§ 1. W postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe stronami są: oskarżyciel publiczny, oskarżony, podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej oraz interwenient.
§ 2. W postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe stronami są: oskarżyciel publiczny, oskarżony oraz interwenient.
§ 3. Interwenientowi w toku całego postępowania przysługują uprawnienia w granicach interwencji.
§ 1. Oprócz prokuratora, oskarżycielem publicznym przed sądem jest organ, który wnosi i popiera akt oskarżenia.
§ 2. Organy postępowania przygotowawczego określone w art. 133 podmioty prowadzące postępowanie przygotowawcze§ 1 i art. 134 inne podmioty uprawnione do prowadzenia postępowania przygotowawczego § 1 pkt 1 i 2 mają w sprawach o wykroczenia skarbowe uprawnienia do sporządzania i wnoszenia aktu oskarżenia oraz do popierania go przed sądem, a także do występowania w toku całego postępowania, nie wyłączając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia.
§ 3. Oskarżycielem publicznym w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przed wojskowym sądem garnizonowym lub w sprawach o przestępstwa skarbowe przed wojskowym sądem okręgowym jest wyłącznie prokurator do spraw wojskowych.
§ 1. W sprawach, w których finansowy organ postępowania przygotowawczego jest uprawniony do prowadzenia takiego postępowania, a następnie do wniesienia i popierania aktu oskarżenia przed sądem:
1) przez wyrażenie „prokurator” w art. 18 czyn stanowiący wykroczenie lub przewinienie dyscyplinarne § 2, art. 19 zawiadomienie o uchybieniach w działaniu instytucji § 1 zdanie pierwsze, § 2 i 4, art. 20 naruszenie obowiązków procesowych przez obrońcę, pełnomocnika lub prowadzącego postępowanie § 1 i 1b, art. 23 obowiązek zawiadomienia sądu rodzinnego, art. 71 pojęcie podejrzanego i oskarżonego § 2, art. 87 pełnomocnik strony § 3, art. 93 postanowienia, zarządzenia i polecenia § 3, art. 135 zawiadomienie prokuratora o rozprawach i posiedzeniach, art. 156 udostępnianie akt sprawy § 5, art. 158 uprawnienia prokuratora do przeglądania akt sprawy sądowej, art. 160 § 4, art. 192 oględziny i badanie pokrzywdzonego i świadka § 2, art. 198 przygotowanie opinii przez biegłego § 1, art. 215 badanie psychologiczne podejrzanego i oskarżonego, art. 218 obowiązek wydania korespondencji, przesyłek i danych § 1 zdanie pierwsze, art. 231 złożenie zatrzymanej rzeczy do depozytu lub oddanie na przechowanie § 1, art. 232 sprzedaż przedmiotów zatrzymanych § 1, art. 232a przechowywanie i niszczenie przedmiotów i substancji niebezpiecznych § 2, art. 232b nieodpłatne przekazanie przedmiotów w stanie zagrożenia epidemicznego lub epidemii § 2, art. 236 zażalenie na postanowienie lub czynność w przedmiocie dowodów rzeczowych, art. 281 przesłanki wydania listu żelaznego, art. 282 obowiązki oskarżonego wynikające z listu żelaznego § 1 pkt 1, art. 285 kara pieniężna, zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie § 1a, art. 288 uchybienie obowiązkom przez żołnierza w służbie czynnej § 1, art. 290 właściwość organów w sprawach wydawania postanowień w przedmiocie kar porządkowych § 1 i 2, art. 293 postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym § 1 i 4, art. 299 strony w postępowaniu przygotowawczym § 3, art. 308 dochodzenie w niezbędnym zakresie § 1, art. 317 udział uprawnionych w innych czynnościach śledztwa § 2, art. 323 postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych w razie umorzenia śledztwa § 1 i 3, art. 324 wniosek o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających § 1 i 2, art. 325e uprawnienie do wydawania postanowień w toku dochodzenia § 2 zdanie drugie, art. 327 podjęcie i wznowienie umorzonego postępowania przygotowawczego § 1 i 3, art. 333 dodatkowe elementy aktu oskarżenia § 2, art. 336 wniosek o warunkowe umorzenie postępowania § 1 i 3, art. 340 umorzenie postępowania § 2, art. 341 posiedzenie w sprawie warunkowego umorzenia postępowania § 1 i 2, art. 343a rozpoznanie wniosku oskarżonego o wydanie wyroku skazującego bez postępowania dowodowego § 2 zdanie drugie, art. 387 wniosek oskarżonego o skazanie bez przeprowadzania postępowania dowodowego § 2, art. 441 przekazanie zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu § 4, art. 446 wymogi formalne apelacji od wyroku sądu okręgowego, art. 448 zawiadomienie o przyjęciu apelacji, art. 505 doręczenie odpisu wyroku nakazowego, art. 