Art. 9h. pr. energ. - Operator systemu przesyłowego, dystrybucyjnego, magazynowania, skraplania gazu ziemnego lub systemu połączonego

1. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek właściciela sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, instalacji magazynowej lub instalacji skroplonego gazu ziemnego, wyznacza, w drodze decyzji, na czas określony, operatora systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego, systemu magazynowania, systemu skraplania gazu ziemnego lub operatora systemu połączonego oraz określa obszar, sieci lub instalacje, na których będzie wykonywana działalność gospodarcza, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b i 2.
1a. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu połączonego gazowego w przypadku, gdy wnioskodawca będący właścicielem jednocześnie sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnej, instalacji magazynowej lub instalacji skroplonego gazu ziemnego wystąpi o to we wniosku, o którym mowa w ust. 1.
1b. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu połączonego elektroenergetycznego w przypadku, gdy wnioskodawca będący właścicielem jednocześnie sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnej wystąpi o to we wniosku, o którym mowa w ust. 1.
1c. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek właściciela sieci przesyłowej wodorowej, sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru, wyznacza, w drodze decyzji, na czas określony, operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego oraz określa obszar, sieci lub instalacje, na których będzie wykonywana działalność gospodarcza, z uwzględnieniem ust. 1d i 2¹.
1d. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu połączonego wodorowego, w przypadku gdy wnioskodawca będący właścicielem sieci przesyłowej wodorowej i sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru albo sieci dystrybucyjnej wodorowej i instalacji magazynowej wodoru wystąpi o to we wniosku, o którym mowa w ust. 1c.
2. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza się jednego operatora systemu przesyłowego gazowego albo jednego operatora systemu połączonego gazowego i jednego operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego albo jednego operatora systemu połączonego elektroenergetycznego.
2¹. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza się jednego operatora systemu przesyłowego wodorowego albo jednego operatora systemu połączonego wodorowego w zakresie systemu przesyłowego wodorowego.
2a. Obszar wykonywania działalności gospodarczej przez operatorów, o których mowa w 2 i 2¹, obejmuje również wyłączną strefę ekonomiczną, o której mowa w art. 15 położenie wyłącznej strefy ekonomicznej ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
3. Operatorem systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego, systemu magazynowania paliw gazowych, systemu skraplania gazu ziemnego lub operatorem systemu połączonego może być:
1) właściciel sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, instalacji magazynowej lub instalacji skroplonego gazu ziemnego, posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej sieci lub instalacji;
2) przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej, magazynowania paliw gazowych, skraplania gazu ziemnego i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego, z którym właściciela sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, instalacji magazynowej lub instalacji skroplonego gazu ziemnego łączy umowa powierzająca temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora z wykorzystaniem tej sieci lub instalacji.
3¹. Operatorem systemu przesyłowego wodorowego może być właściciel sieci przesyłowej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a.
3². Operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego może być:
1) właściciel sieci dystrybucyjnej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a;
2) przedsiębiorstwo energetyczne spełniające wymagania w zakresie określonym w ust. 7a, z którym właściciela sieci dystrybucyjnej wodorowej łączy umowa powierzająca temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego z wykorzystaniem tej sieci.
3³. Operatorem systemu magazynowania wodoru może być:
1) właściciel instalacji magazynowej wodoru posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej instalacji;
2) przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania wodoru, z którym właściciela instalacji magazynowej wodoru łączy umowa powierzająca temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora systemu magazynowania wodoru z wykorzystaniem tej instalacji.
3⁴. Operatorem systemu połączonego wodorowego może być:
1) właściciel sieci przesyłowej wodorowej lub sieci dystrybucyjnej wodorowej, jeżeli zostały spełnione wymagania w zakresie określonym w ust. 7a;
2) właściciel instalacji magazynowej wodoru posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej instalacji.
3a. Powierzenie pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego na podstawie ust. 3 pkt 2 jest możliwe wyłącznie, jeżeli system przesyłowy, którego dotyczy powierzenie należał w dniu 3 września 2009 r. do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, albo jeżeli Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał zgodę na powierzenie przez właściciela sieci przesyłowej pełnienia obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego na podstawie art. 4i zwolnienie z obowiązku świadczenia usług ust. 1.
