1. Działalność banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw instytucji kredytowych podlega nadzorowi bankowemu sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie i w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.
2.Nadzór nad działalnością oddziału lub przedstawicielstwa banku zagranicznego w kraju oraz oddziału lub przedstawicielstwa banku krajowego za granicą, w tym zakres i tryb dokonywania czynności kontrolnych, może być wykonywany w zakresie uzgodnionym w porozumieniu Komisji Nadzoru Finansowego z właściwymi władzami nadzorczymi.
3. Komisja Nadzoru Finansowego może, stosownie do postanowień porozumienia, o którym mowa w ust. 2, udzielić informacji dotyczących banku organowi nadzoru bankowego innego kraju, jeżeli:
1) wskutek tego nie zostanie naruszony interes gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej;
2) zapewnione jest wykorzystanie udzielonych informacji tylko na potrzeby nadzoru bankowego;
3) zagwarantowane jest, że przekazywanie udzielonych informacji poza organ nadzoru bankowego możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego.
3a. Jeżeli właściwa władza nadzorcza odmawia zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 2, albo pomimo jego zawarcia nie stosuje się do jego postanowień, w tym nie udziela w wyznaczonym terminie informacji,
o których udzielenie wnioskowała Komisja Nadzoru Finansowego, lub odmawia udzielenia takich informacji, Komisja Nadzoru Finansowego może powiadomić o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.
4. (uchylony)
5. (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
1. Banki są obowiązane do wnoszenia wpłat z tytułu nadzoru bankowego, stanowiących iloczyn sumy aktywów bilansowych banków i stawki nie przekraczającej 0,024%.
1a. Wpłaty wnoszone przez bank będący w dniu 1 stycznia danego roku uczestnikiem systemu ochrony, o którym mowa w art. 22b umowa systemu ochrony i uczestniczenie w systemie ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, wynoszą 80% kwot, do których uiszczenia byłby on obowiązany w przypadku, gdyby żaden bank spółdzielczy nie uczestniczył w takim systemie. Powstałą różnicę uwzględnia się w kosztach nadzoru bankowego do pokrycia w danym roku z pozostałych wpłat, o których mowa w ust. 1.
1b. Z wpłat, o których mowa w ust. 1, pokrywa się także 16,5% wartości kosztów, o których mowa w art. 17 pokrywanie kosztów działalności Komisji i urzędu Komisji ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.
2. Należności z tytułu wpłat na finansowanie kosztów nadzoru, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1, oraz sposób pokrywania z wpłat, o których mowa w ust. 1, kosztów nadzoru bankowego i udziału w kosztach, o których mowa w ust. 1b, mając na względzie zapewnienie skuteczności sprawowanego nadzoru.
4. (uchylony)
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może wystąpić do Komisji Nadzoru Finansowego o podjęcie czynności lub środków w ramach nadzoru, o których mowa w art. 133 cel i czynności nadzoru bankowego i art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF.
1. Celem nadzoru jest zapewnienie:
1) bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych;
2) zgodności działalności banków z przepisami ustawy, rozporządzenia nr 575/2013, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, statutem oraz decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku;
3) zgodności działalności prowadzonej przez banki zgodnie z art. 70 wyłączenie stosowania przepisów o uczestnictwie w obrocie instrumentami finansowymi ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi z przepisami tej ustawy, niniejszej ustawy, rozporządzenia 596/2014, aktami delegowanymi wydanymi na podstawie tego rozporządzenia oraz ze statutem.
1a. Przy wykonywaniu swoich zadań Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia wytyczne i zalecenia Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. W przypadku nieuwzględnienia wytycznych lub zaleceń Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego Komisja Nadzoru Finansowego podaje powody ich nieuwzględnienia.
2. Czynności podejmowane w ramach nadzoru bankowego polegają w szczególności na:
1) dokonywaniu oceny sytuacji finansowej banków, w tym badaniu wypłacalności, jakości aktywów, płynności płatniczej, wyniku finansowego banków;
2) badaniu jakości systemu zarządzania bankiem, w szczególności systemu zarządzania ryzykiem oraz systemu kontroli wewnętrznej;
3) badaniu zgodności udzielanych kredytów, pożyczek pieniężnych, akredytyw, gwarancji bankowych i poręczeń oraz emitowanych bankowych papierów wartościowych z obowiązującymi w tym zakresie przepisami;
4) badaniu zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek pieniężnych;
5) badaniu przestrzegania limitów, o których mowa w art. 79a dokonywanie czynności bankowych wobec członków organów banku lub osób zajmujących kierownicze stanowiska w banku, oraz limitów, o których mowa w art. 395 rozporządzenia nr 575/2013, oraz ocenie procesu identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji ekspozycji, w tym dużych ekspozycji;
6) badaniu przestrzegania przez bank, określonych przez Komisję Nadzoru Finansowego norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banków, zarządzania ryzykiem prowadzonej działalności, w tym dostosowania do rodzaju i skali działalności banku procesu identyfikacji i monitorowania ryzyka oraz sprawozdawania o ryzyku;
7) dokonywaniu oceny szacowania, utrzymywania i przeglądu kapitału wewnętrznego;
8) badaniu wykonywania przez banki obowiązków, o których mowa w art. 56a obowiązek informowania posiadacza rachunku bankowego o możliwości dysponowania wkładem na wypadek śmierci, art. 59a rozwiązanie umowy rachunku bankowego zawartej z osobą fizyczną, art. 59b wystąpienie o udostępnienie z rejestru PESEL danych posiadacza rachunku, art. 92ba obowiązek udzielenia informacji zbiorczej o rachunkach i umowach rachunku bankowego-92bd i art. 111c obowiązek informacyjny banku wobec gminy ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego posiadacza rachunku bankowego.
2a. Czynności, o których mowa w ust. 2, mogą być wykonywane także w sposób określony w art. 138c objęcie banku zwiększonym nadzorem ust. 2 pkt 3.
3. Czynności kontrolne podejmowane przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego są wykonywane po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.
3a. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, z zastrzeżeniem art. 26 kontrola działalności lub sytuacji finansowej podmiotów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.
3b. W przypadku zmiany zakresu kontroli niezwłocznie informuje się o tym kontrolowanego.
3c. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, jest udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo elektronicznej. Upoważnienie udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Upoważnienie utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Komisji Nadzoru Finansowego ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.
3d. Upoważnienie udzielone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych banku wpisany do bazy adresów elektronicznych.
3e. Przepisy ust. 3c i 3d stosuje się odpowiednio do zawiadomień, o których mowa w art. 48 wszczęcie kontroli ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, oraz do protokołu kontroli, o którym mowa w art. 53 protokół kontroli tej ustawy.
4. Komisja Nadzoru Finansowego oraz osoby wykonujące czynności nadzoru bankowego nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego nadzorem nad działalnością banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz oddziałów instytucji kredytowych.
1. Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz w roku przeprowadza badanie i ocenę nadzorczą banku albo przegląd i weryfikację wyników poprzedniego badania i oceny nadzorczej.
