Dłuższy okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego wymagany do nabycia prawa do zasiłku chorobowego dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą zgodny z Konstytucją
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa , w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. w zakresie, w jakim dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, określa dłuższy niż dla osób podlegających obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego wymagany do nabycia prawa do zasiłku chorobowego, jest zgodny z art. 32 ust. 1 oraz art. 2 konstytucji.
Przepis ten (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w brzmieniu już derogowanym) wprowadza dla osób dobrowolnie ubezpieczonych, w tym: dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wymóg 180 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego dla nabycia prawa do zasiłku chorobowego. Dla osób podlegających obowiązkowo temu ubezpieczeniu okres wyczekiwania na nabycie prawa do wskazanego zasiłku wynosi natomiast 30 dni. W ocenie sądu pytającego, zróżnicowanie to jest niezgodne z zasadą równości (art. 32 ust. 1 konstytucji) oraz zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 konstytucji).
Trybunał Konstytucyjny uznał - w nawiązaniu do swego wyroku w sprawie o sygn. P 45/06 - że osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym dobrowolnie oraz obowiązkowo charakteryzują się wspólną cechą jaką jest status "ubezpieczonego". Pod tym względem są to kategorie podmiotów podobnych. Podobieństwo to nie pozwala na zróżnicowanie katalogu świadczeń ubezpieczeniowych przysługujących obu kategoriom ubezpieczonych. Podkreślił jednocześnie, że są to kategorie podmiotów podobnych, ale niejednakowych. Występuje bowiem między nimi szereg różnic, które dotyczą: a) swobody przystąpienia i wystąpienia z systemu ubezpieczeniowego (która dotyczy ubezpieczonych dobrowolnie, nie obejmuje natomiast ubezpieczonych obowiązkowo), b) możliwości elastycznego (i samodzielnego) kształtowania przez ubezpieczonych dobrowolnie podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej, c) mechanizmu ograniczenia podstawy wymiaru składki w przypadku ubezpieczających się dobrowolnie (do 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale). Ubezpieczający się dobrowolnie mają więc swobodę - w granicach ustawowych - podjęcia decyzji co do ukształtowania podstawy wymiaru składki, a nadto możliwość wyboru optymalnego dla nich i samodzielnie określanego momentu przystąpienia bądź rezygnacji z uczestnictwa w systemie ubezpieczeń chorobowych.
Biorąc pod uwagę różnice między kategoriami ubezpieczonych dobrowolnie i obowiązkowo stanowiących grupę podmiotów podobnych, choć niejednakowych, a także potrzebę (i dążenie) do zapewnienia właściwej korelacji między sumą wpłat ze składek a sumą wypłat z tytułu zasiłku chorobowego, nadto zaś - niemożność skorygowania po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego derogowanego już przepisu ustawy, Trybunał Konstytucyjny orzekł o zgodności kwestionowanego przepisu z art. 2 i art. 32 ust. 1 konstytucji.
źródło: www.trybunal.gov.pl
