1. Uzyskanie uprawnień eksperta wymaga, z zastrzeżeniem ust. 2, posiadania wyższego wykształcenia odpowiadającego zadaniom eksperta, odbycia aplikacji eksperckiej, zwanej dalej "aplikacją", oraz asesury.
2. Ekspertem może być osoba, która:
1) jest obywatelem polskim i korzysta z pełni praw publicznych;
2) nie była karana za przestępstwo umyślne;
3) posiada znajomość języków obcych w zakresie i stopniu określonym potrzebą spełnienia warunków niezbędnych do wykonywania zadań eksperta, z uwzględnieniem umów międzynarodowych, nie mniej jednak niż jednego języka obcego;
4) jest nieskazitelnego charakteru;
5) ma stan zdrowia oraz predyspozycje pozwalające na powierzenie jej zadań eksperta.
6) (uchylony)
3. Od aplikanta eksperckiego, który powinien posiadać znajomość więcej niż jednego języka obcego, można nie wymagać znajomości jednego z potrzebnych języków, jeżeli brak ten uzupełni on w czasie przeznaczonym na aplikację.
1. Prezes Urzędu Patentowego organizuje nabór na aplikację przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie Urzędu Patentowego, a także przez opublikowanie go w "Wiadomościach Urzędu Patentowego".
2. Prezes Urzędu Patentowego przeprowadza postępowanie kwalifikacyjne. Kandydaci powinni posiadać wyższe wykształcenie i spełniać wymagania, o których mowa w art. 266 wymogi dotyczące eksperta ust. 2 i 3.
3. Aplikacja trwa 3 lata, z tym że w przypadkach uzasadnionych posiadaniem przez aplikanta eksperckiego wiedzy i co najmniej rocznego doświadczenia w sprawach z zakresu własności przemysłowej, na wniosek aplikanta eksperckiego, aplikacja może być skrócona. Aplikacja nie może trwać krócej niż 6 miesięcy.
4. Stosunek pracy z aplikantem eksperckim nawiązuje Prezes Urzędu Patentowego na podstawie umowy o pracę na czas określony.
5. Aplikantowi eksperckiemu może być powierzane wykonywanie określonych czynności związanych z orzekaniem, bez prawa podejmowania decyzji.
6. Aplikacja kończy się egzaminem. Powtórny egzamin może być złożony tylko raz, nie wcześniej niż po 6 miesiącach i nie później niż po roku od daty pierwszego egzaminu.
7. Egzamin przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez Prezesa Urzędu Patentowego. Za udział w pracach komisji przysługuje wynagrodzenie.
8. Prezes Urzędu Patentowego rozwiązuje umowę o pracę z aplikantem eksperckim w przypadku dwukrotnego nieprzystąpienia przez niego bez usprawiedliwienia do egzaminu lub w przypadku niezłożenia przez niego powtórnego egzaminu.
9. Za naruszenie obowiązków służbowych aplikant ekspercki odpowiada dyscyplinarnie. Do odpowiedzialności dyscyplinarnej stosuje się odpowiednio przepisy działu III.
1. Po złożeniu egzaminu stosunek pracy z asesorem nawiązuje Prezes Urzędu Patentowego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
2. Asesorowi powierza się wykonywanie czynności eksperta, które podlega ocenie na zasadach określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 8.
3. W przypadku pozytywnej oceny przebiegu asesury, asesor uzyskuje uprawnienia eksperta.
31. Prezes Urzędu Patentowego powołuje eksperta na dane stanowisko eksperckie na czas określony albo nieokreślony.
4. Przy powołaniu ekspert składa ślubowanie wobec Prezesa Urzędu Patentowego według następującej roty: "Ślubuję uroczyście na powierzonym mi stanowisku eksperta sumiennie wykonywać zadania, orzekać bezstronnie i zgodnie z przepisami prawa, dochować tajemnicy prawnie chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości.".
5. Ekspert, który przechodzi na inne stanowisko eksperckie, nie składa ponownie ślubowania.
6. Przepisy ustawy dotyczące ekspertów stosuje się odpowiednio, o ile ustawa nie stanowi inaczej, do asesorów.
7. W przypadku gdy po upływie dwóch lat asesury asesor nie uzyska pozytywnej oceny przebiegu asesury, Prezes Urzędu Patentowego może rozwiązać z nim umowę o pracę za wypowiedzeniem.
8. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady, zakres i tryb odbywania aplikacji i asesury, a także składania egzaminów, z uwzględnieniem wynagrodzenia dla osób przeprowadzających egzamin.
1. W zakresie orzekania eksperci podlegają tylko ustawom.
2. Do ekspertów nie stosuje się w zakresie, o którym mowa w ust. 1, przewidzianych w odrębnych ustawach przepisów o obowiązku wykonywania poleceń służbowych przełożonego, jak też przepisów przewidujących dokonywanie okresowych bądź doraźnych ocen pracownika dotyczących wykonywania przez niego zadań.
3. Orzekając w sprawie, ekspert obowiązany jest uwzględnić dyrektywy interpretacyjne ustalone w ogólnych wytycznych Prezesa Urzędu Patentowego, wydawanych w trybie określonym w ust. 4 i 5.
