Art. 6. - Zmiana ustawy – Prawo o notariacie - Ustawa o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów

W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1 czynności notarialne i uprawnieni do ich wykonywania § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. W wypadkach określonych w ustawie czynności notarialnych mogą dokonywać również zastępca notarialny lub aplikant notarialny.";
2) w art. 10 powołanie na notariusza i wyznaczenie siedziby jego kancelarii w § 3 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania na stanowisko notariusza osoby, o której mowa w § 1, tylko wtedy, gdy kandydat nie spełnia wymogów, o których mowa w art 11-13, a także jeżeli dotychczasowe postępowanie kandydata budzi wątpliwości co do jego rzetelności, uczciwości lub przestrzegania wartości demokratycznego państwa prawnego.";
3) w art. 11 wymogi wobec kandydata na notariusza:
a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje mu prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w tych przepisach;",
b) po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
"1a. korzysta w pełni z praw publicznych i ma pełną zdolność do czynności prawnych;",
c) pkt 4 i 5 otrzymują brzmienie:
"4) odbył aplikację notarialną w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) złożył egzamin notarialny w Rzeczypospolitej Polskiej.",
d) uchyla się pkt 6;
4) w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza:
a) § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"§ 1. Wymagania, o których mowa w art. 11 wymogi wobec kandydata na notariusza pkt 4 i 5, nie dotyczą osób, które w Rzeczypospolitej Polskiej:
1) uzyskały tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
2) zajmowały stanowisko sędziego lub prokuratora;
3) wykonywały zawód adwokata lub radcy prawnego przez okres co najmniej 3 lat;
4) zajmowały stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa przez okres co najmniej 3 lat.
§ 2. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa w art. 71b komisje kwalifikacyjne i egzamin wstępny § 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić osoby, które w Rzeczypospolitej Polskiej:
1) posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych;
2) przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione na stanowisku, referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asystenta prokuratora, asystenta sędziego lub były zatrudnione w Sądzie Najwyższym lub w Trybunale Konstytucyjnym i wykonywały zadania odpowiadające czynnościom asystenta sędziego;
3) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wykonywały na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane z czynnościami wykonywanymi przez notariusza w kancelarii notarialnej;
4) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów;
5) po ukończeniu aplikacji legislacyjnej przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej lub w państwowych jednostkach organizacyjnych i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane z tworzeniem projektów ustaw, rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego;
6) zajmują stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;
7) zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki, radcowski lub komorniczy.",
b) po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:
"§ 2. a. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa w art. 71b komisje kwalifikacyjne i egzamin wstępny § 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić również osoby, które przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w międzynarodowym organie sądowym, w szczególności w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub Europejskim Trybunale Praw Człowieka i wykonywały zadania odpowiadające czynnościom asystenta sędziego.",
c) § 3 i 4 otrzymują brzmienie:
"§ 3. W przypadku wykonywania pracy w niepełnym wymiarze okresy, o których mowa w § 2 pkt 2-5 i w § 2a, podlegają proporcjonalnemu wydłużeniu.
§ 4. Osoby, o których mowa w § 2 i 2a, muszą spełniać wymagania przewidziane w art. 11 wymogi wobec kandydata na notariusza pkt 1-3 i 7.";
5) w art. 16 przesłanki odwołania notariusza:
a) w § 1:
- pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2) z powodu choroby lub ułomności został uznany orzeczeniem lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków notariusza lub bez uzasadnionej przyczyny odmówił poddania się ocenie niezdolności do pracy, mimo zalecenia rady właściwej izby notarialnej;",
- pkt 5 otrzymuje brzmienie:
"5) ma orzeczony zakaz wykonywania zawodu na mocy prawomocnego wyroku sądu;",
- dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