2. Badanie i ocena nadzorcza obejmują identyfikację wielkości i charakteru ryzyka, na jakie jest narażony bank, ocenę jakości procesu zarządzania ryzykiem, ocenę poziomu kapitału pokrywającego ryzyko wynikające z działalności banku oraz zarządzania bankiem, w tym zgodności działalności banku z przepisami ustawy, rozporządzenia nr 575/2013, ustawy o nadzorze makroostrożnościowym, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, ze statutem i z decyzjami o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku i rozpoczęcie przez niego działalności, oraz ocenę działań podjętych przez bank w następstwie zastosowania środków, o których mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF, art. 138c objęcie banku zwiększonym nadzorem i art. 141 nakładanie kary pieniężnej na członków rady nadzorczej lub zarządu banku.
3. (uchylony)
4. W badaniu i ocenie nadzorczej Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych, w tym testów, o których mowa w art. 133b testy warunków skrajnych, oraz testów warunków skrajnych przeprowadzonych zgodnie z art. 177 rozporządzenia nr 575/2013 przez bank stosujący metodę wewnętrznych ratingów lub metodę modeli wewnętrznych, o których mowa odpowiednio w art. 143 ust. 1 i art. 363 rozporządzenia nr 575/2013.
5. Komisja Nadzoru Finansowego informuje bank o wyniku badania i oceny nadzorczej i w razie potrzeby podejmuje niezbędne środki zgodnie z art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF, art. 138c objęcie banku zwiększonym nadzorem, art. 138d kompetencje KNF w razie stwierdzenia nieprawidłowości w identyfikacji przez bank ryzyka i art. 141 nakładanie kary pieniężnej na członków rady nadzorczej lub zarządu banku.
5a. Na podstawie wyniku badania i oceny nadzorczej, w których badaniu podlegał kapitał wewnętrzny, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje bankowi zalecenia w zakresie oczekiwanego poziomu funduszy własnych, które bank powinien utrzymywać ponad kwotę funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych:
1) w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 2 lub
2) w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym, lub
3) w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 i rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402, lub
4) na podstawie art. 92 ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013.
5b. W badaniu kapitału wewnętrznego sprawdza się w szczególności, czy kwota funduszy własnych pozwala zaabsorbować potencjalne straty wynikające z testów warunków skrajnych, w tym testów warunków skrajnych, o których mowa w art. 133b testy warunków skrajnych.
5c. Zalecenia, o których mowa w ust. 5a, dotyczą ryzyka, które nie zostało pokryte dodatkowym wymogiem w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 2.
5d. Fundusze własne utrzymywane zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 5a, w celu pokrycia ryzyka nadmiernej dźwigni nie są jednocześnie zaliczane na poczet spełniania przez bank:
1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013;
2) dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2b;
3) wymogu bufora wskaźnika dźwigni, o którym mowa w art. 92 uchylony ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013.
5e. Fundusze własne utrzymywane zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 5a, w celu pokrycia innych rodzajów ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni nie są jednocześnie zaliczane na poczet spełniania przez bank:
1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. a–c rozporządzenia nr 575/2013;
2) dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2a;
3) wymogu połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.
6. W przypadku gdy badanie i ocena nadzorcza wykaże, że bank może stwarzać ryzyko systemowe zgodnie z art. 23 rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego informuje o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz Komitet Stabilności Finansowej.
6a. W przypadku gdy badanie i ocena nadzorcza wykażą, że zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym lub art. 299 pranie brudnych pieniędzy Kodeksu karnego, lub uzasadnione podejrzenie usiłowania popełnienia tego przestępstwa lub istnieje podwyższone ryzyko popełnienia tego przestępstwa, Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie informuje o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego oraz Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.
7. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego informacje dotyczące funkcjonowania procedur badania i oceny nadzorczej.
7a. Komisja Nadzoru Finansowego zamieszcza na swojej stronie internetowej kryteria i metody stosowane w badaniu i ocenie nadzorczej banków, w tym kryteria stosowania zasady proporcjonalności, a także informacje w zakresie spełniania przez banki wymogów lub norm, o których mowa w przepisach ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013.
8. W przypadku gdy banki o podobnym profilu ryzyka, w szczególności podobnej specyfice działalności lub podobnej lokalizacji geograficznej ekspozycji, są lub mogą być narażone na podobne ryzyko, Komisja Nadzoru Finansowego może w odniesieniu do takich banków przeprowadzić badanie i ocenę nadzorczą w podobny lub taki sam sposób. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o takich przypadkach.
9. Komisja Nadzoru Finansowego przyjmuje zgłoszenia naruszeń lub potencjalnych naruszeń przepisów ustawy oraz rozporządzenia nr 575/2013.
10. Informacje uzyskane w trybie, o którym mowa w ust. 9, w tym informacje, które mogłyby umożliwić identyfikację osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby, której zarzuca się naruszenie, a także informacja o dokonaniu zgłoszenia mogą być ujawnione tylko:
1) w zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz w dokumentach przekazywanych w uzupełnieniu takiego zawiadomienia;
2) na żądanie sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub postępowaniem w sprawach o przestępstwa skarbowe.
Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz w roku przeprowadza w nadzorowanych bankach testy warunków skrajnych.
1. Komisja Nadzoru Finansowego raz w roku opracowuje program oceny nadzorczej. W uzasadnionych przypadkach Komisja Nadzoru Finansowego może dokonać aktualizacji tego programu.
2. Program oceny nadzorczej, o którym mowa w ust. 1, obejmuje banki:
1) w odniesieniu do których wyniki badania i oceny nadzorczej, o którym mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku, w tym wyniki testów warunków skrajnych, wskazują na istnienie znaczącego ryzyka pogorszenia ich sytuacji finansowej lub na naruszenie przepisów regulujących ich funkcjonowanie;
2) (uchylony)
3) inne – w uzasadnionych przypadkach.
Komisja Nadzoru Finansowego co najmniej raz na trzy lata, w toku badania i oceny nadzorczej banku, dokonuje przeglądu spełniania przez bank wymogów dotyczących metod wewnętrznych.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, kryteria i sposób przeprowadzania badania i oceny nadzorczej, o którym mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku, uwzględniając konieczność zapewnienia realizacji celów programu oceny nadzorczej oraz badania i oceny nadzorczej, a także sprawnego jego przebiegu.
1. Badanie sprawozdań finansowych banku, a także oddziału banku zagranicznego, może być zlecone tylko biegłym rewidentom, którzy spełniają wymogi określone w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
2. Banki obowiązane są przekazywać do Komisji Nadzoru Finansowego zbadane jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe wraz ze sprawozdaniem z badania w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia oraz z odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.
1. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przeprowadzonym badaniu na zlecenie banku, Komisja Nadzoru Finansowego może zobowiązać bank do zlecenia wskazanemu biegłemu rewidentowi zbadania prawidłowości i rzetelności wszystkich sprawozdań finansowych sporządzanych przez bank, kontroli ksiąg rachunkowych, analizy portfela kredytowego oraz dokonania innych czynności określonych w art. 133 cel i czynności nadzoru bankowego ust. 2. Jeżeli w wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono nieprawidłowości, koszty badania ponosi bank.