4. Ogólne wytyczne, o których mowa w ust. 3, Prezes Urzędu Patentowego wydaje po zasięgnięciu opinii lub na wniosek Kolegium Ekspertów.
5. Ogólne wytyczne Prezesa, o których mowa w ust. 3, podaje się do wiadomości publicznej.
6. Ogólne wytyczne Prezesa, o których mowa w ust. 3, wiążą wyłącznie ekspertów przy rozpatrywaniu sprawy i nie mogą być powoływane jako podstawa prawna wydanej decyzji bądź postanowienia.
7. Na zasadach określonych w odrębnych przepisach eksperci korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
8. Bezpośredni nadzór nad działalnością komórek organizacyjnych, w których orzekają eksperci, sprawuje Prezes Urzędu Patentowego lub z jego upoważnienia zastępca Prezesa. Nadzór ten nie może wkraczać w zakres orzekania.
1. Ekspert jest obowiązany postępować zgodnie ze złożonym ślubowaniem, a w szczególności:
1) przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa;
2) przestrzegać przy orzekaniu ogólnych wytycznych Prezesa Urzędu Patentowego, o których mowa w art. 269 eksperci - przepis ogólny ust. 3;
3) rzetelnie, bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania;
4) dochowywać tajemnicy prawnie chronionej;
5) godnie zachowywać się w pracy oraz poza nią.
2. Ekspert nie może tworzyć ani być członkiem związków zawodowych lub partii politycznych. W dniu powołania eksperta na stanowisko jego członkostwo w związkach zawodowych i partiach politycznych ustaje z mocy prawa.
3. Ekspert nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia bez zgody Prezesa Urzędu Patentowego ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami eksperta lub podważających zaufanie do niego.
4. Ekspert nie może występować w roli biegłego sądowego w zakresie, w którym orzeka.
5. Do ekspertów stosuje się przepisy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, odnoszące się do członków korpusu służby cywilnej zajmujących stanowiska kierownicze.
6. Ekspert jest obowiązany, na uzasadnione potrzebą pisemne wezwanie Prezesa Urzędu Patentowego, przedłożyć w ciągu miesiąca orzeczenie uprawnionego lekarza, potwierdzające zachowanie przez eksperta zdolności fizycznej i psychicznej do pracy na zajmowanym stanowisku.
7. Ekspert może być, stosownie do potrzeb, zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy.
8. (uchylony)
1. Wynagrodzenie eksperta składa się z wynagrodzenia zasadniczego, przewidzianego dla zajmowanego stanowiska eksperta, oraz dodatku za wieloletnią pracę na tym stanowisku, a także - w razie powierzenia mu dodatkowej funkcji - z dodatku funkcyjnego. Wysokość tego wynagrodzenia i dodatków ustala się z zastosowaniem mnożników kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.
2. Ekspertowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej, w wysokości i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
3. Tworzy się fundusz nagród za szczególne osiągnięcia w pracy ekspertów, asesorów i aplikantów eksperckich w wysokości 3 % planowanych środków na ich wynagrodzenia osobowe. Wielkość odpisu na fundusz nagród może być podwyższona przez Prezesa Urzędu Patentowego w ramach posiadanych środków na te wynagrodzenia.
4. Do ekspertów mają odpowiednie zastosowanie przepisy ustawy o służbie cywilnej w zakresie przyznawania nagród jubileuszowych oraz jednorazowych odpraw w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę.
5. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, mnożniki kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1, jako podstawy do ustalenia wynagrodzenia zasadniczego na stanowiskach ekspertów, asesorów i aplikantów eksperckich oraz stawek dodatku za wieloletnią pracę oraz dodatku funkcyjnego, z uwzględnieniem powierzanego zakresu uprawnień oraz stanowiska.
1. Czas pracy ekspertów nie może przekraczać 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin tygodniowo.
2. Rozkład czasu pracy w tygodniu oraz jego wymiar w poszczególnych dniach tygodnia ustala się odpowiednio do warunków pracy przewidzianych dla ogółu pracowników Urzędu Patentowego. Dni tygodnia niebędących dniami pracy w Urzędzie nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego.
3. Osobie zajmującej stanowisko eksperta co najmniej 10 lat przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni roboczych, a po 20 latach orzekania na tym stanowisku - 12 dni roboczych.
4. (uchylony)
5. Za czas niezdolności do pracy wskutek choroby ekspertowi przysługuje przez okres roku wynagrodzenie i zasiłek chorobowy w wysokości i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
6. Przepisy ust. 3-5 nie mają zastosowania do asesorów.
1. Do ekspertów i aplikantów eksperckich mają odpowiednio zastosowanie przepisy art. 72 zwolnienie z pełnienia obowiązków służbowych w okresie wypowiedzenia i art. 78 zakazy dotyczące członka korpusu służby cywilnej ust. 3, a do aplikantów eksperckich również przepisy art. 91 nagroda jubileuszowa, art. 92 dodatkowe wynagrodzenie roczne i art. 94 odprawa emerytalna lub rentowa ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 1691).
2. W sprawach wynikających ze stosunku pracy ekspertów i aplikantów eksperckich nieuregulowanych w ustawie i przepisach wskazanych w ust. 1 stosuje się ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240 i 641).
