Prawo ochrony środowiska

1. Administracyjne kary pieniężne wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor ochrony środowiska za:
1) przekroczenie określonych w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 pozwolenia udzielane przez organ ochrony środowiska ust. 1 pkt 1 i 2, ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza;
2) (uchylony)
3) (uchylony)
4) naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów albo decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów, wymaganych przepisami ustawy o odpadach, co do rodzaju i sposobów składowania lub magazynowania odpadów;
5) przekroczenie, określonych w decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu lub pozwoleniu, o którym mowa w art. 181 pozwolenia udzielane przez organ ochrony środowiska ust. 1 pkt 1, poziomów hałasu.
2. (uchylony)

1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza przekroczenie lub naruszenie na podstawie:
1) kontroli, a w szczególności dokonanych w ich trakcie pomiarów lub za pomocą innych środków dowodowych;
2) pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do dokonania takich pomiarów.
2. O stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia na podstawie kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w terminie 21 dni od wykonania pomiarów, zawiadamia podmiot korzystający ze środowiska, przekazując mu wyniki pomiarów.

1. Po stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia, na podstawie kontroli, o której mowa w art. 299 przekroczenie lub naruszenie ust. 1 pkt 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje decyzję ustalającą wymiar kary biegnącej.
2. Wymiar kary biegnącej ustala się, z zastrzeżeniem ust. 3, uwzględniając przekroczenie lub naruszenie w skali doby.
3. Za przekroczenie ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza wymiar kary biegnącej określa się, uwzględniając przekroczenie w skali godziny.
4. W decyzji ustalającej wymiar kary biegnącej określa się:
1) wielkość stwierdzonego przekroczenia lub naruszenia odpowiednio w skali doby albo godziny;
2) wymiar kary biegnącej;
3) termin, od którego kara biegnąca będzie naliczana, jako odpowiednio dzień albo pełną godzinę zakończenia wykonania pomiarów, pobrania próbek albo dokonania innych ustaleń stanowiących podstawę stwierdzenia przekroczenia lub naruszenia.

1. Kara biegnąca jest naliczana, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 304 nie ustanie przekroczenia lub naruszenia, do czasu stwierdzenia, na zasadach określonych w art. 299 przekroczenie lub naruszenie ust. 1, zmiany wielkości przekroczenia lub naruszenia.
2. Wymiar kary biegnącej może ulec zmianie na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska, zawierający:
1) wyniki pomiarów lub sprawozdanie z własnych ustaleń;
2) termin przeprowadzenia pomiarów lub dokonania własnych ustaleń;
3) informacje o sposobie ograniczenia przekroczenia lub naruszenia.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, powinien być przedłożony wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska w terminie 30 dni od dokonania własnych pomiarów lub ustaleń.
4. Jeżeli przekroczenie zostało stwierdzone na zasadach określonych w art. 299 przekroczenie lub naruszenie ust. 1 pkt 1, pomiary, o których mowa w ust. 2 pkt 1, powinny być przeprowadzone w miejscach i w sposób zgodny z pomiarami dokonanymi przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, który stwierdził przekroczenie.
5. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustali, w drodze decyzji, wymiar nowej kary biegnącej, określając termin naliczania kary od pełnej godziny albo doby od terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jeżeli w terminie 30 dni nie zakwestionuje zasadności złożonego wniosku.

1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska podejmuje, na podstawie ostatecznych decyzji określających wymiar kary biegnącej, decyzję o wymierzeniu kary:
1) za okres do ustania przekroczenia lub naruszenia – po stwierdzeniu z urzędu lub na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska, że przekroczenie lub naruszenie ustało, albo
2) za okres do dnia 31 grudnia każdego roku – jeżeli do tego dnia przekroczenie lub naruszenie nie zostało usunięte.
2. W razie złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio art. 301 kara biegnąca, ust. 2–5.