3aa. Operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego wyznaczony na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, ma prawo do wyłącznego korzystania z majątku właściciela tej sieci niezbędnego do pełnienia obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych.
3b. W przypadku wyznaczenia przedsiębiorstwa energetycznego operatorem systemu przesyłowego gazowego na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, na okres dłuższy niż okres obowiązywania umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego z wykorzystaniem tej sieci, zwanej dalej „umową powierzającą pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego”, właściciel tej sieci, w terminie 8 miesięcy przed dniem wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, która została zawarta między nim a operatorem systemu przesyłowego gazowego albo operatorem systemu połączonego gazowego albo której treść została ustalona w drodze decyzji, o której mowa w ust. 3e, zawiera z tym operatorem kolejną umowę powierzającą pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego.
3c. Kolejna umowa powierzająca pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego zawierana jest na czas oznaczony, równy okresowi wyznaczenia, o którym mowa w ust. 3b, i rozpoczynający się od dnia następującego po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, o której mowa w ust. 3b.
3d. Operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego niezwłocznie przekazuje Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki informację o zawarciu umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego lub o jej zmianie oraz przesyła Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki kopię aktualnej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego.
3da. W przypadku, o którym mowa w ust. 3b, na miesiąc przed upływem terminu, o którym mowa w tym przepisie, operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego ma prawo do udzielania zamówień lub zawierania umów związanych z pełnieniem obowiązków operatora z wykorzystaniem sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, na okres rozpoczynający się od dnia następującego po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, o której mowa w ust. 3b.
3e. W przypadku nieotrzymania, w terminie 8 miesięcy przed dniem wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, o której mowa w ust. 3b, informacji o zawarciu kolejnej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ustala treść tej umowy w drodze decyzji. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydaje decyzję, o której mowa w zdaniu pierwszym, w terminie 4 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.
3f. Stronami postępowania w sprawie wydania decyzji, o której mowa w ust. 3e, są wyłącznie właściciel sieci przesyłowej gazowej oraz operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego.
3g. Decyzja, o której mowa w ust. 3e, wiąże z dniem następującym po dniu wygaśnięcia dotychczasowej umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, o której mowa w ust. 3b.
3h. Decyzja, o której mowa w ust. 3e, podlega natychmiastowemu wykonaniu. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji – przepis art. 479⁵² wstrzymanie wykonania decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550, z późn. zm.) nie stosuje się.
3i. Decyzja, o której mowa w ust. 3e, zastępuje umowę powierzającą pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego w zakresie objętym tą decyzją.
3j. Decyzja, o której mowa w ust. 3e, może zostać zmieniona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego w przypadkach uzasadnionych potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania systemu przesyłowego gazowego albo możliwości korzystania z tego systemu, a także ze względu na wynikającą z przepisów prawa zmianę obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego lub zasad lub sposobów ich wykonywania, które wpływają na realizację przez operatora systemu przesyłowego albo operatora systemu połączonego gazowego praw lub obowiązków określonych tą decyzją. Przepis art. 155 uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej, na mocy której strona nabyła prawo ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.
3k. W przypadku zawarcia przez właściciela sieci przesyłowej gazowej oraz operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego umowy powierzającej pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego, decyzja, o której mowa w ust. 3e, wygasa z mocy prawa w części objętej tą umową.
3l. W przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 3e, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3m. W sprawach dotyczących roszczeń majątkowych z tytułu niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 3e, właściwe są sądy powszechne.
3n. Do decyzji, o której mowa w ust. 3e, przepisy ust. 3c i 5–5b stosuje się odpowiednio.
3o. (uchylony)
4. Powierzenie pełnienia obowiązków operatora systemu dystrybucyjnego może dotyczyć wykonywania działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji:
1) energii elektrycznej, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w ust. 1, jest nie większa niż sto tysięcy, albo
2) gazu ziemnego, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci gazowej jest nie większa niż sto tysięcy i sprzedaż paliw gazowych nie przekracza 150 mln midx3 w ciągu roku.
