1. Dla odmian gatunków roślin uprawnych, z wyłączeniem odmian użytkowanych w celach ozdobnych oraz winorośli, prowadzi się rejestr odmian, zwany dalej "krajowym rejestrem".
2. Krajowy rejestr prowadzi Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, zwany dalej "Centralnym Ośrodkiem".
1. Odmianę wpisuje się do krajowego rejestru, jeżeli jest odrębna, wyrównana i trwała oraz jeżeli:
1) ma zadowalającą wartość gospodarczą – w przypadku gatunków roślin rolniczych i cykorii korzeniowej;
2) ma nadaną nazwę zgodną z wymaganiami określonymi w przepisach rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 z dnia 27 lipca 1994 r. w sprawie wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin (Dz. Urz. WE L 227 z 01.09.1994, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 16, str. 390, z późn. zm.) lub rozporządzenia Komisji (WE) nr 637/2009 z dnia 22 lipca 2009 r. ustanawiającego reguły wykonawcze co do odpowiedniego nazewnictwa odmian gatunków roślin rolniczych i warzywnych (Dz. Urz. WE L 191 z 23.07.2009, str. 10);
3) jest zachowywana, a zachowujący odmianę posiada jej materiał siewny w ilości wystarczającej do prowadzenia badań tej odmiany.
1a. Odmianę tradycyjną wpisuje się do krajowego rejestru, jeżeli:
1) należy do gatunku tradycyjnie uprawianego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiadającego różne kierunki użytkowania, a także znaczenie dla ukształtowania krajobrazu i zrównoważonego rolnictwa;
2) jest odrębna, wyrównana i trwała;
3) spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3.
2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do:
1) odmian traw nieprzeznaczonych do uprawy na cele pastewne;
2) odmian roślin rolniczych przeznaczonych wyłącznie do wywozu do państw trzecich;
3) składników odmian mieszańcowych.
1. Odmianę uznaje się za odrębną, jeżeli w dniu złożenia wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru różni się ona w sposób wyraźny co najmniej jedną właściwością od innej odmiany:
1) co do której został złożony wniosek o wpis do krajowego rejestru lub która została wpisana do krajowego rejestru, lub odpowiedniego rejestru innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego, lub
2) która jest wpisana do wspólnotowych katalogów, a w przypadku odmiany rośliny sadowniczej - do odpowiednich rejestrów innych państw członkowskich lub do wspólnotowego wykazu odmian roślin sadowniczych;
3) powszechnie znanej w rozumieniu art. 66 materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany roślin sadowniczych lub materiał szkółkarski CAC ust. 2 – w przypadku roślin sadowniczych.
2. Odmianę uznaje się za wyrównaną, jeżeli przy uwzględnieniu sposobu rozmnażania właściwego dla tej odmiany jest ona wystarczająco jednolita pod względem właściwości branych pod uwagę przy badaniach odrębności, jak również innych właściwości użytych do opisu tej odmiany.
3. Odmianę uznaje się za trwałą, jeżeli jej charakterystyczne właściwości użyte do opisu tej odmiany nie zmieniają się po jej rozmnożeniu.
1. Za odmianę o zadowalającej wartości gospodarczej uważa się odmianę, która w porównaniu do odmian wpisanych do krajowego rejestru, na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w niektórych jej regionach, ma takie właściwości, które powodują poprawę wartości gospodarczej w uprawie oraz w przerobie i użytkowaniu roślin lub wyrobów z nich wytworzonych, przy czym dopuszcza się, aby pojedyncze, niekorzystne właściwości odmiany, w porównaniu do odmian wpisanych do krajowego rejestru, były zrekompensowane innymi korzystnymi właściwościami.
2. W przypadku gdy dla danego gatunku żadna odmiana nie jest wpisana do krajowego rejestru, za odmianę o zadowalającej wartości gospodarczej uważa się odmianę, która w porównaniu do odmian wpisanych do wspólnotowego katalogu, które można uprawiać na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w niektórych jej regionach, ma takie właściwości, które wpływają na poprawę wartości gospodarczej w uprawie oraz w przerobie i użytkowaniu roślin lub wyrobów z nich wytworzonych.
Odmianę wpisuje się do krajowego rejestru na wniosek zgłaszającego odmianę.
Wniosek o wpis odmiany do krajowego rejestru składa się w terminie umożliwiającym właściwe przeprowadzenie badań, o których mowa w art. 14 badania OWT i WGO ust. 1 lub 2.
Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe terminy składania wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru, biorąc pod uwagę biologiczne właściwości danego gatunku rośliny.
Wniosek o wpis odmiany do krajowego rejestru składa do dyrektora Centralnego Ośrodka zgłaszający odmianę.