"6) utracił prawa publiczne lub pełną zdolność do czynności prawnych.",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Minister Sprawiedliwości może odwołać notariusza w wypadku, gdy charakter stwierdzonych, w wyniku wizytacji, o której mowa w art. 44 nadzór wykonywany przez radę izby notarialnej § 2a zdanie pierwsze, nieprawidłowości stanowi rażącą i oczywistą obrazę przepisów prawa, a także w wypadku, gdy notariusz uzyskał dwie ujemne oceny w wyniku kolejnych wizytacji przeprowadzonych przez wizytatora samorządu notarialnego lub Ministra Sprawiedliwości. Odwołanie następuje po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej, wydanej na wniosek Ministra Sprawiedliwości, w terminie miesiąca od daty wpływu wniosku.",
c) po § 3 dodaje się § 3a w brzmieniu:
"§ 3a. W toku postępowania, o którym mowa w § 3, Minister Sprawiedliwości może zlecić przeprowadzenie wizytacji lub lustracji prezesowi właściwego sądu apelacyjnego lub sędziemu delegowanemu do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie doręcza protokół z wizytacji osobie zainteresowanej, która w wypadku, gdy protokół zawiera ujemną ocenę, może zgłosić pisemne zastrzeżenia w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia.";
6) w art. 21 wyznaczenie zastępcy w razie niemożności pełnienia obowiązków przez notariusza:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Jeżeli notariusz nie może pełnić swych obowiązków, wyznacza na ten czas zastępstwo spośród zastępców notarialnych zatrudnionych w jego kancelarii oraz notariuszy ze wspólnej kancelarii prowadzonej w trybie art. 4 zasady prowadzenia kancelarii § 3 informując o tym prezesa rady właściwej izby albo spośród zastępców notarialnych z wykazu właściwej izby notarialnej oraz notariuszy mających siedzibę kancelarii notarialnej w tej izbie, w porozumieniu z prezesem rady właściwej izby.",
b) § 3 i 4 otrzymują brzmienie:
"§ 3. Jeżeli z powodu nieobecności notariusza wynikłej z nieprzewidzianych przyczyn notariusz nie wyznaczył w kancelarii zastępstwa na czas swej nieobecności, zastępstwo wyznacza prezes rady właściwej izby notarialnej. Zastępstwo obejmuje wyłącznie dokonywanie czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 czynności notariusza pkt 7, oraz wydawanie przyjętych na przechowanie pieniędzy, papierów wartościowych, dokumentów oraz danych na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
§ 4. W wypadkach, o których mowa w § 1 i 3 do zastępstwa notariusza może być także wyznaczony notariusz emerytowany.";
7) art. 22 czasowe wyznaczenie zastępcy do pełnienia obowiązków notariusza otrzymuje brzmienie:
"Art. 45_22, W wypadku zaprzestania prowadzenia kancelarii przez notariusza z innych powodów niż jego śmierć lub zawieszenia go w czynnościach, rada izby notarialnej wyznacza czasowo do pełnienia obowiązków notariusza zastępstwo spośród zastępców notarialnych, notariuszy albo notariuszy emerytowanych danej izby notarialnej. Zastępstwo obejmuje wyłącznie dokonywanie czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 czynności notariusza pkt 7, oraz wydawanie przyjętych na przechowanie pieniędzy, papierów wartościowych, dokumentów oraz danych na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.";
8) po art. 22 czasowe wyznaczenie zastępcy do pełnienia obowiązków notariusza dodaje się art. 22a upoważnienie aplikanta do wykonywania niektórych czynności notarialnych w brzmieniu:
"Art. 45_22a, § 1. Notariusz może upoważnić aplikanta notarialnego objętego jego patronatem do wykonywania czynności notarialnych określonych w art. 79 czynności notariusza pkt 2, 4, 7 i 8, jeżeli aplikant odbył co najmniej 2 lata i 6 miesięcy aplikacji oraz uzyskał pozytywny wynik z kolokwium, o którym mowa w art. 71 egzamin na aplikację notarialną i wpis na listę aplikantów § 12.
§ 2. Upoważnienie jest udzielane w formie pisemnej na czas określony i wskazuje czynności notarialne, do wykonywania których aplikant został upoważniony.
§ 3. Notariusz niezwłocznie zawiadamia prezesa rady właściwej izby notarialnej, Ministra Sprawiedliwości oraz prezesa właściwego sądu apelacyjnego o udzieleniu upoważnienia, przesyłając jego kopię.
§ 4. Notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez aplikanta notarialnego przy wykonywaniu czynności notarialnych, o których mowa w § 1. Przepis art. 49 odpowiedzialność notariusza za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności notarialnych stosuje się odpowiednio.";
9) w art. 35 zakres działania rady izby notarialnej:
a) pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"1) opiniowanie wniosków w przedmiocie powoływania i odwoływania notariuszy;
2) nadzór nad wykonywaniem obowiązków przez notariuszy, zastępców notarialnych i aplikantów notarialnych oraz nad przestrzeganiem przez nich powagi i godności właściwej dla notariusza;".
b) pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) prowadzenie wykazów notariuszy, zastępców notarialnych i aplikantów notarialnych izby;";
10) art. 37 wykaz zastępców notarialnych i aplikantów notarialnych izby notarialnej otrzymuje brzmienie:
"Art. 45_37, Rada izby notarialnej przedstawia do dnia 31 marca każdego roku Ministrowi Sprawiedliwości, Krajowej Radzie Notarialnej oraz prezesowi właściwego sądu apelacyjnego wykaz zastępców notarialnych i aplikantów notarialnych izby, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku. Wykaz ten zawiera dane o liczbie aplikantów notarialnych objętych patronatem lub zatrudnionych, w ramach odbywania aplikacji, przez poszczególnych notariuszy wraz ze wskazaniem daty objęcia patronatem lub wskazaniem zatrudnienia, a także imiona i nazwiska aplikantów notarialnych, wskazanie formy odbywania aplikacji oraz imiona i nazwiska ich patronów a ponadto nazwiska osób skreślonych w poprzednim roku z wykazu zastępców notarialnych.";
11) w art. 40 zakres działania Krajowej Rady Notarialnej § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Krajowa Rada Notarialna składa do dnia 30 kwietnia każdego roku Ministrowi Sprawiedliwości sprawozdanie i ocenę stanu notariatu. Sprawozdanie w szczególności zawiera dane dotyczące liczby sporządzonych czynności notarialnych, dane dotyczące odprowadzonych podatków i opłat sądowych, w tym odprowadzonego podatku VAT, dane dotyczące działalności nadzorczej izb notarialnych i Krajowej Rady Notarialnej.";
12) w art. 44 nadzór wykonywany przez radę izby notarialnej:
a) § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. W ramach nadzoru, o którym mowa w § 1, w każdej kancelarii przeprowadza się wizytację co najmniej raz na 4 lata.",
b) po § 2 dodaje się § 2a-2c w brzmieniu:
"§ 2a. Po upływie 6 miesięcy od daty uruchomienia kancelarii notarialnej rada właściwej izby notarialnej zleca przeprowadzenie jej wizytacji. Kolejną wizytację przeprowadza się po upływie 2 lat.
§ 2b. W wypadku uzyskania przez notariusza ujemnej oceny w wyniku wizytacji, o której mowa w § 2a zdanie pierwsze, Minister Sprawiedliwości zleca radzie właściwej izby notarialnej przeprowadzenie kolejnej wizytacji, określając termin jej przeprowadzenia. Minister Sprawiedliwości może odstąpić od zlecenia wizytacji, jeżeli charakter stwierdzonych nieprawidłowości stanowi mżącą i oczywistą obrazę przepisów prawa.
§ 2c. Notariusz, który przeprowadził wizytację kancelarii notarialnej zakończonej ujemną oceną nie może być wyznaczony do przeprowadzenia kolejnej wizytacji.",
c) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Z wizytacji sporządza się protokół. Rada izby notarialnej ocenia wyniki wizytacji i przedstawia - w terminie miesiąca od wizytacji - odpis protokołu Ministrowi Sprawiedliwości, zawiadamiając go równocześnie o środkach podjętych w celu usunięcia stwierdzonych uchybień.";
13) art. 50 odpowiedzialność dyscyplinarna notariusza otrzymuje brzmienie:
"Art. 50. Notariusz odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia zawodowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych, uchybienia powadze lub godności zawodu, jak również za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o którym mowa w art. 19a obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 19b rozporządzenie w sprawie zakresu ubezpieczenia obowiązkowego notariuszy oraz za niewykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 71 egzamin na aplikację notarialną i wpis na listę aplikantów § 8, i niewykonanie zobowiązania, o którym mowa w art. 71a uchwała w sprawie wpisu na listę aplikantów notarialnych § 5.";
14) w art. 57 jawność postępowania dyscyplinarnego § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Protokolantem może być notariusz lub aplikant notarialny wyznaczony przez przewodniczącego sądu dyscyplinarnego.";
15) tytuł rozdziału 7 otrzymuje brzmienie:
"Aplikanci i zastępcy notarialni";
16) w art. 71 egzamin na aplikację notarialną i wpis na listę aplikantów dodaje się § 6-13 w brzmieniu:
"§ 6. Aplikant notarialny odbywa aplikację u notariusza, z którym zawarł umowę o pracę, a w przypadku zatrudnienia przez radę izby notarialnej, u notariusza wyznaczonego przez tę radę.
§ 7. W wypadkach niewymienionych w § 6 aplikant notarialny odbywa aplikację u notariusza wyznaczonego przez radę izby notarialnej, która dokonała wpisu na listę aplikantów notarialnych.
§ 8. Notariusz ma obowiązek w okresie kolejnych 3 lat i 6 miesięcy objąć patronatem co najmniej jednego aplikanta notarialnego.
§ 9. Prezes właściwego sądu apelacyjnego, na wniosek notariusza, może zwolnić tego notariusza z obowiązku, o którym mowa w § 8, po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby notarialnej.
§ 10. Jeżeli w danym roku szkoleniowym po objęciu patronatem wszystkich aplikantów notarialnych w poszczególnych izbach notarialnych, co najmniej jeden notariusz danej izby notarialnej nie może wypełnić obowiązku, o którym mowa w § 8, z uwagi na liczbę aplikantów notarialnych, prezes tej izby notarialnej występuje do prezesa właściwego sądu apelacyjnego w terminie do dnia 31 stycznia danego roku o zwolnienie wskazanego notariusza lub notariuszy z tego obowiązku w danym roku szkoleniowym.