2. Zlecenie badania określonego w ust. 1 może zostać udzielone także bezpośrednio przez Komisję Nadzoru Finansowego. Koszty badania ponosi wówczas Komisja, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Jeżeli w wyniku badania zleconego przez Komisję Nadzoru Finansowego stwierdzono nieprawidłowości, koszty badania ponosi bank.
4. Uwzględniając potrzebę zachowania szczególnych środków bezpieczeństwa, przy wyborze biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego banku określonego w ust. 2, przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1320) nie stosuje się.
1. Biegły rewident przeprowadzający badanie sprawozdań finansowych banku oraz badanie, o którym mowa w art. 134 badanie sprawozdań finansowych banku i oddziału banku zagranicznego i art. 135 zlecenie badania dokumentów banku, jest obowiązany niezwłocznie powiadomić Komisję Nadzoru Finansowego oraz radę nadzorczą i zarząd banku o ujawnionych faktach wskazujących na:
1) popełnienie przestępstwa;
2) naruszenie przepisów regulujących działalność banku;
3) naruszenie zasad dobrej praktyki bankowej lub inne zagrożenie interesów klientów banku;
4) istnienie przesłanek do wyrażenia opinii z zastrzeżeniami do sprawozdania finansowego banku, wyrażenia opinii negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii.
1a. Biegły rewident może odstąpić od powiadomienia rady nadzorczej i zarządu, o którym mowa w ust. 1, jeżeli przemawiają za tym ważne powody.
2. Przy wykonywaniu przez biegłych rewidentów czynności, o których mowa w art. 135 zlecenie badania dokumentów banku ust. 2, stosuje się do nich odpowiednio przepisy dotyczące pracowników nadzoru bankowego wykonujących te czynności.
3. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do biegłych rewidentów badających sprawozdania finansowe podmiotów posiadających bliskie powiązania z bankiem.
1. Komisja Nadzoru Finansowego:
1) (uchylony)
1a) (uchylony)
2) (uchylony)
3) (uchylony)
4) (uchylony)
5) może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania bankami.
2. W przypadku gdy rekomendacje, o których mowa w ust. 1 pkt 5, odnoszą się do spraw mogących dotyczyć nadzoru makroostrożnościowego, o którym mowa w ustawie o nadzorze makroostrożnościowym, Komisja Nadzoru Finansowego wydaje takie rekomendacje po zasięgnięciu opinii Komitetu Stabilności Finansowej.
Dla potrzeb sprawdzenia przestrzegania przez banki norm i limitów określonych ustawą, wielkości wyrażone w walutach obcych w rozumieniu przepisów prawa dewizowego przelicza się na złote, a wielkości indeksowane do walut wymienialnych wyznacza się - według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski na dzień dokonywania sprawdzenia.
1. Komisja Nadzoru Finansowego może w ramach nadzoru zalecić bankowi w szczególności:
1) podjęcie środków koniecznych do przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia i przestrzegania innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku;
1a) (uchylony)
2) (uchylony)
2a) (uchylony)
3) zaniechanie określonych form reklamy;
4) opracowanie i stosowanie procedur, które zapewnią utrzymywanie, bieżące szacowanie i przegląd kapitału wewnętrznego oraz funkcjonowanie systemu zarządzania bankiem;
5) zastosowanie szczególnych zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków lub odpisów z tytułu utraty wartości aktywów, lub szczególnego traktowania aktywów przy obliczaniu wymogów w zakresie funduszy własnych;
6) ograniczenie ryzyka występującego w działalności banku, w tym ryzyka wynikającego z powierzenia wykonywania czynności, o którym mowa w art. 6a powierzenie wykonywania niektórych czynności w imieniu i na rzecz banku ust. 1;
7) ograniczenie wysokości zmiennego składnika wynagrodzenia osób objętych polityką wynagrodzeń, jako odsetka przychodów netto, w przypadku gdy jego wysokość utrudnia spełnianie wymogów w zakresie funduszy własnych;
8) wypełnianie dodatkowych obowiązków sprawozdawczych lub zwiększenie ich częstotliwości, w tym sprawozdawczości w zakresie funduszy własnych, płynności i dźwigni finansowej, o ile obowiązki te są adekwatne do celu, w jakim są nakładane;
9) ujawnianie dodatkowych informacji;
10) przestrzeganie art. 92ba obowiązek udzielenia informacji zbiorczej o rachunkach i umowach rachunku bankowego-92bd oraz art. 111c obowiązek informacyjny banku wobec gminy ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego posiadacza rachunku bankowego;
11) usunięcie w wyznaczonym terminie uchybień stwierdzonych w toku postępowania w sprawie zezwolenia na stosowanie metody wewnętrznej lub zezwolenia na wprowadzenie rozszerzeń lub zmian znacznych w zakresie metod wewnętrznych oraz uchybień stwierdzonych w toku oceny pozostałych rozszerzeń lub zmian w zakresie metod wewnętrznych;
12) usunięcie w wyznaczonym terminie uchybień stwierdzonych w toku postępowań w sprawie zezwoleń, o których mowa w art. 128ca zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego ust. 2.
1a. Zalecenia, o których mowa w ust. 1, sporządza się na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatrzonym podpisem własnoręcznym albo w postaci elektronicznej opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną Komisji Nadzoru Finansowego ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.
1b. Zalecenia, o których mowa w ust. 1, sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych banku wpisany do bazy adresów elektronicznych.
2. Komisja Nadzoru Finansowego może nakazać bankowi:
1) przestrzeganie dodatkowych wymogów w zakresie płynności, biorąc pod uwagę w szczególności model biznesowy banku, stosowane przez bank zasady, procedury i mechanizmy w zakresie zarządzania ryzykiem płynności, wynik badania i oceny nadzorczej albo przeglądu i weryfikacji, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku;
2) przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych ponad wartość wynikającą z wymogów obliczonych zgodnie ze szczegółowymi zasadami określonymi w przepisach rozporządzenia nr 575/2013, w szczególności w przypadku:
a) negatywnych ustaleń dokonanych w wyniku czynności podejmowanych w ramach nadzoru bankowego, w tym odnoszących się do funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej lub identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji ekspozycji, w tym dużych ekspozycji,
b) stwierdzenia niedostosowania kapitału wewnętrznego do skali ryzyka występującego w działalności banku oraz istotnych nieprawidłowości w zarządzaniu ryzykiem,
c) stwierdzenia, na podstawie wyniku badania i oceny nadzorczej albo przeglądu i weryfikacji, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku, że:
– bank jest narażony na ryzyko wynikające z prowadzonej działalności, które nie zostało w całości pokryte wymogami w zakresie funduszy własnych określonymi w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402,
– bank nie spełnia wymogów określonych w art. 128 kapitał wewnętrzny banku lub określonych w art. 393 rozporządzenia nr 575/2013 i jest prawdopodobne, że inne środki nadzorcze nie zapewnią spełnienia tych wymogów,
– korekty, o których mowa w art. 105 udzielanie przez bank informacji stanowiących tajemnicę bankową rozporządzenia nr 575/2013, są niewystarczające do tego, aby w normalnych warunkach rynkowych bank mógł sprzedać lub zabezpieczyć w krótkim czasie swoje pozycje bez ponoszenia znaczących strat,
– bank systematycznie uchyla się od osiągnięcia lub utrzymywania odpowiedniego poziomu i struktury funduszy własnych, niezbędnych do spełnienia zaleceń w zakresie funduszy własnych, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a;
3) ograniczenie lub wstrzymanie dokonania wypłaty z zysku netto lub odsetek na rzecz posiadaczy instrumentów dodatkowych w Tier I, o których mowa w art. 52 rozporządzenia nr 575/2013, w przypadku gdy zakaz taki nie stanowi niewykonania zobowiązania przez bank, w celu zwiększania funduszy własnych do czasu przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku;
4) wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu przywrócenia płynności płatniczej lub osiągnięcia innych norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku.
