Rewolucja w egzaminach prawniczych?
Ze względu na regulacje zawarte w projekcie ustawy tj. wprowadzenie rewolucyjnych zmian w państwowych egzaminach prawniczych publikujemy tekst projektu ustawy.
USTAWA
z dnia ……………………2010 r.
o państwowych egzaminach prawniczych
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa reguluje warunki przystępowania do państwowych egzaminów prawniczych I i II stopnia, zasady przeprowadzania tych egzaminów, uprawnienia przysługujące po ich zdaniu oraz zasady wykonywania podstawowych czynności prawniczych przez doradców prawnych.
Art. 2. Wprowadza się państwowe egzaminy prawnicze I i II stopnia oraz powszechny jednolity elektroniczny system rejestracji kandydatów przystępujących do państwowych egzaminów prawniczych I i II stopnia.
Rozdział 2
Elektroniczny system rejestracji
Art. 3. Elektroniczny system rejestracji prowadzi Minister Sprawiedliwości.
Art. 4. 1. Osoba ubiegająca się o dopuszczenie do państwowego egzaminu prawniczego I albo II stopnia rejestruje się w powszechnym jednolitym elektronicznym systemie rejestracji, o którym mowa w art. 2, zwanym dalej „elektronicznym systemem rejestracji”. 2. Osoba ubiegająca się o dopuszczenie do państwowego egzaminu prawniczego I stopnia, zwanego dalej „egzaminem I stopnia”, przy rejestracji wypełnia wniosek o dopuszczenie do egzaminu i kwestionariusz osobowy zawierający co najmniej imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców, datę ukończenia studiów i nazwę uczelni, doświadczenie naukowe i zawodowe i miejsce zamieszkania oraz może wnieść opłatę za egzamin I stopnia.
3. Osoba ubiegająca się o dopuszczenie do państwowego egzaminu prawniczego II stopnia, zwanego dalej „egzaminem II stopnia”, przy rejestracji wypełnia wniosek o dopuszczenie do egzaminu w zakresie pełnym lub profilowanym i kwestionariusz osobowy
zawierający co najmniej imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców, datę ukończenia studiów i nazwę uczelni, doświadczenie naukowe i zawodowe i miejsce zamieszkania oraz może wnieść opłatę za egzamin II stopnia.
Art. 5. 1. Osoba, która zdała egzamin I stopnia, deklaruje wybór aplikacji. Każdy może dokonać wyboru trzech miejsc odbywania aplikacji – bez względu na jej rodzaj – z jednoczesnym wskazaniem kolejności preferowanych miejsc odbywania aplikacji.
2. Deklarację wyboru aplikacji składa się w elektronicznym systemie rejestracji, w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.), zwanym dalej „Biuletynem Informacji Publicznej”.
3. Niezwłocznie po zakończeniu składania deklaracji wyboru aplikacji Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej listę osób wstępnie zakwalifikowanych na poszczególne aplikacje oraz informację o wolnych miejscach na aplikacje w poszczególnych izbach adwokackich, okręgowych izbach radców prawnych i izbach notarialnych. O umieszczeniu na liście decyduje liczba punktów uzyskanych z egzaminu I stopnia i liczba miejsc na aplikacje w poszczególnych izbach adwokackich, okręgowych izbach radców prawnych i izbach notarialnych.
4. W terminie 5 dni od dnia ogłoszenia listy osób wstępnie zakwalifikowanych na poszczególne aplikacje, osoby, które nie zostały zakwalifikowane na tej liście, mogą ponownie złożyć deklarację wyboru aplikacji z uwzględnieniem wolnych miejsc na aplikacje w poszczególnych izbach adwokackich, okręgowych izbach radców prawnych i izbach notarialnych. Bieg tego terminu rozpoczyna się w dniu następującym po dniu ogłoszenia listy osób wstępnie zakwalifikowanych na poszczególne aplikacje.
5. Przy ponownym składaniu deklaracji wyboru aplikacji wskazuje się jeden rodzaj aplikacji z określeniem miejsca jej odbywania. O kolejności wpisów na listę osób wstępnie zakwalifikowanych na aplikacje w poszczególnych izbach adwokackich, okręgowych izbach radców prawnych i izbach notarialnych decyduje termin złożenia deklaracji wyboru aplikacji w elektronicznym systemie rejestracji.
6. Jeżeli w trakcie ponownego składania deklaracji wyboru aplikacji w elektronicznym systemie rejestracji pojawi się informacja, że na wskazany rodzaj aplikacji brak jest wolnych miejsc, wskazuje się kolejny rodzaj aplikacji ze wskazaniem miejsca jej odbywania. Proces ten można wielokrotnie powtarzać w terminie, o którym mowa w ust. 4, aż do uzyskania w elektronicznym systemie informacji potwierdzenia wstępnego zakwalifikowania na wskazany rodzaj aplikacji.
7. Niezwłocznie po upływie terminu, o którym mowa w ust. 4, Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej ostateczną listę osób wstępnie zakwalifikowanych na poszczególne aplikacje.
8. Ogłoszenia, o których mowa w ust. 3 i 7, zawierają imiona i nazwiska osób zakwalifikowanych na aplikacje w poszczególnych izbach adwokackich, okręgowych izbach radców prawnych i izbach notarialnych oraz imiona ich rodziców. Dane zawarte w tych ogłoszeniach stanowią informację publiczną.
Art. 6. 1. Właściwe organy w trakcie procesu rejestracji, wyboru aplikacji oraz w trakcie postępowania odwoławczego podejmują czynności wyłącznie w elektronicznym systemie rejestracji, a wytworzone w ich wyniku dane w postaci elektronicznej opatrywane są bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.) i utrwalane w tym systemie.
2. W trakcie procesu rejestracji, wyboru aplikacji oraz w trakcie postępowania odwoławczego doręczeń dokonuje się za pośrednictwem elektronicznego systemu rejestracji.
3. Doręczenie, o którym mowa w ust. 2, uznaje się za skuteczne z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji w elektronicznym systemie rejestracji, a przy braku takiego potwierdzenia doręczenie uznaje się za skuteczne z upływem 14 dni od daty umieszczenia dokumentu w elektronicznym systemie rejestracji.
Art. 7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji i sposób użytkowania tego systemu,
2) wzory:
a) wniosku o dopuszczenie do egzaminu I stopnia,
b) wniosku o dopuszczenie do egzaminu II stopnia w zakresie pełnym lub profilowanym,
c) kwestionariuszy osobowych wypełnianych przy rejestracji do egzaminów I i II stopnia,
d) deklaracji wyboru aplikacji
- mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu procesu rejestracji oraz konieczność uzyskania informacji niezbędnych do prawidłowego przeprowadzania egzaminów I i II stopnia.
Rozdział 3
Komisje i zespoły właściwe w sprawach państwowych egzaminów prawniczych I i II stopnia
Art. 8. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje przy sądach apelacyjnych, na okres 3 lat, komisje państwowych egzaminów prawniczych I stopnia, zwane dalej „komisjami I stopnia”, które przeprowadzają egzamin I stopnia. W skład komisji wchodzą: przewodniczący i członkowie, wskazani przez Ministra Sprawiedliwości oraz zastępca przewodniczącego i sekretarz.
2. Przewodniczącym komisji I stopnia jest prezes albo wiceprezes danego sądu apelacyjnego. Zastępcą przewodniczącego komisji I stopnia jest sędzia sądu apelacyjnego lub okręgowego wskazany przez przewodniczącego komisji I stopnia. Sekretarzem komisji I stopnia jest sędzia sądu apelacyjnego pełniący funkcję kierownika szkolenia, a w przypadku wyłączenia tej osoby z egzaminu - sędzia sądu apelacyjnego wskazany przez prezesa sądu apelacyjnego.