§ 11. Notariusz, u którego aplikant notarialny odbywa aplikację, kieruje przez cały okres aplikacji szkoleniem aplikanta notarialnego, zapoznaje go z czynnościami należącymi do zakresu obowiązków notariusza i współdziała w tym zakresie z innymi osobami szkolącymi aplikanta notarialnego, mając na uwadze, że w trakcie aplikacji aplikant notarialny sporządza co najmniej 70 projektów aktów notarialnych i co najmniej po 14 projektów innych czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 czynności notariusza pkt 1a, 2, 4, 5, 7 i 8, z tym że co najmniej 50 projektów aktów notarialnych oraz co najmniej po 10 projektów wskazanych innych czynności notarialnych aplikant notarialny sporządza przed upływem 2 lat i 6 miesięcy aplikacji.
§ 12. Przed upływem 2 lat i 6 miesięcy aplikacji rada izby notarialnej przeprowadza kolokwium dla aplikantów ubiegających się o otrzymanie upoważnienia, o którym mowa w art. 22a upoważnienie aplikanta do wykonywania niektórych czynności notarialnych § 1, w celu sprawdzenia umiejętności wykonywania czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 czynności notariusza pkt 2, 4, 7 i 8.
§ 13. Na podstawie opinii osób szkolących aplikanta notarialnego oraz własnych spostrzeżeń notariusz kierujący szkoleniem aplikanta notarialnego sporządza przed upływem okresu, o którym mowa w art. 72 czas trwania i przebieg aplikacji notarialnej § 1, opinię o aplikancie notarialnym, do której dołącza projekty przygotowanych przez aplikanta notarialnego projektów aktów notarialnych i innych czynności notarialnych, o których mowa w § 11, wraz z recenzjami co do poprawności ich wykonania. Opinię tę dołącza się do akt osobowych aplikanta notarialnego, prowadzonych przez radę izby notarialnej.";
17) w art. 71a uchwała w sprawie wpisu na listę aplikantów notarialnych:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Rada izby notarialnej podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów notarialnych w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o wpis.",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Od ostatecznej decyzji odmawiającej wpisu na listę aplikantów notarialnych oraz w wypadku niepodjęcia uchwały przez radę izby notarialnej w terminie 14 dni od złożenia wniosku o wpis lub niepodjęcia uchwały przez Krajową Radę Notarialną w terminie 30 dni od doręczenia odwołania zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego.",
c) dodaje się § 4 i 5 w brzmieniu:
"§ 4. Najpóźniej w terminie 30 dni od dnia podjęcia uchwały, o której mowa w § 1, rada izby notarialnej, w formie uchwały, wyznacza aplikantowi patrona.
§ 5. W przypadku niepodjęcia uchwały, o której mowa w § 4, na wniosek aplikanta prezes właściwego sądu apelacyjnego, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, wskazuje notariusza zobowiązanego do objęcia patronatem wnioskującego aplikanta notarialnego. Prezes sądu apelacyjnego przed wskazaniem notariusza może zwrócić się do rady izby notarialnej o przesłanie dodatkowych informacji.";
18) w art. 71d ogłoszenie o egzaminie wstępnym na aplikację notarialną i zgłoszenie kandydata w § 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
"W terminie do dnia 30 czerwca każdego roku Minister Sprawiedliwości zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenie o egzaminie wstępnym, w którym podaje w szczególności:";
19) w art. 71j przebieg egzaminu wstępnego :
a) § 1a otrzymuje brzmienie:
"§ 1a. Wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi (A albo B, albo C).",
b) po § 1a dodaje się § 1b-1d w brzmieniu:
"§ 1b. Zmiana zakreślonej odpowiedzi jest niedozwolona.
§ 1c. Wyłączną podstawę ustalenia wyniku kandydata stanowią odpowiedzi zakreślone na karcie odpowiedzi.
§ 1d. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego obowiązującego w dniu egzaminu wstępnego.";
20) w art. 71k uchwała w sprawie wyników egzaminu wstępnego na aplikację notarialną i odwołanie od uchwały § 5 otrzymuje brzmienie:
"§ 5. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu wstępnego rady izb notarialnych oraz prezesów sądów apelacyjnych i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu, oraz imiona ich rodziców.";
21) art. 72 czas trwania i przebieg aplikacji notarialnej otrzymuje brzmienie:
"Art. 45_72, § 1. Aplikacja notarialna rozpoczyna się 1 stycznia każdego roku, trwa 3 lata i 6 miesięcy i polega na zaznajomieniu aplikanta notarialnego z całokształtem pracy notariusza. W ramach szkolenia aplikant notarialny jest obowiązany do zaznajomienia się z czynnościami sądów w sprawach cywilnych, gospodarczych i wieczystoksięgowych.