1. Wniosek o wpis odmiany do krajowego rejestru zawiera:
1) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę zgłaszającego odmianę, z tym że w przypadku gdy zgłaszającym odmianę jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
2) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę hodowcy, z tym że w przypadku gdy hodowcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
3) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę zachowującego odmianę, z tym że w przypadku gdy zachowującym odmianę jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
4) nazwę rodzaju lub gatunku rośliny uprawnej w języku polskim i nazwę botaniczną;
5) oznaczenie odmiany na etapie hodowli (nazwę hodowlaną odmiany);
6) proponowaną nazwę odmiany;
6a) proponowany okres wpisu odmiany do krajowego rejestru – w przypadku roślin sadowniczych;
7) wskazanie miejsca zachowania odmiany;
8) wskazanie państwa, w którym odmiana została wyhodowana albo odkryta i wyprowadzona;
9) oświadczenie:
a) o zamiarze produkcji materiału siewnego wyłącznie kategorii standard - w przypadku roślin warzywnych,
b) że materiał siewny nie będzie wykorzystywany do uprawy na cele pastewne - w przypadku odmian traw,
c) o przeznaczeniu odmiany wyłącznie do wywozu do państw trzecich - w przypadku odmian przeznaczonych wyłącznie do wywozu do państw trzecich;
10) informację o złożeniu wniosku o wpis odmiany do rejestru lub o przyznanie wyłącznego prawa hodowcy do odmiany w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim lub państwie trzecim.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) upoważnienie do reprezentowania hodowcy lub zachowującego odmianę we wszystkich sprawach związanych z wpisem odmiany do krajowego rejestru, jeżeli wniosku nie składa hodowca lub zachowujący odmianę;
2) kwestionariusz techniczny zawierający opis odmiany albo składników odmiany mieszańcowej, jeżeli podlegają one badaniom, o których mowa w art. 14 badania OWT i WGO ust. 1;
2a) kwestionariusz techniczny uwzględniający opis odmiany zawierający cechy charakterystyczne odmiany określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 8 – w przypadku odmian roślin sadowniczych, które mają być wpisane na sadowniczą listę B, o której mowa w art. 19 numer wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 4 pkt 2;
3) pisemną zgodę hodowcy:
a) składników odmiany mieszańcowej na ich wykorzystanie do hodowli, jeżeli składnik tej odmiany mieszańcowej jest chroniony wyłącznym prawem hodowcy do odmiany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432), zwanym dalej "wyłącznym prawem do odmiany", lub chroniony wyłącznym prawem hodowcy do odmiany w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim lub państwie trzecim,
b) odmiany macierzystej chronionej wyłącznym prawem do odmiany na jej użycie, jeżeli została wykorzystana do hodowli odmiany pochodnej;
4) kopię dowodu uiszczenia opłaty za złożenie wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru, o której mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, można dołączyć:
1) listę osób fizycznych, które brały udział w wyhodowaniu albo odkryciu i wyprowadzeniu odmiany, pod warunkiem że osoby te wyraziły na to zgodę na piśmie;
2) urzędowy opis sporządzony przez jednostkę zajmującą się rejestracją odmian w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim lub państwie trzecim – w przypadku odmian roślin sadowniczych.
4. Lista osób fizycznych, o której mowa w ust. 3, zawiera imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania osoby, która wzięła udział w wyhodowaniu albo odkryciu i wyprowadzeniu odmiany, z tym że w przypadku gdy osoba ta prowadzi działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby.
5. Wniosek o wpis odmiany do krajowego rejestru oraz załączniki, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2 oraz w ust. 3 pkt 1, składa się na formularzach udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek.
6. Dane, o których mowa w ust. 2 pkt 2, nie mogą być udostępniane bez zgody zgłaszającego odmianę wyrażonej na piśmie.
7. W przypadku wniosków o wpis odmiany do krajowego rejestru dotyczących odmian nieróżniących się wyraźnie od siebie, o pierwszeństwie wpisu odmiany do krajowego rejestru decyduje kolejność wpływu wniosków.
8. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, cechy charakterystyczne odmiany roślin sadowniczych zawarte w opisie odmiany wpisywanej na sadowniczą listę B, o której mowa w art. 19 numer wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 4 pkt 2, mając na względzie jednolity sposób sporządzania tego opisu.
1. Przed wpisaniem odmiany do krajowego rejestru Centralny Ośrodek przeprowadza badania odrębności, wyrównania i trwałości, zwane dalej "badaniami OWT", zgodnie z metodykami opracowanymi na podstawie metodyk Wspólnotowego Urzędu Odmian Roślin (CPVO) albo wytycznych Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin (UPOV), a w przypadku ich braku - zgodnie z metodykami badań opracowanymi przez dyrektora Centralnego Ośrodka.
2. Przed wpisaniem odmiany roślin rolniczych do krajowego rejestru Centralny Ośrodek przeprowadza badania wartości gospodarczej odmiany, zwane dalej "badaniami WGO", zgodnie z metodykami badań opracowanymi przez dyrektora Centralnego Ośrodka.
3. Metodyki, o których mowa w ust. 1 i 2, dyrektor Centralnego Ośrodka opracowuje w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa.
4. Badania, o których mowa w ust. 1 i 2, są przeprowadzane przez okres niezbędny do dokonania oceny odmiany w stacjach doświadczalnych oceny odmian.
5. Badanie odmiany, co do której złożono wniosek o wpis do krajowego rejestru, rozpoczyna się w pierwszym sezonie wegetacyjnym następującym po terminie złożenia wniosku.
6. Przed rozpoczęciem badań OWT lub WGO Centralny Ośrodek zawiadamia pisemnie zgłaszającego odmianę o terminie rozpoczęcia badań i przewidywanym terminie ich zakończenia.
