Organami związku metropolitalnego są:
1) zgromadzenie;
2) zarząd związku metropolitalnego, zwany dalej „zarządem”.
1. Działalność organów związku metropolitalnego jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw.
2. Jawność działania organów związku metropolitalnego obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje zgromadzenia i posiedzenia jego komisji, a także dostępu do dokumentów związanych z wykonywaniem zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów związku metropolitalnego i komisji zgromadzenia.
3. Zasady dostępu do dokumentów, o których mowa w ust. 2, i korzystania z nich określa statut związku metropolitalnego.
Zgromadzenie jest organem stanowiącym i kontrolnym związku metropolitalnego.
1. Zgromadzenie składa się z delegatów gmin wchodzących w skład związku metropolitalnego – po jednym z każdej gminy.
2. Delegatami, o których mowa w ust. 1, są wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) lub osoby przez nich upoważnione.
1. Pełnomocnik zwołuje pierwszą sesję zgromadzenia na dzień przypadający w ciągu 2 miesięcy od dnia utworzenia związku metropolitalnego.
2. Pierwszą sesję zgromadzenia, do czasu wyboru przewodniczącego, prowadzi najstarszy wiekiem delegat obecny na sesji.
Do wyłącznej właściwości zgromadzenia należy:
1) uchwalanie strategii rozwoju związku metropolitalnego;
2) uchwalanie statutu związku metropolitalnego;
3) (uchylony)
4) uchwalanie budżetu związku metropolitalnego;
5) rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu związku metropolitalnego oraz sprawozdań finansowych związku metropolitalnego;
6) wybór i odwołanie zarządu oraz ustalanie wynagrodzenia przewodniczącego zarządu;
7) podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi z tytułu wykonania budżetu związku metropolitalnego;
8) podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych związku metropolitalnego dotyczących:
a) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; podjęcie uchwały zgromadzenia jest wymagane również w przypadku gdy po zakończeniu obowiązywania umowy zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad zarząd może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą zgromadzenia,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd oraz maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku budżetowym,
e) tworzenia spółek prawa handlowego lub spółdzielni i przystępowania do nich oraz określania zasad wnoszenia wkładów, a także obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji,
f) tworzenia, przekształcania i likwidowania jednostek organizacyjnych związku metropolitalnego oraz wyposażania ich w majątek.
1. Zgromadzenie kontroluje działalność zarządu oraz jednostek organizacyjnych utworzonych przez związek metropolitalny. W tym celu zgromadzenie powołuje komisję rewizyjną.
2. W skład komisji rewizyjnej wchodzi co najmniej 3 delegatów. Członkostwa w komisji rewizyjnej nie można łączyć z funkcją przewodniczącego i wiceprzewodniczącego zgromadzenia.
3. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu związku metropolitalnego i występuje z wnioskiem do zgromadzenia w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową.
4. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez zgromadzenie w zakresie kontroli. Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji powoływanych przez zgromadzenie.
1. Uchwały zgromadzenia są podejmowane podwójną większością głosów, chyba że ustawa stanowi inaczej.
2. Warunek uzyskania podwójnej większości głosów jest spełniony, jeżeli za przyjęciem uchwały głosuje:
1) większość ustawowego składu zgromadzenia;
2) taka liczba delegatów reprezentujących gminy, że mieszkańcy tych gmin stanowią większość ludności zamieszkałej na obszarze związku metropolitalnego.
3. Liczbę ludności, o której mowa w ust. 2 pkt 2, ustala się na podstawie danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny według stanu na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego rok, w którym odbywa się głosowanie.
W zakresie nieuregulowanym w ustawie do działalności i organizacji zgromadzenia stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące sejmiku województwa.
1. Zarząd jest organem wykonawczym związku metropolitalnego.
2. W skład zarządu wchodzi 5 członków, w tym przewodniczący zarządu.
1. Członkiem zarządu nie może być osoba, która nie jest obywatelem polskim.
2. Członkostwa w zarządzie nie można łączyć z:
1) członkostwem w organie jednostki samorządu terytorialnego;
2) pełnieniem funkcji wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub ich zastępców;
3) pełnieniem funkcji wojewody lub wicewojewody;
4) mandatem posła lub senatora.
