1. Mienie instytutu obejmuje własność i inne prawa majątkowe.
2. Organ wskazany w akcie o utworzeniu instytutu wyposaża tworzony instytut w nieruchomości Skarbu Państwa. Na wyposażenie instytutu tworzonego z połączenia kilku instytutów przeznacza się nieruchomości stanowiące własność lub użytkowanie wieczyste gruntów łączonych instytutów; na jego wyposażenie mogą być również przeznaczone nieruchomości Skarbu Państwa.
3. Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać instytutom nieruchomości w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344, z późn. zm.).
4. Gospodarowanie mieniem instytutu odbywa się zgodnie z zasadami legalności, rzetelności, celowości, gospodarności i oszczędności.
5. W przypadku likwidacji instytutu, o której mowa w art. 7 połączenie, podział, reorganizacja, przekształcenie lub likwidacja instytutu ust. 1, jego majątek, po zaspokojeniu wierzytelności, staje się własnością Skarbu Państwa. O przeznaczeniu majątku decyduje minister nadzorujący w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki oraz ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, z zastrzeżeniem art. 15 wyłączenia z postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego.
1. Do czynności prawnych dotyczących składników aktywów trwałych, w zakresie komercjalizacji wyników badań naukowych, prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami, nie stosuje się przepisów art 38–41 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 125).
2. Instytut sprzedaje innym podmiotom, na podstawie umów prawa cywilnego, składniki aktywów trwałych w drodze publicznego przetargu na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46 pojęcie mienia ust. 4 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 437).
3. (uchylony)
4. (uchylony)
5. Instytut może w celu komercjalizacji wyników badań naukowych, prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami, a także w celu prowadzenia działań z zakresu transferu technologii i upowszechniania nauki oraz pozyskiwania środków finansowych na działalność statutową, za zgodą ministra nadzorującego, tworzyć spółki kapitałowe i obejmować lub nabywać akcje i udziały w takich spółkach oraz osiągać przychody z tego tytułu.
5a. W przypadku utworzenia przez instytut spółki kapitałowej, o której mowa w ust. 5, w celu realizacji przedsięwzięć z zakresu infrastruktury badawczej lub zarządzania nią, a także obejmowania lub nabywania akcji i udziałów w takich spółkach, minister nadzorujący przed wydaniem zgody, o której mowa w ust. 5, zasięga opinii ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.
6. Przedmiot działalności spółki, o której mowa w ust. 5, musi być związany z prowadzonymi przez instytut badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi, o których mowa w art. 2 podstawowa działalność instytutu ust. 1-3.
7. Instytut jest obowiązany uzyskać zgodę ministra nadzorującego na wykonywanie praw z tytułu posiadanych akcji i udziałów w spółkach, o których mowa w ust. 5.
8. Czynności prawne dokonane z naruszeniem przepisów określonych w ust. 1-7 są nieważne.
1. Instytut występuje w obrocie we własnym imieniu i na własny rachunek.
2. Instytut pokrywa koszty bieżącej działalności z uzyskiwanych przychodów.
3. Instytut odpowiada za swoje zobowiązania.
4. Instytut nie odpowiada za zobowiązania Skarbu Państwa ani innych osób prawnych. Skarb Państwa nie odpowiada za zobowiązania instytutu, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. Niewykonane zobowiązania likwidowanego instytutu uczestniczącego w systemie ochrony zdrowia lub instytutu, który w okresie 10 lat przed likwidacją nie prowadził działalności gospodarczej, obciążają Skarb Państwa.
6. Dyrektor w ramach możliwości finansowych ustala wielkość środków na wynagrodzenia.
7. Instytut osiąga przychody w związku z prowadzoną działalnością określoną w art. 2 podstawowa działalność instytutu, w tym ze sprzedaży:
1) wyników badań naukowych, prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami;
2) patentów, praw ochronnych oraz licencji na stosowanie wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych oraz wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny;
3) prac wdrożeniowych, w tym nadzoru autorskiego;
4) produkcji urządzeń i aparatury oraz innej produkcji lub usług.