Jeżeli wojewódzki inspektor ochrony środowiska w ciągu 30 dni od dnia wpływu wniosku, o którym mowa w art. 301 kara biegnąca, ust. 2 lub art. 302 decyzja o wymierzeniu kary, ust. 1 pkt 1, stwierdzi, że przekroczenie lub naruszenie jest wyższe, niż podano we wniosku, lub nie ustało, wymierza nową wysokość kary biegnącej począwszy odpowiednio od doby albo godziny, w której stwierdzono bezzasadność wniosku, jednocześnie podwyższając jej wysokość dwukrotnie na okres 60 dni.

Jeżeli do dnia zmiany stawek opłat za korzystanie ze środowiska stanowiących podstawę wymiaru kary albo do dnia zmiany stawek kar, o których mowa w art. 311 przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu ust. 2, stwierdzone przekroczenie lub naruszenie nie ustało, wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustala w drodze decyzji nowy wymiar kary biegnącej, stosując nowe stawki od dnia ich wprowadzenia.

1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza przekroczenie warunków korzystania ze środowiska na podstawie, o której mowa w art. 299 przekroczenie lub naruszenie ust. 1 pkt 2, jeżeli:
1) podmiot korzystający ze środowiska prowadzi wymagane pomiary wielkości emisji;
2) spełnione są warunki określone w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji.
2. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może nie uznać przedkładanych mu wyników wymaganych pomiarów wielkości emisji, jeżeli pomiary te nasuwają zastrzeżenia.
3. Wyniki pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska nasuwają zastrzeżenia, jeżeli w szczególności:
1) jest oczywiste, że środki techniczne mające na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji ze względu na ich rodzaj nie mogą zapewnić redukcji stężeń substancji dokumentowanej tymi wynikami;
2) przyrządy użyte do pomiarów nie spełniają wymagań prawnej kontroli metrologicznej w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2063);
3) nie były przestrzegane zasady pobierania próbek, przez co wyniki analiz nie są miarodajne dla ustalenia wielkości emisji;
4) w pracach laboratoryjnych nie były spełnione wymagania, o których mowa w art. 12 metodyki referencyjne.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza karę za przekroczenie stwierdzone w roku kalendarzowym, uwzględniając zmiany stawek opłat i kar, o których mowa w art. 304 nie ustanie przekroczenia lub naruszenia, w okresie objętym karą.

1. Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska nie prowadzi wymaganych pomiarów wielkości emisji, pomiary ciągłe nie są prowadzone przez rok kalendarzowy lub pomiary nasuwają zastrzeżenia:
1) przekroczenie warunków korzystania ze środowiska określonych w pozwoleniach, o których mowa w art. 181ust . 1 pkt 1 i 2, lub decyzjach, o których mowa w art. 298 administracyjne kary pieniężne ust. 1 pkt 4, lub decyzjach o dopuszczalnym poziomie hałasu stwierdza się, stosując odpowiednio art 299–304.
2) (uchylony)
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli nie są spełnione warunki prowadzenia pomiarów, o których mowa w art. 147a obowiązek wykonania pomiarów wielkości emisji, w tym pobierania próbek.

1. Minister właściwy do spraw klimatu może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki wymierzania kar na podstawie pomiarów ciągłych.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, mogą zostać ustalone:
1) szczegółowe warunki uznawania pomiarów za ciągłe;
2) sposoby ustalania przekroczeń na podstawie wyników ciągłych pomiarów w zakresie:
a) wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza,
b) (uchylona)
c) emitowania hałasu do środowiska.
3. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, mogą zostać ustalone sposoby uzupełniania brakujących wyników pomiarów.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska nie wszczyna postępowania w sprawie wymierzenia kary, jeżeli przewidywana jej wysokość nie przekroczy 800 zł.

1. Karę wymierza się w wysokości 20-krotnej wielkości jednostkowej stawki opłat za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza.
2. Za składowanie odpadów z naruszeniem warunków dotyczących rodzaju i sposobów składowania odpadów, określonych w decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska, lub magazynowanie odpadów z naruszeniem decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów wymierza się karę w wysokości 0,1 jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę składowania.