3. Członkami komisji I stopnia są: przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości, sędziowie lub sędziowie w stanie spoczynku, prokuratorzy lub prokuratorzy w stanie spoczynku, adwokaci, radcowie prawni i notariusze. Członków komisji I stopnia powołuje się w liczbie zapewniającej prawidłowe powołanie zespołów egzaminacyjnych i sprawne przeprowadzenie egzaminu I stopnia.
4. Przedstawicielem Ministra Sprawiedliwości może być: sędzia, sędzia w stanie spoczynku, prokurator, prokurator w stanie spoczynku, a także pracownik naukowy, naukowo-dydaktyczny lub dydaktyczny na wydziale prawa w szkole wyższej w Rzeczypospolitej Polskiej lub w Polskiej Akademii Nauk, posiadający co najmniej stopień naukowy doktora nauk prawnych lub urzędnik służby cywilnej.
5. Kandydatów na członków komisji I stopnia przedstawia:
1) kolegium sądu apelacyjnego – sędziów i sędziów w stanie spoczynku;
2) kolegium prokuratury apelacyjnej – prokuratorów i prokuratorów w stanie spoczynku;
3) Naczelna Rada Adwokacka - adwokatów;
4) Krajowa Rada Radców Prawnych – radców prawnych;
5) Krajowa Rada Notarialna - notariuszy.
6. W ramach komisji I stopnia tworzy się dziewięcioosobowe zespoły egzaminacyjne.
7. Zespół egzaminacyjny składa się z:
1) dwóch przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości;
2) trzech sędziów lub sędziów w stanie spoczynku;
3) prokuratora lub prokuratora w stanie spoczynku;
4) adwokata;
5) radcy prawnego;
6) notariusza.
8. Pracami zespołu egzaminacyjnego kieruje przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, a dokumentację z prac tego zespołu prowadzi sekretarz zespołu egzaminacyjnego.
9. Prezes sądu apelacyjnego zapewnia obsługę administracyjno-biurową komisji I stopnia.
10. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb, sposób i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji I stopnia,
2) termin powołania członków komisji I stopnia,
3) tryb i sposób działania komisji I stopnia oraz zespołów egzaminacyjnych,
4) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej komisji I stopnia
- mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego i terminowego przeprowadzania egzaminu I stopnia.
Art. 9. 1. Przewodniczący komisji I stopnia:
1) kieruje pracami komisji I stopnia i ją reprezentuje;
2) wyznacza zadania zastępcy przewodniczącego i sekretarza komisji I stopnia;
3) organizuje egzamin I stopnia i zapewnia właściwy jego przebieg;
4) w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości wyznacza:
a) zespoły egzaminacyjne w liczbie odpowiedniej do liczby uczestników egzaminu I stopnia, zapewniającej sprawne przeprowadzenie tego egzaminu,
b) przewodniczących i sekretarzy zespołów egzaminacyjnych spośród członków tych zespołów;
5) organizuje obsługę administracyjno-biurową komisji I stopnia;
6) ustala zasady podziału czynności między wyznaczone zespoły egzaminacyjne;
7) zawiadamia o dopuszczeniu do egzaminu I stopnia co najmniej 14 dni przed dniem egzaminu;
8) zawiadamia uczestników egzaminu I stopnia o godzinie i miejscu jego przeprowadzenia co najmniej 14 dni przed dniem egzaminu;
9) wprowadza do elektronicznego systemu rejestracji wyniki egzaminu I stopnia;
10) kontroluje sprawdzanie testów;
11) wydaje decyzje o negatywnym wyniku egzaminu I stopnia;
12) wydaje zaświadczenia o pozytywnym wyniku egzaminu I stopnia;
13) przekazuje protokoły z przebiegu egzaminu I stopnia zawierające wyniki tego egzaminu Ministrowi Sprawiedliwości niezwłocznie po sporządzeniu tych protokołów.
2. Zastępca przewodniczącego komisji I stopnia zastępuje przewodniczącego komisji I stopnia w sprawach, o których mowa w ust.1.
3. Sekretarz komisji I stopnia nadzoruje przebieg rejestracji do egzaminu I stopnia oraz nadzoruje i koordynuje prace sekretarzy zespołów egzaminacyjnych.
Art. 10. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje co roku zespół do przygotowania testu na egzamin I stopnia składający się z dziewięciu członków.
2. W skład zespołu, o którym mowa w ust. 1, wchodzi:
1) sześciu przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości;
2) jeden adwokat;
3) jeden radca prawny;
4) jeden notariusz.
3. Przedstawicielem Ministra Sprawiedliwości może być: sędzia, sędzia w stanie spoczynku, prokurator, prokurator w stanie spoczynku, a także pracownik naukowy, naukowo-dydaktyczny lub dydaktyczny na wydziale prawa w szkole wyższej w Rzeczypospolitej Polskiej lub w Polskiej Akademii Nauk, posiadający co najmniej stopień naukowy doktora nauk prawnych.
4. Kandydatów na członków zespołu, o którym mowa w ust. 1, przestawia:
1) Naczelna Rada Adwokacka - adwokatów;
2) Krajowa Rada Radców Prawnych – radców prawnych;
3) Krajowa Rada Notarialna - notariuszy.
5. Minister Sprawiedliwości wyznacza spośród członków zespołu, o którym mowa w ust. 1, przewodniczącego, który kieruje pracami zespołu, oraz sekretarza, który prowadzi dokumentację z prac zespołu.
6. Zespół, o którym mowa w ust. 1, podejmuje uchwały większością głosów w obecności co najmniej połowy członków.
7. Minister Sprawiedliwości zapewnia obsługę administracyjno-biurową zespołu, o którym mowa w ust. 1.
8. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób pracy zespołu, o którym mowa w ust. 1,
2) termin powołania członków zespołu, o którym mowa w ust. 1,
3) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu, o którym mowa w ust. 1
- mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu prac tego zespołu i przeprowadzenia egzaminu I stopnia.
Art. 11. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje przy sądach apelacyjnych na okres 3lat komisje państwowych egzaminów prawniczych II stopnia, zwane dalej „komisjami II stopnia”, w składzie: przewodniczący, zastępca przewodniczącego i sekretarz oraz sześciu członków, które przeprowadzają egzamin II stopnia.
2. W skład komisji II stopnia wchodzi:
1) sześciu przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości;
2) jeden adwokat;
3) jeden radca prawny;
4) jeden notariusz.
3. Przewodniczącym komisji II stopnia jest przewodniczący komisji I stopnia przy tym samym sądzie apelacyjnym.
4. Przedstawicielami Ministra Sprawiedliwości mogą być osoby, o których mowa w art. 10 ust. 3.
5. Kandydatów na członków komisji II stopnia wyznacza się za zasadach określonych w art. 10 ust. 4.
6. Minister Sprawiedliwości może powołać przy sądzie apelacyjnym więcej niż jedną komisję II stopnia, jeżeli przemawiają za tym względy organizacyjne, a w szczególności duża liczba uczestników egzaminu. Przewodniczącego i sekretarza komisji II stopnia wskazuje prezes sądu apelacyjnego spośród sędziów sądu okręgowego lub apelacyjnego.
