1. Prowadzenie depozytu papierów wartościowych przez Krajowy Depozyt polega na określaniu zasad ewidencji papierów wartościowych, w tym zasad, zgodnie z którymi powinny być dokonywane zapisy na prowadzonych przez uczestników rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych, oraz na wykonywaniu innych czynności związanych z ewidencją papierów wartościowych. 2. Uczestnicy prowadzący rachunki papierów wartościowych lub rachunki zbiorcze, a także uczestnicy w typie uczestnictwa izba rozrachunkowa dla uczestnika pośredniego albo bezpośredniego zobowiązani są stosować się do zasad prowadzenia ewidencji papierów wartościowych określonych w regulaminie oraz w uchwałach Zarządu Krajowego Depozytu.
2a. Uczestnik występujący w typie uczestnictwa izba rozrachunkowa dla uczestnika pośredniego albo bezpośredniego nie może otworzyć konta depozytowego przed otwarciem dla tego ostatniego uczestnika w Krajowym Depozycie wyodrębnionych kont ewidencyjnych, o których mowa w § 11 ust. 3a.
3. Krajowy Depozyt nadzoruje prowadzenie ewidencji papierów wartościowych przez uczestników w zakresie jego zgodności z regulaminem oraz treścią uchwał Zarządu Krajowego Depozytu, a w granicach określonych w ust. 1 - także z przepisami prawa.
1. Przez ewidencję papierów wartościowych rozumie się czynności wykonywane przez Krajowy Depozyt oraz przez uczestników w celu rejestrowania:
1) stanów posiadania papierów wartościowych,
2) zmian stanów posiadania w następstwie rozrachunków dokonywanych przez Krajowy Depozyt oraz
3) skutków operacji na papierach wartościowych.
2. Ewidencja papierów wartościowych prowadzona jest w oparciu o konta ewidencyjne.
3. Przez konta ewidencyjne rozumie się urządzenia ewidencyjne służące do rejestracji papierów wartościowych zapisanych na kontach depozytowych, rachunkach zbiorczych oraz rachunkach papierów wartościowych.
4. Konta ewidencyjne prowadzone w Krajowym Depozycie dla uczestnika bezpośredniego opisują:
1) typ uczestnictwa w danym rodzaju działalności ustalonym zgodnie z klasyfikacją określoną w § 11 ust.1-4, w ramach którego dane konta ewidencyjne są prowadzone; zbiór kont określonych w ten sposób zwany jest dalej: „kontem formalnym”,
2) atrybuty definiowane w systemie depozytowym, z zastrzeżeniem § 39 ust. 2-4, przez uczestnika bezpośredniego w celu określenia zastosowania danego konta ewidencyjnego lub w celu wyodrębnienia od siebie papierów wartościowych rejestrowanych na tym koncie; zbiór kont określonych w ten sposób zwany jest dalej: „kontem podmiotowym”.
5. Rozpoczęcie prowadzenia w Krajowym Depozycie kont ewidencyjnych dla uczestnika bezpośredniego w danym typie uczestnictwa i rodzaju działalności ustalonym zgodnie z § 11 ust. 1-4, wymaga zdefiniowania w systemie depozytowym atrybutów, o których mowa w ust. 4 pkt 1, które dalej nazywane jest: „otwarciem konta formalnego”. 6. Rozpoczęcie prowadzenia wyodrębnionych kont ewidencyjnych, o których mowa w § 11 ust. 3a, dla uczestnika pośredniego albo bezpośredniego następuje wraz z otwarciem konta formalnego dla uczestnika występującego w typie uczestnictwa izba rozrachunkowa dla tego uczestnika pośredniego albo bezpośredniego.
1. Ewidencja papierów wartościowych jest prowadzona ilościowo, zgodnie z zasadami:
1) podwójnego zapisu, z zastrzeżeniem ust.2 zd. drugie,
2) odrębnej rejestracji papierów wartościowych,
3) uwzględniania typów uczestnictwa,
4) jednoczesności zapisów,
5) zupełności,
6) rzetelności,
7) przejrzystości.