7. Zgłaszający odmianę w celu przeprowadzenia badań OWT lub WGO jest obowiązany dostarczyć nieodpłatnie materiał siewny w ilości i terminie wskazanych przez Centralny Ośrodek i na adres wskazany przez ten ośrodek.
8. Centralny Ośrodek może:
1) zlecić innemu podmiotowi przeprowadzenie badań, o których mowa w ust. 1 lub 2, lub części tych badań;
2) uznać wyniki badań OWT wykonanych za granicą, jeżeli są przeprowadzone zgodnie z metodykami albo wytycznymi, o których mowa w ust. 1, a w przypadku ich braku – zgodnie z metodykami albo wytycznymi opracowanymi przez jednostkę zajmującą się rejestracją odmian w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim lub państwie trzecim.
1. Zachowujący odmianę w czasie trwania badań OWT lub WGO:
1) prowadzi dokumentację dotyczącą zachowania odmiany zawierającą dane o wytwarzaniu wszystkich rozmnożeń poprzedzających otrzymanie materiału siewnego kategorii elitarny;
2) umożliwia Centralnemu Ośrodkowi przeprowadzanie kontroli obejmującej:
a) dokonanie przeglądu roślinnych materiałów hodowlanych i matecznego materiału siewnego,
b) pobranie próbek kontrolnych materiału siewnego w celu sprawdzenia poprawności zachowania odmiany,
c) sprawdzenie dokumentacji, o której mowa w pkt 1, i bazy hodowlanej posiadanej przez zachowującego odmianę;
3) udziela, na wniosek dyrektora Centralnego Ośrodka, pisemnych wyjaśnień i informacji niezbędnych do przeprowadzenia badań OWT lub WGO.
2. Jeżeli w trakcie badań OWT lub WGO nastąpiła zmiana hodowcy lub zachowującego odmianę, zgłaszający odmianę zawiadamia pisemnie o tej zmianie Centralny Ośrodek, w terminie 30 dni od jej nastąpienia.
3. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, dołącza się kopie dokumentów potwierdzających nastąpienie zmiany.
4. Zgłaszającemu odmianę umożliwia się zapoznanie z przebiegiem oraz wynikami badań OWT lub WGO.
5. Jeżeli zachowujący odmianę zachowuje odmianę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, Centralny Ośrodek może zwrócić się do odpowiedniego urzędu tego państwa o udzielenie pomocy w przeprowadzeniu kontroli zachowania odmiany.
1. Dyrektor Centralnego Ośrodka wydaje decyzję w sprawie wpisu odmiany do krajowego rejestru po przeprowadzeniu badań OWT lub WGO.
2. Dyrektor Centralnego Ośrodka odmawia, w drodze decyzji, wpisu odmiany do krajowego rejestru, jeżeli:
1) odmiana nie spełnia warunków, o których mowa w art. 6 warunki wpisu do krajowego rejestru ust. 1, lub
2) zgłaszający odmianę nie uiścił opłaty, o której mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1, za badania OWT lub WGO, lub
3) zgłaszający odmianę nie dostarczył materiału siewnego do badań zgodnie z art. 14 badania OWT i WGO ust. 7;
4) opis odmiany, o którym mowa w art. 13 wymogi formalne wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru ust. 2 pkt 2a, nie zawiera cech charakterystycznych odmiany roślin sadowniczych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 13 wymogi formalne wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru ust. 8.
3. Dyrektor Centralnego Ośrodka po przeprowadzeniu badań OWT lub WGO i na podstawie ich wyników, przed wydaniem decyzji, o której mowa w ust. 1, wydaje postanowienie o zamiarze wpisu lub odmowy wpisu odmiany do krajowego rejestru. Treść rozstrzygnięcia zawartego w postanowieniu, zamieszcza się na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek.
4. Od decyzji w sprawie wpisu odmiany do krajowego rejestru zgłaszającemu odmianę przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rolnictwa.
4a. Po wpisaniu odmiany roślin sadowniczych na sadowniczą listę B, o której mowa w art. 19 numer wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 4 pkt 2, opis tej odmiany uwzględniony w kwestionariuszu technicznym, o którym mowa w art. 13 wymogi formalne wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru ust. 2 pkt 2a, uważa się za urzędowo uznany opis.
5. Zgłaszający odmianę otrzymuje raport końcowy dotyczący badań OWT odmiany wpisanej do krajowego rejestru.
6. Centralny Ośrodek udostępnia odpłatnie jednostce, która zajmuje się urzędową rejestracją odmian lub udzielaniem ochrony prawnej do odmiany w innym państwie, raport końcowy dotyczący badań OWT.
6a. Dyrektor Centralnego Ośrodka przechowuje dokumenty dotyczące odmian wpisanych do krajowego rejestru przez okres ich wpisu w krajowym rejestrze.
7. Opłaty za udostępnianie raportu końcowego, o którym mowa w ust. 6, stanowią dochód budżetu państwa.
Jeżeli do wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru została dołączona lista osób fizycznych, o których mowa w art. 13 wymogi formalne wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru ust. 3, dyrektor Centralnego Ośrodka, w przypadku gdy decyzja o wpisie odmiany do krajowego rejestru stała się ostateczna, na wniosek każdej z tych osób, wydaje zaświadczenie potwierdzające jej udział w wyhodowaniu albo odkryciu i wyprowadzeniu odmiany.