§ 2. Aplikantowi notarialnemu, który odbył aplikację notarialną, rada właściwej izby notarialnej wydaje w terminie 14 dni zaświadczenie o odbyciu aplikacji notarialnej.";
22) po art. 72a opłata za aplikację notarialną dodaje się art. 72b przerwa w odbywaniu aplikacji i art. 72c obowiązki aplikanta w brzmieniu:
"Art. 45_72b. § 1. Rada właściwej izby notarialnej, w uzasadnionych przypadkach, na wniosek aplikanta notarialnego może udzielić aplikantowi notarialnemu zgody na przerwę w odbywaniu aplikacji na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
§ 2. Przerwa może być udzielona tylko raz w trakcie trwania aplikacji.
§ 3. W trakcie trwania przerwy aplikant notarialny jest zwolniony od obowiązku ponoszenia opłaty, o której mowa w art. 72a opłata za aplikację notarialną, proporcjonalnie do czasu trwania tej przerwy.
Art. 72c obowiązki aplikanta. Do obowiązków aplikanta należy:
1) sumienne wykonywanie powierzonych obowiązków, w tym poleceń przełożonego lub patrona;
2) uczestniczenie w przewidzianych programem aplikacji zajęciach seminaryjnych oraz w praktykach;
3) samodzielne pogłębianie wiedzy prawniczej i praktycznych umiejętności niezbędnych do zajmowania stanowiska notariusza.";
23) w art. 74 zasady przeprowadzania egzaminu notarialnego:
a) § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"§ 2. Do egzaminu notarialnego może przystąpić osoba, która ukończyła aplikację notarialną, o której mowa w art. 11 zmiana ustawy o komornikach sądowych i egzekucji pkt 4, i otrzymała zaświadczenie o jej odbyciu, oraz osoba, o której mowa w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza § 2 i 2a.
§ 3. Egzamin notarialny polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego osoby przystępującej do egzaminu notarialnego, zwanej dalej "zdającym", do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu notariusza.",
b) § 6 i 7 otrzymują brzmienie:
"§ 6. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu przez komisję w terminie, o którym mowa w § 5, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu przez tę komisję, o którym przewodniczący komisji zawiadamia zdających listem poleconym za poświadczeniem odbioru oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej rady izby notarialnej. Przepisy § 11 i § 14-17 stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem terminu, o którym mowa w § 16.
§ 7. Minister Sprawiedliwości powołuje przed każdym egzaminem notarialnym, w drodze zarządzenia, zespół do przygotowania zadań na egzamin notarialny, zwany dalej "zespołem".",
c) § 10 otrzymuje brzmienie:
"§ 10. Obsługę administracyjno-biurową zespołu zapewnia Minister Sprawiedliwości. W ramach obsługi administracyjno-biurowej zespołu Minister Sprawiedliwości uzgadnia z przewodniczącym zespołu lub jego zastępcą terminarz pracy zespołu oraz zapewnia zespołowi miejsce i odpowiednie warunki pracy.".
d) uchyla się § 12 i 13,
e) § 14-19 otrzymują brzmienie:
"§ 14. Na każdą z części egzaminu notarialnego zespół sporządza zadania wraz z opisami istotnych zagadnień.
§ 15. Ostateczną treść zadań wraz z opisami istotnych zagadnień ustala zespół większością głosów w obecności co najmniej pięciu członków zespołu. W razie równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego zespołu.
§ 16. Ustalone przez zespół zadania wraz z opisami istotnych zagadnień przewodniczący zespołu przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości nie później niż 50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu notarialnego. Minister Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy zadań i opisów istotnych zagadnień oraz ich doręczenie poszczególnym komisjom, w sposób uwzględniający konieczność zabezpieczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 17. Do wydrukowania i doręczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień poszczególnym komisjom kwalifikacyjnym nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 zmiana ustawy o komornikach sądowych i egzekucji ust. 8 tej ustawy.
§ 18. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób działania zespołu,
2) tryb i sposób zgłaszania propozycji zadań wraz z opisami istotnych zagadnień na egzamin notarialny oraz ich przygotowania, przechowywania i przekazywania komisjom kwalifikacyjnym zadań na egzamin notarialny
- uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia egzaminu notarialnego oraz konieczność zabezpieczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień przed ich nieuprawnionym ujawnieniem, oraz
3) wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków zespołu, uwzględniając nakład ich pracy i zakres obowiązków.