5. Umowa, o której mowa w ust. 3 pkt 2, ust. 3² pkt 2 i ust. 3³ pkt 2, określa w szczególności:
1) obszar, na którym operator systemu przesyłowego, operator systemu dystrybucyjnego, operator systemu magazynowania paliw gazowych, operator systemu skraplania gazu ziemnego, operator systemu połączonego, operator systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operator systemu magazynowania wodoru będzie wykonywał działalność gospodarczą;
2) zasady realizacji obowiązków, o których mowa w art. 9c zakres odpowiedzialności operatora systemu, w szczególności obowiązków powierzonych do wykonywania bezpośrednio operatorowi systemu dystrybucyjnego, operatorowi systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatorowi systemu magazynowania paliw gazowych, operatorowi systemu magazynowania wodoru, operatorowi systemu skraplania gazu ziemnego, operatorowi systemu połączonego lub operatorowi systemu połączonego wodorowego.
5a. Umowa powierzająca pełnienie obowiązków operatora systemu przesyłowego gazowego powinna określać także:
1) majątek właściciela sieci przesyłowej gazowej niezbędny do pełnienia przez operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywania działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych;
2) zasady korzystania przez operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego z majątku, o którym mowa w pkt 1;
3) sposób ustalenia wynagrodzenia należnego właścicielowi sieci przesyłowej gazowej za korzystanie przez operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego z majątku, o którym mowa w pkt 1;
4) zobowiązanie do składania operatorowi systemu przesyłowego gazowego albo operatorowi systemu połączonego gazowego przez właściciela sieci przesyłowej gazowej zabezpieczenia majątkowego, o którym mowa w ust. 5e, i zaspokajania z tego zabezpieczenia roszczeń o zwrot kosztów, o których mowa w ust. 5c;
5) zasady realizacji obowiązków, o których mowa w ust. 11 i 12;
6) zasady odpowiedzialności stron z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z tej umowy, w tym kary umowne.
5b. Sposób ustalenia wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, określa się tak, aby wysokość tego wynagrodzenia odpowiadała kosztom działalności operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego, o których mowa w art. 45 kalkulacja taryf dla paliw gazowych lub energii ust. 1k, zweryfikowanym przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia taryfy dla paliw gazowych przedłożonej przez tego operatora.
5c. Właściciel sieci przesyłowej gazowej jest obowiązany pokrywać koszty poniesione przez operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego w związku z pełnieniem obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, w części, w jakiej nie zostały one pokryte przychodami ze świadczonych przez tego operatora usług przesyłania paliw gazowych tą siecią.
5d. Z wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, operator systemu przesyłowego gazowego albo operator systemu połączonego gazowego może potrącić wartość kosztów, o których mowa w ust. 5c.
5e. Właściciel sieci przesyłowej gazowej jest obowiązany złożyć operatorowi systemu przesyłowego gazowego albo operatorowi systemu połączonego gazowego zabezpieczenie majątkowe w wysokości nie niższej niż 25% kosztów tego operatora związanych z pełnieniem obowiązków operatora z jej wykorzystaniem, w tym wykonywaniem działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, pomniejszonych o koszt wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 5a pkt 3, uwzględnionych przy kalkulacji stawek opłat za świadczone przez niego usługi przesyłania paliw gazowych tą siecią, obowiązujących w danym roku kalendarzowym, w celu zaspokojenia jego roszczeń o zwrot kosztów, o których mowa w ust. 5c.
5f. Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 5e, ustanawia się na okres 12 miesięcy. Właściciel sieci przesyłowej gazowej obowiązany jest do każdorazowego przedstawienia zabezpieczenia majątkowego na kolejny okres, nie później niż na miesiąc przed upływem terminu wygaśnięcia tego zabezpieczenia.
5g. Zabezpieczenie majątkowe, o którym mowa w ust. 5e, ustanawia się w formie depozytu pieniężnego lub gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, w której gwarant wpisany do wykazu gwarantów, o którym mowa w art. 52 wykaz gwarantów ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1590 i 1598), zobowiązuje się na piśmie do zapłacenia, bezwarunkowo i nieodwołalnie, na każde wezwanie operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego, zabezpieczonej kwoty należności wraz z odsetkami za zwłokę, jeżeli jej zapłacenie stanie się wymagalne.