7. Komisja II stopnia podejmuje uchwały większością głosów w obecności co najmniej połowy członków.
8. Prezes sądu apelacyjnego zapewnia obsługę administracyjno-biurową komisji II stopnia.
9. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb, sposób i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji II stopnia
2) termin powołania członków komisji II stopnia,
3) tryb i sposób działania komisji II stopnia,
4) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej komisji II stopnia
- mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego i terminowego przeprowadzania egzaminu II stopnia.
Art. 12. Przewodniczący komisji II stopnia:
1) kieruje pracami komisji II stopnia i ją reprezentuje;
2) organizuje egzamin II stopnia i zapewnia właściwy jego przebieg;
3) organizuje obsługę administracyjno-biurową komisji II stopnia;
4) zawiadamia o dopuszczeniu do egzaminu II stopnia co najmniej 14 dni przed dniem egzaminu;
5) zawiadamia uczestników egzaminu II stopnia o godzinie i miejscu jego przeprowadzenia co najmniej 14 dni przed dniem egzaminu;
6) wprowadza do elektronicznego systemu rejestracji wyniki egzaminu II stopnia;
7) podpisuje uchwały komisji II stopnia o wyniku egzaminu II stopnia;
8) wydaje zaświadczenia o wyniku egzaminu II stopnia;
9) przekazuje protokół z przebiegu egzaminu II stopnia zawierający wyniki tego egzaminu Ministrowi Sprawiedliwości, niezwłocznie po sporządzeniu tego protokołu.
Art. 13. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje co roku zespół do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia składający się z dziewięciu członków.
2. W skład zespołu, o którym mowa w ust. 1, wchodzi:
1) sześciu przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości;
2) jeden adwokat;
3) jeden radca prawny;
4) jeden notariusz.
3. Przedstawicielami Ministra Sprawiedliwości mogą być osoby, o których mowa w art. 10 ust. 3.
4. Kandydatów na członków zespołu, o którym mowa w ust. 1, wyznacza się za zasadach określonych w art. 10 ust. 4.
5. Minister Sprawiedliwości wyznacza spośród członków zespołu, o którym mowa w ust. 1, przewodniczącego, który kieruje pracami tego zespołu oraz sekretarza, który prowadzi dokumentację z jego prac.
6. Zespół, o którym mowa w ust. 1, podejmuje uchwały większością głosów w obecności co najmniej połowy członków.
7. Minister Sprawiedliwości zapewnia obsługę administracyjno-biurową zespołu, o którym mowa w ust. 1.
8. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób pracy zespołu, o którym mowa w ust. 1,
2) termin powołania członków zespołu, o którym mowa w ust. 1,
3) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu, o którym mowa w ust. 1
- mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu prac zespołu i przeprowadzania egzaminu II stopnia.
Art. 14. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje co roku przy wybranym sądzie apelacyjnym Państwową Komisję Odwoławczą, zwaną dalej „komisją odwoławczą”, w składzie: przewodniczący, zastępca przewodniczącego i sekretarz oraz dziesięciu członków. W przypadku, kiedy przemawiają za tym względy organizacyjne Minister Sprawiedliwości może powołać dodatkowo jedną lub więcej komisji odwoławczych przy kolejnych sądach apelacyjnych, wskazując ich właściwość terytorialną.
2. Do zadań komisji odwoławczej należy rozpatrywanie odwołań od wyników egzaminu II stopnia.
3. W skład komisji odwoławczej wchodzi siedmiu przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości oraz po dwóch adwokatów, radców prawnych i notariuszy.
4. Przedstawicielami Ministra Sprawiedliwości mogą być osoby, o których mowa w art. 10 ust. 3.
5. Kandydatów na członków komisji odwoławczej wyznacza się za zasadach określonych w art. 10 ust. 4.
6. Członkiem komisji odwoławczej nie może być członek komisji II stopnia oraz członek zespołu do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia.
7. Komisja odwoławcza podejmuje uchwały większością głosów w obecności co najmniej połowy członków.
8. Prezes danego sądu apelacyjnego zapewnia obsługę administracyjno-biurową komisji odwoławczej.
9. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji odwoławczej
2) termin powołania członków komisji odwoławczej,
3) tryb i sposób działania komisji odwoławczej,
4) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej komisji odwoławczej
- uwzględniając konieczność prawidłowego i terminowego rozpoznawania odwołań, zapewnienia zachowania bezstronności pracy członków komisji odwoławczej.
Art. 15. 1. Członkostwo w komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej wygasa w przypadku śmierci jej członka.
2. Minister Sprawiedliwości odwołuje członka komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej w przypadku:
1) złożenia rezygnacji;
2) choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie przez niego funkcji;
3) niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków;
4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione umyślnie przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub popełnione umyślnie przestępstwo skarbowe.
3. Minister Sprawiedliwości odwołuje także członka komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej w przypadku utraty przez niego prawa do bycia powołanym w skład odpowiednio - komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej.
4. Minister Sprawiedliwości może odwołać członka komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w związku z podejrzeniem umyślnego popełnienia przez niego przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego lub przestępstwa skarbowego.
5. Wygaśnięcie członkostwa lub odwołanie członka komisji I stopnia wchodzącego w skład zespołu egzaminacyjnego w czasie trwania postępowania egzaminacyjnego nie wstrzymuje prac zespołu egzaminacyjnego.
6. W przypadku wygaśnięcia członkostwa lub odwołania członka komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej, Minister Sprawiedliwości niezwłocznie powołuje nowego członka komisji I stopnia, komisji II stopnia lub komisji odwoławczej. W przypadku członka będącego przedstawicielem samorządu zawodowego, właściwy organ w terminie określonym przez Ministra Sprawiedliwości wskazuje nowego kandydata.
Art. 16. 1. Z prac zespołu egzaminacyjnego komisji I stopnia lub z prac komisji II stopnia na czas przeprowadzenia odpowiednio egzaminu I stopnia lub egzaminu II stopnia podlega wyłączeniu członek komisji, jeżeli uczestnik egzaminu jest:
1) jego małżonkiem;
2) osobą pozostającą z nim w stosunku:
a) pokrewieństwa albo powinowactwa do drugiego stopnia,
b) przysposobienia;
3) osobą pozostającą z nim we wspólnym pożyciu;
4) osobą pozostającą wobec niego w stosunku osobistym tego rodzaju, że mógłby wywoływać wątpliwości co do jego bezstronności.
2. Powody wyłączenia trwają pomimo ustania małżeństwa lub przysposobienia.
3. Członek komisji I stopnia lub komisji II stopnia przed rozpoczęciem egzaminu I stopnia lub egzaminu II stopnia składa pisemne oświadczenie, że nie pozostaje z żadnym z uczestników egzaminu w stosunku, o którym mowa w ust. 1 i 2.
4. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, po uprzednim pouczeniu o tej odpowiedzialności, zgodnie z art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm).
5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do członków komisji odwoławczej.
Rozdział 4
Państwowy egzamin prawniczy I stopnia
Art. 17. Uzyskanie pozytywnego wyniku egzaminu I stopnia uprawnia do:
1) ubiegania się o przyjęcie na aplikację adwokacką, radcowską, notarialną, komorniczą i legislacyjną, w najbliższym naborze;
2) ubiegania się o dopuszczenie do konkursu na aplikację ogólną w najbliższym naborze;
3) wykonywania podstawowych czynności prawniczych, po uzyskaniu wpisu na listę doradców prawnych, na zasadach określonych w art. 48 i 51.
