Organami ochrony środowiska, z zastrzeżeniem art. 377 organy Inspekcji Ochrony Środowiska, są:
1) wójt, burmistrz lub prezydent miasta;
2) starosta;
2a) sejmik województwa;
2b) marszałek województwa;
3) wojewoda;
4) minister właściwy do spraw klimatu;
5) Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska;
6) regionalny dyrektor ochrony środowiska.
Organy Inspekcji Ochrony Środowiska działające na podstawie przepisów ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska wykonują zadania w zakresie ochrony środowiska, jeżeli ustawa tak stanowi.
Minister właściwy do spraw klimatu jest organem wyższego stopnia w stosunku do marszałka województwa w sprawach, o których mowa w art. 95 decyzja nakładająca obowiązek pomiaru poziomu substancji w powietrzu ust. 1, oraz w art. 378 właściwość organów w sprawach ochrony środowiska ust. 2a i 2aa.
1. Organem ochrony środowiska właściwym w sprawach, o których mowa w art. 115a decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu ust. 1, art. 149 przedstawienie wyników pomiarów eksploatacji instalacji lub urządzenia inspektorowi ochrony środowiska ust. 1, art. 150 decyzja o obowiązku prowadzenia pomiarów wielkości emisji, art. 152 obowiązek zgłoszenia instalacji ust. 1, art. 154 decyzja ustalająca wymagania dotyczące eksploatacji instalacji ust. 1, art. 178 decyzja o nałożeniu na zarządzającego obowiązku prowadzenia pomiarów, art. 183 wydanie, cofnięcie, wygaśnięcie pozwolenia, art. 237 obowiązek przeglądu ekologicznego i art. 362 decyzja o nałożeniu obowiązków na podmiot negatywnie oddziałującyna środowisko ust. 1-3, jest starosta.
2. Regionalny dyrektor ochrony środowiska jest właściwy w sprawach przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej.
2a. Marszałek województwa jest właściwy w sprawach:
1) przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
2) przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, realizowanego na terenach innych niż wymienione w pkt 1;
3) pozwolenia na wytwarzanie odpadów i pozwolenia zintegrowanego dla instalacji komunalnych, o których mowa w art. 38b listy instalacji ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach;
4) o których mowa w art. 237 obowiązek przeglądu ekologicznego i art. 362 decyzja o nałożeniu obowiązków na podmiot negatywnie oddziałującyna środowisko ust. 1-3, w zakresie dróg innych niż autostrady i drogi ekspresowe, usytuowanych w miastach na prawach powiatu.
2aa. Organem ochrony środowiska właściwym w sprawie:
1) pozwolenia na wytwarzanie odpadów dla odpadów innych niż wydobywcze wytworzonych w miejscu poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż oraz ich magazynowania i przeróbki,
2) pozwolenia zintegrowanego dla odpadów, o których mowa w pkt 1
– jest organ właściwy do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami wydobywczymi, o której mowa w art. 11 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2336).
2ab. Organem ochrony środowiska właściwym w sprawie:
1) pozwolenia zintegrowanego dla instalacji, o której mowa w art. 201 wymóg uzyskania pozwolenia na prowadzenie instalacji ust. 1, wchodzącej w skład obiektu energetyki jądrowej w rozumieniu art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych pkt 2 ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2021 r. poz. 1484 oraz z 2023 r. poz. 595, 1688 i 1890),
2) pozwolenia zintegrowanego dla instalacji regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego, o której mowa w art. 38 pkt 2 lit. zk ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz. U. z 2023 r. poz. 924, 1489, 1688, 1859 i 2029)
– jest minister właściwy do spraw klimatu.
2b. Przy ustalaniu właściwości organów ochrony środowiska instalacje powiązane technologicznie, eksploatowane przez różne podmioty, kwalifikuje się jako jedną instalację.
3. W przypadku zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest właściwy w sprawach:
1) wydawania decyzji, o których mowa w art. 150 decyzja o obowiązku prowadzenia pomiarów wielkości emisji ust. 1 i art. 154 decyzja ustalająca wymagania dotyczące eksploatacji instalacji ust. 1 i 1a;
2) przyjmowania wyników pomiarów, o których mowa w art. 149 przedstawienie wyników pomiarów eksploatacji instalacji lub urządzenia inspektorowi ochrony środowiska i art. 150 decyzja o obowiązku prowadzenia pomiarów wielkości emisji;
3) przyjmowania zgłoszeń, o których mowa w art. 152 obowiązek zgłoszenia instalacji ust. 1.