2. Zasada podwójnego zapisu oznacza, że każda operacja dotycząca papierów wartościowych powinna zostać zarejestrowana na przynajmniej dwóch kontach ewidencyjnych, przy czym zapisowi lub sumie zapisów po jednej stronie konta musi towarzyszyć równy co do wielkości zapis po przeciwstawnej stronie innego konta lub kont. Dopuszcza się odstąpienie od stosowania zasady podwójnego zapisu:
a) przez Krajowy Depozyt - w przypadku, gdy jest to uzasadnione trybem realizacji transakcji, której rozrachunek dokonywany jest przez Krajowy Depozyt; w takim przypadku w Krajowym Depozycie zapis może zostać dokonany na jednym koncie, jednakże zasada wyrażona w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio,
b) przez uczestnika - w przypadku, gdy zachowana zostaje chronologia wszystkich zapisów dokonywanych na rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych prowadzonych przez uczestnika, a odstąpienie od tej zasady nie prowadzi do naruszenia innych zasad ewidencji papierów wartościowych.
3. Zasada odrębnej rejestracji papierów wartościowych oznacza, że wszelkie operacje dotyczące papierów wartościowych rejestrowane są na odrębnych kontach ewidencyjnych prowadzonych dla papierów wartościowych oznaczonych tym samym kodem.
4. Zasada uwzględniania typów uczestnictwa oznacza, że w ewidencji papierów wartościowych tworzy się odrębne konta ewidencyjne odpowiadające poszczególnym typom uczestnictwa przyznanym uczestnikowi w ramach danego rodzaju prowadzonej przez niego działalności, zgodnie z klasyfikacją zawartą w § 11 ust.1-4.
5. Zasada jednoczesności zapisów oznacza, że operacje dotyczące papierów wartościowych powinny być rejestrowane na rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych prowadzonych przez uczestnika w dniu zarejestrowania tych operacji na odpowiednich kontach ewidencyjnych prowadzonych dla niego w Krajowym Depozycie, oraz na podstawie dokumentów potwierdzających ich zarejestrowanie na tych kontach ewidencyjnych. Zasada określona w zd. pierwszym stosuje się także do rejestrowania operacji na rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych odpowiadających kontom depozytowym prowadzonym przez uczestnika w typie uczestnictwa izba rozrachunkowa oraz wyodrębnionym kontom ewidencyjnym, o których mowa w § 11 ust. 3a, prowadzonym w Krajowym Depozycie dla uczestnika prowadzącego te rachunki, z zastrzeżeniem jednak, że zapisy wynikające z transakcji będących przedmiotem rozrachunków przeprowadzanych przez uczestnika w typie izba rozrachunkowa powinny być dokonywane nie wcześniej, niż po otrzymaniu dokumentów wystawionych przez tego uczestnika, potwierdzających przeprowadzenie rozrachunku transakcji. W przypadku uczestnika prowadzącego izbę rozrachunkową zasada jednoczesności zapisów oznacza, że zapisy na prowadzonych przez niego kontach depozytowych powinny na koniec każdego dnia odpowiadać zapisom na wyodrębnionych kontach ewidencyjnych, o których mowa w § 11 ust. 3a, prowadzonych w Krajowym Depozycie dla uczestników będących posiadaczami tych kont depozytowych.
6. Zasada zupełności oznacza, że ewidencji powinny podlegać wszystkie operacje dotyczące papierów wartościowych.
7. Zasada rzetelności oznacza wymóg pełnego i zgodnego ze stanem faktycznym ewidencjonowania operacji dotyczących papierów wartościowych. 8. Zasada przejrzystości oznacza, że ewidencja powinna w sposób jednoznaczny i nie pozostawiający wątpliwości obrazować stan posiadania papierów wartościowych przez osoby uprawnione.
1. Nadzór, o którym mowa w § 34 ust. 3, sprawowany jest w drodze analizy:
1) raportów dziennych, które uczestnicy zobowiązani są dostarczać do Krajowego Depozytu w strukturze, w formie oraz w trybie określonych w uchwale Zarządu Krajowego Depozytu, prezentujących zagregowane stany posiadania papierów wartościowych wynikające z ewidencji prowadzonej przez uczestników, a w przypadku uczestników prowadzących izbę rozrachunkową – zagregowane stany prowadzonych przez nich kont depozytowych,
2) informacji dostarczanych przez uczestników zgodnie z § 30a,
3) innych dokumentów i informacji dotyczących ewidencji papierów wartościowych prowadzonej przez uczestnika udostępnianych Krajowemu Depozytowi na podstawie przepisów regulaminu lub uchwał Zarządu Krajowego Depozytu.