1. Górna jednostkowa stawka kary za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu przenikającego do środowiska wynosi 48 zł za 1 dB przekroczenia (aktualną wysokość górnej jednostkowej stawki kary ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski”, minister właściwy do spraw środowiska, na podstawie art. 291 zasady podwyższania stawek opłat ust. 2 oraz art. 312 podwyższenie stawek opłat w razie przekroczenia poziomu hałasu niniejszej ustawy), z zastrzeżeniem art. 312 podwyższenie stawek opłat w razie przekroczenia poziomu hałasu.
2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi wysokość jednostkowych stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu.
3. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, uwzględnia:
1) zróżnicowanie, w zależności od wielkości przekroczenia, jednostkowej stawki kary za 1 dB przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu przenikającego do środowiska, dla następujących wielkości przekroczenia:
a) od 1 do 5 dB,
b) powyżej 5 do 10 dB,
c) powyżej 10 do 15 dB,
d) powyżej 15 dB;
2) zróżnicowanie wysokości kary pieniężnej ze względu na porę dnia lub porę nocy.

Do jednostkowych stawek kar, o których mowa w art. 311 przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio art. 291 zasady podwyższania stawek opłat.

1. Karę za przekroczenie, o którym mowa w art. 298 administracyjne kary pieniężne, ust. 1 pkt 1, wymierza się za każdą substancję wprowadzaną do powietrza z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu.
2. Jeżeli stwierdzono przekroczenie określonych w pozwoleniu ilości bądź rodzajów gazów lub pyłów jednocześnie dla źródła ich powstawania, miejsca wprowadzania lub całej instalacji, karę wymierza się na podstawie pomiarów na stanowiskach pomiarowych, na których przekroczenie jest najwyższe.

1. Kary, o których mowa w art. 298 administracyjne kary pieniężne, ust. 1 pkt 5, wymierza się odrębnie dla pory dnia i pory nocy.
2. Przy ustalaniu wymiaru kary biegnącej za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu określonego wskaźnikiem L<sub>Aeg D lub LAeg N przyjmuje się przekroczenie w punkcie pomiarowym, w którym ma ono wartość najwyższą dla pory dnia lub pory nocy.
3. Przez porę dnia i porę nocy rozumie się odpowiednie przedziały czasu, o których mowa w art. 112a wskaźniki hałasu, pkt 2.</sub>

1. W przypadku:
1) (uchylony)
2) niedotrzymania ustawowego terminu uchwalenia programów ochrony powietrza i ich aktualizacji lub planów działań krótkoterminowych,
3) niedotrzymania terminów realizacji działań określonych w programach ochrony powietrza i ich aktualizacjach lub planach działań krótkoterminowych,
4) niedotrzymania terminów przekazania sprawozdań okresowych z realizacji programów ochrony powietrza i ich aktualizacji, o których mowa w art. 91 uchwała w sprawie programu ochrony powietrza, lub planów działań krótkoterminowych, o których mowa w art. 92 plan działań krótkoterminowych zarządu województwa,
5) niedotrzymania terminów przekazania sprawozdań końcowych z realizacji programów ochrony powietrza i ich aktualizacji, o których mowa w art. 91 uchwała w sprawie programu ochrony powietrza, lub planów działań krótkoterminowych, o których mowa w art. 92 plan działań krótkoterminowych zarządu województwa
- organ za to odpowiedzialny podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 000 zł do 500 000 zł.
2. Karę pieniężną, w drodze decyzji, wymierza wojewódzki inspektor ochrony środowiska, biorąc pod uwagę
ilość i wagę stwierdzonych uchybień oraz naruszonych przez organ obowiązków.

1. Od decyzji o wymierzeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 315a niewykonanie przez kontrolowany organ obowiązków z zakresu ochrony powietrza, przysługuje odwołanie do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
2. Karę pieniężną wnosi się na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o jej wymierzeniu stała się ostateczna.
3. Kara pieniężna podlega przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.

