Prawo własności przemysłowej

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach z zakresu własności przemysłowej jest Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.

1. Urząd Patentowy podlega Radzie Ministrów. Nadzór nad działalnością Urzędu Patentowego sprawuje z ramienia Rady Ministrów minister właściwy do spraw gospodarki.
1¹. W ramach nadzoru nad działalnością Urzędu Patentowego minister właściwy do spraw gospodarki:
1) sprawuje kontrolę nad Urzędem Patentowym na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 224);
2) zatwierdza sprawozdanie z działalności Urzędu Patentowego;
3) dokonuje oceny działalności Urzędu Patentowego na podstawie sprawozdania z działalności Urzędu Patentowego;
4) może żądać od Urzędu Patentowego informacji lub udostępnienia dokumentów związanych z realizacją zadań Urzędu Patentowego; uprawnienie to nie obejmuje spraw indywidualnych prowadzonych w ramach zadań, o których mowa w art. 261 zadania Urzędu Patentowego ust. 2 pkt 1–3idx1;
5) stosuje inne środki nadzorcze przewidziane w przepisach odrębnych.
2. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje statut Urzędowi Patentowemu, w którym w szczególności określi organizację, strukturę i zasady kierowania Urzędem oraz podział kompetencji, z uwzględnieniem statusu ekspertów, urzędników służby cywilnej i innych pracowników.

1. Urząd Patentowy wykonuje zadania w sprawach własności przemysłowej, wynikające z ustawy, z przepisów odrębnych oraz z umów międzynarodowych.
2. Do zadań Urzędu Patentowego należy w szczególności:
1) przyjmowanie i badanie zgłoszeń dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych oraz topografii układów scalonych, dokonanych w celu uzyskania ochrony;
2) orzekanie w sprawach udzielania patentów i dodatkowych praw ochronnych na wynalazki, praw ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe, a także praw z rejestracji wzorów przemysłowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych;
3) rozstrzyganie spraw w postępowaniu spornym w zakresie określonym ustawą;
3idx1) rozpatrywanie sprzeciwów w zakresie określonym ustawą;
3idx2) współpraca z sądami orzekającymi w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej;
4) prowadzenie rejestrów, o których mowa w art. 228 rejestry Urzędu Patentowego;
5) wydawanie organu urzędowego pod nazwą "Wiadomości Urzędu Patentowego";
5idx1) wydawanie "Biuletynu Urzędu Patentowego";
6) udział w pracach organów międzynarodowych z tytułu zawartych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych w sprawach z zakresu własności przemysłowej, w szczególności Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej;
7) prowadzenie centralnego zbioru polskich i zagranicznych opisów patentowych.
3. Przy wykonywaniu zadań, w szczególności w sprawach dotyczących współpracy międzynarodowej oraz przy opracowywaniu projektów przepisów prawnych dotyczących własności przemysłowej, Urząd Patentowy działa w porozumieniu i we współpracy z zainteresowanymi organami administracji rządowej i samorządowej.
4. Prezes Urzędu Patentowego przygotowuje i przedstawia, w terminie do dnia 31 marca danego roku, ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, do zatwierdzenia sprawozdanie, za rok poprzedni, z wykonania zadań, o których mowa w ust. 1–3 (sprawozdanie z działalności Urzędu Patentowego). Sprawozdanie z działalności Urzędu Patentowego uwzględnia omówienie realizacji wytycznych i poleceń ministra właściwego do spraw gospodarki, jeżeli takie miały miejsce.
5. Minister właściwy do spraw gospodarki zatwierdza sprawozdanie z działalności Urzędu Patentowego albo odmawia jego zatwierdzenia i dokonuje oceny działalności Urzędu Patentowego, o której mowa w art. 260 Urząd Patentowy - nadzór, statut ust. 1¹ pkt 3, w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres działania Urzędu Patentowego, uwzględniając w szczególności jego zadania i kompetencje, a także zasady i formy współdziałania Urzędu z innymi organami administracji rządowej oraz z jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami społecznymi i związkami zawodowymi w sprawach objętych jego zakresem działania.