Art. 18. Do egzaminu I stopnia może przystąpić każdy, kto ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra prawa lub ukończył zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 19. Zakres przedmiotowy egzaminu I stopnia obejmuje:
1) prawo karne i postępowanie karne;
2) prawo wykroczeń i postępowanie w sprawach o wykroczenia;
3) prawo karne skarbowe i postępowanie w sprawach karnych skarbowych;
4) prawo cywilne i postępowanie cywilne;
5) prawo rodzinne i opiekuńcze;
6) prawo spółek handlowych;
7) prawo pracy;
8) prawo administracyjne i postępowanie administracyjne;
9) postępowanie sądowoadministracyjne;
10) prawo Unii Europejskiej oraz prawo międzynarodowe;
11) prawo konstytucyjne;
12) prawo o ustroju sądów, trybunałów i prokuratury, samorządu adwokackiego, radcowskiego, notarialnego oraz organów kontroli państwowej i ochrony prawa działających w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 20. 1. Egzamin I stopnia polega na rozwiązaniu testu sprawdzającego wiedzę oraz umiejętność stosowania prawa i zasad wykładni, a także kwalifikowania stanów faktycznych, składającego się z zestawu 220 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Test składa się z arkusza pytań i karty odpowiedzi.
2. W teście 70 pytań stanowią pytania sprawdzające umiejętność stosowania prawa, zasad wykładni oraz kwalifikowania stanów faktycznych.
3. Każde pytanie testu ocenia się według następujących zasad:
1) odpowiedź prawidłowa: jeden punkt (1);
2) odpowiedź nieprawidłowa lub brak odpowiedzi: zero punktów (0).
4. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego obowiązującego w dniu przeprowadzenia egzaminu I stopnia.
5. Pozytywny wynik egzaminu I stopnia uzyskuje uczestnik egzaminu, który otrzymał co najmniej 150 punktów, przy czym co najmniej 48 punktów z pytań, o których mowa w ust. 2.
Art. 21. 1. Minister Sprawiedliwości zarządza przeprowadzenie egzaminu I stopnia raz w roku.
2. W terminie do dnia 31 marca każdego roku Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej o egzaminie I stopnia, w tym podaje w szczególności:
1) termin przeprowadzenia egzaminu I stopnia;
2) siedziby komisji I stopnia wraz z ich adresami;
3) termin rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji, nie późniejszy niż 45 dni przed dniem rozpoczęcia tego egzaminu;
4) wysokość i sposób wniesienia opłaty za egzamin I stopnia.
3. Termin rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji nie podlega przywróceniu.
4. Opłata za egzamin I stopnia stanowi dochód budżetu państwa.
5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty za egzamin I stopnia mając na uwadze, że nie może być ona wyższa niż 25 % przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227), zwanego dalej „przeciętnym wynagrodzeniem”.
Art. 22. Nie później niż 90 dni przed terminem egzaminu I stopnia przewodniczący zespołu do przygotowania testu na egzamin I stopnia podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ustalony przez zespół do przygotowania testu na egzamin I stopnia i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości wykaz tytułów aktów prawnych, z których wybrane stanowią podstawę opracowania testu na egzamin I stopnia.
Art. 23. 1. Osoba, która zarejestrowała się w elektronicznym systemie rejestracji składa:
1) oryginał albo odpis dyplomu albo poświadczoną notarialnie kopię oryginału lub odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczpospolitej Polskiej i uzyskania tytułu magistra prawa lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Rzeczpospolitej Polskiej, albo zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego;
2) oryginał dowodu wniesienia opłaty za egzamin I stopnia, jeżeli nie wniosła tej opłaty przez elektroniczny system rejestracji.
2. Zamiast oryginału albo odpisu dyplomu albo poświadczonej notarialnie kopii oryginału lub odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczpospolitej Polskiej albo zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego można złożyć zaświadczenie, z którego wynika, iż osoba, która zarejestrowała się w elektronicznym systemie rejestracji zdała wszystkie egzaminy i odbyła praktyki przewidziane w planie wyższych studiów prawniczych oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu I stopnia takiej osoby jest złożenie przez nią w siedzibie komisji I stopnia nie później niż 7 dni przed terminem egzaminu I stopnia oryginału albo odpisu dyplomu albo poświadczonej notarialnie kopii oryginału lub odpisu dyplomu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego.
3. Dokumenty, o których mowa w ust. 1 lub 2, powinny być złożone do komisji I stopnia, przed którą zamierza się przystąpić do egzaminu I stopnia, w terminie rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji podanym przez Ministra Sprawiedliwości.
4. Jeżeli osoba, która zarejestrowała się w elektronicznym systemie rejestracji nie złoży dokumentów, o których mowa w ust. 1 lub 2, przewodniczący komisji I stopnia wzywa do usunięcia braków w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania, a w przypadku nieusunięcia braków w tym terminie wniosek pozostawia się bez rozpoznania, o czym informuje się tę osobę.
5. W przypadku pozostawienia wniosku bez rozpoznania albo złożenia w elektronicznym systemie rejestracji, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu I stopnia, oświadczenia o odstąpieniu od udziału w egzaminie I stopnia, dwie trzecie uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek złożony przewodniczącemu komisji I stopnia. Zwrot dwóch trzecich opłaty następuje w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.
6. Nie podlega zwrotowi wniesiona opłata w przypadku nieprzystąpienia do egzaminu I stopnia.
Art. 24. 1. Nieobecność uczestnika egzaminu podczas egzaminu I stopnia oraz stawienie się na egzamin I stopnia po jego rozpoczęciu, bez względu na przyczynę, uważa się za nieprzystąpienie do egzaminu I stopnia.
2. W trakcie egzaminu I stopnia uczestnik egzaminu nie może posiadać tekstów aktów prawnych, komentarzy oraz zbiorów orzecznictwa sądów i trybunałów, jak też innych materiałów pomocniczych, a także urządzeń służących do przekazu, odbioru lub gromadzenia informacji.
3. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego wyklucza z egzaminu I stopnia uczestnika egzaminu, który podczas egzaminu I stopnia korzystał z pomocy innej osoby, posługiwał się niedozwolonymi materiałami lub urządzeniami, pomagał pozostałym uczestnikom egzaminu lub w inny sposób zakłócał przebieg tego egzaminu. Wykluczenie odnotowuje się w protokole z przebiegu egzaminu.
4. Wykluczenie, o którym mowa w ust. 3, stanowi podstawę do wydania decyzji o negatywnym wyniku egzaminu I stopnia.
5. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie po otrzymaniu protokołu z przebiegu egzaminu I stopnia zawierającego wyniki tego egzaminu ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej wyniki egzaminu I stopnia. Ogłoszenie zawiera imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik egzaminu I stopnia wraz z uzyskaną liczbą punktów oraz imiona rodziców tych osób. Dane zawarte w ogłoszeniu stanowią informację publiczną.
Art. 25. 1. Po zakończeniu egzaminu I stopnia i sprawdzeniu testów przewodniczący komisji I stopnia wydaje zaświadczenie o pozytywnym wyniku egzaminu I stopnia, a w przypadku negatywnego wyniku egzaminu I stopnia wydaje decyzję. Zaświadczenie i decyzja zawierają informację o liczbie uzyskanych punktów i o wyniku egzaminu I stopnia.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, zawiera także oznaczenie organu ją wydającego, datę wydania, oznaczenie strony, powołanie podstawy prawnej, uzasadnienie faktyczne i prawne, podpis przewodniczącego komisji I stopnia z podaniem imienia i nazwiska oraz pouczenie o trybie i sposobie jej zaskarżenia.
3. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do Ministra Sprawiedliwości, które powinno wskazywać podstawę odwołania i uzasadnienie.
