1. Realizacja zadań Centrum obejmuje w szczególności:
1) określanie zakresów tematycznych programów, terminów i warunków ich realizacji;
2) ogłaszanie konkursów na wykonanie projektów w ramach realizowanych programów;
3) ocenę i wybór wniosków dotyczących wykonania projektów, zwanych dalej "wnioskami";
4) zawieranie umów o wykonanie projektów i ich finansowanie;
5) nadzór nad wykonaniem projektów, ich odbiór, ocenę i rozliczenie finansowe.
2. Dyrektor określa i przedstawia do zatwierdzenia Radzie zakresy tematyczne, terminy i warunki realizacji programów, z zastrzeżeniem art. 15 zadania Rady Centrum, ust. 1 i art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 2.
1. Wybór wykonawców projektów następuje w drodze konkursu ogłaszanego przez Dyrektora, z zastrzeżeniem art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 6. Dyrektor ustala i ogłasza regulamin konkursu, z zastrzeżeniem art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 7.
2. Wnioski dotyczące wykonania i finansowania projektów w ramach innych zadań Centrum mogą być składane przez podmioty posiadające zdolność zastosowania wyników projektu w praktyce oraz przez osoby fizyczne na podstawie otwartego naboru. Do wnioskodawców będących osobami fizycznymi stosuje się odpowiednio przepis art. 37 podmioty uprawnione do udziału w konkursie na wykonanie projektów, ust. 2.
3. Ogłoszenie o konkursie zamieszcza się w co najmniej jednym dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, na stronie podmiotowej Centrum w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej urzędu obsługującego Ministra, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz udostępnia w siedzibie Centrum i urzędu obsługującego Ministra. Termin składania wniosków określony w ogłoszeniu o konkursie nie może być krótszy niż miesiąc od dnia opublikowania tego ogłoszenia.
1. W konkursie na wykonanie projektów mogą brać udział:
1) podmioty, o których mowa w art. 7 system szkolnictwa wyższego i nauki ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
1a) grupy podmiotów, w skład których wchodzą co najmniej dwa podmioty, o których mowa w pkt 1, albo co najmniej jeden z tych podmiotów oraz co najmniej jeden przedsiębiorca;
2) (uchylony)
3) (uchylony)
4) centra naukowo-przemysłowe w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383);
5) centra Polskiej Akademii Nauk w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk;
5a) (uchylony)
6) biblioteki naukowe;
7) przedsiębiorcy mający status centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1402 oraz z 2020 r. poz. 568);
8) jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
8a) Prezes Głównego Urzędu Miar;
9) osoby fizyczne;
10) przedsiębiorcy prowadzący badania naukowe w innej formie organizacyjnej niż określone w pkt 1-8.
2. W przypadku projektu zgłoszonego przez osobę fizyczną Dyrektor wydaje promesę finansowania. Warunkiem przyznania środków finansowych na wykonanie projektu jest zatrudnienie tej osoby przez podmiot, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, albo grupę podmiotów, o której mowa w ust. 1 pkt 1a.
2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do osób fizycznych, których projekty zakwalifikowano do finansowania w ramach programów lub przedsięwzięć związanych ze wsparciem komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych lub ochrony patentowej.
3. Podmioty, o których mowa w ust. 1, przystępując do konkursu, są zobowiązane przedstawić oświadczenie o niefinansowaniu i nieubieganiu się o finansowanie zadań objętych wnioskiem ze środków pochodzących z innych źródeł.
1. Dyrektor, z zastrzeżeniem art. 17 zadania Komitetu Sterującego pkt 8, wyznacza ekspertów lub powołuje zespoły ekspertów spośród wybitnych przedstawicieli środowisk naukowych, gospodarczych i finansowych, w tym ekspertów zagranicznych.
2. Eksperci lub zespoły ekspertów oceniają wnioski złożone w konkursie i na tej podstawie przygotowują i przekazują Dyrektorowi listę rankingową pozytywnie zaopiniowanych wniosków, z zastrzeżeniem art. 17 zadania Komitetu Sterującego pkt 9, oraz dokonują innych ocen i sporządzają opinie dotyczące realizacji zadań Centrum, o których mowa w art 27–30.
3. Eksperci oraz członkowie zespołów ekspertów otrzymują wynagrodzenie za dokonanie ocen i sporządzenie opinii, o których mowa w ust. 2. Wysokość wynagrodzenia ustala Dyrektor.
