Regulamin urzędowania sądów powszechnych

1. Przewodniczący wydziału kieruje całokształtem pracy w wydziale w zakresie spraw sądowych, a w szczególności:
1) zaznajamia się z wpływającymi pismami, których załatwienie pozostaje w jego kompetencjach i bezzwłocznie wydaje co do nich odpowiednie zarządzenia, w wypadkach wątpliwych na wniosek kierownika sekretariatu zaznajamia się z innymi pismami wpływającymi do wydziału;
2) przekazuje prezesowi sądu pisma stanowiące skargi lub wnioski dotyczące postępowań sądowych i czynności podjętych przez sędziów;
3) ustala harmonogram korzystania z sal rozpraw przez poszczególne składy orzekające, z uwzględnieniem możliwości skorzystania z sali w razie potrzeby poza harmonogramem;
4) organizuje narady orzeczników w wydziale, w szczególności w celu przedstawienia zagadnień prawnych budzących wątpliwości oraz zagadnień, w których orzecznictwo wydziału jest niejednolite, ponadto informuje o bieżącym orzecznictwie Sądu Najwyższego;
5) przedstawia prezesowi sądu wnioski co do potrzeby analizy orzecznictwa i ewentualnego wystąpienia do Sądu Najwyższego z informacją, o której mowa w art. 22 zadania prezesa sądu § 1 pkt 2 ustawy;
6) kontroluje zasadność odraczania i przerywania rozpraw i posiedzeń oraz bieg spraw, w których postępowanie jest przewlekłe;
7) sprawuje stały nadzór nad sprawami zawieszonymi;
8) ustala harmonogram przydziału asystentów sędziego oraz udostępnia go sędziom i asystentom sędziego, zapewnia równy dostęp sędziów do pomocy asystentów sędziego z uwzględnieniem odstępstw uzasadnionych rozpoznaniem spraw skomplikowanych i wielowątkowych oraz dba o właściwe obciążenie asystentów sędziów obowiązkami;
9) ustala na bieżąco potrzeby wydziału, o których mowa w § 32, po zasięgnięciu w tym celu opinii orzeczników w wydziale oraz kierownika sekretariatu.
2. Przewodniczący wydziału może upoważnić orzeczników do wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. W celu realizacji obowiązków, o których mowa w ust. 1, kierownik sekretariatu współpracuje z przewodniczącym wydziału, w szczególności zaznajamia się z pismami wpływającymi do wydziału i bezzwłocznie w stosunku do tych z nich, które podlegają odrębnej rejestracji, przygotowuje projekt zarządzenia o wyznaczeniu składu zgodnie z ustalonymi zasadami przydziału, chyba że pismo podlega przydziałowi przez SLPS.
4. Pisma stanowiące skargi lub wnioski dotyczące postępowań sądowych i czynności podjętych przez sędziów kierownik sekretariatu przekazuje przewodniczącemu wydziału.

W przypadku zażalenia podlegającego rozpoznaniu na podstawie art. 394^1a zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji § 1 K.p.c. albo art. 394² zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji § 1 i 1¹ K.p.c. czynności w postępowaniu odwoławczym wykonuje referent sprawy, w której wydano zaskarżone orzeczenie. Wyznaczenie składu do rozpoznania zażalenia następuje po wykonaniu tych czynności.

Przewodniczący wydziału, w którym wydano orzeczenie w pierwszej instancji, zapewnia sprawny przebieg postępowania odwoławczego aż do przedstawienia akt sprawy sądowi odwoławczemu. Podział czynności może określać, że czynności te lub określony ich zakres wykonują referenci sprawy. Po zwrocie akt przewodniczący wydziału zapoznaje się z orzeczeniami sądu odwoławczego i zarządza, aby z orzeczeniami tymi zapoznali się sędziowie, którzy wydali zaskarżone orzeczenie, a w przypadku gdy orzeczenie dotyczy zagadnienia prawnego, w którym orzecznictwo było niejednolite ‒ wszyscy sędziowie wydziału.

W sprawach odwoławczych przewodniczący wydziału zapewnia sprawne kierowanie do rozpatrzenia zaskarżonych orzeczeń, a także w przypadku wniesienia kasacji, skargi kasacyjnej, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, skargi nadzwyczajnej, wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia, o którym mowa w art. 96 wniosek o unieważnienie prawomocnego orzeczenia § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2024 r. poz. 622) – sprawne wykonanie czynności z zakresu tych postępowań, aż do przedstawienia akt Sądowi Najwyższemu lub załatwienia sprawy w inny sposób. Podział czynności może określać, że czynności te lub określony ich zakres wykonują referenci sprawy.