6. Właściciel, o którym mowa w ust. 1, występuje z wnioskiem do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wyznaczenie:
1) operatora systemu przesyłowego lub operatora systemu połączonego, w terminie 30 dni od dnia uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne certyfikatu niezależności, o którym mowa w art. 9h¹ tryb przyznawania certyfikatu niezależności ust. 1, albo od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 9h¹ tryb przyznawania certyfikatu niezależności ust. 6;
2) operatora systemu dystrybucyjnego lub operatora systemu skraplania gazu ziemnego, w terminie 30 dni od dnia:
a) doręczenia decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o udzieleniu temu właścicielowi koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tych sieci lub instalacji, albo
b) w którym właściciel zawarł umowę o powierzenie wykonywania obowiązków operatora z przedsiębiorstwem, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, w odniesieniu do sieci lub instalacji będących jego własnością;
3) operatora systemu magazynowania w terminie 30 dni od dnia uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne certyfikatu, o którym mowa w art. 9h³ certyfikacja operatorów systemu magazynowania ust. 1, albo od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 9h³ certyfikacja operatorów systemu magazynowania ust. 7.
6a. Właściciel, o którym mowa w ust. 1c, występuje z wnioskiem do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wyznaczenie:
1) operatora systemu przesyłowego wodorowego albo operatora systemu połączonego wodorowego w terminie 30 dni od dnia uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne certyfikatu niezależności, o którym mowa w art. 9h¹ tryb przyznawania certyfikatu niezależności ust. 1, albo od dnia upływu terminów, o których mowa w art. 9h¹ tryb przyznawania certyfikatu niezależności ust. 6;
2) operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operatora systemu magazynowania wodoru w terminie 6 miesięcy od dnia:
a) upływu terminu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia do organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru na zgłoszenie sprzeciwu tego organu lub
b) wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru, lub
c) każdorazowego przeniesienia własności sieci dystrybucyjnej wodorowej lub instalacji magazynowej wodoru.
7. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, wyznaczając operatora zgodnie z ust. 1, bierze pod uwagę odpowiednio jego:
1) efektywność ekonomiczną;
2) skuteczność zarządzania systemami gazowymi lub systemami elektroenergetycznymi;
3) bezpieczeństwo dostarczania paliw gazowych lub energii elektrycznej;
4) spełnianie przez operatora warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 1–1² i 1a–2;
5) okres obowiązywania koncesji;
6) zdolność do wypełniania obowiązków wynikających z rozporządzenia 2019/943 oraz obowiązków wynikających z aktów prawnych wydanych na podstawie art 59–61 tego rozporządzenia lub rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 oraz obowiązków wynikających z rozporządzeń przyjętych na podstawie art. 8 oraz art. 23 rozporządzenia 715/2009;
7) zdolność do wypełniania kryteriów, o których mowa w art. 3a rozporządzenia 715/2009.
7a. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, wyznaczając operatora zgodnie z ust. 1c, bierze pod uwagę:
1) jego efektywność ekonomiczną;
2) bezpieczeństwo dostarczania wodoru;
3) spełnianie przez tego operatora warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 13–2;
4) wnioskowany okres obowiązywania wyznaczenia.
7b. Wniosek, o którym mowa w ust. 1c, zawiera w szczególności:
1) oznaczenie wnioskodawcy, jego siedziby, siedziby oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub miejsca zamieszkania oraz ich adres, a także imiona i nazwiska pełnomocników ustanowionych do dokonywania czynności prawnych w imieniu tego wnioskodawcy;
2) określenie przedmiotu oraz zakresu działalności, którą ma wykonywać wyznaczony operator;
3) informacje o dotychczasowej działalności wnioskodawcy, w tym sprawozdania finansowe z ostatnich 3 lat, jeżeli podmiot wykonuje działalność gospodarczą;
4) określenie okresu, na jaki ten operator ma być wyznaczony, wraz ze wskazaniem daty wyznaczenia;
5) określenie środków ekonomicznych lub technicznych, jakimi dysponuje podmiot ubiegający się o wyznaczenie, w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania działalności objętej wnioskiem;
6) numer w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, lub numer równoważnego rejestru państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
7) określenie obszaru, sieci lub instalacji, na których będzie wykonywana działalność objęta wnioskiem.
7c. W przypadku gdy wniosek, o którym mowa w ust. 1c, nie zawiera wszystkich wymaganych ustawą informacji lub dokumentów, poświadczających, że wnioskodawca spełnia warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki niezwłocznie wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie nie krótszym niż 21 dni od dnia doręczenia wezwania.