§ 19. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, o którym mowa w § 17, mając na uwadze konieczność zachowania zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców i zabezpieczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.";
24) w art. 74a ogłoszenie o egzaminie notarialnym i wnioski o dopuszczenie do egzaminu:
a) w § 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
"Minister Sprawiedliwości zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej, nie później niż na 90 dni przed terminem egzaminu notarialnego, ogłoszenie o egzaminie notarialnym, w którym podaje w szczególności:",
b) § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"§ 2. Aplikanci notarialni, którzy odbyli aplikację notarialną, o której mowa w art. 11 zmiana ustawy o komornikach sądowych i egzekucji pkt 4, przeprowadzaną przez radę właściwej izby notarialnej oraz osoby, o których mowa w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza § 2 i 2a, zamieszkałe na obszarze właściwości komisji, mogą złożyć w jej siedzibie wniosek. Osoby, o których mowa w art. 12 zmiana ustawy o pracownikach sądów i prokuratury § 2 i 2a, które nie mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, składają wniosek w siedzibie wybranej izby notarialnej.
§ 3. Osoby, które odbyły aplikację notarialną, o której mowa w art. 11 wymogi wobec kandydata na notariusza pkt 4, dołączają do wniosku zaświadczenie o odbyciu aplikacji notarialnej oraz oryginał dowodu uiszczenia opłaty za egzamin notarialny.",
c) w § 4:
- wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
"Osoby, o których mowa w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza § 2 i 2a, dołączają do wniosku odpowiednio:",
- pkt 4-7 otrzymują brzmienie:
"4) dokument zaświadczający posiadanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych lub zdanie odpowiednio egzaminu: sędziowskiego, prokuratorskiego, adwokackiego, radcowskiego lub komorniczego w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza § 2 pkt 2, na stanowiskach referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asystenta prokuratora lub asystenta sędziego, a w przypadku osób, które wykonywały w Sądzie Najwyższym, Trybunale Konstytucyjnym zadania odpowiadające czynnościom asystenta sędziego - również dokumenty określające zakres ich obowiązków;
6) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia, o którym mowa w art. 12 wyłączenie niektórych wymogów wobec kandydatów na notariusza § 2a, oraz zakres obowiązków związany z wykonywaniem zadań odpowiadających czynnościom asystenta sędziego w międzynarodowym organie sądowym, w szczególności w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub Europejskim Trybunale Praw Człowieka;
7) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w Rzeczypospolitej Polskiej lub wykonywania na podstawie umów cywilnoprawnych w kancelarii notarialnej w Rzeczypospolitej Polskiej wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych z czynnościami wykonywanymi przez notariusza;",
- po pkt 8 dodaje się pkt 8a i 8b w brzmieniu:
"8a) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w Rzeczypospolitej Polskiej w urzędach organów władzy publicznej i wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów;
8b) dokument zaświadczający o ukończeniu aplikacji legislacyjnej oraz dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w urzędach organów władzy publicznej lub w państwowych jednostkach organizacyjnych w Rzeczypospolitej Polskiej i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych z tworzeniem projektów ustaw, rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego w tych urzędach lub jednostkach;";
25) art. 74c urlop i zwolnienie od pracy na egzamin notarialny i art. 74d części egzaminu notarialnego otrzymują brzmienie:
"Art. 45_74c, § 1. Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu płatnego w wysokości 80% wynagrodzenia, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu notarialnego. Z uprawnienia tego można skorzystać tylko raz.
§ 2. Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym i notarialnym.
Art. 74d części egzaminu notarialnego. § 1. Pierwsza i druga część egzaminu notarialnego polegają na opracowaniu projektów aktów notarialnych na podstawie opisanych przypadków.
§ 2. Trzecia część egzaminu notarialnego polega na opracowaniu projektu odmowy dokonania czynności notarialnej albo uzasadnienia jej dopuszczalności albo na opracowaniu projektu czynności notarialnej innej niż akt notarialny.
§ 3. Członkowie komisji dokonują oceny za poszczególne części egzaminu notarialnego z zastosowaniem następującej skali ocen:
1) oceny pozytywne:
a) celująca (6),
b) bardzo dobra (5),
c) dobra (4),
d) dostateczna (3);
2) ocena negatywna - niedostateczna (2).
§ 4. W trakcie egzaminu notarialnego zdający nie może posiadać urządzeń służących do przekazu lub odbioru informacji.
§ 5. W trakcie egzaminu notarialnego zdający może korzystać z tekstów aktów prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa.