1. W razie potrzeby przekazania akt sprawy będącej w toku innemu organowi lub sądowi, w tym w związku z rozpoznaniem środka zaskarżenia, w celu zapewnienia właściwego toku czynności, referent zarządza założenie akt zastępczych w odpowiednim zakresie.
2. Akta sprawy przekazuje się w całości albo w części w zakresie niezbędnym dla realizacji celu przekazania. Akta sprawy przekazuje się w całości w każdym przypadku, gdy pozostaje to bez uszczerbku dla toku postępowania.
3. Po zwrocie akt sprawy akta zastępcze dołącza się do akt sprawy.

1. W postępowaniu cywilnym asystent sędziego wydaje w sprawie przydzielonej referentowi do rozpoznania zarządzenia zastrzeżone dla przewodniczącego, o których mowa w art. 47² zarządzenia asystenta sądowego K.p.c., w zakresie przekazanym przez referenta.
2. Niezależnie od upoważnienia, o którym mowa w ust. 1, przewodniczący wydziału może upoważnić asystenta sędziego do podejmowania czynności administracji sądowej, o których mowa w § 80 ust. 1 pkt 1 i 2, a nadto upoważnić do wydawania zarządzeń, o których mowa w art. 47² zarządzenia asystenta sądowego K.p.c., w sprawach niewymienionych w ust. 1 – w zakresie przez siebie ustalonym.

1. Do zakresu czynności przewodniczącego posiedzenia lub rozprawy należy w szczególności:
1) wydawanie zarządzeń w związku z przygotowaniem posiedzenia lub rozprawy i zarządzeń w toku postępowania;
2) wyznaczanie terminów w poszczególnych sprawach;
3) dokonywanie oceny, czy strony należy skierować do mediacji, wezwać na spotkanie informacyjne dotyczące polubownych metod rozwiązywania sporów, bądź na posiedzenie niejawne dotyczące mediacji;
4) zapewnienie członkom składu orzekającego możliwości zapoznania się z aktami sprawy;
5) dbanie o punktualne rozpoczęcie posiedzenia lub rozprawy oraz o niezwłoczne rozstrzyganie złożonych na posiedzeniu lub rozprawie wniosków stron i uczestników postępowania;
6) spowodowanie, aby protokół został podpisany, a akta zwrócone do sekretariatu bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia lub rozprawy, zaś w wyjątkowych wypadkach najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych po zakończeniu posiedzenia lub rozprawy;
7) wprowadzanie do systemu teleinformatycznego sądu treści zapadłych orzeczeń, zarządzeń oraz ich uzasadnień.
2. Czynności wymienione w ust. 1 pkt 1 i 2 w sprawach drugoinstancyjnych należą do przewodniczącego posiedzenia lub przewodniczącego wydziału. Jeżeli referentem sprawy jest sędzia delegowany na podstawie art. 77 delegowanie sędziego § 9 ustawy, przewodniczący wydziału w razie potrzeby wyznacza przewodniczącego posiedzenia spośród pozostałych członków składu.
2a. Posiedzenie do rozpoznania zażalenia przez inny skład sądu na podstawie art. 394^1a zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji § 1 K.p.c. albo art. 394² zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji § 1 i 1¹ K.p.c. wyznacza przewodniczący posiedzenia lub przewodniczący wydziału. Pozostałe czynności wymienione w ust. 1 pkt 1 należą do referenta sprawy, w której wydano zaskarżone orzeczenie.
3. Czynności wymienione w ust. 1 pkt 1, 5 i 6 należą również do zakresu czynności referendarza sądowego w postępowaniu karnym.
4. W sprawie rozpoznawanej w składzie 3 lub 5 sędziów przewodniczącym posiedzenia lub rozprawy jest referent, chyba że przewodniczący wydziału wyznaczył jednego z członków składu przewodniczącym całej sesji. Przewodniczący wydziału może wyznaczyć stałych przewodniczących w składach, o których mowa w § 50 ust. 1.
5. Przewodniczący posiedzenia lub rozprawy sądu drugiej instancji zarządza odbycie narady wstępnej, jeżeli w sprawie występują skomplikowane zagadnienia faktyczne lub prawne.
6. W przypadku wystąpienia prokuratora z wnioskiem określonym w § 319a ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. – Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. z 2023 r. poz. 1115, 2274 i 2636), przewodniczący składu orzekającego nie później niż w ciągu 7 dni od dnia wpływu wniosku wyznacza termin posiedzenia lub rozprawy.
7. W przypadku wystąpienia kierownika powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury określonego w § 319a
ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. – Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury prezes sądu wyznacza termin posiedzenia wstępnego określonego w art. 349 posiedzenie wstępne sądu § 1 K.p.k. albo posiedzenia określonego w art. 339 § 1 pkt 1–3a K.p.k., jeżeli zachodzą podstawy do wyznaczenia terminu posiedzenia, lub podejmuje czynności zmierzające do wyznaczenia terminu rozprawy głównej albo zawiadamia kierownika powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury o przyczynie uniemożliwiającej wyznaczenie tego terminu i prawdopodobnym czasie jej trwania.