Ustawa określa:
1) zakres działania oraz zasady funkcjonowania wojewody;
2) tryb powoływania i odwoływania wojewody;
3) organizację rządowej administracji zespolonej w województwie i niezespolonej administracji rządowej.
Zadania administracji rządowej w województwie wykonują:
1) wojewoda;
2) organy rządowej administracji zespolonej w województwie, w tym kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży;
3) organy niezespolonej administracji rządowej;
4) jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z zawartego porozumienia;
5) starosta, jeżeli wykonywanie przez niego zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw;
6) inne podmioty, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw.
1. Wojewoda jest:
1) przedstawicielem Rady Ministrów w województwie;
2) zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie;
3) organem rządowej administracji zespolonej w województwie;
4) organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności, z zastrzeżeniem ust. 2;
5) organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji;
6) reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach;
7) organem wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 i 2185);
8) obowiązany zapewnić gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa w województwie w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki.
2. Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.
2a. Wojewoda nadzoruje wykorzystanie zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w województwie w szczególności poprzez:
1) zatwierdzanie sporządzanych przez starostów, wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej, planów wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa oraz ich zmian;
2) określanie stopnia szczegółowości planu wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa;
3) inicjowanie zmiany obowiązującego planu wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa;
4) występowanie do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, o sporządzenie w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie, wykazu nieruchomości wchodzących w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w województwie, będących przedmiotem rozporządzenia;
5) występowanie do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, o sporządzenie w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie, wykazu postępowań sądowych, sądowoadministracyjnych lub administracyjnych dotyczących nieruchomości wchodzących w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w województwie.
2aa. Jeżeli starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej nie podejmuje w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki działań określonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899 oraz z 2022 r. poz. 1846 i 2185) względem nieruchomości Skarbu Państwa w województwie albo nieruchomości będących przedmiotem zbycia lub udostępnienia z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w województwie, wojewoda może go zobowiązać, w formie pisemnej, do podjęcia określonego działania w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma, w granicach przyznanych staroście środków na finansowanie zadań z zakresu gospodarki nieruchomościami. W przypadku niewykonania tego zobowiązania przez starostę w wyznaczonym terminie wojewoda może podjąć działanie określone w zobowiązaniu w imieniu Skarbu Państwa.
2b. Wojewoda może uczestniczyć w wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 818), na zasadach określonych w tej ustawie.
3. Zadania i kompetencje wojewody w stanach nadzwyczajnych określają odrębne ustawy.
Odrębne ustawy określają:
1) zasadniczy podział terytorialny państwa;
2) nazwę województwa i nazwę urzędu wojewody oraz jego siedzibę;
3) zasady i tryb ustalania granic województw oraz dokonywania ich zmian;
4) zasady ustalania niepokrywających się z zasadniczym podziałem terytorialnym państwa podziałów terytorialnych w celu wykonywania zadań niezespolonej administracji rządowej.
Zasady organizacji, funkcjonowania i zakres zadań organów rządowej administracji zespolonej w województwie oraz organów niezespolonej administracji rządowej określają odrębne ustawy.
1. Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
2. Na stanowisko wojewody może być powołana osoba, która:
1) posiada obywatelstwo polskie;
2) posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny;
3) daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków wojewody;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
5) korzysta z pełni praw publicznych;
6) cieszy się nieposzlakowaną opinią.
1. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy wicewojewody albo I i II wicewojewody.
2. Wicewojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody. Na stanowisko wicewojewody może być powołana osoba spełniająca wymogi określone w art. 6 powoływanie i odwoływanie wojewody, ust. 2.
3. Wojewoda określa, w formie zarządzenia, zakres kompetencji i zadań wykonywanych przez wicewojewodów.
4. Jeżeli wojewoda nie pełni obowiązków służbowych, zakres zastępstwa wicewojewody, a w przypadku powołania dwóch wicewojewodów - I wicewojewody, rozciąga się na wszystkie kompetencje wojewody.
1. Prezes Rady Ministrów kieruje działalnością wojewody, w szczególności wydając w tym zakresie wytyczne i polecenia, żądając przekazania sprawozdań z działalności wojewody oraz dokonując okresowej oceny jego pracy.
2. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad działalnością wojewody na podstawie kryterium zgodności jego działania z polityką Rady Ministrów.
3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadzór nad działalnością wojewody na podstawie kryterium zgodności jego działania z powszechnie obowiązującym prawem, a także pod względem rzetelności i gospodarności.
4. Przepis ust. 3 nie narusza uprawnień właściwych ministrów w stosunku do wojewody, określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.