§ 6. Przepisy art. 71i zasady egzaminu konkursowego § 1, 2 i 4-6 stosuje się odpowiednio.";
26) w art. 74e sprawdzanie rozwiązań w części pisemnej egzaminu notarialnego:
a) uchyla się § 1,
b) § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Oceny rozwiązania każdego z zadań z części egzaminu notarialnego dokonują niezależnie od siebie dwaj członkowie komisji, biorąc pod uwagę w szczególności zachowanie wymogów formalnych, zastosowanie właściwych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu.",
c) § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Ostateczną ocenę z pracy pisemnej z każdego z zadań z części egzaminu notarialnego stanowi średnia ocen cząstkowych przyznanych przez każdego członka komisji sprawdzającego pracę pisemną, przy czym:
1) oceny pozytywne to:
a) celująca - jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 6,00,
b) bardzo dobra - jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,00 lub 5,50,
c) dobra - jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,00 lub 4,50,
d) dostateczna - jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00 lub 3,50;
2) ocena negatywna - niedostateczna - jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 2,00 lub 2,50.";
27) w art. 74f uchwała o wyniku egzaminu notarialnego § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Komisja podejmuje uchwałę o wyniku egzaminu notarialnego większością głosów obecnych członków. Komisja doręcza zdającemu uchwałę a jej odpis przesyła w terminie 7 dni Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Krajowej Rady Notarialnej oraz dołącza do akt osobowych zdającego.";
28) art. 75 rozporządzenie w sprawie organizacji i przebiegu aplikacji notarialnej otrzymuje brzmienie:
"Art. 75. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia, organizację i przebieg aplikacji notarialnej, w tym:
1) zadania aplikanta notarialnego i sposób ich wykonywania,
2) termin rozpoczęcia i zakończenia zajęć seminaryjnych oraz przerwy w ich odbywaniu, a także tryb wyznaczenia dodatkowego terminu rozpoczęcia zajęć seminaryjnych,
3) tryb i sposób organizacji zajęć seminaryjnych i praktycznych oraz ich rodzaj,
4) sposób odbywania aplikacji w przypadku aplikanta notarialnego niebędącego zatrudnionym przez notariusza lub radę izby notarialnej,
5) okres niemożności pełnienia przez aplikanta notarialnego jego obowiązków wliczany do okresu aplikacji oraz tryb postępowania w przypadku jego przekroczenia, a także tryb i sposób usprawiedliwiania braku możliwości pełnienia obowiązków aplikanta notarialnego,
6) tryb, formę i sposób przeprowadzenia kolokwium, o którym mowa w art. 71 egzamin na aplikację notarialną i wpis na listę aplikantów § 12 oraz skład i tryb powołania komisji przeprowadzającej kolokwium
- mając na względzie konieczność zapewnienia właściwego prowadzenia aplikacji, odpowiedniego poziomu szkolenia aplikantów notarialnych, sprawdzenie praktycznego przygotowania aplikanta notarialnego do samodzielnego wykonywania czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 czynności notariusza pkt 2, 4, 7 i 8, oraz właściwego przygotowania do zawodu notariusza, a także mając na uwadze ustawowy czas trwania aplikacji oraz biorąc pod uwagę możliwość zaistnienia szczególnych sytuacji uniemożliwiających rozpoczęcie zajęć seminaryjnych w wyznaczonym terminie.";
29) art. 76 powoływanie i odwoływanie zastępcy notarialnego otrzymuje brzmienie:
"Art. 45_76, § 1. Zastępcą notarialnym jest osoba, która uzyskała pozytywny wynik z egzaminu notarialnego i złożyła ślubowanie.
§ 2. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie po ustaleniu wyniku egzaminu notarialnego wydaje zaświadczenie o uzyskaniu statusu zastępcy notarialnego, które doręcza zastępcy notarialnemu i prezesowi rady izby notarialnej, właściwej według miejsca zamieszkania zastępcy notarialnego, a w wypadku osób, które nie mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prezesowi rady izby notarialnej, o której mowa w art. 74a § 2 zdanie drugie.
§ 3. Na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w § 2, prezes rady właściwej izby notarialnej odbiera ślubowanie, a następnie umieszcza zastępcę notarialnego w wykazie zastępców notarialnych danej izby. Art. 15 zmiana ustawy o usługach detektywistycznych § 1 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Rada skreśla zastępcę notarialnego z wykazu, o którym mowa w § 3:
1) na wniosek zastępcy notarialnego;
2) z chwilą powołania zastępcy notarialnego na stanowisko notariusza;
3) w wypadku orzeczenia wobec zastępcy notarialnego kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 78 odpowiedzialność dyscyplinarna aplikantów i zastępców notarialnych pkt 2 lit. d.
§ 5. Skreślenie z wykazu zastępców notarialnych skutkuje wygaśnięciem uprawnień zastępcy notarialnego.