Krajowy rejestr jest jawny i zawiera:
1) nazwę gatunku rośliny uprawnej w języku polskim i nazwę botaniczną oraz nazwę odmiany i synonim nazwy odmiany, jeżeli został podany przez zachowującego odmianę;
2) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę hodowcy, z tym że w przypadku gdy hodowcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
3) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę zachowującego odmianę, z tym że w przypadku gdy zachowującym odmianę jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
4) datę wpisu odmiany do krajowego rejestru, datę przedłużenia okresu wpisu do krajowego rejestru lub datę skreślenia tej odmiany z krajowego rejestru;
5) oznaczenie państwa, w którym odmiana jest zachowywana;
6) wskazanie dokumentów, na podstawie których dokonano wpisu, przedłużenia okresu wpisu albo skreślenia odmiany z krajowego rejestru.
1. Odmiana wpisana do krajowego rejestru otrzymuje numer wpisu, który składa się z kolejnego numeru w rejestrze oraz wielkiej litery oznaczającej daną grupę roślin.
2. Dla poszczególnych grup roślin ustala się następujące oznaczenia literowe:
1) R - rośliny rolnicze;
2) W - rośliny warzywne;
3) S - rośliny sadownicze.
3. W krajowym rejestrze spośród roślin warzywnych wyodrębnia się odmiany, których materiał siewny może być uznany za materiał siewny:
1) kategorii elitarny, kategorii kwalifikowany lub kategorii standard – warzywna lista A;
2) wyłącznie kategorii standard – warzywna lista B.
4. W krajowym rejestrze spośród roślin sadowniczych wyodrębnia się odmiany:
1) z urzędowym opisem – sadownicza lista A;
2) z urzędowo uznanym opisem, o którym mowa w art. 16 decyzja w sprawie wpisu lub odmowy wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 4a – sadownicza lista B.
1. Wpisu do krajowego rejestru dokonuje się na okres:
1) wskazany przez zachowującego odmianę, nie dłuższy niż 30 lat – w przypadku roślin sadowniczych,
2) 10 lat - w przypadku odmian pozostałych gatunków roślin
- licząc od roku kalendarzowego następującego po roku, w którym dokonano wpisu odmiany do krajowego rejestru.
2. Na wniosek zachowującego odmianę okres wpisu odmiany w krajowym rejestrze może być przedłużony:
1) na okres wskazany przez zachowującego odmianę, nie dłuższy niż 30 lat, jeżeli odmiana nadal spełnia wymagania dotyczące odrębności, wyrównania i trwałości oraz jest uprawiana – w przypadku roślin sadowniczych;
2) o 10 lat, jeżeli odmiana nadal spełnia wymagania dotyczące odrębności, wyrównania i trwałości oraz jest uprawiana – w przypadku roślin warzywnych;
3) o 10 lat, jeżeli odmiana nadal spełnia wymagania dotyczące odrębności, wyrównania i trwałości, jest uprawiana oraz ma znaczenie gospodarcze – w przypadku roślin rolniczych.
2a. Do wniosku o przedłużenie okresu wpisu odmiany w krajowym rejestrze przepis art. 13 wymogi formalne wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru ust. 1 pkt 6a stosuje się odpowiednio.
3. Wniosek o przedłużenie okresu wpisu odmiany w krajowym rejestrze składa się nie później niż 2 lata przed upływem tego okresu.
4. Wniosek złożony po upływie terminu określonego w ust. 3 pozostawia się bez rozpoznania.
5. Do wniosku o przedłużenie okresu wpisu odmiany w krajowym rejestrze dołącza się kopię dowodu uiszczenia opłaty za złożenie tego wniosku, o której mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1.
6. Na wniosek dyrektora Centralnego Ośrodka zachowujący odmianę dostarcza nieodpłatnie materiał siewny w ilości i terminie wskazanych przez Centralny Ośrodek i na adres wskazany przez ten ośrodek.
7. Dyrektor Centralnego Ośrodka wydaje decyzję:
1) w sprawie przedłużenia okresu wpisu odmiany w krajowym rejestrze, jeżeli odmiana spełnia wymagania określone w ust. 2;
2) o odmowie przedłużenia okresu wpisu odmiany w krajowym rejestrze, jeżeli odmiana nie spełnia wymagań określonych w ust. 2.
8. Od decyzji, o których mowa w ust. 7, zachowującemu odmianę przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rolnictwa.
1. Po wpisaniu odmiany do krajowego rejestru lub wspólnotowego katalogu zachowujący odmianę zachowuje tę odmianę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego, lub państwa trzeciego, w którym obowiązuje system oceny równoważny z systemem obowiązującym w Unii Europejskiej.
2. Zachowujący odmianę przez okres wpisu odmiany w krajowym rejestrze lub wspólnotowym katalogu:
1) prowadzi dokumentację dotyczącą zachowania odmiany zawierającą dane o wytwarzaniu wszystkich rozmnożeń poprzedzających otrzymanie materiału siewnego kategorii elitarny;
2) umożliwia Centralnemu Ośrodkowi przeprowadzanie kontroli obejmującej:
a) dokonanie przeglądu roślinnych materiałów hodowlanych i matecznego materiału siewnego,
b) pobranie prób kontrolnych w celu sprawdzenia poprawności zachowania odmiany,
c) sprawdzenie dokumentacji, o której mowa w pkt 1, i bazy hodowlanej posiadanej przez zachowującego odmianę.