1. Zarząd jest wybierany przez zgromadzenie w głosowaniu tajnym.
2. W pierwszej kolejności jest wybierany przewodniczący zarządu, a następnie pozostali członkowie zarządu, na wniosek przewodniczącego zarządu.
1. Zgromadzenie podejmuje uchwałę w sprawie udzielenia zarządowi absolutorium.
2. Nieprzyjęcie uchwały, o której mowa w ust. 1, jest równoznaczne z przyjęciem uchwały w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium.
3. Uchwała zgromadzenia w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium jest równoznaczna ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu, chyba że po zakończeniu roku budżetowego zarząd został odwołany z innej przyczyny.
1. Zgromadzenie rozpoznaje wniosek, o którym mowa w art. 30 uchwała w sprawie udzielenia zarządowi związku metropolitalnego absolutorium ust. 3, na sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium.
2. Po zapoznaniu się z wnioskiem i opinią, o których mowa w art. 24 komisja rewizyjna zgromadzenia związku metropolitalnego ust. 3, zgromadzenie może odwołać zarząd.
Do odwołania zarządu z przyczyny innej niż określona w art. 31 rozpoznanie wniosku w sprawie nieudzielenia absolutorium zarządowi związku metropolitalnego i rezygnacji zarządu lub poszczególnych jego członków stosuje się odpowiednio przepisy art 37–40 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, z tym że uchwały zgromadzenia w tych sprawach zapadają podwójną większością głosów, o której mowa w art. 25 uchwały zgromadzenia związku metropolitalnego.
1. Zarząd wykonuje zadania związku metropolitalnego niezastrzeżone na rzecz zgromadzenia.
2. Do zadań zarządu należy w szczególności:
1) wykonywanie uchwał zgromadzenia;
2) gospodarowanie mieniem związku metropolitalnego;
3) przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu związku metropolitalnego;
4) kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności jednostek organizacyjnych związku metropolitalnego, w tym zatrudnianie i zwalnianie ich kierowników;
5) opracowanie projektu strategii rozwoju związku metropolitalnego.
3. Zasady i tryb działania zarządu określa statut związku metropolitalnego.
Uchwały zarządu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.
1. Zarząd wykonuje zadania przy pomocy urzędu metropolitalnego.
2. Organizację i zasady funkcjonowania urzędu metropolitalnego określa regulamin organizacyjny uchwalony przez zarząd.
3. Do urzędu metropolitalnego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urzędu marszałkowskiego.
1. Organizację i zasady funkcjonowania jednostek organizacyjnych związku metropolitalnego określają regulaminy organizacyjne uchwalone przez zarząd, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
2. Do pracowników urzędu metropolitalnego oraz jednostek organizacyjnych związku metropolitalnego stosuje się odpowiednio przepisy o pracownikach samorządowych dotyczące pracowników urzędu marszałkowskiego oraz pracowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
1. Zgromadzenie, na wniosek przewodniczącego zarządu, powołuje i odwołuje skarbnika związku metropolitalnego.
2. Sekretarz związku metropolitalnego i skarbnik związku metropolitalnego uczestniczą w pracach zarządu oraz mogą uczestniczyć w obradach zgromadzenia z głosem doradczym.
1. Członek zarządu, skarbnik związku metropolitalnego i sekretarz związku metropolitalnego są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym.
2. Do oświadczeń majątkowych składanych przez osoby, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 27c obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym ust. 1–12, art. 27d jawność informacji zawartych w oświadczeniach majątkowych, art. 27f skutek niezłożenia w terminie oświadczenia majątkowego i art. 27g odpowiedzialność za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza oświadczenia majątkowego członka zarządu, skarbnika związku metropolitalnego i sekretarza związku metropolitalnego, uwzględniając zakazy określone w odniesieniu do tych osób w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1090 oraz z 2024 r. poz. 1840).
W zakresie nieuregulowanym w ustawie do działalności i funkcjonowania zarządu oraz praw i obowiązków członków zarządu, skarbnika związku metropolitalnego i sekretarza związku metropolitalnego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu województwa, członków zarządu województwa, skarbnika województwa oraz sekretarza województwa.