§ 6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór zaświadczenia, o którym mowa w § 2, mając na uwadze potrzebę zamieszczenia wszystkich danych koniecznych do potwierdzenia uprawnień zastępcy notarialnego.";
30) po art. 76 powoływanie i odwoływanie zastępcy notarialnego dodaje się art. 76a zastępca notarialny w brzmieniu:
"Art. 45_76a, § 1. Zastępca notarialny może być zatrudniony w kancelarii notarialnej.
§ 2. Notariusz może upoważnić zastępcę notarialnego zatrudnionego w swojej kancelarii do wykonywania czynności notarialnych w wypadkach innych niż opisane w art. 21 wyznaczenie zastępcy w razie niemożności pełnienia obowiązków przez notariusza i art. 22 czasowe wyznaczenie zastępcy do pełnienia obowiązków notariusza. Przepisy art. 22a upoważnienie aplikanta do wykonywania niektórych czynności notarialnych § 2-4 stosuje się odpowiednio.";
31) art. 77 uczestnictwo aplikantów i zastępców notarialnych w walnych zgromadzeniach notariuszy izby otrzymuje brzmienie:
"Art. 45_77, Aplikanci notarialni i zastępcy notarialni mają prawo uczestniczyć w walnych zgromadzeniach notariuszy izby notarialnej; mogą oni zabierać głos w obradach, jednakże bez prawa składania wniosków i brania udziału w głosowaniu.";
32) art. 78 odpowiedzialność dyscyplinarna aplikantów i zastępców notarialnych otrzymuje brzmienie:
"Art. 78. Do aplikantów notarialnych i zastępców notarialnych stosuje się przepisy art. 18 obowiązek zachowania tajemnicy i art. 19 zakaz podejmowania przez notariusza dodatkowego zatrudnienia oraz przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej notariuszy z następującymi zmianami:
1) aplikant notarialny odpowiada dyscyplinarnie również za nie wypełnianie ustawowych obowiązków aplikanta notarialnego, o których mowa w art. 72c obowiązki aplikanta;
2) karami dyscyplinarnymi są:
a) upomnienie,
b) nagana,
c) kara pieniężna do wysokości określonej w art. 51 katalog kar dyscyplinarnych § 1 pkt 3,
d) skreślenie z wykazu zastępców notarialnych,
e) skreślenie z listy aplikantów notarialnych;
3) skazany na karę nagany nie może być powołany na notariusza w terminie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia, a skazany na karę pieniężną nie może być również w ciągu tego okresu wyznaczony do zastępowania notariusza.";
33) po art. 78 odpowiedzialność dyscyplinarna aplikantów i zastępców notarialnych dodaje się art. 78a skreślenie z listy aplikantów notarialnych w brzmieniu:
"Art. 45_78a, § 1. Rada izby notarialnej skreśla aplikanta notarialnego z listy aplikantów notarialnych, jeżeli aplikant notarialny:
1) zrezygnował z odbywania aplikacji notarialnej;
2) został uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków aplikanta notarialnego;
3) został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) został ubezwłasnowolniony częściowo bądź całkowicie;
5) nie ukończył, bez usprawiedliwionej przyczyny, aplikacji notarialnej w terminie, o którym mowa w art. 72 czas trwania i przebieg aplikacji notarialnej § 1.
§ 2. Rada izby notarialnej może skreślić aplikanta notarialnego z listy aplikantów notarialnych, jeżeli został prawomocnie skazany za nieumyślne przestępstwo lub nieumyślne przestępstwo skarbowe.
§ 3. Skreślenie aplikanta notarialnego z listy aplikantów notarialnych z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 5 oraz § 2, następuje po uprzednim wysłuchaniu aplikanta notarialnego, chyba że nie jest to możliwe.
§ 4. Od uchwały rady izby notarialnej w sprawie skreślenia z listy aplikantów notarialnych, służy odwołanie do Krajowej Rady Notarialnej w terminie 14 dni od daty doręczenia uchwały.
§ 5. Od uchwały Krajowej Rady Notarialnej w sprawie skreślenia z listy aplikantów notarialnych służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały.";
34) w art. 90 przechowywanie dokumentów notarialnych § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Dokumenty obejmujące dokonane czynności notarialne notariusz przekazuje na przechowanie do archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu rejonowego po upływie 10 lat od ich sporządzenia lub z chwilą zaprzestania prowadzenia działalności kancelarii.";
35) w art. 92 elementy aktu notarialnego w § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby;";
36) w art. 95f elementy aktu poświadczenia dziedziczenia w § 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby;";
37) w art. 95h wpis aktu poświadczenia dziedziczenia do Rejestru Spadkowego w § 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt poświadczenia dziedziczenia sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby;".

Art. 6. Zmiana ustawy – Prawo o notariacie

LexLege - Baza aktów prawnych i orzecznictwa

LexLege na 24 godziny

LexLege na 1 miesiąc

LexLege na 12 miesięcy