2a. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego, nakazując bankowi przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych uwzględniającego inne rodzaje ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni, określa, że:
1) co najmniej 75% dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych stanowi kapitał Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013;
2) co najmniej 75% kapitału Tier I, o którym mowa w pkt 1, składa się z kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013.
2b. W przypadku dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniającego ryzyko nadmiernej dźwigni, Komisja Nadzoru Finansowego nakazuje spełnianie takiego wymogu za pomocą kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013.
2c. Komisja Nadzoru Finansowego, nakazując bankowi przestrzeganie dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, może nakazać spełnianie takiego wymogu większym niż określony w ust. 2a udziałem kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013, lub kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013, jeżeli wynika to z potrzeby zwiększenia zdolności absorpcji potencjalnych strat zidentyfikowanych w wyniku badania i oceny nadzorczej, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku.
2d. Dodatkowa kwota kapitału utrzymywana w celu spełniania dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniająca ryzyko nadmiernej dźwigni w niewystarczającym stopniu pokryte wymogiem określonym w art. 92 ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013, stanowiąca różnicę między kwotą funduszy własnych, o której mowa w art. 128 kapitał wewnętrzny banku ust. 1 pkt 2, a kwotą funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych w częściach trzeciej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013, nie jest jednocześnie zaliczana na poczet spełniania przez bank:
1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 uchylony ust. 1 lit. d rozporządzenia nr 575/2013;
2) wymogu bufora wskaźnika dźwigni, o którym mowa w art. 92 ust. 1a rozporządzenia nr 575/2013;
3) zaleceń dotyczących dodatkowych funduszy własnych, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a, jeżeli zalecenia uwzględniają ryzyko nadmiernej dźwigni.
2e. Dodatkowa kwota kapitału utrzymywana w celu spełniania dodatkowego wymogu w zakresie funduszy własnych, uwzględniająca inne rodzaje ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni, stanowiąca różnicę między kwotą funduszy własnych, o której mowa w art. 128 kapitał wewnętrzny banku ust. 1 pkt 2, a kwotą funduszy własnych wynikającą z wymogów określonych w częściach trzeciej i czwartej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402, nie jest jednocześnie zaliczana na poczet spełniania przez bank:
1) wymogów nałożonych na podstawie art. 92 ust. 1 lit. a–c rozporządzenia nr 575/2013;
2) wymogu połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 śmierć posiadacza rachunku bankowego ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym;
3) zaleceń dotyczących dodatkowych funduszy własnych, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a, jeżeli zalecenia uwzględniają rodzaje ryzyka inne niż ryzyko nadmiernej dźwigni.
2f. Ryzyko, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. c tiret pierwsze, uznaje się za niepokryte w całości lub pokryte w niewystarczającym stopniu, w przypadku gdy kwota, rodzaje i struktura kapitału uznawanego za odpowiedni przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ust. 2 pkt 2, z uwzględnieniem oszacowań kapitału wewnętrznego, jest wyższa niż kwota funduszy własnych wynikająca z wymogów określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402.
2g. Komisja Nadzoru Finansowego ocenia ryzyko istotne, na jakie narażony jest bank, wynikające z prowadzonej działalności, z uwzględnieniem profilu ryzyka banku oraz:
1) specyficznego dla banku ryzyka, które wyraźnie zostało wyłączone z wymogów w zakresie funduszy własnych określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402 lub które w tych przepisach nie zostało wyraźnie uwzględnione;
2) specyficznego dla banku ryzyka, w przypadku którego istnieje prawdopodobieństwo, że zostanie niedoszacowane mimo spełnienia wymogów w zakresie funduszy własnych określonych w częściach trzeciej, czwartej i siódmej rozporządzenia nr 575/2013 oraz w rozdziale 2 rozporządzenia 2017/2402.
2h. Przy ocenie ryzyka, o którym mowa w ust. 2g pkt 2, nie uwzględnia się ryzyka podlegającego rozwiązaniom przejściowym lub przepisom przewidującym zasadę praw nabytych określonych w przepisach rozporządzenia nr 575/2013.
2i. Ryzyko stopy procentowej w ramach portfela bankowego może zostać uznane przez Komisję Nadzoru Finansowego za istotne, w szczególności gdy:
1) wartość ekonomiczna kapitału własnego banku zmniejszyła się o ponad 15% jego kapitału Tier I, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia nr 575/2013, w wyniku nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu stóp procentowych określonej w dowolnym z sześciu scenariuszy wstrząsu stosowanych do celów nadzorczych w odniesieniu do stóp procentowych, określonych w rozporządzeniu delegowanym Komisji wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 98 ust. 5a dyrektywy 2013/36/UE;
2) wynik odsetkowy netto banku obniżył się znacznie w następstwie nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu stóp procentowych określonej w dowolnym z dwóch scenariuszy wstrząsu, o których mowa w pkt 1.
2j. Komisja Nadzoru Finansowego może nie zastosować wobec banku nakazu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jeżeli na podstawie badania i oceny nadzorczej uzna, że zarządzanie przez bank ryzykiem stopy procentowej w ramach portfela bankowego jest odpowiednie, a bank nie jest nadmiernie narażony na ryzyko stopy procentowej w ramach portfela bankowego.
2k. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Narodowy Bank Polski o nałożeniu na bank dodatkowych wymogów w zakresie płynności.
2l. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny i Narodowy Bank Polski o nałożeniu na bank dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych. Komisja Nadzoru Finansowego informuje również Bankowy Fundusz Gwarancyjny i Narodowy Bank Polski o zaleceniach, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a, jeżeli z zaleceń tych wynika, że od banku oczekuje się utrzymywania funduszy własnych w innej wysokości niż wynikająca z innych wymogów określonych w przepisach rozporządzenia nr 575/2013 lub ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.