W przypadku niedotrzymywania maksymalnych emisji substancji, o których mowa w art. 146h rozporządzenie w sprawie wykazu źródeł spalania paliw i ich parametrów eksploatacyjnych pkt 2, z uwzględnieniem warunków uznawania ich za dotrzymane, o których mowa w art. 146h rozporządzenie w sprawie wykazu źródeł spalania paliw i ich parametrów eksploatacyjnych pkt 4, prowadzący instalację, o którym mowa w art. 146g obowiązki prowadzących niektóre instalacje spalania paliw, ponosi administracyjną karę pieniężną.

Karę, o której mowa w art. 315d odpowiedzialność za niedotrzymywanie maksymalnych emisji substancji, wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, biorąc pod uwagę każdą wprowadzoną do powietrza ilość substancji przekraczającą maksymalne emisje substancji, określone dla źródła spalania paliw w przepisach wydanych na podstawie art. 146h rozporządzenie w sprawie wykazu źródeł spalania paliw i ich parametrów eksploatacyjnych pkt 2, przy czym jednostkowa stawka kary wynosi 15 zł za każdy kilogram substancji.

1. W przypadku gdy podmiot lub organ, o którym mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 1 i 2, nie przekaże Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska danych identyfikujących albo informacji, o której mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 4, w terminie, o którym mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 3, podlega karze pieniężnej w wysokości 1000 zł za każdy dzień opóźnienia.
2. W przypadku gdy podmiot lub organ, o którym mowa w art. 118 strategiczne mapy hałasu ust. 3, nie przekaże Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w terminie, o którym mowa w art. 118 strategiczne mapy hałasu ust. 4, strategicznej mapy hałasu, zaktualizowanych danych identyfikujących, o których mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 8, oraz danych ze strategicznych map hałasu, o których mowa w art. 118a wykazy zarządzających głównymi drogami, liniami kolejowymi lub lotniskami oraz prezydentów dużych miast ust. 2, podlega karze pieniężnej w wysokości 500 000 zł.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 118a wykazy zarządzających głównymi drogami, liniami kolejowymi lub lotniskami oraz prezydentów dużych miast ust. 3 pkt 2, karę pieniężną wymierza się w wysokości 20% kary, o której mowa w ust. 2.
4. W przypadku gdy:
1) sejmik województwa nie uchwali w terminie, o którym mowa w art. 119a program ochrony środowiska przed hałasem ust. 9, programu ochrony środowiska przed hałasem,
2) marszałek województwa nie przekaże Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w terminie, o którym mowa w art. 120 informacja o uchwaleniu przez sejmik województwa programu ochrony środowiska przed hałasem ust. 3, streszczenia, o którym mowa w art. 119a program ochrony środowiska przed hałasem ust. 2
– podlega karze pieniężnej w wysokości 100 000 zł.
5. Karę pieniężną, w drodze decyzji, wymierza właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska.
6. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza naruszenie, o którym mowa w:
1) ust. 1 – na podstawie wykazów, o których mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 5;
2) ust. 2 i 3 – na podstawie wykazów, o których mowa w art. 118a wykazy zarządzających głównymi drogami, liniami kolejowymi lub lotniskami oraz prezydentów dużych miast ust. 3;
3) ust. 4 – na podstawie powiadomienia, o którym mowa w art. 120 informacja o uchwaleniu przez sejmik województwa programu ochrony środowiska przed hałasem ust. 5.
7. Po stwierdzeniu naruszenia, o którym mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska informuje podmiot lub organ, o którym mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 1 lub 2, o stwierdzonym naruszeniu i zasadach wymierzania kary pieniężnej.
8. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska podejmuje decyzję o wymierzeniu kary pieniężnej za okres:
1) do ustania naruszenia – po stwierdzeniu z urzędu lub na wniosek podmiotu lub organu, o którym mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 1 lub 2, że przekroczenie lub naruszenie ustało lub
2) do dnia 31 grudnia każdego roku – jeżeli do tego dnia przekroczenie lub naruszenie nie zostało usunięte, lub
3) od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, o którym mowa w pkt 2, do ustania naruszenia – po stwierdzeniu z urzędu lub na wniosek podmiotu lub organu, o którym mowa w art. 117a przekazywanie danych z identyfikacji głównych dróg, linii kolejowych i lotnisk ust. 1 lub 2, że przekroczenie lub naruszenie ustało.