1a. Nadzór, o którym mowa w § 34 ust.3, jest także sprawowany w drodze inspekcji w jednostkach organizacyjnych uczestnika wykonywanej przez osoby upoważnione przez Krajowy Depozyt, w szczególności w przypadku, gdy w wyniku analizy dokonywanej zgodnie z ust.1, stwierdzone zostaną nieprawidłowości w prowadzeniu przez uczestnika ewidencji papierów wartościowych, które ze względu na skalę, częstotliwość lub długotrwałość ich utrzymywania się, mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa prowadzenia depozytu papierów wartościowych. 1b. Uczestnik prowadzący izbę rozrachunkową zobowiązany jest na bieżąco badać zgodność stanów prowadzonych przez niego kont depozytowych ze stanami na odpowiadających im rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych, prowadzonych przez posiadaczy tych kont.
2. Przed rozpoczęciem inspekcji kontrolujący obowiązany jest okazać kierownikowi jednostki lub upoważnionej przez niego osobie upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.
3. W czasie inspekcji kontrolującemu przysługuje prawo wglądu do dokumentacji prowadzonej w jednostce kontrolowanej i prawo żądania informacji od pracowników jednostki. Oświadczenia osób udzielających informacji powinny być protokołowane.
4. Wyniki inspekcji zawarte są w protokole kontroli sporządzanym niezwłocznie po zakończeniu czynności kontrolnych. Protokół podpisują osoby kontrolujące oraz kierownik jednostki lub osoba przez niego upoważniona. Kierownik jednostki kontrolowanej ma prawo zgłoszenia zastrzeżeń do treści protokołu, które stanowią wówczas jego część.
5. Ustalenia zawarte w protokole, o którym mowa w ust. 4, są podstawą wniosków i zaleceń pokontrolnych, jak również mogą być podstawą uchwały Zarządu Krajowego Depozytu w przedmiocie uczestnictwa podmiotu kontrolowanego w systemie depozytowym.
O uchybieniach w działalności uczestnika stwierdzonych w toku wykonywania nadzoru Krajowy Depozyt zawiadamia niezwłocznie Komisję Nadzoru Finansowego.
1. Na żądanie Krajowego Depozytu uczestnik prowadzący izbę rozrachunkową zobowiązany jest zawiesić obsługę konta depozytowego prowadzonego dla uczestnika pośredniego albo bezpośredniego, który został wskazany w tym żądaniu, na okres w nim oznaczony. W okresie tym na koncie depozytowym prowadzonym dla wskazanego uczestnika mogą być dokonywane jedynie takie zapisy, które są uzasadnione zdarzeniami mającymi miejsce przed otrzymaniem przez uczestnika prowadzącego izbę rozrachunkową takiego żądania od Krajowego Depozytu.
2. Żądanie, o którym mowa w ust.1, może zostać przekazane przez Krajowy Depozyt w przypadku, gdy uchybienia dotyczące sposobu prowadzenia rachunków papierów wartościowych lub rachunków zbiorczych przez uczestnika, lub dokonywania zapisów na tych rachunkach są szczególnie rażące i w istotnym stopniu naruszają lub zagrażają bezpieczeństwu obrotu lub interesom inwestorów.
3. W żądaniu, o którym mowa w ust.1, Krajowy Depozyt wskazuje uchybienia będące przyczyną jego skierowania do uczestnika.
4. Treść żądania, o którym mowa w ust.1, jest przekazywana do wiadomości Komisji Nadzoru Finansowego.
1. Z zastrzeżeniem § 40b ust.1, ogół papierów wartościowych oznaczonych danym kodem rejestrowany jest w Krajowym Depozycie na koncie ewidencyjnym zwanym kontem emisyjnym, a jednocześnie na kontach ewidencyjnych prowadzonych dla uczestników, stosownie do liczby papierów wartościowych rejestrowanych przez poszczególnych uczestników na rachunkach papierów wartościowych, na rachunkach zbiorczych oraz w rejestrach prowadzonych w typie uczestnictwa sponsor emisji, a także stosownie do liczby papierów wartościowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych i rachunkach zbiorczych prowadzonych w Krajowym Depozycie.