3. W razie stwierdzenia, że bank nie realizuje zaleceń określonych w ust. 1 lub nakazów określonych w ust. 2, a także gdy działalność banku jest wykonywana z naruszeniem przepisów niniejszej ustawy, przepisów innych ustaw regulujących działalność banku lub zasady jego organizacji oraz przepisów wydanych na ich podstawie, przepisów rozporządzenia nr 575/2013, z wyjątkiem art. 92a i art. 92b tego rozporządzenia, oraz innych bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących działalność banku lub zasady jego organizacji, lub z naruszeniem statutu albo stwarza zagrożenie dla interesów posiadaczy rachunków bankowych lub uczestników obrotu instrumentami finansowymi, Komisja Nadzoru Finansowego, po uprzednim upomnieniu na piśmie, może:
1) wystąpić do właściwego organu banku z wnioskiem o odwołanie prezesa, wiceprezesa lub innego członka zarządu banku bezpośrednio odpowiedzialnego za stwierdzone nieprawidłowości; przepis art. 22d wniosek KNF o odwołanie członka rady nadzorczej lub zarządu banku stosuje się odpowiednio;
2) zawiesić w czynnościach członków zarządu, o których mowa w pkt 1, do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o ich odwołanie przez radę nadzorczą na najbliższym posiedzeniu; zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za bank w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych;
2a) nakazać osobie fizycznej odpowiedzialnej za zaistniałe naruszenie zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń oraz powstrzymanie się od takiego zachowania w przyszłości lub nałożyć na tę osobę lub członka rady nadzorczej banku, lub członka zarządu banku bezpośrednio nadzorujących obszar, w którym miało miejsce naruszenie, pełniących funkcję w okresie, w którym miało miejsce naruszenie, karę pieniężną do wysokości 21 312 000 zł;
2b) zawiesić w czynnościach członka rady nadzorczej banku bezpośrednio nadzorującego obszar, w którym miało miejsce naruszenie, lub członka zarządu banku odpowiedzialnego za stwierdzone naruszenie na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy;
3) ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych;
3a) nałożyć na bank karę pieniężną w wysokości do 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy, a w przypadku braku takiego sprawozdania – karę pieniężną w wysokości do 10% prognozowanego całkowitego rocznego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej banku, przy czym przepisy art. 141 nakładanie kary pieniężnej na członków rady nadzorczej lub zarządu banku ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio;
4) uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o likwidacji banku; art. 147 przesłanki decyzji KNF o przejęciu bądź likwidacji banku ust. 3 i art 153-156 stosuje się odpowiednio.
3a. Decyzja Komisji Nadzoru Finansowego o ograniczeniu zakresu działalności banku może zawierać warunki i terminy.
3b. W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści osiągniętej przez bank albo straty, której bank uniknął w wyniku naruszenia, karę pieniężną, o której mowa w ust. 3 pkt 3a, można ustalić w wysokości do dwukrotności kwoty korzyści albo straty.
3c. Komisja Nadzoru Finansowego, ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 3 pkt 3a i ust. 3b, uwzględnia w szczególności wagę naruszenia oraz czas jego trwania, przyczyny naruszenia, sytuację finansową banku, na który nakładana jest kara, oraz uprzednie naruszenia przez bank przepisów, o których mowa w ust. 3.
4. Komisja Nadzoru Finansowego może także zawiesić w czynnościach członka rady nadzorczej lub zarządu banku w przypadku:
1) przedstawienia mu zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;
2) spowodowania znacznych strat majątkowych banku. Postanowienia ust. 3 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
4a. Członek rady nadzorczej lub zarządu banku jest obowiązany poinformować Komisję Nadzoru Finansowego o postawieniu mu zarzutów w postępowaniu karnym, z wyłączeniem zarzutów dotyczących przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego, lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe, w terminie 30 dni od dnia postawienia zarzutów.
5. Komisja Nadzoru Finansowego odwołuje członka rady nadzorczej lub zarządu banku w przypadku prawomocnego skazania go za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego, a także w przypadku niedopełnienia przez niego obowiązku, o którym mowa w ust. 4a.
6. Ograniczenie zakresu działalności banku lub uchylenie zezwolenia na utworzenie banku może również nastąpić w razie stwierdzenia, że bank:
1) przestał spełniać warunki ustalone w zezwoleniu;
2) uzyskał zezwolenie na podstawie fałszywych dokumentów, nieprawdziwych oświadczeń lub wskutek innych działań sprzecznych z prawem;
3) przez okres dłuższy niż 6 miesięcy nie prowadzi działalności bankowej;
4) stał się podmiotem zależnym od osób, wobec których nie jest możliwe skuteczne wykonywanie przez Komisję Nadzoru Finansowego nadzoru nad bankiem ze względu na przepisy prawa obowiązujące w miejscu ich zamieszkania lub siedziby, lub ze względu na powiązania tych osób z innymi podmiotami;
5) nie wypełnia obowiązków określonych w rozdziale 11b.
6a. Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na utworzenie oddziału banku zagranicznego, jeśli właściwe władze nadzorcze kraju, w którym bank zagraniczny ma swoją siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu, uchyliły zezwolenie na prowadzenie działalności bankowej przez ten bank.
6b. Przed uchyleniem zezwolenia na utworzenie oddziału banku zagranicznego Komisja Nadzoru Finansowego zasięgnie opinii właściwych władz nadzorczych kraju, w którym bank zagraniczny ma swoją siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu, jeżeli porozumienie, o którym mowa w art. 131 nadzór bankowy ust. 2, przewiduje zasięgnięcie opinii. W razie konieczności natychmiastowego uchylenia zezwolenia Komisja Nadzoru Finansowego może odstąpić od zasięgnięcia opinii.
6c. O uchyleniu zezwolenia, o którym mowa w ust. 6a, Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia właściwe władze nadzorcze banku zagranicznego.
6d. O uchyleniu zezwolenia na utworzenie banku krajowego Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie powiadamia właściwe władze nadzorcze państwa, w którym działa oddział tego banku.
7. Środki podejmowane w ramach nadzoru nie mogą naruszać umów zawartych przez bank, z wyłączeniem umów:
1) o których mowa w art. 92a umowa przelewu wierzytelności i o subpartypację ust. 1 i 3 oraz w art. 92d umowa o kredytowy instrument pochodny;
2) zawartych przez bank krajowy z podmiotami działającymi w tym samym holdingu oraz umów zawartych przez bank krajowy z podmiotami, z którymi posiada bliskie powiązania, oraz umów, o których mowa w art. 6a powierzenie wykonywania niektórych czynności w imieniu i na rzecz banku ust. 1, 7 i 7a.
7a. W przypadku stwierdzenia, że bank, z naruszeniem art. 88a bezpośrednie stosowanie przez bank prawa Unii Europejskiej–88m oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 88n rozporządzenie w sprawie zasad postępowania banków świadczących usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, wykonuje czynności, o których mowa w art. 5 czynności bankowe ust. 1 pkt 1, których przedmiotem są lokaty strukturyzowane, lub że bank, z naruszeniem art. 88a bezpośrednie stosowanie przez bank prawa Unii Europejskiej–88m oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 88n rozporządzenie w sprawie zasad postępowania banków świadczących usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych, wykonuje czynności, o których mowa w art. 5 czynności bankowe ust. 2 pkt 11 lub 12, Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować środki, o których mowa w ust. 7aa. Przepisy ust. 7d i 7e stosuje się odpowiednio.
