i obiektów, o których mowa w ust. 3 pkt 2, określonymi na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody lub ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
5. Audyt krajobrazowy może wskazywać te obszary objęte formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 formy ochrony przyrody ust. 1 pkt 3, 4 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, które ze względu na znaczący spadek wartości krajobrazu wymagają pogłębionej analizy zasadności ich dalszej ochrony.
6. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) stosowaną przy sporządzaniu audytów krajobrazowych klasyfikację krajobrazów opracowaną w oparciu w szczególności o takie kryteria jak charakter dominujących w krajobrazie czynników, rzeźba terenu i pokrycie terenu,
2) sposób oceny zidentyfikowanych krajobrazów oraz wskazywania krajobrazów priorytetowych,
3) sposób uwzględnienia w audycie krajobrazowym obiektów, w tym krajobrazów, wpisanych na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, obszarów Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO (MaB), parków narodowych, rezerwatów i innych form ochrony przyrody wskazanych w art. 6 formy ochrony przyrody ust. 1 pkt 1–9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, obiektów wskazanych w art. 6 zabytki objęte ochroną i opieką ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
4) szczegółowy zakres i metodologię audytu krajobrazowego
– mając na względzie zapewnienie właściwej ochrony krajobrazów i możliwości ich kształtowania oraz konieczność zachowania krajobrazów będących źródłem tożsamości narodu polskiego, a także mając na uwadze, by krajobraz był oceniany w szczególności z punktu widzenia przyrodniczego i kulturowego znaczenia danego krajobrazu, częstości występowania na obszarze kraju oraz stanu zachowania.
1. Projekt audytu krajobrazowego sporządza zarząd województwa.
2. Zarząd województwa przed przedłożeniem projektu audytu krajobrazowego do uchwalenia przez sejmik województwa:
1) ogłasza, w sposób określony w art. 8h ogłoszenie informacji o konsultacjach społecznych ust. 1, o przystąpieniu do sporządzania projektu audytu krajobrazowego;
1a) udostępnia w Rejestrze projekt audytu krajobrazowego;
(Art. 38b projekt audytu krajobrazowego w zakresie ust. 2 pkt 1a wchodzi w życie z dniem 01.01.2026 r.)
2) zasięga opinii o projekcie od:
a) regionalnego dyrektora ochrony środowiska,
b) dyrektorów parków narodowych i krajobrazowych położonych w granicach województwa,
c) wojewódzkiego konserwatora zabytków,
d) rad gmin położonych na terenie województwa
– z zastrzeżeniem, że brak zajęcia stanowiska w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu audytu krajobrazowego uznaje się za wyrażenie pozytywnej opinii o projekcie w przedłożonym brzmieniu;
3) może wprowadzić zmiany wynikające z uzyskanych opinii;
3a) udostępnia w Rejestrze projekt audytu krajobrazowego;
(Art. 38b projekt audytu krajobrazowego w zakresie ust. 2 pkt 1a, 3a wchodzi w życie z dniem 01.01.2026 r.)
4) ogłasza, w sposób określony w art. 8h ogłoszenie informacji o konsultacjach społecznych ust. 1, o rozpoczęciu konsultacji społecznych;
5) przeprowadza konsultacje społeczne, a następnie wprowadza do projektu audytu krajobrazowego zmiany wynikające z konsultacji społecznych;
6) (uchylony)
7) udostępnia w Rejestrze projekt audytu krajobrazowego wraz z raportem, o którym mowa w art. 8k raport z przebiegu konsultacji społecznych ust. 2;
(Art. 38b projekt audytu krajobrazowego w zakresie ust. 2 pkt 7 wchodzi w życie z dniem 01.01.2026 r.)
8) przedstawia sejmikowi województwa projekt audytu krajobrazowego.
3. Na zgłoszone przed uchwaleniem audytu krajobrazowego żądanie gminy, której opinia nie została uwzględniona w projekcie audytu krajobrazowego, sejmik województwa rozstrzyga w formie uchwały o zasadności nieuwzględnienia opinii przez zarząd województwa; rozstrzygnięcie sejmiku województwa jest wiążące.
4. Audyt krajobrazowy uchwala sejmik województwa.
5. Zmiana audytu krajobrazowego następuje w takim trybie, w jakim jest on uchwalany.
6. (uchylony)
1. Sejmik województwa podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego województwa.
2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych województwa.
3. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia strategii rozwoju województwa oraz rekomendacje i wnioski zawarte w audycie krajobrazowym, oraz określa się w szczególności:
1) podstawowe elementy sieci osadniczej województwa i ich powiązań komunikacyjnych oraz infrastrukturalnych, w tym kierunki powiązań transgranicznych;
2) system obszarów chronionych, w tym ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, uzdrowisk, obszarów ochrony uzdrowiskowej, dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
3) rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym;
4) (uchylony)
5) (uchylony)
6) obszary szczególnego zagrożenia powodzią;
7) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
8) obszary występowania udokumentowanych złóż kopalin i udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla.
4. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się ustalenia średniookresowej strategii rozwoju kraju.
4a. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się uwarunkowania wynikające z diagnozy, o której mowa w art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, przygotowanej na potrzeby strategii rozwoju województwa.
5. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa umieszcza się te inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, o których mowa w ust. 3 pkt 3, które zostały ustalone w dokumentach przyjętych przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Radę Ministrów, pełnomocnika rządu ustanowionego w drodze ustawy, właściwego ministra lub sejmik województwa, zgodnie z ich właściwością.
6. Dla miasta będącego siedzibą władz samorządu województwa lub wojewody i powiązanego z nim funkcjonalnie obszaru może być sporządzony plan zagospodarowania przestrzennego jako część planu zagospodarowania przestrzennego województwa.
7. (uchylony)
8. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa uwzględnia się udokumentowane:
1) złoża kopalin, wskazując:
a) nazwę złoża kopaliny albo nazwę ujęcia wód leczniczych, wód termalnych lub solanek,
b) rodzaj kopaliny głównej, kopalin towarzyszących lub kopalin współwystępujących,
c) granicę występowania złoża kopaliny albo położenie ujęcia wód leczniczych, wód termalnych lub solanek,
d) granice złoża strategicznego – w przypadku złóż strategicznych,
e) projektowane granice obszaru górniczego i terenu górniczego – w przypadku ujęć wód leczniczych, wód termalnych lub solanek;
2) wody podziemne w granicach projektowanych stref ochronnych ujęć, wskazując:
a) położenie i nazwę ujęcia wód podziemnych,
b) granicę projektowanej strefy ochronnej ujęcia;
3) wody podziemne w granicach projektowanych obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych, wskazując:
a) nazwę i numer zbiornika wód podziemnych,
b) granicę zbiornika wód podziemnych,
c) granicę projektowanego obszaru ochronnego zbiornika wód podziemnych;
4) kompleksy podziemnego składowania dwutlenku węgla, wskazując:
a) nazwę kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla,
b) granicę kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla,
c) granicę projektowanego obszaru górniczego i terenu górniczego;
5) podziemne bezzbiornikowe magazyny substancji, wskazując:
a) nazwę podziemnego bezzbiornikowego magazynu substancji,
b) granicę podziemnego bezzbiornikowego magazynu substancji.
W celu zapewnienia spójności plan zagospodarowania przestrzennego województwa dostosowuje się do strategii rozwoju województwa po jej aktualizacji, w zakresie, w jakim aktualizacja strategii dotyczy sytuacji przestrzennej województwa.
Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wymagany zakres projektu planu zagospodarowania przestrzennego województwa w części tekstowej i graficznej, uwzględniając w szczególności wymogi dotyczące materiałów planistycznych, skali opracowań kartograficznych, stosowanych oznaczeń, nazewnictwa, standardów oraz sposobu dokumentowania prac planistycznych.