4. Zadania samorządu województwa, o których mowa w ust. 2a i 2aa, art. 91 uchwała w sprawie programu ochrony powietrza ust. 1, 3, 3a, 5, 9c, 9d i 9f, art. 92 plan działań krótkoterminowych zarządu województwa ust. 1, art. 94 zbiorcza ocena jakości powietrza w skali kraju ust. 2 i 2a, art. 95 decyzja nakładająca obowiązek pomiaru poziomu substancji w powietrzu ust. 1, art. 96 uchwała sejmiku województwa w sprawie ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, art. 119a program ochrony środowiska przed hałasem ust. 1, 9 i 10, art. 135 obszar ograniczonego użytkowania ust. 2 oraz art. 162 eliminacja substancji ust. 3, 6 i 7, są zadaniami z zakresu administracji rządowej.
1. Minister właściwy do spraw klimatu, marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów.
2. Do wykonywania funkcji kontrolnych:
1) minister właściwy do spraw klimatu może upoważnić pracowników obsługującego go urzędu;
2) marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta mogą upoważnić pracowników podległych im urzędów marszałkowskich, powiatowych, miejskich lub gminnych lub funkcjonariuszy straży gminnych.
3. Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:
1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren;
2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, minister właściwy do spraw klimatu lub osoby przez nich upoważnione są uprawnieni do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.
5. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, starosta, marszałek województwa lub minister właściwy do spraw klimatu występują do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań będących w jego kompetencji, jeżeli w wyniku kontroli organy te stwierdzą naruszenie przez kontrolowany podmiot przepisów o ochronie środowiska lub występuje uzasadnione podejrzenie, że takie naruszenie mogło nastąpić, przekazując dokumentację sprawy.
6. Kierownik kontrolowanego podmiotu oraz kontrolowana osoba fizyczna obowiązani są umożliwić przeprowadzanie kontroli, a w szczególności dokonanie czynności, o których mowa w ust. 3.
1. Z czynności kontrolnych kontrolujący sporządza protokół, którego jeden egzemplarz doręcza kierownikowi kontrolowanego podmiotu lub kontrolowanej osobie fizycznej.
2. Protokół podpisują kontrolujący oraz kierownik kontrolowanego podmiotu lub kontrolowana osoba fizyczna, którzy mogą wnieść do protokołu zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem.
3. W razie odmowy podpisania protokołu przez kierownika kontrolowanego podmiotu lub kontrolowaną osobę fizyczną kontrolujący umieszcza o tym wzmiankę w protokole, a odmawiający podpisu może, w terminie 7 dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, staroście, marszałkowi województwa lub ministrowi właściwemu do spraw klimatu.
1. Jeżeli przepis ustawy nie stanowi inaczej, właściwy miejscowo do prowadzenia sprawy, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, jest organ właściwy ze względu na położenie nieruchomości, na której terenie planuje się lub realizuje przedsięwzięcie związane z przedmiotem postępowania.
2. Jeżeli nieruchomość, o której mowa w ust. 1, położona jest na terenie działania więcej niż jednego organu, właściwy jest organ, na którego terenie działania znajduje się większa część nieruchomości; organ ten wydaje przewidziane prawem decyzje w uzgodnieniu z pozostałymi właściwymi organami.
1. Wymogu uzgodnienia lub opiniowania przez organ ochrony środowiska nie stosuje się, jeżeli organ właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie jest jednocześnie organem uzgadniającym lub opiniującym.
2. Wymogu uzgodnienia lub opiniowania przez organ ochrony środowiska nie stosuje się, jeżeli organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie jest wojewoda, a organem uzgadniającym lub opiniującym jest starosta.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli organem uzgadniającym lub opiniującym jest organ opracowujący projekt dokumentu lub wprowadzający zmiany do przyjętego dokumentu.
Właściwi ministrowie zapewniają warunki niezbędne do realizacji przepisów o ochronie środowiska przez podległe i nadzorowane jednostki organizacyjne.
1. Minister Obrony Narodowej, w drodze rozporządzeń:
1) określi organy odpowiadające za nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie środowiska w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej albo przez niego nadzorowanych, uwzględniając specyfikę i charakter zadań realizowanych przez te organy;
2) może określić w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu oraz ministrem właściwym do spraw środowiska szczegółowe sposoby realizacji przepisów o ochronie środowiska w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej albo przez niego nadzorowanych.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zostaną ustalone:
1) organy odpowiadające za nadzór;
2) zakres odpowiedzialności jednostek podległych i nadzorowanych;
3) przysługujące kompetencje w zakresie wykonywanych zadań.
3. Minister Obrony Narodowej może określić, w drodze rozporządzenia, formę, zakres, układ, techniki i terminy przedstawiania przez jednostki nadzorowane organom nadzorczym, o których mowa w ust. 1 pkt 1, informacji o istotnym znaczeniu dla zapewnienia przestrzegania przepisów o ochronie środowiska.
4. Minister, wydając rozporządzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 3, uwzględni specyfikę funkcjonowania Sił Zbrojnych:
1) w zakresie eksploatowania charakterystycznej infrastruktury;
2) w toku działalności szkoleniowej;
3) w toku innej szczególnej działalności mającej związek z koniecznością spełnienia wymagań ochrony środowiska.