7d. Wniosek, o którym mowa w ust. 1c, nieuzupełniony w wyznaczonym terminie w sposób spełniający wszystkie wymagane ustawą warunki pozostawia się bez rozpoznania.
7e. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wyznacza operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego na okres nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że właściciel, o którym mowa w ust. 1c, wnioskuje o wyznaczenie na okres krótszy.
7f. Wyznaczenie operatora zgodnie z ust. 1c obejmuje:
1) oznaczenie podmiotu, jego siedziby lub miejsca zamieszkania oraz ich adres;
2) przedmiot oraz zakres wykonywanej działalności objętej wyznaczeniem;
3) planowaną datę rozpoczęcia wykonywania działalności objętej wyznaczeniem oraz warunki wykonywania tej działalności;
4) określenie okresu wyznaczenia;
5) szczególne warunki wykonywania działalności objętej wyznaczeniem, mające na celu właściwą obsługę odbiorców, w zakresie:
a) zapewnienia zdolności do dostarczania wodoru w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu parametrów jakościowych wodoru określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 rozporządzenie w sprawie warunków funkcjonowania systemu gazowego ust. 8a,
b) powiadamiania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o niepodjęciu, zaprzestaniu lub ograniczeniu wykonywania działalności objętej wyznaczeniem, w okresie obowiązywania tego wyznaczenia;
6) zabezpieczenie ochrony środowiska w trakcie oraz po zaprzestaniu wykonywania działalności objętej wyznaczeniem;
7) numer w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, lub numer równoważnego rejestru państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP).
7g. Wyznaczenie operatora zgodnie z ust. 1c określa również warunki zaprzestania wykonywania działalności przedsiębiorstwa energetycznego po wygaśnięciu lub cofnięciu tego wyznaczenia.
7h. W przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 7f pkt 1 i 7, przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane złożyć wniosek o zmianę wyznaczenia operatora w terminie 7 dni od dnia zaistnienia tych zmian.
8. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmawia wyznaczenia operatorem systemu przesyłowego, operatorem systemu połączonego, operatorem systemu dystrybucyjnego, operatorem systemu magazynowania paliw gazowych lub operatorem systemu skraplania gazu ziemnego przedsiębiorstwo energetyczne określone we wniosku, o którym mowa w ust. 1, jeżeli odpowiednio:
1) przedsiębiorstwo to nie dysponuje odpowiednimi środkami ekonomicznymi lub technicznymi;
2) przedsiębiorstwo to nie gwarantuje skutecznego zarządzania systemem;
3) przedsiębiorstwo to nie spełnia warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 1–1² i 1a–2, z zastrzeżeniem art. 9d niezależność operatorów ust. 7;
4) nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 9k forma działania operatora systemu przesyłowego ust. 1 ;
5) przedsiębiorstwo to nie wykazało zdolności do wypełniania obowiązków wynikających z rozporządzeń, o których mowa w ust. 7 pkt 6;
6) umowa, o której mowa w ust. 3 pkt 2, nie zapewnia operatorowi systemu przesyłowego lub operatorowi systemu połączonego możliwości wykonywania obowiązków, o których mowa w art. 9c zakres odpowiedzialności operatora systemu i w art. 16 plan rozwoju w zakresie zaspokojenia zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię ust. 2;
7) właściciel sieci przesyłowej nie wykazał zdolności do realizacji obowiązków, o których mowa w ust. 11 i 12;
8) przedsiębiorstwo to nie spełnia kryteriów, o których mowa w art. 3a rozporządzenia 715/2009.