526 wymogi formalne kasacji § 2, art. 527 obowiązek opłaty kasacji § 1, art. 530 przyjęcie lub odmowa przyjęcia kasacji § 4 i 5, art. 545 postępowanie o wznowienie postępowania § 2, art. 550 postępowanie w sprawie podjęcia postępowania warunkowo umorzonego § 2, art. 570 inicjatywa w zakresie wydania wyroku łącznego, art. 571 opinia o skazanym i informacje z zakładów karnych § 2, art. 611fs posiedzenie w sprawie wystąpienia do państwa wykonania orzeczenia, art. 618 wydatki Skarbu Państwa w postępowaniu karnym § 1 pkt 2 oraz art. 626a zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów Kodeksu postępowania karnego rozumie się także „finansowy organ postępowania przygotowawczego";
2) przez wyrażenie „prokurator” w art. 15 obowiązki Policji i innych podmiotów w zakresie postępowania karnego § 1, art. 48 tryb wyłączenia prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze oraz oskarżyciela publicznego § 1, art. 179 zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy państwowej § 3, art. 325 zatwierdzenie postanowienia o zawieszeniu śledztwa, art. 325e uprawnienie do wydawania postanowień w toku dochodzenia § 4 zdanie drugie, art. 326 nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym § 1–3, art. 327 podjęcie i wznowienie umorzonego postępowania przygotowawczego § 2 i 3 oraz art. 626a zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów Kodeksu postępowania karnego rozumie się także „organ nadrzędny nad finansowym organem postępowania przygotowawczego”, z tym że z tytułu sprawowanego nadzoru Szef Krajowej Administracji Skarbowej i minister właściwy do spraw finansów publicznych jako organy nadrzędne nie mogą przejąć sprawy do swego prowadzenia;
3) przez wyrażenie "Prokurator Generalny" w art. 328 uprawnienia Prokuratora Generalnego w postępowaniu przygotowawczym Kodeksu postępowania karnego rozumie się także "ministra właściwego do spraw finansów publicznych", gdy potrzeba uchylenia prawomocnego postanowienia zachodzi w sprawie o wykroczenie skarbowe.
§ 2. Finansowy organ postępowania przygotowawczego może wystąpić z wnioskiem do prokuratora o podjęcie czynności, o których mowa w art. 73 porozumiewanie się tymczasowo aresztowanego z obrońcą § 2 i 3, art. 180 przesłuchiwanie osób obowiązanych do zachowania tajemnicy zawodowej § 1, art. 202 biegli psychiatrzy § 1, art. 203 obserwacja w zakładzie leczniczym § 2, art. 214 wywiad środowiskowy o oskarżonym § 1 i 8, art. 218 obowiązek wydania korespondencji, przesyłek i danych § 1 zdanie drugie, art. 220 zasady dokonywania przeszukania § 1, art. 226 wykorzystanie jako dowodów dokumentów zawierających informacje niejawne zdanie drugie, art. 237 kontrola i utrwalanie treści rozmów telefonicznych § 1 i 2, art. 247 zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej § 1 i 2, art. 250 stosowanie tymczasowego aresztowania § 2–4, art. 263 okres trwania tymczasowego aresztowania § 2, art. 270 orzekanie o przepadku przedmiotu poręczenia lub ściągnięciu sumy poręczenia § 1 oraz art. 293 postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym § 1 Kodeksu postępowania karnego. Jeżeli w wypadku, o którym mowa w art. 202 biegli psychiatrzy § 1 Kodeksu postępowania karnego, prokurator powołuje biegłych lekarzy psychiatrów, a także gdy sąd zastosował tymczasowe aresztowanie podejrzanego, prokurator z mocy prawa obejmuje nadzorem postępowanie przygotowawcze. W sprawach o wykroczenia skarbowe w celu zbadania stanu zdrowia psychicznego oskarżonego powołuje się jednego biegłego lekarza psychiatrę, a powołując go, prokurator może objąć dochodzenie nadzorem.
§ 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się w razie przejęcia sprawy przez prokuratora do swego prowadzenia.
§ 1. W sprawach o wykroczenia skarbowe oskarżony może korzystać z pomocy jednego obrońcy.
§ 2. Obrońcą w sprawie o wykroczenie skarbowe może być także radca prawny.
§ 1. Podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej i interwenient mogą ustanowić pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny.
§ 2. Za podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej i interwenienta, którzy nie są osobami fizycznymi, czynności procesowych może dokonać także organ uprawniony do działania w ich imieniu.
§ 3. W sprawach o wykroczenia skarbowe interwenient może mieć tylko jednego pełnomocnika.
§ 1. Pociągnięcie do odpowiedzialności posiłkowej następuje w formie postanowienia.