3. Dyrektor Centralnego Ośrodka może upoważnić do udziału w kontroli, o której mowa w ust. 2 pkt 2, osoby niebędące pracownikami Centralnego Ośrodka.
1. Odmiana niechroniona wyłącznym prawem do odmiany może być zachowywana przez więcej niż jednego zachowującego odmianę.
2. Podmiot, który zamierza być kolejnym zachowującym odmianę, w przypadku odmiany, o której mowa w ust. 1, może złożyć do dyrektora Centralnego Ośrodka wniosek o wpisanie go do krajowego rejestru jako zachowującego tę odmianę.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę wnioskodawcy składającego wniosek, z tym że w przypadku gdy wnioskodawcą składającym wniosek jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
2) nazwę rodzaju lub gatunku rośliny uprawnej w języku polskim i nazwę botaniczną;
3) nazwę odmiany;
4) wskazanie miejsca zachowania odmiany;
5) wskazanie państwa, w którym odmiana została wyhodowana albo odkryta i wyprowadzona;
6) oświadczenie, że odmiana nie jest chroniona wyłącznym prawem do odmiany.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się kopię dowodu uiszczenia opłaty za złożenie wniosku, o której mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 2.
5. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, składa się na formularzu udostępnionym na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek.
6. Podmiot, o którym mowa w ust. 2:
1) dostarcza nieodpłatnie materiał siewny odmiany w ilości i terminie wskazanych przez Centralny Ośrodek i na adres wskazany przez ten ośrodek;
2) udziela, na wniosek dyrektora Centralnego Ośrodka, pisemnych wyjaśnień i informacji o odmianie, niezbędnych do przeprowadzenia badań OWT.
7. W przypadku odmian mieszańcowych podmiot, o którym mowa w ust. 2, przedstawia dyrektorowi Centralnego Ośrodka zgodę hodowcy na zachowywanie składników odmiany mieszańcowej.
8. Po przeprowadzeniu badań OWT dyrektor Centralnego Ośrodka wydaje decyzję w sprawie wpisania zachowującego odmianę do krajowego rejestru jako kolejnego zachowującego daną odmianę.
9. Od decyzji, o której mowa w ust. 8, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rolnictwa.
1. Zachowujący odmianę informuje pisemnie dyrektora Centralnego Ośrodka o zgłoszeniu, wpisie, przedłużeniu okresu wpisu, skreśleniu albo wycofaniu wniosku o wpis odmiany do odpowiednich rejestrów innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich oraz o zmianach nazwy odmiany, w terminie 60 dni od dnia uzyskania z państw członkowskich informacji o zaistnieniu tych zdarzeń.
2. Jeżeli nastąpiła zmiana zachowującego odmianę, nowy zachowujący odmianę o zmianie tej powiadamia pisemnie dyrektora Centralnego Ośrodka, w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła ta zmiana, dołączając kopię dokumentu potwierdzającego jej nastąpienie.
3. Jeżeli nastąpiła zmiana informacji zawartych w opisie odmiany, zachowujący odmianę powiadamia na piśmie o tej zmianie dyrektora Centralnego Ośrodka, w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła ta zmiana. Do powiadomienia dołącza się kopię dokumentu potwierdzającego nastąpienie tej zmiany.
1. Za złożenie wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru, za badania OWT lub WGO, za wpis do krajowego rejestru i pozostawanie odmiany w krajowym rejestrze (utrzymanie odmiany) oraz za złożenie wniosku o przedłużenie okresu wpisu pobiera się opłaty. Opłatę za utrzymanie odmiany w krajowym rejestrze wnosi się za każdy rok kalendarzowy jej utrzymywania.
2. Za złożenie wniosku o wpisanie w krajowym rejestrze kolejnego zachowującego odmianę, o badania OWT tej odmiany i utrzymanie odmiany w krajowym rejestrze przez kolejnego zachowującego odmianę pobiera się opłatę.
3. Jeżeli badania OWT są wykonywane łącznie w celu wpisu odmiany do krajowego rejestru i w celu przyznania wyłącznego prawa do odmiany, za badania te pobiera się jedną opłatę.
4. Opłaty, o których mowa w ust. 1-3, stanowią dochód budżetu państwa.
5. Opłaty, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz opłaty za udostępnianie raportu końcowego, o którym mowa w art. 16 decyzja w sprawie wpisu lub odmowy wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 6, są ustalane z uwzględnieniem poniesionych kosztów oraz czasu potrzebnego na dokonanie oceny złożonego wniosku, czasu potrzebnego na przeprowadzenie badań OWT i WGO, zużycia materiałów i odczynników stosowanych przy przeprowadzaniu badań, czasu potrzebnego na przygotowanie i dokonanie wpisu odmiany do krajowego rejestru, kosztów publikowania krajowego rejestru, czasu potrzebnego na dokonanie oceny złożonego wniosku o przedłużenie wpisu oraz wysokości opłat za udostępnienie raportu końcowego stosowanych w innych państwach członkowskich.
6. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, stawki opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, i stawki opłat za udostępnianie raportu końcowego, o którym mowa w art. 16 decyzja w sprawie wpisu lub odmowy wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 6, a także sposób i termin uiszczania opłat, mając na względzie zasady określone w ust. 5 oraz ułatwienie terminowego uiszczania tych opłat.
1. Dyrektor Centralnego Ośrodka skreśla odmianę z krajowego rejestru, jeżeli:
1) odmiana przestała być odrębna;
2) odmiana przestała spełniać wymagania dotyczące wyrównania lub trwałości;
3) odmianę zarejestrowano na podstawie fałszywych dowodów;
4) odmiana zagraża zdrowiu ludzi, zwierząt lub roślin;
5) zachowujący odmianę:
a) złożył wniosek o skreślenie odmiany z krajowego rejestru lub
b) zalega z uiszczeniem opłat za wpis odmiany do krajowego rejestru i utrzymanie odmiany w krajowym rejestrze, o których mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1, co najmniej od 6 miesięcy, lub
c) nie dostarczył bezpłatnie materiału siewnego odmiany w ilości wystarczającej do przeprowadzenia badań – w przypadku odmian roślin sadowniczych;
6) informacje o odmianie zawarte w opisie odmiany uległy zmianie i nie zostały uzupełnione zgodnie z art. 23 obowiązek informacyjny zachowującego odmianę ust. 3.
2. Przepisu ust. 1 pkt 5 lit. a nie stosuje się, w przypadku gdy odmiana wpisana do krajowego rejestru jest nadal zachowywana przez chociażby jednego zachowującego odmianę.
2a. We wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 lit. a, zachowujący odmianę podaje informację o tym, czy materiał siewny skreślonej odmiany może znajdować się w obrocie do dnia 30 czerwca trzeciego roku, licząc od roku następującego po roku, w którym odmiana ta została skreślona z krajowego rejestru. Informację tę umieszcza się w krajowym rejestrze przy skreślonej odmianie.
3. Dyrektor Centralnego Ośrodka może skreślić odmianę z krajowego rejestru, jeżeli:
1) zachowujący odmianę:
a) nie dostarcza informacji niezbędnych do jej badania i oceny lub
b) zaprzestał zachowywania odmiany, lub
c) nie dostarczył bezpłatnie materiału siewnego odmiany w ilości wystarczającej do przeprowadzenia badań – w przypadku odmian roślin rolniczych i warzywnych, lub
d) uniemożliwia przeprowadzenie kontroli zachowania odmiany, lub
e) nadał odmianie wpisanej do krajowego rejestru nazwę niespełniającą wymagań, o których mowa w art. 6 warunki wpisu do krajowego rejestru ust. 1 pkt 2, lub
2) odmiana przestała mieć zadowalającą wartość gospodarczą.
4. Skreślenia odmiany z krajowego rejestru dokonuje się w drodze decyzji.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie stosuje się art. 145 przesłanki wznowienia postępowania § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego.
6. Od decyzji w sprawie skreślenia odmiany z krajowego rejestru zachowującemu odmianę przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rolnictwa.
Do odmian tradycyjnych stosuje się przepisy art. 7 odmiana odrębna i art 9–25.
1. Po wpisie do krajowego rejestru odmian gatunków roślin warzywnych i sadowniczych o dużym znaczeniu gospodarczym przeprowadza się badania WGO zgodnie z metodykami badań opracowanymi przez dyrektora Centralnego Ośrodka w celu sporządzenia list opisowych odmian, w których umieszcza się informacje o plonach, cechach jakościowych i użytkowych odmian, zwanych dalej "listami opisowymi odmian".
2. Metodyki, o których mowa w ust. 1, dyrektor Centralnego Ośrodka opracowuje w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa.
3. Listy opisowe odmian sporządza się również dla odmian gatunków roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru, na podstawie badań WGO.
4. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, listę gatunków roślin warzywnych i sadowniczych o dużym znaczeniu gospodarczym, dla których przeprowadza się badania WGO, biorąc pod uwagę znaczenie gospodarcze tych gatunków.
1. Centralny Ośrodek we współpracy z samorządami województw i izbami rolniczymi prowadzi dla gatunków roślin uprawnych o dużym znaczeniu gospodarczym na obszarze województwa, wpisanych do krajowego rejestru lub znajdujących się we wspólnotowym katalogu odmian, porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe.
2. Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe jest prowadzone zgodnie z metodykami opracowanymi przez dyrektora Centralnego Ośrodka.
3. Metodyki, o których mowa w ust. 2, dyrektor Centralnego Ośrodka opracowuje w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa.
4. Dla odmian gatunków objętych porejestrowym doświadczalnictwem odmianowym sporządza się listy opisowe odmian.
5. Na podstawie wyników porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego Centralny Ośrodek w porozumieniu z samorządem województwa i izbą rolniczą ustala listę odmian zalecanych do uprawy na obszarze województwa.