8a. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmawia wyznaczenia operatorem systemu przesyłowego wodorowego, operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatorem systemu magazynowania wodoru lub operatorem systemu połączonego wodorowego przedsiębiorstwo energetyczne określone we wniosku, o którym mowa w ust. 1c, jeżeli odpowiednio:
1) przedsiębiorstwo to nie dysponuje odpowiednimi środkami ekonomicznymi lub technicznymi;
2) przedsiębiorstwo to nie gwarantuje skutecznego zarządzania siecią lub systemem wodorowym;
3) przedsiębiorstwo to nie spełnia warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 13–2, z zastrzeżeniem art. 9d niezależność operatorów ust. 7a;
4) nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 9k forma działania operatora systemu przesyłowego ust. 2 albo 3;
5) przedsiębiorstwo to nie ma siedziby na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji;
6) przedsiębiorstwo to nie zapewnia zatrudnienia osób o właściwych kwalifikacjach zawodowych, o których mowa w art. 54 kwalifikacje osób zajmujących się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji, komisje kwalifikacyjne ust. 1;
7) przedsiębiorstwu temu w okresie ostatnich 3 lat cofnięto koncesję na działalność określoną ustawą z przyczyn wymienionych w art. 41 zmiana warunków lub zakresu wydanej koncesji, cofnięcie koncesji ust. 3 lub cofnięto wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, lub przedsiębiorstwo to w okresie ostatnich 3 lat wykreślono z rejestru działalności regulowanej z powodu wydania decyzji o zakazie wykonywania przez wnioskodawcę działalności objętej wpisem, ze względu na:
a) złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności niezgodnego ze stanem faktycznym lub
b) nieusunięcie naruszeń warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności w wyznaczonym przez organ terminie, lub
c) rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do wykonywania tej działalności;
8) przedsiębiorstwo to nie jest zarejestrowane jako podatnik podatku od towarów i usług;
9) inny podmiot sprawujący nad przedsiębiorstwem kontrolę albo współkontrolę lub posiadający wobec niego znaczący wpływ w rozumieniu art. 3 objaśnienie pojęć ust. 1 pkt 34, 35 i pkt 36 lit. a, b, e i f ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości został w okresie ostatnich 3 lat prawomocnie skazany za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe mające związek z wykonywaną działalnością gospodarczą określoną ustawą;
10) przedsiębiorstwo to zalega z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskało ono przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległości podatkowych albo podatku lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu podatkowego;
11) przedsiębiorstwo to, osoby odpowiedzialne za zarządzanie nim, osoby uprawnione do jego reprezentowania lub członkowie jego rady nadzorczej zostali skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe mające związek z wykonywaną działalnością gospodarczą.
8b. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, informuje Komisję Europejską o przyczynach odmowy wyznaczenia przedsiębiorstwa energetycznego operatorem na podstawie ust. 8a.
8c. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może zmienić warunki wyznaczenia operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, w szczególności w przypadku konieczności dostosowania tych warunków do obowiązującego stanu prawnego lub w celu zapobieżenia praktykom godzącym w interesy odbiorców lub zagrażającym rozwojowi konkurencji.
8d. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki cofa wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego w przypadku:
1) gdy przedsiębiorstwo energetyczne, mimo wezwania Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, nie podjęło w wyznaczonym terminie działalności objętej tym wyznaczeniem albo trwale zaprzestało wykonywania tej działalności lub
2) zmiany, w zakresie określonym w ustawie, warunków wykonywanej działalności objętej tym wyznaczeniem, lub
3) wystąpienia co najmniej jednej z okoliczności, o których mowa w ust. 8a.
8e. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki cofa wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego albo zmienia to wyznaczenie przez, w szczególności zmianę siedziby lub adresu przedsiębiorstwa energetycznego, nazwy tego przedsiębiorstwa, zakresu lub rodzaju działalności objętej wyznaczeniem lub okresu wyznaczenia, w przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne:
1) rażąco narusza warunki określone w tym wyznaczeniu lub inne warunki wykonywania działalności objętej tym wyznaczeniem określone przepisami prawa;
2) w wyznaczonym terminie nie usunęło stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w tym wyznaczeniu lub z przepisami regulującymi działalność objętą tym wyznaczeniem.
8f. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może cofnąć wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego albo zmienić to wyznaczenie w przypadku:
1) zagrożenia obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli;
2) gdy wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji podmiotu na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2024 r. poz. 1459), jeżeli jest to w interesie publicznym;
3) ogłoszenia upadłości tego operatora;
4) podziału tego operatora lub jego łączenia z innymi podmiotami;
5) niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 7h;
6) wydania przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec tego operatora prawomocnej decyzji o stosowaniu praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 zakaz stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
7) stwierdzenia, że ten operator nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności objętej wyznaczeniem.