4. Dyrektor wyłącza eksperta lub członka zespołu ekspertów z postępowań, o których mowa w ust. 2, w przypadku stwierdzenia zagrożenia konfliktem interesów, w szczególności w przypadku pozostawania eksperta lub członka zespołu ekspertów z wnioskodawcą lub wykonawcą w:
1) związku małżeńskim, stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia włącznie;
2) takim stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki;
3) stosunku osobistym tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności eksperta;
4) stosunku służbowym lub innej formie współpracy w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku, dokonanie oceny lub sporządzenie opinii, o których mowa w ust. 2.
5. Dyrektor nie uwzględnia oceny lub opinii sporządzonej przez eksperta, który został wyłączony z postępowania w sprawie danego wniosku zgodnie z ust. 4. Przepis stosuje się również do ocen i opinii sporządzonych przez zespół ekspertów, w skład którego wchodziła osoba wyłączona z postępowania w sprawie danego wniosku zgodnie z ust. 4.
6. Dyrektor może zlecić przeprowadzenie zewnętrznego audytu w zakresie prawidłowości i rzetelności wykonywania zadań przez ekspertów.
1. Przy opiniowaniu wniosków złożonych w konkursie eksperci lub zespoły ekspertów biorą pod uwagę w szczególności:
1) możliwość zastosowania wyników projektu w gospodarce lub ich innego praktycznego wykorzystania;
2) stopień, w jakim wykonanie projektu przyczynia się do osiągnięcia celów strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych lub realizacji innych zadań Centrum.
2. Kryteria oceny wniosków złożonych w konkursie obejmują również:
1) wartość naukową projektu;
2) innowacyjność rozwiązania będącego rezultatem projektu;
3) dorobek wykonawców;
4) zasadność planowanych kosztów w stosunku do zakresu zadań objętych projektem oraz w stosunku do oczekiwanych wyników;
5) planowaną współpracę przy wykonywaniu projektu między podmiotami, o których mowa w art. 7 system szkolnictwa wyższego i nauki ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, i przedsiębiorcami;
6) posiadanie odpowiednich zasobów materialnych i ludzkich niezbędnych do wykonania projektu;
7) przewidywane efekty ekonomiczne.
3. W przypadku wniosków złożonych w konkursach, o których mowa w art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 6, przy ocenie projektów bierze się również pod uwagę możliwość zastosowania wyników projektu w obszarze obronności i bezpieczeństwa państwa.
4. Opiniowanie wniosków dotyczących wykonania i finansowania projektów ze środków, o których mowa w art. 46 przychody Centrum, ust. 2 pkt 2 i 3, odbywa się zgodnie z przepisami dotyczącymi tych środków.
5. Dyrektor może w regulaminie konkursu, z wyłączeniem konkursów, o których mowa w art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 6 i 7, rozszerzyć katalog, o którym mowa w ust. 1 i 2, o dodatkowe kryteria oceny wniosków.
1. Rozstrzygnięcia w sprawie przyznania środków finansowych na wykonanie projektów, w tym promesy finansowania, o której mowa w art. 37 podmioty uprawnione do udziału w konkursie na wykonanie projektów ust. 2, są podejmowane przez Dyrektora w drodze decyzji, na podstawie listy rankingowej pozytywnie zaopiniowanych wniosków.
2. W przypadku naruszenia procedury konkursowej lub innych naruszeń formalnych wnioskodawcy przysługuje odwołanie do komisji odwoławczej Rady, a w przypadku konkursów, o których mowa w art. 17 zadania Komitetu Sterującego pkt 6 – do Komitetu Sterującego, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji Dyrektora.
3. Komisja odwoławcza Rady lub Komitet Sterujący rozstrzyga w sprawie odwołania nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia odwołania.
4. Jeżeli przepisy ustawy albo przepisy odrębne nie stanowią inaczej, do postępowań w sprawach przyznania środków finansowych na wykonanie projektów stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256, 695 i 1298), z wyłączeniem art. 10 zasada czynnego udziału stron w postępowaniu, art. 13 zasada polubownego rozstrzygania kwestii spornych, art. 14 zasada pisemności załatwiania spraw, art. 28 definicja strony, art. 31 uprawnienia organizacji społecznych, art. 56 zwrot kosztów stawiennictwa, art. 61 wszczęcie postępowania administracyjnego § 4, art. 63 wnoszenie pism, art. 64 braki formalne podania, art 75‒103, art. 107 , art 114‒122 oraz art. 123 .