1. Po podjęciu przez sejmik województwa uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego województwa marszałek województwa kolejno:
1) ogłasza, w sposób określony w art. 8h ogłoszenie informacji o konsultacjach społecznych ust. 1, o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu, określając sposoby i miejsce składania wniosków do projektu planu oraz termin ich składania, nie krótszy jednak niż 3 miesiące od dnia ogłoszenia;
2) zawiadamia o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu instytucje i organy właściwe do uzgadniania i opiniowania projektu planu, określając termin składania wniosków do projektu planu, nie krótszy jednak niż 3 miesiące od dnia zawiadomienia;
3) (uchylony)
4) sporządza projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana;
5) uzyskuje od wojewódzkiej komisji urbanistyczno-architektonicznej opinię o projekcie planu;
5a) występuje o uzgodnienie projektu planu z dyrektorem regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie;
5b) występuje o uzgodnienie projektu planu z ministrem właściwym do spraw środowiska w zakresie udokumentowanych:
a) złóż kopalin, o których mowa w art. 10 złoża objęte własnością górniczą ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze,
b) złóż kopalin, o których mowa w art. 10 złoża objęte własnością górniczą ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, uznanych za złoża strategiczne,
c) kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla i podziemnych bezzbiornikowych magazynów substancji;
6) występuje o opinię o projekcie planu do właściwych instytucji i organów, a także do wojewody, zarządów powiatów, zarządów związków metropolitalnych, wójtów, burmistrzów gmin i prezydentów miast położonych na terenie województwa oraz rządowych i samorządowych organów administracji publicznej na terenach przyległych do granic województwa oraz uzgadnia projekt z organami określonymi w przepisach odrębnych;
6a) (uchylony)
6b) wprowadza zmiany do projektu planu wynikające z:
a) uzyskanych opinii,
b) dokonanych uzgodnień;
7) przedstawia projekt planu ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego w celu stwierdzenia jego zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju;
8) przedstawia sejmikowi województwa projekt planu wraz z wykazem wniosków, o którym mowa w art. 8k raport z przebiegu konsultacji społecznych ust. 1.
2. Do opiniowania i uzgadniania projektu planu zagospodarowania przestrzennego województwa stosuje się odpowiednio przepisy art 23–26, z wyjątkiem terminu dokonania uzgodnień i przedstawienia opinii, który wynosi 40 dni od dnia udostępnienia projektu planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana.
2a. W przypadku braku stanowiska organu opiniującego lub uzgadniającego, w terminie ustalonym zgodnie z ust. 2, projekt planu zagospodarowania przestrzennego województwa uznaje się za uzgodniony.
3. (uchylony)
1. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa uchwala sejmik województwa.
2. Uchwałę sejmiku województwa o uchwaleniu planu zagospodarowania przestrzennego województwa wraz z dokumentacją prac planistycznych marszałek województwa przekazuje wojewodzie w celu oceny zgodności z przepisami prawnymi oraz ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
3. Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego województwa następuje w trybie, w jakim jest uchwalany ten plan.
1. Koszty sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa obciążają budżet województwa, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Koszty sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa obciążają budżet państwa albo inwestora realizującego inwestycję celu publicznego o znaczeniu krajowym w części, w jakiej sporządzenie tego planu jest bezpośrednią konsekwencją zamierzeń realizacji tej inwestycji.
1. Ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa wprowadza się do planu ogólnego oraz planu miejscowego po uprzednim uzgodnieniu terminu realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym i warunków wprowadzenia ich do planu ogólnego oraz planu miejscowego.
2. Uzgodnienia, o których mowa w ust. 1, przeprowadza marszałek województwa z wójtem, burmistrzem albo prezydentem miasta.
3. Koszty wprowadzenia ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego województwa do planu ogólnego i planu miejscowego oraz zwrotu wydatków na odszkodowania, o których mowa w art. 36 prawo do żądania od gminy odszkodowania lub żądania wykupienia nieruchomości, a także kwoty przeznaczone na pokrycie zwiększonych kosztów realizacji zadań gminnych są ustalane w umowie zawartej między marszałkiem województwa a wójtem, burmistrzem albo prezydentem miasta. Przepisy art. 21 plan miejscowy a koszty jego sporządzenia stosuje się odpowiednio.
4. Spory dotyczące spraw, o których mowa w ust. 1-3, rozstrzygają sądy powszechne.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa podlega okresowej ocenie. Zarząd województwa, co najmniej raz w czasie kadencji sejmiku, dokonuje przeglądu zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, opracowuje raport o jego stanie w zakresie określonym w art. 39 plan zagospodarowania przestrzennego województwa ust. 3 oraz sporządza ocenę realizacji inwestycji, o których mowa w art. 39 plan zagospodarowania przestrzennego województwa ust. 5, podlegającą zaopiniowaniu przez wojewódzką komisję urbanistyczno-architektoniczną. Wyniki tego przeglądu oraz raport jest przedstawiany sejmikowi województwa oraz przekazywany do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