1. Odmianę regionalną wpisuje się do krajowego rejestru, jeżeli:
1) ma znaczenie w określonym regionie, w którym odmiana ta była tradycyjnie uprawiana i do którego naturalnie się przystosowała, zwanym dalej "regionem pochodzenia", dla:
a) zachowania materiału genetycznego w jego naturalnym otoczeniu, a w przypadku gatunków roślin uprawnych - w środowisku rolniczego gospodarowania, w którym gatunki wykształciły swoje właściwości wyróżniające (zachowania in situ),
b) zrównoważonego wykorzystania zasobów genetycznych roślin populacji miejscowych i odmian przystosowanych naturalnie do warunków lokalnych i zagrożonych erozją genetyczną;
2) jest odrębna, wyrównana i trwała, przy czym jeżeli poziom wyrównania jest określany na podstawie występowania roślin nietypowych, stosuje się 10% standard populacyjny przy przynajmniej 90% prawdopodobieństwie;
3) zachowujący odmianę nadał odmianie nazwę zgodnie z wymaganiami, o których mowa w art. 6 warunki wpisu do krajowego rejestru ust. 1 pkt 2, przy czym odmianie tej można nadać więcej niż jedną nazwę, jeżeli nazwy te są od dawna znane;
4) jest zachowywana w regionie pochodzenia;
5) nie jest wpisana do krajowego rejestru albo wspólnotowego katalogu jako odmiana inna niż odmiana regionalna albo odmiana amatorska lub
6) została skreślona z krajowego rejestru albo wspólnotowego katalogu co najmniej 2 lata przed dniem złożenia wniosku o jej wpis do krajowego rejestru albo dniem upływu okresu ustalonego na podstawie art. 104 materiał siewny, szkółkarski, rozmnożeniowy, materiał nasadzeniowy i sadzonki winorośli dopuszczone do obrotu ust. 2 - w przypadku, o którym mowa w art. 104 materiał siewny, szkółkarski, rozmnożeniowy, materiał nasadzeniowy i sadzonki winorośli dopuszczone do obrotu ust. 1 pkt 2;
7) nie została zgłoszona w celu przyznania wyłącznego prawa do odmiany albo nie jest chroniona wyłącznym prawem do odmiany, albo nie została zgłoszona do ochrony, albo nie jest chroniona przez Wspólnotowy Urząd Odmian Roślin (CPVO).
2. Odmianę amatorską wpisuje się do krajowego rejestru, jeżeli odmiana nie ma znaczenia dla towarowej produkcji warzyw oraz spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 5-7.
1. Minister właściwy do spraw rolnictwa wydaje decyzję w sprawie uznania odmiany regionalnej za odmianę mającą znaczenie, o którym mowa w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 1 pkt 1, w określonym regionie pochodzenia, na wniosek zachowującego tę odmianę, po zasięgnięciu w tym zakresie opinii właściwej jednostki odpowiedzialnej za genetyczne zasoby roślin.
2. Minister właściwy do spraw rolnictwa wydaje decyzję w sprawie uznania odmiany amatorskiej za odmianę niemającą znaczenia dla towarowej produkcji warzyw, na wniosek zachowującego tę odmianę, po zasięgnięciu w tym zakresie opinii właściwej jednostki odpowiedzialnej za genetyczne zasoby roślin.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę zachowującego odmianę regionalną, z tym że w przypadku gdy zachowującym odmianę regionalną jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
2) nazwę rodzaju lub gatunku rośliny uprawnej w języku polskim i nazwę botaniczną;
3) nazwę odmiany regionalnej;
4) wskazanie miejsca zachowania;
5) wskazanie regionu pochodzenia, którego położenie określa się zgodnie z granicami jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa;
6) uzasadnienie znaczenia odmiany regionalnej, o którym mowa w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 1 pkt 1, w regionie pochodzenia.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera dane i informacje wymienione w ust. 3 pkt 1-4 dotyczące odpowiednio odmiany amatorskiej.
5. W decyzji, o której mowa w ust. 1, określa się gatunek i odmianę regionalną oraz region pochodzenia tej odmiany, którego położenie określa się zgodnie z granicami jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa.
6. W decyzji, o której mowa w ust. 2, określa się gatunek i odmianę amatorską.
7. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, jednostki odpowiedzialne za genetyczne zasoby roślin, biorąc pod uwagę konieczne doświadczenie i wiedzę w zakresie ochrony zasobów genetycznych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zapewnienie prawidłowej realizacji działań w zakresie obrotu materiałem siewnym odmian regionalnych i amatorskich, a także ochronę różnorodności genetycznej.