5. Na rozstrzygnięcie komisji odwoławczej Rady albo Komitetu Sterującego przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
1. Dyrektor zawiera z wykonawcą projektu, wybranym w drodze konkursu, umowę o wykonanie i finansowanie projektu.
2. W umowie określa się w szczególności:
1) zakres tematyczny projektu, termin i warunki jego wykonania;
2) wysokość środków finansowych i tryb ich przekazywania przez Centrum;
3) sposób i tryb sprawowania przez Centrum nadzoru nad wykonaniem projektu;
4) sposób finansowego rozliczenia projektu;
5) sposób i zakres końcowej oceny merytorycznej projektu;
6) sposób i warunki udostępniania i rozpowszechniania efektów wykonanych projektów, z uwzględnieniem przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
7) warunki rozwiązania umowy.
3. Umowa może również określać:
1) zakres praw stron wynikających z przyznania praw autorskich i pokrewnych oraz praw własności przemysłowej;
2) sposób i koszty sprawowania ochrony praw;
3) sposoby i warunki rozporządzania prawami oraz ich wykorzystania dla celów komercyjnych i do dalszych badań;
4) wielkości udziałów i korzyści wynikających z komercjalizacji efektów projektów finansowanych przez Centrum.
4. Dyrektor, na wniosek kierownika projektu, może wyrazić zgodę na zmianę podmiotu realizującego projekt po pozytywnym zaopiniowaniu przez kierownika jednostki organizacyjnej wykonującej projekt i jednostki przejmującej wykonanie projektu.
Nadzór nad wykonaniem projektu obejmuje:
1) ocenę raportów okresowych z wykonania projektu;
2) kontrolę w siedzibie wykonawcy projektu przez wyznaczony przez Dyrektora zespół kontrolujący;
3) uprawnienia Dyrektora do wstrzymania finansowania projektu w przypadku wydatkowania przez wykonawcę środków finansowych niezgodnie z umową lub nieosiągnięcia wyników zaplanowanych na danym etapie realizacji projektu do czasu wyjaśnienia nieprawidłowości;
4) uprawnienia Dyrektora do przerwania finansowania projektu w przypadku wydatkowania przez wykonawcę środków finansowych niezgodnie z umową lub nieterminowego albo nienależytego wykonywania umowy, w szczególności stwierdzenia, na podstawie opinii komisji Rady do spraw realizacji strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych lub innej właściwej komisji Rady, lub – w odniesieniu do projektów, o których mowa w art. 17 zadania Komitetu Sterującego pkt 6 – Komitetu Sterującego, zmniejszenia zakresu rzeczowego realizowanego projektu.
1. Końcowa ocena merytoryczna projektu obejmuje kontrolę zgodności wykonania projektu z warunkami określonymi w umowie. Ocenę tę przeprowadzają eksperci lub zespoły ekspertów powoływani przez Dyrektora zgodnie z art. 38 eksperci i zespoły ekspertów do oceny wniosków konkursowych, ust. 1, z zastrzeżeniem art. 17 zadania Komitetu Sterującego, pkt 11.
2. Dyrektor, po uzyskaniu końcowej oceny merytorycznej projektu, dokonuje przyjęcia i oceny wyników projektu.
Projekty, których całkowita wartość przyznanego dofinansowania przekracza 3 000 000 zł, podlegają obowiązkowemu zewnętrznemu audytowi.
1. Należności finansowe wynikające z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów Dyrektor może umorzyć z urzędu albo na wniosek dłużnika, jeżeli:
1) dłużnik został wykreślony z właściwego rejestru, a odpowiedzialność za długi nie przeszła na osoby trzecie;
2) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych albo postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne;
3) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika z przyczyn, o których mowa w art. 13 oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1228) albo umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 361 przesłanki umorzenia postępowania upadłościowego ust. 1 tej ustawy.