4. Odwołanie można oprzeć na następujących podstawach:
1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub
2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
5. Odwołanie wnosi się wyłącznie za pośrednictwem elektronicznego systemu rejestracji, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o wyniku egzaminu I stopnia. Za datę wniesienia odwołania uznaje się datę wskazaną w elektronicznym potwierdzenie odbioru korespondencji w elektronicznym systemie rejestracji. Termin do wniesienia odwołania nie podlega przywróceniu.
6. Za rozpatrzenie odwołania pobiera się opłatę, którą wnosi się w terminie, o którym mowa w ust. 5. Opłatę można wnieść przez elektroniczny system rejestracji.
7. Osoba, która złożyła odwołanie, składa do Ministra Sprawiedliwości – w terminie do wniesienia odwołania – oryginał dowodu wniesienia opłaty za rozpatrzenie odwołania, jeżeli nie wniosła tej opłaty przez elektroniczny system rejestracji.
8. W przypadku wniesienia odwołania po terminie, niewniesienia opłaty lub niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 3 i 4, odwołanie pozostawia się bez rozpoznania, o czym informuje się osobę, która je wniosła.
9. Minister Sprawiedliwości rozpoznaje odwołanie w granicach jego zarzutów. Termin do rozpoznania odwołania wynosi 60 dni. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Minister Sprawiedliwości może wydłużyć termin do rozpoznania odwołania o kolejne 60 dni, w takim przypadku informuje osobę, która wniosła odwołanie o wydłużeniu terminu do rozpoznania odwołania.
10. Od decyzji Ministra Sprawiedliwości służy skarga do sądu administracyjnego.
Art. 26. 1. Opłata za rozpatrzenie odwołania stanowi dochód budżetu państwa.
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty za rozpatrzenie odwołania oraz sposób jej wniesienia, mając na uwadze koszty związane z rozpatrywaniem odwołań, przy czym opłata ta nie może być wyższa niż 10 % przeciętnego wynagrodzenia.
Art. 27. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób ustalania wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w art. 22,
2) tryb i sposób przygotowywania, przechowywania i przekazywania testu oraz sposób jego konstruowania,
3) tryb i sposób przeprowadzenia oraz czas trwania egzaminu I stopnia,
4) sposób rozwiązywania testu, w tym sposób udzielania odpowiedzi,
5) sposób sprawdzania testu,
6) sposób zwrotu opłaty za egzamin I stopnia,
7) wzór zaświadczenia o wyniku egzaminu I stopnia,
8) sposób wnoszenia odwołań w elektronicznym systemie rejestracji
- mając na uwadze konieczność sprawnego i terminowego przeprowadzania egzaminu I stopnia, a także odpowiednie konstruowanie i sprawdzanie testu, przy założeniu, że egzamin I stopnia sprawdza wiedzę nie tylko ze znajomości przepisów prawa, ale także z umiejętności stosowania prawa, zasad wykładni i kwalifikowania stanów faktycznych oraz biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia sprawnego wnoszenia odwołań.
Rozdział 5
Państwowy egzamin prawniczy II stopnia
Art. 28. 1. Uzyskanie pozytywnego wyniku egzaminu II stopnia:
1) w zakresie pełnym - uprawnia do ubiegania się o wpis na listę adwokatów lub radców prawnych albo do powołania na stanowisko asesora notarialnego bądź powołania na stanowisko asesora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury, na zasadach określonych w odrębnych ustawach;
2) w zakresie profilowanym - uprawnia do ubiegania się o wpis na listę adwokatów lub radców prawnych albo powołania na stanowisko asesora notarialnego, w zależności od wybranego profilu egzaminu II stopnia, na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
2. Za równorzędne ze zdaniem egzaminu II stopnia w zakresie profilowanym ze specjalizacją adwokacko-radcowską albo notarialną uznaje się zdanie egzaminu odpowiednio adwokackiego, radcowskiego albo notarialnego.
Art. 29. Egzamin II stopnia składa się z części ogólnej i części specjalistycznej w zakresie pełnym albo profilowanym.
Art. 30. 1. Do egzaminu II stopnia mogą przystąpić:
1) osoby, które ukończyły aplikację adwokacką, radcowską lub notarialną;
2) osoby, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski;
3) doradcy prawni, którzy wykonywali podstawowe czynności prawnicze przez okres co najmniej 5 lat;
4) doktorzy nauk prawnych;
5) osoby, które były zatrudnione na stanowisku referendarza sądowego lub starszego referendarza sądowego łącznie przez okres co najmniej 3 lat;
6) osoby, które były zatrudnione przez okres co najmniej 3 lat na stanowisku asystenta sędziego;
7) osoby, które były zatrudnione przez okres co najmniej 3 lat na stanowisku asystenta prokuratora i mają ukończone wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej oraz uzyskały tytuł magistra prawa lub ukończyły zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;
8) osoby, które ukończyły aplikację legislacyjną i po jej ukończeniu przez okres co najmniej 4 lat były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały prace związane z opracowywaniem lub opiniowaniem aktów prawnych;
9) osoby, które zajmują stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;
10) osoby, które zdały państwowy egzamin prawniczy I stopnia i po zdanym egzaminie przez okres co najmniej 5 lat były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów.
2. Do okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 5-7, zalicza się łącznie okresy wykonywania poszczególnych czynności wskazanych w tych przepisach.
3. W przypadku wykonywania pracy w niepełnym wymiarze okresy, o których mowa w ust. 1 pkt 5-8 i 10, podlegają proporcjonalnemu wydłużeniu.
Art. 31. Zakres przedmiotowy egzaminu II stopnia obejmuje zakres, o którym mowa w art. 19, prawo finansowe, w tym podatkowe oraz zasady etyki zawodu adwokata, radcy prawnego i notariusza, a także warunki wykonywania tych zawodów.
Art. 32. 1. Część ogólna egzaminu II stopnia polega na rozwiązaniu testu sprawdzającego wiedzę niezbędną do świadczenia pomocy prawnej, składającego się z zestawu 100 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Test składa się z arkusza pytań i karty odpowiedzi.
2. Każde pytanie testu ocenia się według następujących zasad:
1) odpowiedź prawidłowa: jeden punkt (1);
2) odpowiedź nieprawidłowa albo brak odpowiedzi: zero punktów (0).
3. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego, obowiązującego w dniu egzaminu II stopnia.
4. Pozytywny wynik uzyskuje uczestnik egzaminu, który otrzymał 75 punktów.
Art. 33. 1. Do części specjalistycznej egzaminu II stopnia w zakresie pełnym albo profilowanym przystępuje uczestnik egzaminu, który uzyskał pozytywny wynik z części ogólnej tego egzaminu.
2. Część specjalistyczna egzaminu II stopnia w zakresie pełnym oraz profilowanym rozpoczyna się nie wcześniej niż 14 dni od dnia przeprowadzenia części ogólnej egzaminu.
3. Część specjalistyczna egzaminu II stopnia w zakresie pełnym, sprawdzająca umiejętności w zakresie stosowania prawa, posługiwania się językiem prawniczym i używania argumentacji prawniczej oraz znajomości orzecznictwa polega na rozwiązaniu pięciu zadań w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu II stopnia akta lub przedstawiony stan faktyczny:
1) 2 zadań z zakresu prawa cywilnego - polegających na przygotowaniu opinii prawnej lub projektu: umowy, pozwu lub wniosku albo apelacji, albo – w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia - opinii prawnej; w przypadku przygotowania projektu pozwu lub apelacji należy przygotować projekt wystąpienia przed sądem;
2) zadania z zakresu prawa karnego - polegającego na przygotowaniu opinii prawnej lub projektu: aktu oskarżenia lub apelacji albo - w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia - opinii prawnej; w przypadku przygotowania projektu aktu oskarżenia lub apelacji należy przygotować projekt wystąpienia przed sądem;
3) zadania z zakresu prawa administracyjnego - polegającego na przygotowaniu opinii prawnej lub projektu: pisma w postępowaniu administracyjnym, skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego lub skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu
Administracyjnego albo - w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia - opinii prawnej; w przypadku przygotowania projektu skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego lub skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego należy przygotować projekt wystąpienia przed sądem;
4) jednego projektu aktu notarialnego.
