Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska

1. W Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska działa centralne laboratorium badawcze.
2. Centralne laboratorium badawcze prowadzi działalność laboratoryjną, o której mowa w art. 2 zadania Inspekcji Ochrony Środowiska ust. 1 pkt 2a, oraz może wykonywać inne badania z zakresu ochrony środowiska.
3. Do wykonywania badań, w tym pobierania próbek, wykonywania pomiarów i analiz na potrzeby działań kontrolnych centralne laboratorium badawcze obowiązane jest posiadać akredytację w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2023 r. poz. 215).
4. W zakresie, w jakim centralne laboratorium badawcze nie posiada akredytacji, Główny Inspektor Ochrony Środowiska może zawrzeć umowę o wykonanie badań, w tym pobranie próbek, wykonywanie pomiarów i analiz z inną jednostką posiadającą akredytację w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności.
5. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska może pozyskiwać środki finansowe z tytułu sprzedaży usług centralnego laboratorium badawczego oraz krajowych laboratoriów referencyjnych.
6. Środki, o których mowa w ust. 5, stanowią dochód budżetu państwa i są wpłacane na rachunek bieżący dochodów Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
7. Centralne laboratorium badawcze wykonuje nieodpłatnie badania i analizy na potrzeby kontroli prowadzonych przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska.
8. Główny Inspektor Ochrony Środowiska zawiera z wojewódzkim inspektorem ochrony środowiska porozumienie w sprawie zakresu i sposobu realizacji przez centralne laboratorium badawcze badań, w tym pobierania próbek, wykonywania pomiarów i analiz na potrzeby działań kontrolnych.

1. W Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska działają krajowe laboratorium referencyjne do spraw jakości powietrza atmosferycznego oraz krajowe laboratorium referencyjne do spraw jakości wód powierzchniowych.
2. W Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska mogą być tworzone krajowe laboratoria referencyjne do spraw jakości pomiarów:
1) hałasu;
2) pól elektromagnetycznych;
3) emisji zanieczyszczeń do wód i powietrza.
3. Do zadań krajowego laboratorium referencyjnego do spraw jakości powietrza atmosferycznego należy zapewnienie nadzoru nad jakością badań powietrza atmosferycznego wykonywanych w ramach programów państwowego monitoringu środowiska poprzez:
1) organizowanie i wykonywanie porównań międzylaboratoryjnych i badań biegłości;
2) dokonywanie przeglądów systemów zapewnienia i kontroli jakości w instytucjach obsługujących sieci pomiarowe i poszczególne punkty pomiarowe co najmniej raz na pięć lat;
3) koordynację właściwego stosowania metodyk referencyjnych i wykazywania równoważności metodyk niereferencyjnych;
4) wdrażanie nowych metod badawczych;
5) uczestniczenie, przynajmniej raz na trzy lata, w programach zapewnienia jakości badań organizowanych przez Komisję Europejską.
4. Zapewnienie nadzoru, o którym mowa w ust. 3, w odniesieniu do badań wykonywanych przez centralne laboratorium badawcze polega również na:
1) ujednolicaniu metod i procedur badawczych;
2) szkoleniu pracowników centralnego laboratorium badawczego w zakresie nowych metod badawczych;
3) koordynacji na terenie kraju udziału w programach zapewnienia jakości badań organizowanych przez Komisję Europejską;
4) wspieraniu prac prowadzonych przez europejską sieć krajowych laboratoriów referencyjnych ustanowioną przez Komisję Europejską.
5. Do zadań krajowego laboratorium referencyjnego do spraw jakości wód powierzchniowych należy zapewnienie nadzoru nad jakością badań i analiz w zakresie wód powierzchniowych wykonywanych przez centralne laboratorium badawcze oraz inne podmioty prowadzące badania monitoringowe, w szczególności przez:
1) prowadzenie badań i oznaczeń próbek biologicznych, wody i osadów;
2) tworzenie, weryfikację i aktualizację przewodników i wytycznych do wykonania badań biologicznych;
3) udział w opracowaniu, testowanie oraz wsparcie we wdrażaniu i użytkowaniu systemów zarządzania laboratorium;
4) organizowanie porównań międzylaboratoryjnych i badań biegłości;
5) udział w międzynarodowych programach zapewnienia jakości;
6) ujednolicanie metod i procedur badawczych;
7) wdrażanie nowych metod badawczych;
8) szkolenie pracowników centralnego laboratorium badawczego w zakresie nowych metod badawczych;
9) współpracę z laboratoriami referencyjnymi państw członkowskich Unii Europejskiej;
10) gromadzenie i rozpowszechnianie informacji dotyczących metod badawczych stosowanych przez laboratoria referencyjne państw członkowskich Unii Europejskiej.