Finansowanie Parków Narodowych pod kontrolą
Płynne finansowanie działalności Parków Narodowych będzie możliwe dzięki zaproponowanym przez Ministerstwo Środowiska zmianom w ustawie o ochronie przyrody.
Po przekształceniu w państwowe osoby prawne, Parki Narodowe zyskają możliwość zatrzymania swoich przychodów i przeznaczania ich na cele ochrony przyrody. Zmiana formuły działania da im też więcej możliwości zdobywania pieniędzy, m.in. z Unii Europejskiej. 31 maja br. projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw był przedmiotem obrad Rady Ministrów.
Nowelizacja ustawy o ochronie przyrody jest konieczna ze względu na wejście w życie nowych przepisów o finansach publicznych (oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych), które spowodowały likwidację gospodarstw pomocniczych funkcjonujących dotychczas przy państwowych jednostkach budżetowych – parkach narodowych (od stycznia 2011 r.). Gospodarstwa pomocnicze gromadziły pieniądze z dochodów własnych parków, gwarantując w ten sposób możliwość ich płynnego wykorzystywania na swoje działanie.
Teraz, po ich likwidacji, konieczne jest stworzenie innego mechanizmu finansowania. Takim sposobem jest przekształcenie parków narodowych - państwowych jednostek budżetowych - w państwowe osoby prawne. Dzięki temu parki narodowe będą dysponować swoimi przychodami i przeznaczać je na niezbędne cele. Nowelizacja ustawy zmienia formę organizacyjno-prawną, ale nie zmienia się w żaden sposób zakres zadań parków narodowych.
Przypomnijmy, że w Polsce funkcjonują (jako państwowe jednostki budżetowe) 23 Parki Narodowe. Oprócz ich podstawowej funkcji, jaką jest ochrona przyrody, zajmują się one edukacją ekologiczną, badaniami naukowymi, a także udostępnianiem zasobów przyrodniczych – czyli np. utrzymują szlaki dla turystów.
Zgodnie z projektem ustawy, państwowa osoba prawna - park narodowy po wejściu w życie ustawy będzie prowadzić samodzielną gospodarkę finansową, finansując z posiadanych środków i uzyskiwanych wpływów wydatki na działalność.
Jakie mogą być źródła finansowania działania parku narodowego? Nowy projekt ustawy określa szczegółowy katalog przychodów parków narodowych, jako państwowych osób prawnych, ale też warunki zaciągania przez nie kredytów i pożyczek. Przychodami będą dotacje budżetowe, dotacje jednostek samorządu terytorialnego, dotacje z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Dodatkowo przychodami mogą być dobrowolne wpłaty, zapisy, darowizny, świadczenia rzeczowe, wpływy pochodzące z fundacji oraz wpływy z przedsięwzięć organizowanych na rzecz ochrony przyrody, jak również środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż środki Unii Europejskiej.
źródło: mos.gov.pl