4. Za każde zadanie uczestnik egzaminu II stopnia może uzyskać od 0 do 20 punktów.
5. Pozytywny wynik uzyskuje uczestnik egzaminu II stopnia, który otrzymał łącznie co najmniej 70 punktów, przy czym nie mniej niż 12 punktów za każde zadanie.
Art. 34. 1. Część specjalistyczna egzaminu II stopnia w zakresie profilowanym, sprawdzająca umiejętności w zakresie stosowania prawa, posługiwania się językiem prawniczym i używania argumentacji prawniczej oraz znajomości orzecznictwa, dla osób, które wybrały specjalizację adwokacko-radcowską polega na rozwiązaniu czterech zadań, o których mowa w art. 33 ust. 3 pkt 1-3.
2. Za każde zadanie uczestnik egzaminu II stopnia może uzyskać od 0 do 20 punktów.
3. Pozytywny wynik uzyskuje uczestnik egzaminu II stopnia, który otrzymał łącznie co najmniej 50 punktów, przy czym nie mniej niż 10 punktów za każde zadanie.
Art. 35. 1. Część specjalistyczna egzaminu II stopnia w zakresie profilowanym, sprawdzająca umiejętności w zakresie stosowania prawa, posługiwania się językiem prawniczym i używania argumentacji prawniczej oraz znajomości orzecznictwa, dla osób, które wybrały specjalizację notarialną polega na rozwiązaniu czterech zadań w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu II stopnia akta lub przedstawiony stan faktyczny:
1) 2 zadań z zakresu prawa cywilnego lub prawa spółek handlowych – polegających na przygotowaniu opinii prawnej lub projektu: umowy, oświadczenia woli, pozwu lub wniosku albo apelacji, albo - w przypadku uznania, iż brak jest podstaw do ich wniesienia - opinii prawnej;
2) 2 projektów aktu notarialnego, z których jeden stanowi projekt aktu notarialnego, o którym mowa w art. 33 ust. 3 pkt 4.
2. Za każde zadanie uczestnik egzaminu II stopnia może uzyskać od 0 do 20 punktów.
3. Pozytywny wynik uzyskuje uczestnik egzaminu II stopnia, który otrzymał łącznie co najmniej 50 punktów, przy czym nie mniej niż 10 punktów za każde zadanie.
Art. 36. 1. Minister Sprawiedliwości zarządza przeprowadzenie egzaminu II stopnia raz w roku.
2. W terminie do dnia 28 lutego każdego roku Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej o egzaminie II stopnia, w tym podaje w szczególności:
1) termin przeprowadzenia egzaminu II stopnia;
2) siedziby komisji II stopnia wraz z ich adresami;
3) termin rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji, nie późniejszy niż 45 dni przed dniem rozpoczęcia tego egzaminu;
4) wysokość i sposób wniesienia opłaty za egzamin II stopnia.
3. Termin rejestracji w elektronicznym systemie rejestracji nie podlega przywróceniu.
4. Opłata za egzamin II stopnia stanowi dochód budżetu państwa.
5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze, rozporządzenia wysokość opłaty za egzamin II stopnia mając na uwadze, że nie może być ona wyższa niż 50 % przeciętnego wynagrodzenia.
Art. 37. Nie później niż 90 dni przed terminem egzaminu II stopnia przewodniczący zespołu do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ustalony przez zespół do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości wykaz tytułów aktów prawnych, z których wybrane stanowią podstawę opracowania testu z części ogólnej egzaminu II stopnia.
Art. 38. 1. Osoba, która zarejestrowała się w elektronicznym systemie rejestracji składa:
1) oryginał albo urzędowy odpis dyplomu albo poświadczoną notarialnie kopię oryginału albo odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskania tytułu magistra prawa lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) oryginał dowodu uiszczenia opłaty za egzamin II stopnia, jeżeli nie uiściła tej opłaty przez elektroniczny system rejestracji;
3) dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 30 ust. 1.
2. Dokumenty, o których mowa w ust. 1, powinny być złożone do komisji II stopnia, przed którą zamierza się przystąpić do egzaminu II stpnia w terminie, o którym mowa w art. 36 ust. 2 pkt 3.
3. Przepisy art. 23 ust. 4-6 i przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 27 pkt 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 39. 1. W trakcie egzaminu II stopnia uczestnik egzaminu nie może posiadać tekstów aktów prawnych, komentarzy oraz zbiorów orzecznictwa sądów i trybunałów, jak też innych materiałów pomocniczych, a także urządzeń służących do przekazu, odbioru lub gromadzenia informacji.
2. Podczas rozwiązywania zadań z części specjalistycznej egzaminu II stopnia uczestnik egzaminu może korzystać z tekstów aktów prawnych i komentarzy oraz zbiorów orzecznictwa.
3. Przepisy art. 24 ust. 1 i 3-5 stosuje się odpowiednio.
Art. 40. 1. Po zakończeniu egzaminu II stopnia i sprawdzeniu testów oraz zadań komisja II stopnia podejmuje uchwałę o wyniku egzaminu II stopnia. Uchwała zawiera informację o liczbie uzyskanych punktów z poszczególnych części egzaminu II stopnia i o wyniku tego egzaminu.
2. Uchwała, o której mowa w ust. 1, zawiera także oznaczenie organu ją wydającego, datę wydania, oznaczenie strony, powołanie podstawy prawnej, uzasadnienie faktyczne i prawne, podpis przewodniczącego komisji II stopnia z podaniem imienia i nazwiska oraz pouczenie o trybie i sposobie jej zaskarżenia.
3. Od uchwały, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do komisji odwoławczej, które powinno wskazywać podstawy odwołania i uzasadnienie.
4. Odwołanie można oprzeć na następujących podstawach:
1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub
2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
5. Odwołanie wnosi się wyłącznie za pośrednictwem elektronicznego systemu rejestracji, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu II stopnia. Za datę wniesienia odwołania uznaje się datę wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji w elektronicznym systemie rejestracji. Termin do wniesienia odwołania nie podlega przywróceniu.
6. Za rozpatrzenie odwołania pobiera się opłatę, którą wnosi się w terminie, o którym mowa w ust. 5. Opłatę można wnieść przez elektroniczny system rejestracji.
7. Osoba, która złożyła odwołanie, składa do komisji odwoławczej – w terminie do wniesienia odwołania – oryginał dowodu wniesienia opłaty za rozpatrzenie odwołania, jeżeli nie wniosła tej opłaty przez elektroniczny system rejestracji.
8. W przypadku wniesienia odwołania po terminie, niewniesienia opłaty lub niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 3 i 4, odwołanie pozostawia się bez rozpoznania, o czym informuje się osobę, która je wniosła.
9. Komisja odwoławcza rozpoznaje odwołanie w granicach jego zarzutów. Termin do rozpoznania odwołania wynosi 60 dni. W szczególnie uzasadnionych przypadkach komisja odwoławcza może wydłużyć termin do rozpoznania odwołania o kolejne 60 dni, w takim przypadku informuje osobę, która wniosła odwołanie o wydłużeniu terminu do rozpoznania odwołania.
