Ustawa o emeryturach kapitałowych

Ustawa określa:
1) rodzaje świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych oraz środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.), zwanych dalej "emeryturami kapitałowymi";
2) zasady nabywania prawa do emerytur kapitałowych;
3) zasady i tryb przyznawania emerytur kapitałowych;
4) zasady ustalania wysokości i wypłaty emerytur kapitałowych.

W zakresie ustalania wysokości emerytur kapitałowych ustawa stoi na gruncie równego traktowania wszystkich ubezpieczonych bez względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, stan zdrowia, stan cywilny oraz stan rodzinny.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - emeryturę, do której Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił prawo na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383, 1386 i 2120 oraz z 2018 r. poz. 138 i 357);
2) (uchylony)
3) fundusz emerytalny – fundusz, o którym mowa w art. 55 fundusze w FUS ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
4) Fundusz Ubezpieczeń Społecznych - Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, o którym mowa w art. 51 pojęcie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
4a) członek otwartego funduszu emerytalnego – osobę fizyczną, która uzyskała członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 870 i 1321 oraz z 2018 r. poz. 138) lub której środki są ewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osobę fizyczną, której środki zgromadzone na jej rachunku w otwartym funduszu emerytalnym zostały przekazane z tego funduszu na subkonto, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
5) kwota dodatku pielęgnacyjnego - kwotę, o której mowa w art. 75 dodatek pielęgnacyjny ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
6) (uchylony)
7) renta - rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną, do której prawo ustalił Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie odrębnych przepisów.
8) (uchylony)
9) (uchylony)
10) (uchylony)

Emerytury kapitałowe przysługują w ramach ubezpieczenia emerytalnego, o którym mowa w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.

Emerytury kapitałowe przysługują osobom mającym ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie do emerytur kapitałowych stosuje się odpowiednio:
1) art. 2a zasada równego traktowania, art. 80 obowiązki ubezpieczonych pkt 1-4, art. 81 wyłączenie stosowania przepisu pkt 1, art. 82 przesłanki wstrzymania wypłaty świadczenia na skutek utrudniania wyjaśnienia, art. 83 decyzje Zakładu w sprawach indywidualnych, art. 83b postanowienia uregulowane w kodeksie postępowania administracyjnego a decyzje Zakładu, art. 84 zwrot nienależnie pobranych świadczeń ust. 1, 4-8e i 11 oraz art. 85 odsetki w razie zwłoki Zakładu w przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
2) art. 100 powstanie prawa do świadczeń, art. 101 ustanie prawa do świadczeń, art. 103a zawieszenie prawa do emerytury, art. 114 nowe dowody mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość, art. 115 właściwość organów w sprawach wydawania decyzji w sprawach świadczeń oraz wypłat świadczeń, art. 116 wszczęcie postępowania ust. 1b, 1c, 1d i 2, art. 118 decyzja w sprawie ustalenia prawa do świadczenia, art. 121 opłaty za wyciągi i dokumenty, art. 122 obowiązki organów administracji rządowej, samorządowej i pracodawców ust. 1, art. 124 odesłanie do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, art 128-130, art. 132 wypłata świadczenia uprawnionemu zamieszkałemu za granicą, art 133-144 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

1. Ze środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a subkonto w ramach konta ubezpieczonego ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanym dalej "subkontem", przysługuje okresowa emerytura kapitałowa.
2. Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje członkowi otwartego funduszu emerytalnego do ukończenia 65. roku życia.
2a. (uchylony)
3. Okresowa emerytura kapitałowa jest finansowana z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3a. (uchylony)
4. (uchylony)

Członek otwartego funduszu emerytalnego nabywa prawo do okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli:
1) ukończył 60 lat oraz
2) kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego.

Prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygasa:
1) w przypadku śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego;
2) z dniem poprzedzającym dzień, w którym członek otwartego funduszu emerytalnego ukończył 65. rok życia;
3) w przypadku wyczerpania środków zewidencjonowanych na subkoncie.

W przypadku gdy członek otwartego funduszu emerytalnego nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 8 prawo do okresowej emerytury kapitałowej pkt 2, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnia środki zewidencjonowane na subkoncie przy ustalaniu wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 wiek emerytalny i prawo do emerytury pomostowej ust. 1 lub art. 24a przyznanie emerytury z urzędu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

1. Prawo do emerytury kapitałowej i jej wysokość ustala Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w drodze decyzji, na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury złożonego przez członka otwartego funduszu emerytalnego.
2. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 1, oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 wiek emerytalny i prawo do emerytury pomostowej, ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, i emeryturę kapitałową.

1. Prawo do okresowej emerytury kapitałowej ustala się z urzędu, jeżeli prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustala się na podstawie art. 24a przyznanie emerytury z urzędu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Wszczęcie postępowania z urzędu na podstawie art. 24a przyznanie emerytury z urzędu ustawy, o której mowa w ust. 1, przed osiągnięciem wieku 65 lat, oznacza równocześnie wszczęcie postępowania o okresową emeryturę kapitałową.