§ 2. Postanowienie, o którym mowa w § 1, wydaje w postępowaniu przygotowawczym organ prowadzący to postępowanie, a po wniesieniu aktu oskarżenia - sąd.
§ 3. Postanowienie zawiera wskazanie oskarżonego, zarzucanego mu przestępstwa skarbowego, kwalifikacji prawnej, podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej oraz podstaw pociągnięcia podmiotu do odpowiedzialności posiłkowej.
§ 4. Zmiana lub uzupełnienie postanowienia, o którym mowa w § 1, następuje w formie postanowienia. W razie braku podstaw do pociągnięcia podmiotu do odpowiedzialności posiłkowej zmiana ta może polegać także na uchyleniu wydanego poprzednio postanowienia.
§ 5. (uchylony)
§ 1. Do podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej oraz jego pełnomocnika stosuje się odpowiednio dotyczące podejrzanego, oskarżonego i obrońcy przepisy: art. 72 prawo do korzystania z pomocy tłumacza, art. 74 prawa i obowiązki oskarżonego § 1, art 75–79, art. 81 wyznaczanie obrońcy z urzędu lub jego zmiana, art. 81a tryb wyznaczania obrońcy z urzędu, art 83–86, art. 89 odesłanie do przepisów postępowania cywilnego o pełnomocnictwie, art. 157 wydawanie odpisów orzeczeń, sporządzanie odpisów protokołów § 1 i 2, art 174–176, art. 300 pouczenie stron i uczestników postępowania o ich uprawnieniach, art. 301 przesłuchanie podejrzanego z udziałem obrońcy, art. 315 podmioty uprawnione do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa § 1, art. 316 udział uprawnionych w czynnościach niepowtarzalnych, art. 321 zamknięcie śledztwa, art. 323 postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych w razie umorzenia śledztwa § 2, art. 334 przesłanie aktu oskarżenia do sądu § 3 zdanie pierwsze, art. 338 doręczenie odpisu aktu oskarżenia oskarżonemu § 1, art. 343 uwzględnienie wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy § 5, art. 353 zawiadomienie o terminie rozprawy i wezwanie na rozprawę § 2, art. 386 obowiązek pouczenia oskarżonego na rozprawie głównej, art. 389 odczytywanie protokołów wyjaśnień oskarżonego, art. 390 obecność oskarżonego przy czynnościach postępowania dowodowego, art. 391 odczytywanie protokołów zeznań świadka § 2, art. 431 cofnięcie środka odwoławczego § 2 i 3, art. 434 zakaz orzekania przez sąd odwoławczy na niekorzyść oskarżonego, art. 435 wyjście sądu odwoławczego poza granice podmiotowe środka odwoławczego, art. 440 rażąca niesprawiedliwość orzeczenia, art. 443 zakaz pogarszania sytuacji oskarżonego w razie ponownego rozpoznania sprawy, art. 453 przebieg postępowania przed sądem odwoławczym § 3, art. 454 zakaz orzekania przez sąd odwoławczy na niekorzyść oskarżonego § 1, art. 455 poprawa błędnej kwalifikacji prawnej przez sąd odwoławczy, art. 524 termin do wniesienia kasacji § 3, art. 540 przesłanki obligatoryjnego wznowienia postępowania § 2 i 3, art. 542 zasady wznowienia postępowania § 2, art. 545 postępowanie o wznowienie postępowania § 1, art. 547 rodzaje orzeczeń w postępowaniu o wznowienie § 3, art. 548 przesłanki wyznaczenia w postępowaniu wznowionym obrońcy z urzędu , art. 624 przesłanki fakultatywnego zwolnienia od kosztów sądowych § 1, art. 627 koszty i wydatki zasądzane od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego, art. 630 wydatki ponoszone przez Skarb Państwa w sprawach z oskarżenia publicznego, art 632–633 oraz art. 636 koszty w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego § 1 Kodeksu postępowania karnego.
§ 2. Do osób najbliższych podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej będącego osobą fizyczną stosuje się odpowiednio art. 182 prawo odmowy zeznań, art. 185 zwolnienie od złożenia zeznania lub udzielenia odpowiedzi i art. 186 skorzystanie z prawa do odmowy zeznań Kodeksu postępowania karnego.
§ 3. Od chwili wydania postanowienia, o którym mowa w art. 124 pociągnięcie podmiotu do odpowiedzialności posiłkowej § 1, podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej może być w tym charakterze wezwany do udziału w czynnościach procesowych.
§ 4. Podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej nie może być przesłuchany w charakterze świadka, także w wypadku, gdy jest interwenientem lub podmiotem obowiązanym do zwrotu korzyści majątkowej, o którym mowa w art. 24 odpowiedzialność posiłkowa za karę grzywny § 5.