7aa. W przypadku stwierdzenia, że bank, o którym mowa w art. 111 wniosek o zezwolenie na prowadzenie przez bank działalności maklerskiej ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 tej ustawy, lub bank, o którym mowa w art. 70 wyłączenie stosowania przepisów o uczestnictwie w obrocie instrumentami finansowymi ust. 2 tej ustawy, wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, lub bank wykonuje czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 4 tej ustawy, z naruszeniem przepisów tej ustawy i innych ustaw regulujących warunki lub zasady i tryb ich wykonywania, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub bezpośrednio obowiązujących przepisów prawa Unii Europejskiej odnoszących się do prowadzenia działalności w zakresie wykonywania tych czynności, lub w tym zakresie nie przestrzega zasad uczciwego obrotu lub narusza interesy zleceniodawcy, Komisja Nadzoru Finansowego może:
1) nakazać bankowi zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń i niepodejmowanie tych działań w przyszłości lub nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości 21 312 000 zł albo do wysokości kwoty stanowiącej równowartość 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, jeżeli przekracza ona 21 312 000 zł, albo – gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści osiągniętej w wyniku naruszenia – nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości dwukrotności kwoty osiągniętej korzyści;
2) nakazać osobom odpowiedzialnym za zaistniałe naruszenie zaprzestanie działań skutkujących powstaniem naruszeń lub nałożyć na te osoby karę pieniężną do wysokości 20 750 000 zł;
3) zawiesić w czynnościach członka zarządu banku odpowiedzialnego za stwierdzone naruszenie na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy;
4) wystąpić do właściwego organu banku z wnioskiem o odwołanie członka zarządu banku – w przypadku gdy naruszenia mają charakter poważny, przy czym przepis art. 22d wniosek KNF o odwołanie członka rady nadzorczej lub zarządu banku stosuje się odpowiednio;
5) ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych;
6) uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o likwidacji banku, przy czym przepisy art. 147 przesłanki decyzji KNF o przejęciu bądź likwidacji banku ust. 3 i art 153–156 stosuje się odpowiednio.
7ab. Ograniczenie zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych, o którym mowa w ust. 7aa pkt 5, może polegać w szczególności na zakazie:
1) zawierania na rynku regulowanym, w alternatywnym systemie obrotu lub na zorganizowanej platformie obrotu transakcji mających za przedmiot określony instrument finansowy;
2) wykonywania przez bank czynności, o których mowa w art. 5 czynności bankowe ust. 1 pkt 1, których przedmiotem są lokaty strukturyzowane, lub zakazie wykonywania przez bank czynności, o których mowa w art. 5 czynności bankowe ust. 2 pkt 11 i 12;
3) wykonywania wszystkich albo niektórych czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywanych na zasadach określonych w art. 111 wniosek o zezwolenie na prowadzenie przez bank działalności maklerskiej tej ustawy, lub w art. 69 działalność maklerska ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywanych zgodnie z art. 70 wyłączenie stosowania przepisów o uczestnictwie w obrocie instrumentami finansowymi ust. 2 tej ustawy, lub w art. 69 działalność maklerska ust. 4 tej ustawy.
7ac. W razie konieczności zabezpieczenia interesu publicznego Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, od chwili wszczęcia postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 7aa, ograniczyć zakres działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych w sposób, o którym mowa w ust. 7ab pkt 3, na okres nie dłuższy niż miesiąc. W przypadku zastosowania tego środka Komisja Nadzoru Finansowego informuje o tym Komisję Europejską oraz Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.
7ad. Środki, o których mowa w ust. 7aa, Komisja Nadzoru Finansowego może zastosować również wobec banku, który powierzył wykonywanie czynności wskazanych w art. 79 agent firmy inwestycyjnej ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi agentowi firmy inwestycyjnej, który w związku z wykonywaniem czynności na rzecz tego banku narusza przepisy prawa, zasady uczciwego obrotu, interesy zleceniodawców lub stwarza zagrożenie dla uczestników obrotu instrumentami finansowymi.
7ae. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych o ograniczeniu zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych polegającym na zakazie wykonywania wszystkich czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywanych na zasadach określonych w art. 111 wniosek o zezwolenie na prowadzenie przez bank działalności maklerskiej tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 384 _ 69 ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywanych zgodnie z art. 70 wyłączenie stosowania przepisów o uczestnictwie w obrocie instrumentami finansowymi ust. 2 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 4 tej ustawy, lub zastosowaniu środka, o którym mowa w ust. 7aa pkt 6.
7af. Przepisy ust. 3a, 7aa–7ae i 7d–8 stosuje się odpowiednio w przypadku powzięcia przez Komisję Nadzoru Finansowego informacji o naruszeniu na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego przez bank wykonujący czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wykonywane na zasadach określonych w art. 111 wniosek o zezwolenie na prowadzenie przez bank działalności maklerskiej tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 2 pkt 1–7 tej ustawy, wykonywane zgodnie z art. 70 wyłączenie stosowania przepisów o uczestnictwie w obrocie instrumentami finansowymi ust. 2 tej ustawy, lub czynności, o których mowa w art. 69 działalność maklerska ust. 4 tej ustawy, przepisów regulujących prowadzenie działalności maklerskiej na terytorium tego państwa. W takim przypadku o zastosowaniu środków Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwy organ nadzoru tego państwa członkowskiego.
7b. W przypadku naruszenia przez bank przepisów art. 88m rozwiązania techniczne i organizacyjne banku w zakresie świadczenia usług w odniesieniu do lokat strukturyzowanych ust. 4–14 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 88n rozporządzenie w sprawie zasad postępowania banków świadczących usługi w odniesieniu do lokat strukturyzowanych pkt 1 lit. e lub przepisów art. 83b rozwiązania techniczne i organizacyjne w świadczeniu usług maklerskich ust. 7–17 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, ograniczenie zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych, o którym mowa w ust. 7ab pkt 5, może polegać również na zakazie zawierania określonych umów, których przedmiotem są instrumenty finansowe.
7c. Decyzje, o których mowa w ust. 7a i 7aa, Komisja Nadzoru Finansowego podaje do publicznej wiadomości. Przepis art. 176h udostępnianie przez Komisję informacji o wynikach postępowań w sprawie naruszeń prawa ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi stosuje się odpowiednio.
7d. W przypadku gdy bank jest podmiotem dominującym, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, lub podmiotem zależnym od podmiotu dominującego, który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, całkowity roczny przychód, o którym mowa w ust. 7aa pkt 1, stanowi kwota całkowitego skonsolidowanego rocznego przychodu podmiotu dominującego ujawniona w ostatnim zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
7e. Równowartość w złotych kwoty w walucie obcej oblicza się według średniego kursu tej waluty ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu bilansowym, na który zostało sporządzone ostatnie zbadane sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 7aa pkt 1 lub ust. 7d.