8. Instytut osiąga przychody z subwencji i dotacji na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce i ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, z zastrzeżeniem ust. 9 i art. 21 status państwowego instytutu badawczego ust. 6, oraz z innych źródeł.
9. Łączna kwota dotacji przyznanych w kolejnych latach na dofinansowanie inwestycji realizowanej przez instytut może wynosić do 100 % planowanej wartości kosztorysowej inwestycji.
10. Podstawą gospodarowania środkami, o których mowa w ust. 7 i 8, jest roczny plan finansowy.
11. Roczny plan finansowy obejmuje:
1) przychody własne;
2) subwencje i dotacje z budżetu państwa;
3) koszty, w tym:
a) wynagrodzenia i naliczane od nich składki,
b) płatności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązań,
c) koszty majątkowe.
12. Roczny plan finansowy ustala dyrektor instytutu po zasięgnięciu opinii rady naukowej.
13. Sprawozdanie finansowe instytutu zatwierdza minister nadzorujący instytut.
1. Instytut tworzy fundusze:
1) statutowy, który stanowi równowartość majątku według stanu na dzień rozpoczęcia działalności;
2) rezerwowy, który tworzy się z nie mniej niż 8 % zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
3) zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, który tworzy się na zasadach określonych w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 288).
2. Instytut może tworzyć fundusze:
1) badań własnych, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
2) stypendialny, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy;
3) wdrożeń, który tworzy się ze środków przekazanych instytutowi na podstawie umów przez przedsiębiorców wdrażających wyniki badań naukowych lub prac rozwojowych tego instytutu, z tytułu osiągnięcia wymiernych efektów ekonomicznych wdrożenia;
4) nagród, który tworzy się z zysku netto za poprzedni rok obrotowy.
3. Fundusze, o których mowa w ust. 1 i 2, zmniejsza się lub zwiększa na następujących zasadach:
1) fundusz rezerwowy służy na pokrycie strat instytutu; w przypadku gdy strata netto będzie wyższa niż fundusz rezerwowy, pozostała część straty zostanie pokryta z funduszu statutowego;
2) w przypadku gdy fundusz rezerwowy osiągnie wartość 1/5 funduszu statutowego, instytut może nie dokonywać odpisu z zysku;
3) wypłata z funduszu nagród następuje w następnym roku, po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego instytutu; warunki wypłat ze środków funduszu określa zakładowy układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania;
4) środki funduszu wdrożeń przeznacza się na wypłatę nagród za osiągnięcie efektów wdrożenia; warunki wypłaty tych środków określa zakładowy układ zbiorowy pracy albo regulamin przyjęty w instytucie.
4. Zysk brutto instytutu z działalności określonej w art. 2 podstawowa działalność instytutu ust. 1-3 oraz zysk netto z działalności określonej w art. 2 podstawowa działalność instytutu ust. 4 przeznacza się na działalność podstawową instytutu określoną w art. 2 podstawowa działalność instytutu ust. 1 poprzez zwiększenie:
1) funduszu rezerwowego;
2) funduszu badań własnych;
3) funduszu nagród;
4) zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
4a. Instytuty badawcze nadzorowane przez ministra właściwego do spraw informatyzacji mogą przeznaczyć zysk, o którym mowa w ust. 4, na zwiększenie Funduszu Cyberbezpieczeństwa, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 2 grudnia 2021 r. o szczególnych zasadach wynagradzania osób realizujących zadania z zakresu cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 667).
5. Dyrektor instytutu przedstawia do zatwierdzenia ministrowi nadzorującemu wniosek dotyczący podziału zysku, po zaopiniowaniu przez radę naukową. Minister nadzorujący, mając na względzie dbałość o prawidłowe funkcjonowanie instytutu, może dokonać innego niż wnioskowany podziału zysku.
6. Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki funduszów instytutu przechodzą na rok następny.
1. Instytut jest zwolniony z opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, z wyjątkiem części tych gruntów wykorzystywanej wyłącznie do działalności, o której mowa w art. 2 podstawowa działalność instytutu, ust. 4.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do użytkowania wieczystego gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Instytut, z tytułu użytkowania wieczystego tych gruntów, ponosi opłaty określone w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