10. Po rozpatrzeniu odwołania komisja odwoławcza podejmuje uchwałę.
11. Od uchwały komisji odwoławczej służy skarga do sądu administracyjnego.
12. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty za rozpatrzenie odwołania oraz sposób jej wniesienia, mając na uwadze koszty związane z rozpatrywaniem odwołań, przy czym opłata ta nie może być wyższa niż 10 % przeciętnego wynagrodzenia.
Art. 41. 1.Niezwłocznie po podjęciu uchwały, o której mowa w art. 40 ust. 1, przewodniczący komisji II stopnia wydaje zaświadczenie o wyniku egzaminu II stopnia. W zaświadczeniu wskazuje się wynik egzaminu II stopnia i zakres tego egzaminu.
2. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie po otrzymaniu protokołów z przebiegu egzaminu II stopnia zawierających wyniki tego egzaminu ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej wyniki egzaminu II stopnia. Ogłoszenie zawiera imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik egzaminu II stopnia wraz z uzyskanymi wynikami oraz imiona rodziców tych osób. Dane zawarte w ogłoszeniu stanowią informację publiczną.
Art. 42. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób ustalania wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w art. 37,
2) tryb i sposób przygotowywania, przechowywania, przekazywania testu i zadań oraz sposób ich konstruowania,
3) tryb i sposób przeprowadzenia egzaminu II stopnia oraz czas trwania poszczególnych jego części,
4) sposób rozwiązywania testu, w tym sposób udzielania odpowiedzi,
5) sposób sprawdzania testu,
6) sposób oceniania rozwiązania zadań z części specjalistycznej egzaminu II stopnia,
7) wykaz dokumentów, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3,
8) wzór zaświadczenia o wyniku egzaminu II stopnia,
9) sposób wnoszenia odwołań w elektronicznym systemie rejestracji
- mając na uwadze konieczność sprawnego i terminowego przeprowadzania egzaminu II stopnia, a w szczególności konieczność zapewnienia zgodności wykazu tytułów aktów prawnych z zakresem przedmiotowym egzaminu II stopnia, odpowiedniego konstruowania testu i zadań, przy założeniu, że egzamin II stopnia sprawdza wiedzę niezbędną do świadczenia pomocy prawnej umiejętność stosowania prawa, zasad wykładni, znajomość orzecznictwa, umiejętność posługiwania się językiem prawniczym i używania argumentacji prawniczej, a także biorąc pod uwagę konieczność zabezpieczenia testu i zadań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem oraz właściwe sprawdzenie testu i zadań oraz konieczność uzyskania informacji niezbędnych do dopuszczenia do egzaminu II stopnia i konieczność zapewnienia sprawnego wnoszenia odwołań.
Rozdział 6
Finansowanie i świadczenia
Art. 43. Wydatki związane z przeprowadzaniem egzaminu I i II stopnia, w tym z działalnością komisji egzaminacyjnych I i II stopnia, komisji odwoławczej, zespołów do przygotowania testu na egzamin I stopnia oraz do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia, a także z wprowadzeniem i utrzymaniem elektronicznego systemu rejestracji są pokrywane z budżetu państwa z części, których dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.
Art. 44. 1. Przewodniczącemu, zastępcy przewodniczącego i sekretarzowi komisji I stopnia przysługuje corocznie wynagrodzenie przez okres czterech miesięcy, w tym dwóch poprzedzających miesiąc przeprowadzenia egzaminu, miesiąca przeprowadzenia egzaminu i miesiąca następującego po miesiącu przeprowadzenia egzaminu.
2. Przewodniczącemu, sekretarzowi i innym członkom zespołów egzaminacyjnych za pracę związaną z udziałem w egzaminie I stopnia przysługuje wynagrodzenie.
3. Przewodniczącemu, sekretarzowi oraz innym członkom zespołu do przygotowania testu na egzamin I stopnia przysługuje wynagrodzenie za przygotowanie testu.
4. Przewodniczącemu, zastępcy przewodniczącego, sekretarzowi oraz członkom komisji II stopnia za przeprowadzenie egzaminu II stopnia przysługuje wynagrodzenie.
5. Przewodniczącemu, sekretarzowi oraz innym członkom zespołu do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia przysługuje wynagrodzenie za przygotowanie testu i zadań.
6. Przewodniczącemu, zastępcy przewodniczącego, sekretarzowi oraz członkom komisji odwoławczej za udział w pracach komisji przysługuje wynagrodzenie.
7. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość miesięcznego wynagrodzenia przysługującego przewodniczącemu, zastępcy przewodniczącego i sekretarzowi komisji I stopnia, nie mniejszą niż 50% i nie większą niż 150% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, mając na uwadze nakład ich pracy oraz zakres ich obowiązków;
2) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość wynagrodzenia przewodniczącego, sekretarza i innych członków zespołów egzaminacyjnych za przeprowadzenie egzaminu I stopnia, nie mniejszą niż 100% i nie większą niż 300% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, mając na uwadze nakład ich pracy i zakres ich obowiązków oraz liczbę uczestników egzaminu;
3) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość wynagrodzenia przewodniczącego, sekretarza i innych członków zespołu do przygotowania testu na egzamin I stopnia, nie mniejszą niż 250% i nie większą niż 400% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, mając na uwadze nakład ich pracy oraz zakres ich obowiązków, a także konieczność zapewnienia właściwego poziomu tego egzaminu;
4) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość wynagrodzenia:
a) przewodniczącego, zastępcy przewodniczącego i sekretarza komisji II stopnia nie mniejszą niż 100% i nie większą niż 600% kwoty przeciętnego wynagrodzenia,
b) członków komisji II stopnia nie mniejszą niż 100% i nie większą niż 400% kwoty przeciętnego wynagrodzenia
- mając na uwadze nakład ich pracy i zakres ich obowiązków oraz liczbę uczestników egzaminu;
5) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość wynagrodzenia przewodniczącego, sekretarza i innych członków zespołu do przygotowania testu i zadań na egzamin II stopnia, nie mniejszą niż 250% i nie większą niż 400% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, mając na uwadze nakład ich pracy oraz zakres ich obowiązków, a także konieczność zapewnienia właściwego poziomu tego egzaminu;
6) tryb i sposób wypłaty oraz wysokość wynagrodzenia przewodniczącego, zastępcy przewodniczącego, sekretarza i członków komisji odwoławczej nie mniejszą niż 100% i nie większą niż 400% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, uwzględniając zakres i nakład ich pracy.
Art. 45. Osobom, o których mowa w art. 44 ust. 1-6, przysługuje zwrot kosztów podróży i noclegów na zasadach określonych w przepisach dotyczących należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Art. 46. 1. Do wydrukowania i doręczenia testów na egzamin I stopnia oraz testów i zadań na egzamin II stopnia nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb, sposób i warunki udzielenia zamówień, o których mowa w ust. 1, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców i mając na uwadze konieczność zabezpieczenia testu i zadań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem oraz zapewnienia terminowego i prawidłowego wykonania zamówienia.
Rozdział 7
Wykonywanie podstawowych czynności prawniczych
Art. 47. 1. Podstawowe czynności prawnicze obejmują:
1) udzielanie porad prawnych, sporządzanie opinii prawnych, pism procesowych i umów oraz
2) występowanie przed organami administracji publicznej i zastępstwo przed sądami powszechnymi w sprawach należących do właściwości sądów rejonowych, z wyłączeniem spraw z zakresu prawa karnego, karnego skarbowego, wykroczeń, rodzinnego i opiekuńczego.
