Ustawa o instytutach badawczych

1. Instytut może otrzymać status państwowego instytutu badawczego, jeżeli zaistnieje potrzeba zlecenia mu zadań, o których mowa w art. 22 zadania państwowego instytutu badawczego pkt 2, do wykonywania w sposób ciągły.
2. Status państwowego instytutu badawczego może być nadany instytutowi na wniosek ministra nadzorującego, po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki oraz ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się ocenę dotychczasowej działalności instytutu dokonaną przez Komisję Ewaluacji Nauki działającą na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym i nauce, zwaną dalej „Komisją”, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o prowadzonych badaniach naukowych i pracach rozwojowych oraz o ich wynikach, liczbie zatrudnionych pracowników i ich kwalifikacjach oraz o stanie majątkowym tego instytutu umożliwiającym właściwą realizację zadań.
4. Państwowy instytut badawczy, na zasadzie wyłączności, używa w nazwie określenia "Państwowy Instytut Badawczy".
5. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje instytutowi status państwowego instytutu badawczego, uwzględniając w szczególności wymagania, o których mowa w art. 4 przesłanki utworzenia instytutu, oraz określając zakres zadań tego instytutu, źródła finansowania i wskazując dysponentów środków budżetowych przeznaczonych na realizację tych zadań.
5a. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 5, Rada Ministrów może wskazać nie więcej niż dwóch ministrów nadzorujących, określając zakres przedmiotowy nadzoru sprawowanego przez tych ministrów oraz wskazując kompetencje tych ministrów z zakresu nadzoru nad instytutem.
6. Państwowy instytut badawczy otrzymuje dotację celową na finansowanie realizacji zleconych zadań. Wysokość dotacji jest określana w ustawie budżetowej, na wniosek właściwych dysponentów części budżetowych.
7. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może pozbawić instytut statusu państwowego instytutu badawczego, jeżeli ustały przyczyny uzasadniające nadanie tego statusu albo gdy instytut nie wykonuje zleconych mu zadań, mając na uwadze zapewnienie ciągłości działania instytutu i jego prawidłowej gospodarki.

Do zadań państwowego instytutu badawczego należy wykonywanie:
1) zadań określonych w art. 2 podstawowa działalność instytutu,
2) zadań szczególnie ważnych dla planowania i realizacji polityki państwa, których wykonanie jest niezbędne dla zapewnienia obronności i bezpieczeństwa publicznego, działania wymiaru sprawiedliwości, ochrony dziedzictwa narodowego, rozwoju edukacji i kultury, kultury fizycznej i sportu oraz poprawy jakości życia obywateli, dotyczących:
a) opracowywania i opiniowania standardów w zakresie rynku pracy, ochrony pracy i zabezpieczenia społecznego, ochrony zdrowia, ochrony środowiska, gospodarki żywnościowej, gospodarki przestrzennej, gospodarki bogactwami i zasobami naturalnymi, rozwoju społeczeństwa informacyjnego, bezpieczeństwa technicznego, energetycznego i bezpieczeństwa transportu oraz standardów produktów, procesów i usług, a także warunków przestrzegania tych standardów,
b) monitoringu zjawisk i wydarzeń mogących stwarzać zagrożenie publiczne, w tym epidemii oraz katastrof naturalnych lub technicznych, noszących znamiona klęski żywiołowej, i zapobiegania ich skutkom.