2. Dyrektor, na uzasadniony wniosek dłużnika albo z urzędu, może odroczyć termin spłaty lub rozłożyć na raty płatność należności finansowej wynikającej z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów, albo umorzyć w całości albo w części należność finansową wynikającą z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów, o ile umorzenie nie będzie stanowiło pomocy publicznej lub pomocy de minimis, jeżeli:
1) wystąpiła nadzwyczajna zmiana stosunków gospodarczych, której strony nie mogły przewidzieć w dniu otrzymania środków finansowych, z powodu której zapłata należności przez dłużnika groziłaby znacznym pogorszeniem jego sytuacji ekonomicznej;
2) wystąpiły ważne zdarzenia losowe niezależne od dłużnika;
3) jest to uzasadnione ryzykiem naukowym wynikającym z charakteru wykonywanego projektu;
4) jest to uzasadnione ważnymi względami społecznymi lub gospodarczymi oraz uzasadnionym interesem Skarbu Państwa.
3. Umorzenie należności finansowej wynikającej z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów wymaga zgody Ministra w przypadku, o którym mowa:
1) w ust. 1 pkt 3 i ust. 2 pkt 1‒3, jeżeli wartość należności finansowej przekracza 150 000 zł;
2) w ust. 2 pkt 4.
4. Spłata należności finansowej odroczonej albo rozłożonej na raty następuje na podstawie umowy zawartej z dłużnikiem.
5. Do umorzenia należności finansowych wynikających z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów w przypadkach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy o pomocy publicznej lub pomocy de minimis.
6. Dyrektor zamieszcza, na stronie podmiotowej Centrum w Biuletynie Informacji Publicznej, kwartalną informację o umorzeniach należności finansowych wynikających z rozliczenia środków finansowych przyznanych na wykonanie projektów, zawierającą wykaz podmiotów wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia, do końca miesiąca następującego po zakończeniu kwartału.
1. Dyrektor, za zgodą Ministra, może zarządzić realizację zadań Centrum, z wyłączeniem zadań realizowanych w ramach strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych, w trybie uproszczonym, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą weryfikacji nowego modelu realizacji przyszłych programów lub ochroną porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, zdrowia publicznego lub szczególnym interesem gospodarczym.
2. W konkursie na wykonanie projektów w programie realizowanym w trybie uproszczonym mogą brać udział podmioty, o których mowa w art. 37 podmioty uprawnione do udziału w konkursie na wykonanie projektów ust. 1, oraz nieposiadające osobowości prawnej jednostki sektora finansów publicznych i podmioty lecznicze.
3. Wybór wykonawców projektów w programie realizowanym w trybie uproszczonym następuje w sposób przejrzysty i obiektywny.
4. Do realizacji zadań Centrum w trybie uproszczonym nie stosuje się przepisów art. 35 realizacja zadań przez Centrum ust. 2, art. 36 wybór wykonawców projektów ust. 2 i 3 oraz art. 39 kryteria oceny wniosków konkursowych na wykonanie projektów ust. 2 pkt 5 i 7.
1. Jeżeli badania naukowe lub prace rozwojowe dotyczą metod prewencji rozprzestrzeniania się zakażenia lub zwalczania zakażenia lub choroby zakaźnej będącej przyczyną ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, Dyrektor może, w drodze decyzji, za zgodą Ministra, przyznać środki finansowe na wykonanie projektów obejmujących te badania naukowe lub prace rozwojowe poza realizowanymi przez Centrum programami, z pominięciem procedury konkursowej.
2. Przyznanie środków finansowych w trybie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 37 podmioty uprawnione do udziału w konkursie na wykonanie projektów ust. 1, oraz nieposiadających osobowości prawnej jednostek sektora finansów publicznych i podmiotów leczniczych.
3. Do przyznawania środków finansowych w trybie, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów art. 35 realizacja zadań przez Centrum ust. 2, art. 38 eksperci i zespoły ekspertów do oceny wniosków konkursowych i art. 39 kryteria oceny wniosków konkursowych na wykonanie projektów ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 pkt 1–3, 5 i 7.
4. Dyrektor zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Centrum informację o zawarciu umowy z podmiotem wybranym w trybie, o którym mowa w ust. 1, wraz ze wskazaniem danych wykonawcy projektu, ogólnym opisem projektu i uzasadnieniem wyboru tego projektu.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb realizacji zadań Centrum, uwzględniając konieczność zapewnienia przejrzystości i bezstronności procedury oceny wniosków i wyboru projektów do finansowania.