7f. W przypadku naruszenia art. 127b umowa pożyczki podporządkowanej ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego, zamiast zastosowania środków, o których mowa w ust. 3, może, w drodze decyzji:
1) nakazać bankowi zaprzestanie działań skutkujących naruszeniem lub powstrzymanie się od takich działań w przyszłości;
2) nałożyć na bank karę pieniężną do wysokości 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym albo dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia – w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie;
3) nałożyć na osobę odpowiedzialną za zaistniałe naruszenie karę pieniężną do wysokości 2 905 000 zł albo dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia – w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie.
7g. W przypadku jednostki dominującej, która sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, i jednostki zależnej jednostki dominującej, która sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, całkowity roczny przychód, o którym mowa w ust. 7f pkt 2, stanowi kwota całkowitego skonsolidowanego rocznego przychodu jednostki dominującej ujawniona w ostatnim zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy.
8. Komisja Nadzoru Finansowego, podejmując decyzje, o których mowa w ust. 3, 3a, 7a i 7f, uwzględnia:
1) wagę i okres naruszenia;
2) stopień przyczynienia się i odpowiedzialność podmiotów lub osób;
3) stosunek wysokości kary finansowej do skali działalności podmiotów mierzonej wielkością przychodów, zysku lub majątku;
4) korzyści osiągnięte przez podmiot lub osobę w wyniku naruszenia;
5) szkody wyrządzone osobom trzecim w wyniku naruszenia;
6) poprzednie naruszenia, ich zakres i częstotliwość;
7) skutki naruszenia dla stabilności finansowej i rynku finansowego;
8) współpracę podmiotu lub osoby z Komisją Nadzoru Finansowego;
9) stopień naprawienia szkody wyrządzonej wskutek działań podmiotów lub osób.
Niezależnie od działań przewidzianych w niniejszej ustawie w przypadku stwierdzenia, że bank hipoteczny dokonuje naruszeń przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Komisja Nadzoru Finansowego stosuje sankcje administracyjne określone w tej ustawie.
1. Komisja Nadzoru Finansowego, wydając w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego decyzję o zastosowaniu środka, o którym mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 1 lub 2, lub kierując zalecenie, o którym mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a, współpracuje z właściwymi władzami nadzorczymi sprawującymi nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank, dążąc do osiągnięcia wspólnego stanowiska zarówno co do rozstrzygnięcia, jak i oceny jego przesłanek.
2. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję lub kieruje zalecenie, o których mowa w ust. 1, w terminie 4 miesięcy od dnia dostarczenia właściwym władzom nadzorczym sprawującym nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank:
1) sprawozdania zawierającego ocenę ryzyka grupy – w przypadku decyzji, o których mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 2, lub zaleceń, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a;
2) sprawozdania zawierającego ocenę profilu ryzyka płynności grupy – w przypadku decyzji, o których mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 1.
3. W przypadku braku wspólnego stanowiska Komisja Nadzoru Finansowego może zasięgnąć opinii Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego także na wniosek właściwych władz nadzorczych, o których mowa w ust. 2.
4. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 2, Komisja Nadzoru Finansowego oraz właściwe władze nadzorcze nie osiągną porozumienia, Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję lub kierując zalecenie, o których mowa w ust. 1, bierze pod uwagę opinie wyrażone przez te władze oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tych opinii, otrzymanych w terminie, o którym mowa w ust. 2.
5. W przypadku zasięgnięcia opinii, o której mowa w ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję lub kierując zalecenie, o których mowa w ust. 1, bierze pod uwagę tę opinię oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tej opinii. W decyzji Komisja Nadzoru Finansowego może określić warunki i terminy zastosowania środka, o którym mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 2 pkt 1 lub 2.
5a. Jeżeli przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2, właściwa władza nadzorcza skieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 nadanie statutu bankowi państwowemu rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego zawiesza postępowanie do czasu wydania przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego decyzji zgodnie z art. 19 nadanie statutu bankowi państwowemu ust. 3 tego rozporządzenia.
6. W przypadku gdy właściwa władza nadzorcza sprawująca nadzór skonsolidowany nad bankiem krajowym działającym w jednym z holdingów, o których mowa w art. 141f nadzór skonsolidowany nad bankiem krajowym działającym w holdingu ust. 1 pkt 1 lit. b–e, zwraca się do Komisji Nadzoru Finansowego o opinię w sprawie zastosowania środków odpowiadających środkom, o których mowa w ust. 1, przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio.
7. Komisja Nadzoru Finansowego dokonuje raz w roku oceny przesłanek oraz skutków wydania decyzji lub skierowania zaleceń, o których mowa w ust. 1. Przesłanki oraz skutki decyzji lub zaleceń wydanych w przypadku braku wspólnego stanowiska mogą być poddane ocenie także, jeżeli wystąpi o to właściwa władza nadzorcza.
8. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje właściwym władzom nadzorczym sprawującym nadzór nad podmiotami działającymi w tym samym holdingu co bank informację o przekazanych bankowi zaleceniach, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 5a.
1. W przypadku negatywnych ustaleń dokonanych w wyniku czynności, o których mowa w art. 133a badanie i ocena nadzorcza banku ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego może objąć banki zwiększonym nadzorem.
2. Nadzór, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:
1) zwiększenie częstotliwości lub zakresu czynności podejmowanych w ramach nadzoru bankowego, o których mowa w art. 133 cel i czynności nadzoru bankowego ust. 2, w tym przeprowadzanie dodatkowych przeglądów planów operacyjnych, strategicznych lub biznesowych banku;
2) nałożenie na bank dodatkowych obowiązków informacyjnych dotyczących przestrzegania przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 575/2013;
3) delegowanie pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego do bieżącego wykonywania w banku czynności, o których mowa w art. 133 cel i czynności nadzoru bankowego ust. 2.
3. Czynności, o których mowa w ust. 2 pkt 3, są wykonywane na podstawie upoważnienia Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określającego w szczególności ich zakres, tryb wykonywania oraz okres, na jaki delegacja jest ustanawiana.
4. Pracownikom Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, o których mowa w ust. 2 pkt 3, przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach organów banku oraz prawo do uzyskiwania informacji niezbędnych do wykonywania ich zadań.
1. Jeżeli w ramach przeglądu, o którym mowa w art. 133d przegląd spełniania przez bank wymogów dotyczących metod wewnętrznych, zostaną stwierdzone istotne nieprawidłowości w identyfikacji przez bank ryzyka z zastosowaniem metody wewnętrznej, Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, nakazuje bankowi przyjęcie wyższych mnożników niż przyjęte w stosowanej metodzie wewnętrznej, nakłada dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych lub podejmuje inne działania zmierzające do przywrócenia zgodności stosowanej metody z przepisami rozporządzenia nr 575/2013.