1. Odmianę regionalną oraz odmianę amatorską wpisuje się do krajowego rejestru na wniosek zachowującego odmianę.
2. Wniosek o wpis odmiany regionalnej oraz odmiany amatorskiej do krajowego rejestru zawiera:
1) imię i nazwisko oraz adres i miejsce zamieszkania albo nazwę oraz adres i siedzibę zachowującego odpowiednio odmianę regionalną albo amatorską, z tym że w przypadku gdy zachowującym odpowiednio odmianę regionalną albo amatorską jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamiast adresu i miejsca zamieszkania tej osoby - miejsce i adres wykonywania działalności, jeżeli są inne niż adres i miejsce zamieszkania tej osoby;
2) nazwę rodzaju lub gatunku rośliny uprawnej w języku polskim i nazwę botaniczną;
3) nazwę odpowiednio odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej;
4) wskazanie miejsca zachowania odpowiednio odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej;
5) wskazanie regionu pochodzenia, którego położenie określa się zgodnie z granicami jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa - w przypadku odmian regionalnych;
6) datę skreślenia odmiany odpowiednio z krajowego rejestru lub wspólnotowego katalogu albo dzień wygaśnięcia okresu określonego w art. 104 materiał siewny, szkółkarski, rozmnożeniowy, materiał nasadzeniowy i sadzonki winorośli dopuszczone do obrotu ust. 2 - w przypadku, o którym mowa w art. 104 materiał siewny, szkółkarski, rozmnożeniowy, materiał nasadzeniowy i sadzonki winorośli dopuszczone do obrotu ust. 1 pkt 2.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) decyzję o uznaniu odmiany regionalnej za odmianę mającą znaczenie, o którym mowa w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 1 pkt 1, w danym regionie pochodzenia albo
2) decyzję o uznaniu odmiany amatorskiej za odmianę niemającą znaczenia dla towarowej produkcji warzyw;
3) kwestionariusz techniczny zawierający opis odpowiednio odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej;
4) kopię dowodu uiszczenia opłaty za złożenie wniosku o wpis odmiany do krajowego rejestru, o której mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się także:
1) wyniki badań OWT przeprowadzonych przez jednostki inne niż Centralny Ośrodek,
2) informacje o wiedzy uzyskanej w trakcie uprawy, rozmnażania i wykorzystania odpowiednio odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej,
3) informacje dotyczące odpowiednio odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej inne niż określone w pkt 2, uzyskane w szczególności od jednostek odpowiedzialnych za genetyczne zasoby roślin lub od organizacji wyznaczonych do tego celu przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskie
- jeżeli zachowujący odmianę je posiada.
5. Wniosek o wpis odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej do krajowego rejestru oraz kwestionariusz techniczny składa się na formularzach udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek.
6. Dane, o których mowa w ust. 3 pkt 3, nie mogą być udostępniane bez pisemnej zgody zachowującego odmianę regionalną albo odmianę amatorską.
1. Przy badaniu OWT odmian regionalnych albo odmian amatorskich stosuje się przepisy art. 14 badania OWT i WGO i art. 15 obowiązki zachowującego odmianę w czasie trwania badań OWT lub WGO dotyczące badań OWT.
2. Minister właściwy do spraw rolnictwa może określić, w drodze rozporządzenia, metody dotyczące badania OWT dla odmian regionalnych oraz odmian amatorskich, biorąc pod uwagę biologiczne właściwości poszczególnych gatunków.
1. Decyzję w sprawie wpisu odmiany regionalnej albo odmiany amatorskiej do krajowego rejestru dyrektor Centralnego Ośrodka:
1) wydaje po przeprowadzeniu badań OWT;
2) może wydać bez przeprowadzenia badań OWT, jeżeli do wniosku o wpis do krajowego rejestru zostały dołączone badania i informacje, o których mowa w art. 30 wniosek o wpis do krajowego rejestru odmiany regionalnej lub amatorskiej ust. 4, jeżeli:
a) odmiana regionalna spełnia warunki określone w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 1,
b) odmiana amatorska spełnia warunki określone w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 2.
2. Dyrektor Centralnego Ośrodka odmawia, w drodze decyzji, wpisu odmiany regionalnej do krajowego rejestru, jeżeli:
1) odmiana regionalna nie spełnia warunków, o których mowa w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 1, lub
2) zachowujący odmianę nie uiścił opłaty za badania OWT; do opłaty za badania OWT stosuje się art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1.
3. Dyrektor Centralnego Ośrodka odmawia, w drodze decyzji, wpisu odmiany amatorskiej do krajowego rejestru, jeżeli:
1) odmiana amatorska nie spełnia warunków, o których mowa w art. 28 warunki wpisu do krajowego rejestru odmiany regionalnej ust. 2, lub
2) zachowujący odmianę nie uiścił opłaty za badania OWT; do opłaty za badania OWT stosuje się art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1.
4. Do wpisu odmiany regionalnej i odmiany amatorskiej do krajowego rejestru, przedłużenia jej wpisu w krajowym rejestrze oraz skreślenia jej z krajowego rejestru przez dyrektora Centralnego Ośrodka przepisy art. 20 okresy wpisu odmiany do krajowego rejestru ust. 1 pkt 2, ust. 2–7 oraz art. 25 skreślenie odmiany z krajowego rejestru ust. 1–5 stosuje się odpowiednio.
5. Od decyzji w sprawie:
1) wpisu odmiany regionalnej i odmiany amatorskiej do krajowego rejestru,
2) skreślenia odmiany regionalnej i odmiany amatorskiej z krajowego rejestru,
3) przedłużenia okresu wpisu odmiany regionalnej i odmiany amatorskiej w krajowym rejestrze
- zachowującemu odmianę przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw rolnictwa.
6. W przypadku odmian regionalnych i odmian amatorskich nie pobiera się opłat za czynności, o których mowa w art. 24 opłaty związane z wpisem i utrzymaniem odmiany w krajowym rejestrze ust. 1 i 2.
Do odmian regionalnych i odmian amatorskich, w przypadku gdy odmiana jest zachowywana przez więcej niż jednego zachowującego odmianę, przepisy art. 22 wniosek o wpisanie do krajowego rejestru jako zachowującego odmianę niechronioną wyłącznym prawem do odmiany stosuje się odpowiednio.