8g. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki aktualne wykazy:
1) podmiotów, które złożyły wnioski o wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, zmianę lub cofnięcie tego wyznaczenia;
2) przedsiębiorstw energetycznych, którym w okresie ostatnich 3 lat zostało cofnięte wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, wraz z podaniem podstawy i daty wydania decyzji o cofnięciu tego wyznaczenia;
3) podmiotów, wobec których toczyło się postępowanie w sprawie wyznaczenia operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, które zostało następnie umorzone lub zakończyło się odmową wyznaczenia lub pozostawieniem wniosku bez rozpoznania, wraz z podaniem podstawy i daty wydania rozstrzygnięcia;
4) podmiotów, którym wygasło wyznaczenie operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, wraz z podaniem podstawy i daty wygaśnięcia tego wyznaczenia.
9. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki z urzędu wyznacza, w drodze decyzji, przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na przesyłanie lub dystrybucję paliw gazowych albo energii elektrycznej, magazynowanie paliw gazowych lub skraplanie gazu ziemnego i regazyfikację skroplonego gazu ziemnego, operatorem odpowiednio systemu przesyłowego lub systemu dystrybucyjnego, lub systemu magazynowania, lub systemu skraplania gazu ziemnego, w przypadku gdy:
1) właściciel, o którym mowa w ust. 1, nie złożył wniosku o wyznaczenie operatora systemu gazowego lub operatora systemu elektroenergetycznego, który wykonywałby działalność gospodarczą, korzystając z jego sieci lub instalacji;
2) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmówił wyznaczenia operatora, który wykonywałby działalność gospodarczą, korzystając z sieci lub instalacji określonej we wniosku, o którym mowa w ust. 1.
9a. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki z urzędu wyznacza, w drodze decyzji, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operatora systemu magazynowania wodoru, w przypadku gdy odmówił wyznaczenia operatora, który wykonywałby działalność, korzystając z sieci lub instalacji określonych we wniosku, o którym mowa w ust. 1c.
10. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 9, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki określa obszar, instalacje lub sieci, na których operator będzie wykonywał działalność gospodarczą, warunki realizacji kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 1–1² i 1a–2, niezbędne do realizacji zadań operatorów systemów, o których mowa w art. 9c zakres odpowiedzialności operatora systemu.
10¹. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 9a, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki określa obszar, sieci lub instalacje, na których operator systemu dystrybucyjnego wodorowego lub operator systemu magazynowania wodoru będą wykonywać działalność, warunki realizacji kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 1idx3–2, niezbędne do realizacji przez tych operatorów zadań, o których mowa w art. 9c zakres odpowiedzialności operatora systemu ust. 1e, 1g lub 1h.
10a. W przypadku gdy po wyznaczeniu operatora systemu przesyłowego gazowego albo operatora systemu połączonego gazowego na sieci przesyłowej gazowej wchodzącej w skład systemu przesyłowego, który w dniu 3 września 2009 r. należał do przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, dojdzie do zmiany okresu ważności udzielonej temu operatorowi koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych, z dniem uprawomocnienia się decyzji o udzieleniu koncesji albo o zmianie decyzji o udzieleniu koncesji okres wyznaczenia operatora na tej sieci z mocy prawa ulega zrównaniu z okresem ważności udzielonej mu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania paliw gazowych.
11. Właściciel sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, sieci przesyłowej wodorowej, sieci dystrybucyjnej wodorowej, instalacji magazynowej, instalacji magazynowej wodoru lub instalacji skroplonego gazu ziemnego jest obowiązany udostępniać operatorowi, wyznaczonemu zgodnie z ust. 1, 1c, 9 lub 9a, informacje oraz dokumenty niezbędne do realizacji zadań operatora oraz współdziałać z tym operatorem.
12. Właściciel sieci przesyłowej gazowej w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, jest obowiązany do:
1) uzgodnienia z operatorem zasad finansowania inwestycji związanych z systemem, którego jest właścicielem, określonych w planie, o którym mowa w art. 16 plan rozwoju w zakresie zaspokojenia zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię ust. 2;
2) finansowania inwestycji, o których mowa w pkt 1, lub wyrażenia zgody na ich finansowanie przez operatora lub inny podmiot, po uzgodnieniu, o którym mowa w art. 16 plan rozwoju w zakresie zaspokojenia zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię ust. 13;
3) przyjęcia na siebie odpowiedzialności związanej z majątkiem zarządzanym przez operatora, z wyłączeniem odpowiedzialności wynikającej z realizacji zadań przez operatora;
4) udzielenia gwarancji niezbędnych do uzyskania finansowania inwestycji, o których mowa w pkt 1, z wyjątkiem tych inwestycji, w których właściciel systemu wyraził zgodę na ich finansowanie przez operatora lub inny podmiot.