2. Podstawowe czynności prawnicze można wykonywać na własny rachunek, w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy cywilnoprawnej.
Art. 48. 1. Do wykonywania podstawowych czynności prawniczych uprawniona jest osoba, która uzyskała wpis na listę doradców prawnych, zwana dalej „doradcą prawnym”. Tytuł „doradca prawny” podlega ochronie prawnej.
2. Wpis na listę doradców prawnych może uzyskać osoba, która:
1) uzyskała pozytywny wynik egzaminu I stopnia;
2) ma pełną zdolność do czynności prawnych;
3) korzysta z pełni praw publicznych;
4) nie była prawomocnie skazana za umyślnie popełnione przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślnie popełnione przestępstwo skarbowe.
3. Wpis na listę doradców prawnych może uzyskać również osoba, która spełnia warunki, o których mowa w ust. 2 pkt 2-4, oraz która spełnia przesłanki uprawniające do wpisu na listę adwokatów, radców prawnych lub powołania na stanowisko asesora notarialnego, określone odpowiednio w ustawie z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188, Nr 166, poz. 1317 i Nr 210, poz. 1628), ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059, z późn. zm.) i ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 oraz z 2009 r. Nr 37, poz. 286).
Art. 49. 1. Doradca prawny jest obowiązany do zachowania w tajemnicy informacji, z którymi zapoznał się przy wykonywaniu podstawowych czynności prawniczych. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po zaprzestaniu wykonywania podstawowych czynności prawniczych.
2. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy doradca prawny składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża ważnemu interesowi prywatnemu. W takim przypadku z obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić doradcę prawnego sąd.
Art. 50. 1. Doradca prawny podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu podstawowych czynności prawniczych.
2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę wykonywanych czynności oraz zakres realizowanych zadań.
Art. 51. 1. Wpis na listę doradców prawnych, prowadzenie i udostępnianie listy oraz wydawanie zaświadczeń potwierdzających wpis na listę doradców prawnych należą do prezesa sądu apelacyjnego, właściwego ze względu na miejsce złożenia wniosku o wpis.
2. Prezes sądu apelacyjnego dokonuje wpisu na listę doradców prawnych w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku przez zainteresowanego.
3. Do wniosku należy dołączyć:
1) zaświadczenie o uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu I stopnia lub dokumenty potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 48 ust. 3;
2) dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 50 ust. 1;
3) informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed dniem złożenia wniosku;
4) oświadczenie o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 48 ust. 2 pkt 2 i 3.
4. Oświadczenie o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 48 ust. 2 pkt 2 i 3, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, po uprzednim pouczeniu o tej odpowiedzialności, zgodnie z art. 233 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny.
5. Jeżeli wniosek nie spełnia wymagań formalnych określonych w ust. 3, prezes sądu apelacyjnego wzywa kandydata do usunięcia braków w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania. W przypadku nieusunięcia braków w wyznaczonym terminie wniosek pozostawia się bez rozpoznania.
6. Po dokonaniu wpisu prezes sądu apelacyjnego wydaje kartę doradcy prawnego. Kartę doradcy prawnego wydaje się na okres obowiązywania umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, jednak na okres nie dłuższy niż 2 lata. 7. Karta doradcy prawnego zawiera imię i nazwisko, datę wpisu na listę doradców prawnych, datę upływu okresu ważności tej karty oraz zdjęcie.
8. Kolejną kartę doradcy prawnego prezes sądu apelacyjnego wydaje na wniosek doradcy prawnego, w terminie 5 dni od dnia złożenia wniosku. Przepisy ust. 3 pkt 2-4, ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
Art. 52. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o wpis na listę doradców prawnych i karty doradcy prawnego, wzór wniosku o wydanie kolejnej karty doradcy prawnego oraz rodzaje dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, o których mowa w art. 48 ust. 3, mając na uwadze, że karta doradcy prawnego będzie dokumentem potwierdzającym uprawnienie do wykonywania podstawowych czynności prawniczych.
Art. 53. Prezes sądu apelacyjnego odmawia, w drodze decyzji, wpisu na listę doradców prawnych, jeżeli zainteresowany nie spełnia wymagań, o których mowa w art. 48 ust. 2 lub 3.
Art. 54. Doradca prawny obowiązany jest zawiadomić prezesa sądu apelacyjnego o zaprzestaniu spełniania warunków, o których mowa w art. 48 ust. 2 pkt 2-4 oraz o zaprzestaniu podlegania ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian.
Art. 55. Prezes sądu apelacyjnego skreśla, w drodze decyzji, doradcę prawnego z listy doradców prawnych, w przypadku:
1) złożenia oświadczenia doradcy prawnego o zaprzestaniu wykonywania podstawowych czynności prawniczych;
2) złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 48 ust. 2 pkt 2 i 3;
3) zaprzestania spełniania przynajmniej jednego z warunków określonych w art. 48 ust. 2 pkt 2-4.
Art. 56. Od decyzji, o których mowa w art. 53 i 55, stronie służy skarga do sądu administracyjnego.
Art. 57. 1. Lista doradców prawnych jest publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach podmiotowych właściwego sądu apelacyjnego.
2. Lista, o której mowa w ust. 1, zawiera imiona i nazwiska doradców prawnych, datę wpisu na listę oraz datę upływu okresu ważności karty doradcy prawnego. Dane zawarte na liście stanowią informację publiczną.
Rozdział 8
Przepis karny
Art. 58. 1. Kto będąc wpisanym na listę doradców prawnych nie dopełnia obowiązku zawiadomienia prezesa sądu apelacyjnego o zaprzestaniu spełniania warunków, o którym mowa w art. 54, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian - podlega karze grzywny.
2. Orzekanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Rozdział 9
Przepisy zmieniające
pominiętę
Rozdział 10
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 72. W terminie 10 lat od dnia wejścia w życie ustawy do egzaminu II stopnia mogą przystąpić osoby niewymienione w art. 30 ust. 1, które:
1) uzyskały na zasadach obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy prawo do przystąpienia do egzaminu adwokackiego, radcowskiego lub notarialnego, albo
2) przed dniem wejścia w życie ustawy ukończyły wyższe studia prawnicze i przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed zarejestrowaniem się w elektronicznym systemie rejestracji:
a) wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o których mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, lub
b) były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów.
Art. 73. Osoby, które przed dniem wejścia w życie ustawy uzyskały pozytywny wynik egzaminu konkursowego albo wstępnego na aplikację adwokacką, radcowską, notarialną lub komorniczą, zachowują prawo do wpisu na listę aplikantów adwokackich, radcowskich, notarialnych lub komorniczych, na zasadach dotychczasowych.
Art. 74. Do postępowań w sprawie wpisu na listę aplikantów adwokackich, radcowskich, notarialnych lub komorniczych, a także postępowań w sprawie odwołań od uchwał w sprawie wyników egzaminu konkursowego albo wstępnego na aplikację adwokacką, radcowską, notarialną lub komorniczą, wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 75. Do aplikacji adwokackiej, radcowskiej, notarialnej, komorniczej i legislacyjnej, rozpoczętej przed dniem wejścia w życie ustawy oraz do następującego po niej egzaminu i postępowania w sprawie odwołań od wyników tego egzaminu, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 76. Pozostają w mocy pełnomocnictwa procesowe udzielone przed dniem wejścia w życie ustawy osobom, które nie spełniają warunków określonych w art. 87 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, do czasu zakończenia postępowań w danej instancji.
Art. 77. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