2. Jeżeli w odniesieniu do metody wewnętrznej dotyczącej ryzyka rynkowego liczne przekroczenia, o których mowa w art. 366 rozporządzenia nr 575/2013, wskazują, że metoda ta nie jest wystarczająco dokładna, Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na stosowanie metody wewnętrznej lub nakazuje bankowi jej niezwłoczną zmianę.
3. W przypadku gdy bank przestał spełniać wymogi dotyczące metody wewnętrznej, na stosowanie której uzyskał zezwolenie, informuje o tym Komisję Nadzoru Finansowego. Jeżeli naruszenie wymogów rozporządzenia nr 575/2013 jest istotne, bank przedstawia Komisji Nadzoru Finansowego plan przywrócenia w odpowiednim czasie zgodności z tymi wymogami wraz ze wskazaniem terminu realizacji tego planu. Jeżeli w ocenie Komisji Nadzoru Finansowego realizacja planu przedstawionego przez bank nie przywróci pełnej zgodności z wymogami rozporządzenia nr 575/2013 lub jeżeli wskazany termin realizacji planu jest nieodpowiedni, Komisja może wyznaczyć bankowi termin jego uzupełnienia albo opracowania nowego planu.
4.W przypadku gdy bank nie przywróci w terminie określonym w planie, o którym mowa w ust. 3, zgodności z wymogami rozporządzenia nr 575/2013, a brak zgodności z tymi wymogami stanowi ich istotne naruszenie, Komisja Nadzoru Finansowego uchyla zezwolenie na stosowanie danej metody wewnętrznej lub ogranicza zakres udzielonego zezwolenia do obszarów, w których spełniane są te wymogi, lub w których zgodność może zostać osiągnięta w odpowiednim terminie.
5. Komisja Nadzoru Finansowego współpracuje z właściwą władzą nadzorczą, która udzieliła bankowi zezwolenia na stosowanie metody wewnętrznej w zakresie podejmowania przez tę władzę działań, o których mowa w ust. 1–4.
1. Banki oraz oddziały i przedstawicielstwa banków zagranicznych w kraju są obowiązane:
1) zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o podjęciu i zaprzestaniu działalności; dotyczy to również podjęcia i zaprzestania działalności przez oddział banku krajowego w kraju;
2) umożliwić upoważnionym osobom wykonywanie czynności określonych w art. 133 cel i czynności nadzoru bankowego ust. 2, a w szczególności udostępnić do wglądu księgi, bilanse, rejestry, plany, sprawozdania i inne dokumenty oraz umożliwić, na pisemne żądanie, sporządzenie kopii tych dokumentów i innych nośników informacji, jak również udzielać wyjaśnień żądanych przez te osoby;
3) niezwłocznie zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o środkach, jakie zostaną podjęte w celu usunięcia nieprawidłowości stwierdzonych w ramach nadzoru, oraz stosować się do wydanych decyzji i zaleceń.
2. Przy wykonywaniu nadzoru nad działalnością oddziału banku zagranicznego przepisy art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF stosuje się odpowiednio.
Bank krajowy, którego oddział lub przedstawicielstwo zostało otwarte za granicą, jest obowiązany zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o podjęciu i zaprzestaniu działalności przez oddział lub przedstawicielstwo.
1. Przed wydaniem zezwolenia na utworzenie banku krajowego Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii władz nadzorczych państwa członkowskiego, gdy bank ten będzie:
1) podmiotem zależnym od:
a) instytucji kredytowej,
b) podmiotu dominującego wobec instytucji kredytowej,
c) zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim,
d) podmiotu dominującego wobec zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim;
2) kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują instytucję kredytową, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji lub firmę inwestycyjną, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim.
2. Komisja Nadzoru Finansowego zasięga opinii właściwych władz nadzorczych, dokonując oceny osób zaangażowanych w zarządzanie innym podmiotem tej samej grupy w rozumieniu art. 3 zastrzeżenie wyrazów "bank" oraz "kasa" pkt 7 ustawy o nadzorze uzupełniającym. Komisja Nadzoru Finansowego i inne polskie właściwe władze nadzorcze przekazują sobie nawzajem oraz innym właściwym władzom nadzorczym wszelkie informacje niezbędne dla udzielenia zezwolenia i celów bieżącego wykonywania nadzoru.
1. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o każdym przypadku utraty mocy lub uchylenia zezwolenia na utworzenie banku krajowego lub oddziału banku zagranicznego.
2. W informacji, o której mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego podaje powody utraty mocy lub uchylenia zezwolenia na utworzenie banku krajowego lub oddziału banku zagranicznego.
1. W przypadku gdy bank nie udostępnia usługi podstawowego rachunku płatniczego, o której mowa w art. 59ia podstawowy rachunek płatniczy ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na ten bank karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez Komisję Nadzoru Finansowego.
2. W przypadku gdy bank nie umożliwia przenoszenia rachunków płatniczych, o którym mowa w art. 59ii przeniesienie rachunku płatniczego między dostawcami z siedzibą w RP ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na ten bank karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez Komisję Nadzoru Finansowego.
3. Ustalając wysokość kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja Nadzoru Finansowego uwzględnia wagę, czas trwania i przyczyny naruszenia obowiązku określonego w art. 59ia podstawowy rachunek płatniczy ust. 1 lub art. 59ii przeniesienie rachunku płatniczego między dostawcami z siedzibą w RP ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, rozmiar prowadzonej przez bank działalności oraz jego sytuację finansową.
4. (uchylony)
5. (uchylony)
1. W przypadku niewykonywania zaleceń dotyczących prowadzenia działalności z naruszeniem przepisów, o których mowa w art. 138 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 3, statutu, odmowy udzielenia wyjaśnień, informacji, o których mowa w art. 139 obowiązki podmiotów nadzorowanych, lub w przypadku niewykonania obowiązków określonych w rozdziale 11b Komisja Nadzoru Finansowego może nakładać na członków rady nadzorczej lub zarządu banku kary pieniężne do wysokości 21 312 000 zł.
1a. Komisja Nadzoru Finansowego, ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, uwzględnia w szczególności:
1) wagę naruszenia i czas jego trwania;
2) stopień przyczynienia się członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie do powstania naruszenia;
3) sytuację finansową członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie;
4) skalę korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie, o ile można te korzyści lub straty ustalić;
5) straty poniesione przez osoby trzecie w związku z naruszeniem, o ile można je ustalić;
6) gotowość członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie do współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego;
7) uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez członka rady nadzorczej lub zarządu banku odpowiedzialnego za dane naruszenie;
8) potencjalne skutki systemowe naruszenia.
2. Kara, o której mowa w ust. 1, może zostać również nałożona po zakończeniu pełnienia funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej banku, jeżeli naruszenie miało miejsce w trakcie jej pełnienia.
3. Wymierzenie kary pieniężnej nie stanowi przeszkody do zastosowania innych środków przewidzianych w niniejszym rozdziale.
4. Komisja Nadzoru Finansowego odprowadza kwoty wyegzekwowane z tytułu kar pieniężnych na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
5. Kara, o której mowa w ust. 1, podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