2. Na kontach ewidencyjnych prowadzonych dla danego uczestnika Krajowy Depozyt rejestruje odrębnie:
1) papiery wartościowe rejestrowane w poszczególnych typach uczestnictwa i rodzajach działalności ustalonych zgodnie z § 11 ust. 1-4, przy czym, z zastrzeżeniem pkt 3, papiery wartościowe rejestrowane na kontach depozytowych przez uczestnika prowadzącego izbę rozrachunkową rejestrowane są w Krajowym Depozycie na wyodrębnionych kontach ewidencyjnych, o których mowa w § 11 ust. 3a, prowadzonych dla poszczególnych uczestników pośrednich lub bezpośrednich będących posiadaczami tych kont depozytowych,
2) skarbowe papiery wartościowe zapisane na prowadzonych przez uczestnika rachunkach papierów wartościowych i należące do osób będących nierezydentami w rozumieniu przepisów określających obowiązki sprawozdawcze w zakresie obrotu papierami wartościowymi emitowanymi przez Skarb Państwa, wydanych na podstawie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
2a) skarbowe papiery wartościowe zapisane na rachunkach zbiorczych prowadzonych przez uczestnika,
3) instrumenty pochodne należące do poszczególnych inwestorów, dla których uczestnik prowadzi rachunki instrumentów pochodnych, jeżeli ich zapisanie następuje w wyniku rozrachunku transakcji objętych rozliczeniami prowadzonymi przez KDPW_CCP. W zakresie takich instrumentów pochodnych rachunki instrumentów pochodnych prowadzone przez uczestników stanowią odwzorowanie kont prowadzonych w Krajowym Depozycie (konta indywidualne),
4) papiery wartościowe należące do Skarbu Państwa, zapisane na rachunku papierów wartościowych prowadzonym przez uczestnika, jeżeli uczestnik ubiega się na podstawie § 92 ust. 2 o odstąpienie przez Krajowy Depozyt od pobierania opłat za prowadzenie depozytu tych papierów wartościowych,
5) w zakresie dotyczącym kont ewidencyjnych prowadzonych dla uczestników w typie uczestnictwa depozytariusz zagraniczny - papiery wartościowe należące do osób prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych wyposażonych w odrębną podmiotowość podatkową (podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych) oraz papiery wartościowe należące do osób fizycznych, w tym poprzez spółki lub inne przedsięwzięcia pozbawione odrębnej podmiotowości podatkowej (podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych).
3. W celach związanych wyłącznie z realizacją rozrachunków transakcji Krajowy Depozyt rejestruje odrębnie na kontach ewidencyjnych uczestników, papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji.
4. Papiery wartościowe rejestrowane na kontach ewidencyjnych prowadzonych w Krajowym Depozycie dla uczestników mogą być także segregowane w oparciu o inne kryteria, które może określić Zarząd Krajowego Depozytu w drodze uchwały. Segregacja taka może zostać wprowadzona wyłącznie w drodze definiowania atrybutów określających konta podmiotowe.
5. W przypadku, o którym mowa w ust.2 pkt 3, uczestnik nie może rozpocząć obsługi rachunku instrumentów pochodnych przed otrzymaniem informacji z Krajowego Depozytu o otwarciu właściwego konta indywidualnego.
6. Otwarcie konta indywidualnego następuje na podstawie instrukcji złożonej przez uczestnika, który zamierza otworzyć rachunek instrumentów pochodnych.
7. Na podstawie instrukcji, o której mowa w ust.6, Krajowy Depozyt nadaje osobie, dla której uczestnik zamierza otworzyć rachunek instrumentów pochodnych, indywidualny numer identyfikacyjny. Jeżeli jednak uczestnik wskazał w instrukcji indywidualny numer identyfikacyjny posiadany już przez tę osobę, wówczas konto indywidualne otwierane na jej podstawie zostaje oznaczone numerem wskazanym przez uczestnika.