1. Od decyzji o wymierzeniu kar pieniężnych, o których mowa w art. 315f kary pieniężne za nieprzekazywanie danych i informacji lub nieuchwalenie programu ochrony środowiska przed hałasem ust. 1-4, przysługuje odwołanie do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
2. Karę pieniężną wnosi się na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w terminie 7 dni od dnia, w którym decyzja o jej wymierzeniu stała się ostateczna.
3. Wpływy z tytułu kar pieniężnych stanowią przychód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
4. Kara pieniężna podlega przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

1. Termin płatności kary pieniężnej, o której mowa w art. 315f kary pieniężne za nieprzekazywanie danych i informacji lub nieuchwalenie programu ochrony środowiska przed hałasem ust. 2, odracza się na wniosek podmiotu lub organu, o którym mowa w art. 118 strategiczne mapy hałasu ust. 3, obowiązanego do jej uiszczenia, jeżeli w momencie złożenia wniosku udokumentuje rozpoczęcie wykonywania strategicznej mapy hałasu.
2. Odroczenie terminu płatności kary pieniężnej może dotyczyć części albo całości płatności kary.
3. Termin płatności kary pieniężnej może być odroczony wyłącznie na okres niezbędny do sporządzenia strategicznej mapy hałasu, nie dłuższy jednak niż rok od upływu terminu, w którym mapa ta powinna być sporządzona.
4. Wniosek o odroczenie terminu płatności kary pieniężnej składa się do właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska przed upływem terminu, w którym płatność ta powinna być uiszczona.
5. Złożenie wniosku o odroczenie terminu płatności kary pieniężnej nie zwalnia z obowiązku jej uiszczenia w części, w jakiej nie może podlegać odroczeniu.
6. Wniosek o odroczenie terminu płatności kary pieniężnej zawiera:
1) wskazanie wysokości kary, o której odroczenie terminu płatności podmiot lub organ, o którym mowa art. 118 strategiczne mapy hałasu ust. 3, występuje;
2) opis zaawansowania procesu sporządzenia strategicznej mapy hałasu;
3) wnioskowany termin odroczenia płatności kary.
7. Decyzja o odroczeniu terminu płatności kary pieniężnej określa:
1) karę, której termin płatności został odroczony, oraz jej wysokość;
2) termin odroczenia.
8. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w drodze decyzji, odmawia odroczenia terminu płatności kary pieniężnej, jeżeli nie są spełnione warunki, o których mowa w ust. 1 i 4.
9. W przypadku gdy strategiczna mapa hałasu została sporządzona w terminie wskazanym w decyzji, o której mowa w ust. 7, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w drodze decyzji, orzeka o zmniejszeniu odroczonej kary pieniężnej o sumę środków wydatkowanych na sporządzenie strategicznej mapy hałasu.
10. Jeżeli strategiczna mapa hałasu nie zostanie sporządzona w terminie wskazanym w decyzji, o której mowa w ust. 7, wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza, w drodze decyzji, obowiązek uiszczenia odroczonej kary pieniężnej wraz z odsetkami za zwłokę naliczanymi za okres odroczenia.

Do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.

W przypadku, o którym mowa w art. 315h odroczenie terminu płatności kary pieniężnej ust. 9, do kwoty pozostającej do zapłaty stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące opłaty prolongacyjnej.

W przypadku, o którym mowa w art. 315h odroczenie terminu płatności kary pieniężnej ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy w zakresie wstrzymania biegu terminu przedawnienia należności.