1. (uchylony)
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, biorąc pod uwagę kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustala prawo do okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokość, jeżeli został spełniony warunek, o którym mowa w art. 8 prawo do okresowej emerytury kapitałowej pkt 2.
5. (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
8. (uchylony)
9. (uchylony)
10. (uchylony)
11. (uchylony)
12. (uchylony)

1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ustala prawa do okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokości, jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 8 prawo do okresowej emerytury kapitałowej pkt 2.
2. (uchylony)

1. Jeżeli członek otwartego funduszu emerytalnego złoży po raz pierwszy wniosek o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o której mowa w art. 24 wiek emerytalny i prawo do emerytury pomostowej ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, po ukończeniu wieku, o którym mowa w art. 7 rodzaje emerytur kapitałowych ust. 2, kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanej na podstawie art. 24a przyznanie emerytury z urzędu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych członkowi otwartego funduszu emerytalnego, który ukończył wiek wskazany w art. 7 rodzaje emerytur kapitałowych ust. 2.
3. W przypadku osób, które do dnia wskazanego w art. 9 wygaśnięcie prawa do okresowej emerytury kapitałowej pkt 2 pobierały okresową emeryturę kapitałową lub nie pobierały tego świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury zgodnie z art. 103a zawieszenie prawa do emerytury ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, środki zewidencjonowane na subkoncie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowi iloraz kwoty środków zewidencjonowanych na subkoncie ustalonych na dzień, o którym mowa w art. 8 prawo do okresowej emerytury kapitałowej pkt 2, i średniego dalszego trwania życia, o którym mowa w art. 26 wysokość emerytury ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

1. Jeżeli po dniu, od którego przyznano okresową emeryturę kapitałową, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość tej emerytury ulega ponownemu ustaleniu na wniosek emeryta. Przepis art. 24 wysokość okresowej emerytury kapitałowej, stosuje się odpowiednio - z tym, że wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustala się dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury.
2. Złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w trybie art. 108 ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego, ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3. Jeżeli w wyniku ponownego ustalenia wysokości okresowej emerytury kapitałowej kwota świadczenia jest niższa niż dotychczas pobierana, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się w dotychczasowej wysokości.
4. Ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
5. (uchylony)

1. Okresowa emerytura kapitałowa jest waloryzowana corocznie na zasadach i w trybie określonym dla emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
1a. (uchylony)
2. (uchylony)

1. Emerytury kapitałowe są wypłacane za pośrednictwem jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która jest właściwa do wypłaty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Emerytury kapitałowe są wypłacane wraz z emeryturą lub rentą.
3. W przypadku gdy osoba uprawniona do emerytury kapitałowej i emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pobiera rentę z innego organu emerytalnego lub rentowego, emeryturę kapitałową wypłaca, w dniu ustalonym jako termin płatności, jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która ustaliła prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
4. Organ, o którym mowa w ust. 3, jest obowiązany niezwłocznie poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o:
1) wstrzymaniu wypłaty renty i jego przyczynach,
2) podjęciu wypłaty renty
- jeżeli został poinformowany o podjęciu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wniosek osoby zainteresowanej wypłaty emerytury lub renty.

W razie gdy środki zewidencjonowane na subkoncie są niższe od kwoty okresowej emerytury kapitałowej, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się w kwocie nie wyższej niż kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, bez konieczności wydawania decyzji w sprawie wypłaty emerytury w niższej wysokości.

W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. poz. 296, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r. poz. 87, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. poz. 291, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. poz. 176, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2004 r. poz. 1667, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. poz. 74, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. poz. 353, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. poz. 1070, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. poz. 1673, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. poz. 1153, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

W ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. poz. 1119, z późn. zm.): (zmiany pominięte).

1. Osobie urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., której przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ustalono prawo do emerytury rolniczej, z zaliczeniem okresów, o których mowa w art. 20 okresy ubezpieczenia ust. 1 pkt 3 ustawy wymienionej w art. 33 zmiana ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, a która po dniu wejścia w życie ustawy osiągnie wiek 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny i zgłosi wniosek o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określoną w art. 24 wiek emerytalny i prawo do emerytury pomostowej lub art. 184 prawo do emerytury urodzonych po 31 grudnia 1948 r. ustawy wymienionej w art. 37 zmiana ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przysługuje – w zależności od jej wyboru – emerytura rolnicza ustalona z zaliczeniem wskazanych okresów albo emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Prawo do emerytury rolniczej oraz do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przysługuje osobie, o której mowa w ust. 1, jeżeli po wyłączeniu okresów wskazanych w tym przepisie osoba ta spełnia warunki do emerytury rolniczej.

Emerytura dla osoby urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., której wysokość obliczono wraz ze zwiększeniem lub częścią składkową emerytury rolniczej, ulega ponownemu ustaleniu - bez uwzględnienia tego zwiększenia lub części składkowej, jeżeli osobie tej została przyznana emerytura rolnicza z tytułu okresów, o których mowa w art. 20 okresy ubezpieczenia, ust. 1 i 2 ustawy wymienionej w art. 33 zmiana ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, w brzmieniu ustalonym niniejszą ustawą.

Otwarte fundusze emerytalne w terminie do dnia 31 grudnia 2008 r. przekażą do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pełnomocnictwa do dysponowania rachunkami bankowymi, o których mowa w art. 14 ustalanie prawa do okresowej emerytury kapitałowej, ust. 9.

1. Wypłaty emerytury, do której prawo zostało zawieszone na podstawie art. 103 zawieszenie prawa do świadczeń ust. 2a ustawy, o której mowa w art. 37 zmiana ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej.
2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje osoby, mające w dniu wejścia w życie ustawy zawieszone prawo do emerytury w trybie art. 103 zawieszenie prawa do świadczeń ust. 2a ustawy, o której mowa w art. 37 zmiana ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o warunkach pobierania świadczeń.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


----------
[Ustawa została ogłoszona 24.12.2008 r. - Dz.U. z 2008 r. poz. 1507]