Kuratorzy zawodowi tworzą samorząd kuratorski.
1. Organami samorządu kuratorskiego są:
1) Krajowa Rada Kuratorów;
2) okręgowe zgromadzenia kuratorów.
2. Kadencja Krajowej Rady Kuratorów trwa 4 lata.
1. Krajową Radę Kuratorów tworzą delegaci wybrani w poszczególnych okręgach przez okręgowe zgromadzenia kuratorów. Okręgowe zgromadzenie kuratorów wybiera jednego delegata do Krajowej Rady Kuratorów.
2. Krajowa Rada Kuratorów dokonuje wyboru przewodniczącego, jego zastępcy i sekretarza, którzy tworzą prezydium Krajowej Rady Kuratorów.
3. Krajowa Rada Kuratorów jest reprezentantem kuratorów sądowych.
1. Do zadań Krajowej Rady Kuratorów w szczególności należy:
1) uchwalanie kodeksu etyki kuratora sądowego;
2) podejmowanie działań umożliwiających kuratorom zawodowym podnoszenie kwalifikacji zawodowych i poziomu wykonywanej przez nich pracy;
3) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących kuratorów sądowych oraz występowanie z inicjatywą opracowania aktów prawnych dotyczących kuratorów sądowych i kurateli sądowej;
4) występowanie do Ministra Sprawiedliwości lub innych organów państwowych z wnioskami dotyczącymi warunków pracy i płacy grupy zawodowej kuratorów sądowych;
5) inicjowanie badań naukowych nad funkcjonowaniem kurateli sądowej;
6) dokonywanie okresowej oceny sądowej kadry kuratorskiej i liczby wykonywanych nadzorów i dozorów oraz przedstawianie wniosków w tym zakresie Ministrowi Sprawiedliwości;
7) coroczna ocena działalności prezydium Krajowej Rady Kuratorów;
8) uchwalenie regulaminu pracy Krajowej Rady Kuratorów;
9) współpraca z organizacjami kuratorów sądowych innych krajów;
10) wskazywanie przedstawiciela Krajowej Rady Kuratorów, o którym mowa w art. 79 komisja egzaminacyjna dla przeprowadzenia egzaminu kuratorskiego ust. 1 pkt 2.
2. Krajowa Rada Kuratorów przy realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 5 i 6, uzgadnia swoje działania z Ministrem Sprawiedliwości.
3. Posiedzenia Krajowej Rady Kuratorów odbywają się co najmniej raz w roku. Warunki do odbywania posiedzeń zapewnia Minister Sprawiedliwości.
1. Członkami okręgowego zgromadzenia kuratorów są kuratorzy zawodowi zatrudnieni w okręgu sądowym.
2. Przewodniczącym okręgowego zgromadzenia kuratorów jest kurator okręgowy, a w razie jego nieobecności zastępca kuratora okręgowego.
3. W okręgach sądowych, w których powołano dwóch zastępców kuratora okręgowego, pod nieobecność kuratora okręgowego okręgowemu zgromadzeniu kuratorów przewodniczy pierwszy zastępca kuratora okręgowego, a w razie jego nieobecności – drugi zastępca kuratora okręgowego.
4. W wypadku nieobecności kuratora okręgowego, przy jednoczesnym niepowołaniu albo nieobecności zastępcy kuratora okręgowego, okręgowemu zgromadzeniu kuratorów przewodniczy kurator zawodowy najstarszy służbą spośród obecnych.
1. Członkowie okręgowego zgromadzenia kuratorów obowiązani są uczestniczyć w jego posiedzeniach.
1a. W posiedzeniach okręgowego zgromadzenia kuratorów uczestniczą, bez prawa głosu, aplikanci kuratorscy.
2. W posiedzeniach okręgowego zgromadzenia kuratorów może brać udział z głosem doradczym prezes sądu okręgowego.
1. Do podjęcia uchwał okręgowego zgromadzenia kuratorów wymagana jest obecność co najmniej połowy liczby jego członków.
2. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów; w razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
3. Uchwały okręgowego zgromadzenia kuratorów zapadają w głosowaniu jawnym. Głosowanie jest jednakże tajne, jeżeli zażąda tego chociażby jeden z członków zgromadzenia.
1. Okręgowe zgromadzenie kuratorów zbiera się co najmniej raz w roku.
2. Posiedzenia okręgowego zgromadzenia kuratorów zwołuje przewodniczący zgromadzenia z własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej liczby członków zgromadzenia.
3. Posiedzenie okręgowego zgromadzenia kuratorów może zwołać również prezes sądu okręgowego.
1. Do zadań okręgowego zgromadzenia kuratorów należy:
1) wybór członków sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji;
2) zgłaszanie prezesowi sądu okręgowego raz w roku do dnia 31 marca dwóch kandydatów na członków komisji konkursowej, o której mowa w art. 5b konkurs na stanowisko kuratora zawodowego ust. 5;
3) zgłaszanie prezesowi sądu okręgowego raz w roku do dnia 31 marca dwóch kandydatów na członków komisji konkursowej, o której mowa w art. 72 konkurs na aplikację kuratorską ust. 4;
4) wysłuchiwanie informacji kuratora okręgowego o działalności kuratorskiej służby sądowej i wyrażanie opinii w tym zakresie;
5) wyrażanie opinii w sprawach osobowych kuratorów zawodowych przedstawionych przez kuratora okręgowego i Ministra Sprawiedliwości;
6) występowanie do Ministra Sprawiedliwości o podjęcie niezbędnych działań dotyczących funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej.
2. Możliwości kandydowania na stanowisko, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, są pozbawieni członkowie okręgowego zgromadzenia kuratorów, przeciwko którym toczy się postępowanie dyscyplinarne – do czasu zakończenia tego postępowania, i kuratorzy, o których mowa w art. 31 delegowanie kuratora zawodowego do urzędu obsługującego Ministra Sprawiedliwości ust. 1, art. 31a delegowanie kuratora zawodowego do nadzoru nad czynnościami realizowanymi przez uczelnię Służby Więziennej ust. 1, art. 37b delegowanie kuratora zawodowego do pełnienia obowiązków kuratora okręgowego ust. 1 i art. 38 sekretariat kuratora okręgowego ust. 2 – w okresie delegowania.