§ 5. Do podmiotu, który uzyskał korzyść majątkową, przepisy art. 117a czynności procesowe bez udziału wszystkich obrońców lub pełnomocników § 2, art. 156 udostępnianie akt sprawy § 1 i 2, art. 167 inicjatywa dowodowa, art. 171 zasady prowadzenia przesłuchiwania § 2, art. 370 kolejność zadawania pytań osobom przesłuchiwanym § 1, art. 384 sprawdzenie obecności wezwanych na rozprawę, zarządzenie opuszczenia sali przez świadków § 2 i 3, art. 406 kolejność głosów po zamknięciu przewodu sądowego § 1, art. 422 wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienie wyroku § 1, art. 425 odwołanie od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji § 1 i art. 444 podmioty uprawnione do wniesienia apelacji Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
§ 6. Przed zakończeniem przewodu sądowego sąd przesłuchuje w charakterze świadka podmiot, który uzyskał korzyść majątkową z przestępstwa. Jeżeli podmiotem tym nie jest osoba fizyczna, przesłuchuje się organ uprawniony do działania w jego imieniu. Osoba ta może odmówić zeznań. Przepisy art. 72 nieterminowe rozliczanie stanu zużycia znaków akcyzy, art. 75 niedopełnienie obowiązku rozliczenia się z otrzymanych znaków akcyzy, art. 87 oszustwo celne i art. 89 naruszenie warunków zwolnienia towaru od należności celnej stosuje się odpowiednio.
§ 1. Interwencja może być zgłoszona do chwili rozpoczęcia przewodu sądowego w pierwszej instancji.
§ 2. Jeżeli interwenient w zgłoszeniu nie podał miejsca swego zamieszkania, pobytu lub siedziby lub podał co do tego nieprawdziwe dane, zgłoszenie jest bezskuteczne.
§ 1. Interwencję zgłasza się na piśmie albo ustnie do protokołu. Do zgłoszenia dołącza się dowody wskazujące na spełnienie warunków do wystąpienia z interwencją.
§ 2. Jeżeli na podstawie danych zebranych w toku postępowania zostanie ustalony podmiot spełniający warunki do zgłoszenia interwencji, należy go niezwłocznie zawiadomić o przysługującym uprawnieniu, chyba że nie można ustalić jego miejsca zamieszkania, pobytu lub siedziby.
§ 2a. W postępowaniu przygotowawczym, w razie zgłoszenia interwencji przez podmiot nieuprawniony lub przy braku podstaw do jej zgłoszenia, organ postępowania przygotowawczego lub prokurator wydaje postanowienie o odmowie jej przyjęcia.
§ 2b. Na postanowienie o odmowie przyjęcia interwencji przysługuje zażalenie do organu nadrzędnego, a gdy postępowanie prowadzi prokurator – do prokuratora nadrzędnego.
§ 3. Jeżeli w toku postępowania zatrzymano przedmiot lub dokonano zajęcia albo zabezpieczenia, należy o tym niezwłocznie zawiadomić interwenienta.
§ 4. Odpis wniosku, o którym mowa w art. 323 postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych w razie umorzenia śledztwa § 3 Kodeksu postępowania karnego, doręcza się niezwłocznie interwenientowi.
§ 1. Do interwenienta oraz jego pełnomocnika stosuje się odpowiednio przepisy art. 232 sprzedaż przedmiotów zatrzymanych § 3, art. 305 postanowienie o wszczęciu, odmowie wszczęcia albo o umorzeniu śledztwa § 4, art. 315 podmioty uprawnione do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa § 1, art. 316 udział uprawnionych w czynnościach niepowtarzalnych § 1, art. 318 zezwolenie na zapoznanie się z opiniami biegłych i udział w przesłuchaniu biegłych, art. 321 zamknięcie śledztwa, art. 323 postanowienie w przedmiocie dowodów rzeczowych w razie umorzenia śledztwa § 2, art. 334 przesłanie aktu oskarżenia do sądu § 2, art. 338 doręczenie odpisu aktu oskarżenia oskarżonemu § 1, art. 343 uwzględnienie wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy § 5, art. 343a rozpoznanie wniosku oskarżonego o wydanie wyroku skazującego bez postępowania dowodowego, art. 540 przesłanki obligatoryjnego wznowienia postępowania § 2, art. 549 inicjatywa podjęcia postępowania warunkowo umorzonego oraz art. 550 postępowanie w sprawie podjęcia postępowania warunkowo umorzonego § 2 Kodeksu postępowania karnego.
§ 2. Interwenient może być przesłuchany w charakterze świadka.
§ 3. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie prawidłowo zawiadomionego o terminie interwenienta lub jego pełnomocnika nie jest przeszkodą do jej przeprowadzenia i wydania orzeczenia.
§ 4. (uchylony)
§ 5. W razie nieuwzględnienia interwencji koszty wynikłe z jej zgłoszenia ponosi interwenient.