13. W przypadku wyznaczenia operatora systemu przesyłowego Prezes Urzędu Regulacji Energetyki jest uprawniony do przeprowadzenia kontroli w zakresie wypełniania przez właściciela sieci przesyłowej lub operatora systemu przesyłowego obowiązków, o których mowa w ust. 11 i 12 oraz art. 9c zakres odpowiedzialności operatora systemu, a także w zakresie wypełniania przez operatora systemu przesyłowego obowiązków, o których mowa w art. 16 plan rozwoju w zakresie zaspokojenia zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię i art. 47 taryfy dla paliw gazowych i energii. Do kontroli nie stosuje się przepisów art. 48 wszczęcie kontroli ust. 1–10 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803, 1414 i 2029), zwanej dalej „ustawą – Prawo przedsiębiorców”.
14. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może w uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji, zobowiązać właściciela sieci do podjęcia określonych działań mających na celu spełnienie przez wyznaczonego na jego sieci operatora systemu warunków i kryteriów niezależności, o których mowa w art. 9d niezależność operatorów ust. 1–1c, oraz warunków, o których mowa w art. 9h¹ tryb przyznawania certyfikatu niezależności ust. 7 pkt 2–4, oraz wyznaczyć termin na ich podjęcie. Wydając decyzję, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w szczególności bierze pod uwagę warunki uzyskania certyfikatu spełniania kryteriów niezależności przez tego operatora.
15. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może nakazać, w drodze decyzji, przedsiębiorstwu energetycznemu, w tym także w upadłości, dalsze wykonywanie działalności objętej wyznaczeniem operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego przez okres nie dłuższy niż 2 lata, jeżeli wymaga tego interes społeczny.
16. W przypadku zbycia przedsiębiorstwa energetycznego, w tym także w upadłości, nabywca tego przedsiębiorstwa jest obowiązany do wykonywania decyzji, o której mowa w ust. 15. W odniesieniu do nabywcy Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może wydać kolejną decyzję, o której mowa w ust. 15, pod warunkiem że łączny czas wykonywania działalności nie przekroczy 2 lat.
17. Jeżeli działalność wykonywana w warunkach określonych w ust. 15 lub 16 przynosi stratę, przedsiębiorstwu energetycznemu należy się pokrycie strat od Skarbu Państwa w wysokości ograniczonej do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody w wyniku nakazania działalności, której nie udało się uniknąć przy zachowaniu należytej staranności wykonywanej działalności określonej w wyznaczeniu operatora systemu przesyłowego wodorowego, operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatora systemu magazynowania wodoru lub operatora systemu połączonego wodorowego, poniesionych w okresie objętym decyzją, o której mowa w ust. 15 lub 16.
18. Wysokość rzeczywiście poniesionej szkody, o której mowa w ust. 17, jest ustalana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki po zakończeniu okresu objętego decyzją, o której mowa w ust. 15 lub 16.
19. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki prowadzi rejestr przedsiębiorstw energetycznych wyznaczonych operatorem systemu przesyłowego wodorowego, operatorem systemu dystrybucyjnego wodorowego, operatorem systemu magazynowania wodoru oraz operatorem systemu połączonego wodorowego.
20. Rejestr, o którym mowa w ust. 19, prowadzi się w postaci elektronicznej.
21. Rejestr, o którym mowa w ust. 19, jest jawny i udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki.
22. Rejestr, o którym mowa w ust. 19, zawiera:
1) oznaczenie przedsiębiorstwa energetycznego:
a) imię i nazwisko albo nazwę wraz z oznaczeniem formy prawnej,
b) miejsce wykonywania działalności albo siedzibę oraz ich adres;
2) rodzaj, datę oraz okres wyznaczenia;
3) aktualną treść wyznaczenia.

Art. 9h. Operator systemu przesyłowego, dystrybucyjnego, magazynowania, skraplania gazu ziemnego lub systemu połączonego

LexLege - Baza aktów prawnych i orzecznictwa

LexLege na 24 godziny

LexLege na 1 miesiąc

LexLege na 12 miesięcy