1. Właściwy minister wykonuje swoje uprawnienia wobec wojewody w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
2. Wojewoda jest obowiązany do udzielania właściwemu ministrowi lub centralnemu organowi administracji rządowej, w wyznaczonym terminie, żądanych przez niego informacji i wyjaśnień.
Spory między wojewodami oraz między wojewodą a członkiem Rady Ministrów lub centralnym organem administracji rządowej rozstrzyga Prezes Rady Ministrów.
Prezes Rady Ministrów może upoważnić ministra właściwego do spraw administracji publicznej do wykonywania, w jego imieniu, przysługujących mu wobec wojewody uprawnień, z wyjątkiem powoływania i odwoływania wojewody oraz rozstrzygania sporów między wojewodą a członkiem Rady Ministrów lub centralnym organem administracji rządowej.
Wojewoda sprawuje nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
1. Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy urzędu wojewódzkiego oraz organów rządowej administracji zespolonej w województwie.
2. Dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego zapewnia jego prawidłowe funkcjonowanie. Prawa i obowiązki dyrektora generalnego urzędu określa odrębna ustawa.
W celu usprawnienia działania organów rządowej administracji zespolonej w województwie wojewoda może tworzyć delegatury urzędu wojewódzkiego.
1. Wojewoda nadaje urzędowi wojewódzkiemu statut podlegający zatwierdzeniu przez Prezesa Rady Ministrów, z zastrzeżeniem ust. 5. Statut jest ogłaszany w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
2. W skład urzędu wojewódzkiego wchodzą komórki organizacyjne:
1) wydziały - do realizacji merytorycznych zadań urzędu;
2) biura - do realizacji zadań w zakresie obsługi urzędu;
3) oddziały jako komórki organizacyjne wewnątrz komórek wymienionych w pkt 1 i 2.
3. Statut urzędu wojewódzkiego określa w szczególności:
1) nazwę i siedzibę urzędu;
2) nazwy stanowisk dyrektorów wydziałów;
3) nazwy wydziałów oraz innych komórek organizacyjnych urzędu;
4) zakresy działania wydziałów i innych komórek organizacyjnych urzędu oraz, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią, zakres kompetencji przypisanych określonym w ustawach stanowiskom lub funkcjom urzędowym;
5) nazwy, siedziby i zakresy działania delegatur, o których mowa w art. 14 delegatury urzędu wojewódzkiego,
6) inne sprawy istotne dla organizacji i funkcjonowania urzędu.
4. Wykaz jednostek organizacyjnych podporządkowanych wojewodzie lub przez niego nadzorowanych stanowi załącznik do statutu urzędu wojewódzkiego.
5. Zmiana statutu urzędu wojewódzkiego polegająca na aktualizacji wykazu jednostek podporządkowanych wojewodzie lub przez niego nadzorowanych nie wymaga zatwierdzenia przez Prezesa Rady Ministrów.
Szczegółową organizację oraz tryb pracy urzędu wojewódzkiego określa regulamin ustalony przez wojewodę w drodze zarządzenia.
Wojewoda, w celu realizacji powierzonych mu zadań, wydaje zarządzenia.
1. W przypadkach uzasadnionych szczególnymi potrzebami wojewoda może ustanowić, na czas oznaczony, swojego pełnomocnika do prowadzenia spraw w zakresie określonym w pełnomocnictwie.
2. Wojewoda może tworzyć zespoły doradcze.
Wojewoda może upoważnić na piśmie pracowników urzędu wojewódzkiego, niezatrudnionych w urzędach obsługujących inne organy rządowej administracji zespolonej w województwie, do załatwiania określonych spraw w jego imieniu i na jego odpowiedzialność, w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń, z tym że upoważnienie nie może dotyczyć wstrzymania egzekucji administracyjnej, o której mowa w art. 27 wstrzymanie przez wojewodę egzekucji administracyjnej, ust. 1.
1. Wojewoda może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości jednostkom samorządu terytorialnego lub organom innych samorządów działających na obszarze województwa, kierownikom państwowych i samorządowych osób prawnych oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących w województwie.
2. Powierzenie następuje na podstawie porozumienia wojewody odpowiednio z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego, właściwym organem innego samorządu lub kierownikiem państwowej i samorządowej osoby prawnej albo innej państwowej jednostki organizacyjnej, o których mowa w ust. 1. Porozumienie, wraz ze stanowiącymi jego integralną część załącznikami, podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
3. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 2, określa się zasady sprawowania przez wojewodę kontroli nad prawidłowym wykonywaniem powierzonych zadań.