1. Na czele Urzędu Patentowego stoi Prezes Urzędu Patentowego, który kieruje Urzędem i, z zastrzeżeniem art. 264 eksperci Urzędu Patentowego ust. 2, reprezentuje go na zewnątrz oraz ustala szczegółową organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań komórek organizacyjnych.
2. Prezes Urzędu Patentowego jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki. Kadencja Prezesa Urzędu Patentowego trwa 5 lat, licząc od dnia powołania. Ta sama osoba nie może być Prezesem Urzędu Patentowego więcej niż dwie kadencje. Po upływie kadencji Prezes Urzędu Patentowego pełni swoją funkcję do czasu objęcia stanowiska przez swojego następcę.
2¹. Prezes Rady Ministrów odwołuje Prezesa Urzędu Patentowego w przypadku:
1) złożenia rezygnacji;
2) utraty zdolności do pełnienia obowiązków na skutek długotrwałej choroby, trwającej co najmniej 6 miesięcy;
3) zaprzestania spełniania któregokolwiek z wymagań określonych w art. 263 Prezes Urzędu Patentowego ust. 4 pkt 1–4;
4) działania niezgodnego z prawem lub zasadami rzetelności i gospodarności;
5) odmowy zatwierdzenia sprawozdania z działalności Urzędu Patentowego lub jego nieprzedstawienia w terminie określonym w art. 261 zadania Urzędu Patentowego ust. 4.
3. Zastępców Prezesa Urzędu Patentowego powołuje Prezes Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek Prezesa Urzędu Patentowego. Prezes Rady Ministrów, na wniosek Prezesa Urzędu Patentowego, odwołuje jego zastępców.
4. Stanowisko Prezesa Urzędu Patentowego może zajmować osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2) jest obywatelem polskim;
3) korzysta z pełni praw publicznych;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
5) posiada kompetencje kierownicze;
6) posiada co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym;
7) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości Urzędu Patentowego.
5. Informację o naborze na stanowisko Prezesa Urzędu Patentowego ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Ogłoszenie powinno zawierać:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska;
3) wymagania związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa;
4) zakres zadań wykonywanych na stanowisku;
5) wskazanie wymaganych dokumentów;
6) termin i miejsce składania dokumentów;
7) informację o metodach i technikach naboru.
6. Termin, o którym mowa w ust. 5 pkt 6, nie może być krótszy niż 10 dni od dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
7. Nabór na stanowisko Prezesa Urzędu Patentowego przeprowadza zespół, powołany przez ministra właściwego do spraw gospodarki, liczący co najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia się doświadczenie zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do wykonywania zadań na stanowisku, na które jest przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze.
8. Ocena wiedzy i kompetencji kierowniczych, o których mowa w ust. 7, może być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem zespołu, która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny.
9. Członek zespołu oraz osoba, o której mowa w ust. 8, mają obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o stanowisko, uzyskanych w trakcie naboru.
10. W toku naboru zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów, których przedstawia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki.
11. Z przeprowadzonego naboru zespół sporządza protokół zawierający:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz liczbę kandydatów;
3) imiona, nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów uszeregowanych według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze;
4) informację o zastosowanych metodach i technikach naboru;
5) uzasadnienie dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata;
6) skład zespołu.
12. Wynik naboru ogłasza się niezwłocznie przez umieszczenie informacji w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór;
3) imiona, nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o niewyłonieniu kandydata.
13. Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpłatne.
14. Zespół przeprowadzający nabór na stanowiska, o których mowa w ust. 3, powołuje Prezes Urzędu Patentowego.
15. Do sposobu przeprowadzania naboru na stanowiska, o których mowa w ust. 3, stosuje się odpowiednio ust. 4-13.

1. Do powołanych przez Prezesa Urzędu Patentowego ekspertów należy orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 261 zadania Urzędu Patentowego ust. 2 pkt 2–3¹, a także w sprawach dokonywania wpisów do rejestrów, o których mowa w art. 228 rejestry Urzędu Patentowego ust. 1.
1¹. W sprawach, o których mowa w art. 261 zadania Urzędu Patentowego ust. 2 pkt 2, eksperci mogą orzekać również w zespołach orzekających.
2. Ekspert reprezentuje Urząd Patentowy w postępowaniu przed sądem administracyjnym w sprawach, o których mowa w art. 248 skarga do sądu administracyjnego na decyzję Urzędu Patentowego i art. 257 prawo do skargi.
3. Ekspertowi, o którym mowa w ust. 1, mogą być powierzone dodatkowe funkcje, w szczególności kierownicza, koordynacyjna lub kontrolna, lub dodatkowe zadania związane z prowadzeniem działalności edukacyjnej w zakresie ochrony własności przemysłowej.
4. Powierzenie dodatkowej funkcji, o której mowa w ust. 3, może nastąpić na czas nieokreślony lub na czas wykonywania określonej pracy.
5. Skład zespołu orzekającego, o którym mowa w ust. 1¹, ustala:
1) Prezes Urzędu Patentowego, albo
2) upoważniony przez Prezesa Urzędu Patentowego ekspert sprawujący funkcję kierowniczą lub kontrolną
– mając na uwadze zapewnienie szybkości i poprawności rozpatrywania spraw.

1. Eksperci współuczestniczą w czynnościach z zakresu zarządzania w Urzędzie Patentowym poprzez Kolegium Ekspertów, stanowiące powszechne ich zgromadzenie.
2. Kolegium Ekspertów wybiera ze swego grona Rzecznika Interesu Zawodowego, który reprezentuje ekspertów wobec organów władzy i administracji we wszystkich sprawach dotyczących pracy.
3. Do zadań Kolegium należy:
1) składanie wniosków i wyrażanie opinii co do zadań w zakresie rozpatrywania wpływających zgłoszeń oraz co do środków potrzebnych na ich wykonanie;
2) ustalanie zasad podziału środków funduszu nagród, tworzonego na podstawie przepisu art. 271 wynagrodzenie, fundusz nagród, ust. 3;
3) wyrażanie opinii co do problemów związanych z orzekaniem, w szczególności co do przypadków niejednolitości orzecznictwa, oraz przedstawianie odpowiednich wniosków w tym zakresie;
4) wyrażanie opinii w innych sprawach, przedstawionych przez Prezesa Urzędu Patentowego lub przez Rzecznika Interesu Zawodowego.
4. Kolegium Ekspertów zwołuje co najmniej raz w roku, z zastrzeżeniem ust. 5, Prezes Urzędu Patentowego, który mu przewodniczy. Kolegium Ekspertów może również zwołać, w każdym czasie, Rzecznik Interesu Zawodowego, dla przedstawienia sprawy wymagającej wyrażenia opinii przez Kolegium.
5. Kolegium Ekspertów może również obradować w sekcjach, na które eksperci zostają podzieleni według kryteriów rzeczowo-problemowych, stosownie do wykonywanych zadań. Sekcji może przewodniczyć Prezes Urzędu Patentowego, zastępca Prezesa albo ekspert, któremu powierzona została funkcja kierownicza na podstawie art. 264 eksperci Urzędu Patentowego, ust. 3.
6. Podział na sekcje i wyznaczenie przewodniczących sekcji należy do Prezesa Urzędu Patentowego.

Pracownicy Urzędu Patentowego na stanowiskach urzędniczych, z wyłączeniem ekspertów, asesorów oraz aplikantów eksperckich, są członkami korpusu służby cywilnej.