Sąd Rejonowy w B. ogłosił upadłość Sewar spółki z o. o. z siedzibą w S., obejmującą likwidację majątku upadłego. Postępowanie upadłościowe prowadzone jest na podstawie przepisów obowiązujących w dniu egzaminu.
Syndyk Ewa F. objęła spisem inwentarza wszystkie składniki majątku upadłego.
W skład masy upadłości wchodziła m.in. zabudowana nieruchomość, składająca się z dwóch działek o łącznej powierzchni 3,25 ha, dla której Sąd Rejonowy w S. prowadził księgę wieczystą KW OL1M/00011489/3.
Przedmiotowa nieruchomość obciążona była wpisaną z najwyższym pierwszeństwem hipoteką zabezpieczającą wierzytelność Banku Hipotecznego S.A. z siedzibą w S. w kwocie 2.500.000 złotych. Z niższym pierwszeństwem w tej księdze wieczystej wpisana została hipoteka przymusowa na rzecz Banku Powszechnego S.A. z siedzibą w S., zabezpieczająca wierzytelność w kwocie 700.500 złotych, a z najniższym pierwszeństwem w tejże księdze wieczystej wpisano hipotekę na rzecz Fugo S.A. z siedzibą w W., zabezpieczającą wierzytelność w kwocie 800.000 złotych. Powyższe hipoteki zabezpieczające wymienione wierzytelności zostały ustanowione w sposób ważny i skuteczny. Innych obciążeń ani zabezpieczeń na tej nieruchomości nie ustanowiono.
Na liście wierzytelności, sporządzonej w postępowaniu upadłościowym Sewar spółki z o. o. z siedzibą w S. i zatwierdzonej postanowieniem sędziego – komisarza, wierzytelność:
- Banku Hipotecznego S.A. z siedzibą w S. została uznana w kwocie głównej 2.400.000 złotych, po ustaleniu, że w pozostałym zakresie jego wierzytelność nie istnieje;
- Banku Powszechnego S.A. z siedzibą w S. została uznana w kwocie głównej 700.500 złotych;
- Fugo S.A. z siedzibą w W. została uznana w kwocie głównej 800.000 złotych.
Powyższe wymagalne wierzytelności uznano w kategorii IV.
Przedsiębiorstwo upadłej spółki zostało sprzedane w całości za kwotę 3.400.000 złotych. W akcie notarialnym sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego ujawniono wartość nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW OL1M/00011489/3, na kwotę 3.300.000 złotych. Koszty sprzedaży tej nieruchomości, które syndyk poniósł z masy upadłości, wyniosły łącznie 10.000 złotych. Pozostałe środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego zostały wypłacone na poczet wcześniej ustalonego prawomocnie wynagrodzenia syndyka. Innych kosztów postępowania upadłościowego
nie było.
Po dniu sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego, wierzyciel Fugo S.A. z siedzibą w W. wystąpił do sędziego – komisarza o wyłączenie z masy upadłości świadczenia wzajemnego w kwocie 800.000 złotych. Wierzyciel uzasadniał, że kwota ta jest mu należna w zamian za sprzedaż nieruchomości, obciążonej hipoteką na jego rzecz. Fugo S.A. z siedzibą w W. argumentował, że jego wierzytelność była zabezpieczona hipoteką, a zatem ograniczonym prawem rzeczowym, w konsekwencji zastosowanie w sprawie znajdą odpowiednio przepisy o własności. Wierzyciel podniósł, że po ogłoszeniu upadłości prawo własności nieruchomości przeszło na jego rzecz w części ułamkowej, odpowiadającej wartości wierzytelności uznanej na rzecz Fugo S.A. z siedzibą w W. Ponadto wierzyciel twierdził, że Sewar sp. z o. o. z siedzibą w S., w umowie zawartej przed ogłoszeniem upadłości, zobowiązał się wobec niego, że nie dokona zbycia lub obciążenia powyższej nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki. Zdaniem Fugo S.A. z siedzibą w W. nieruchomość była warta 3.300.000 złotych i Spółka ta stała się współwłaścicielem nieruchomości w części odpowiadającej stosunkowi uznanej na liście wierzytelności w kwocie 800.000 złotych do wartości tej nieruchomości.
W ocenie tego wierzyciela, skoro rzecz, do której przysługiwało mu prawo własności w ułamkowej części, została zbyta przez syndyka, to zgodnie z art. 71 zbycie mienia upadłego ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe i naprawcze, wierzyciel nabył obecnie prawo do świadczenia wzajemnego uzyskanego w zamian za zbytą nieruchomość.
Sędzia – komisarz zobowiązał syndyka do zajęcia stanowiska w zakresie żądania Fugo S.A. z siedzibą w W. Nakazał także syndykowi podjęcie niezbędnych czynności mających na celu zaspokojenie wierzytelności podmiotów wymienionych w stanie faktycznym.
Zadanie dla zdającego
Zostałaś/eś powołana/y do pełnienia funkcji syndyka masy upadłości Sewar spółki z o. o. z siedzibą w S.
W piśmie kierowanym do sędziego – komisarza, jako syndyk Ewa F., proszę ustosunkować się do wniosku Fugo S.A. z siedzibą w W., ocenić zasadność żądania tej spółki i uzasadnić swoje stanowisko.
Proszę także sporządzić dokument przewidziany przez ustawę – Prawo upadłościowe i naprawcze, na podstawie którego syndyk, w miarę posiadanych środków pieniężnych, zaspokoi wierzycieli zabezpieczonych hipotecznie, wymienionych w stanie faktycznym. Proszę wskazać, czy i w jakim zakresie wierzyciele hipoteczni zostaną zaspokojeni w zakresie swoich wierzytelności głównych (bez odsetek) i uzasadnić swoją odpowiedź powołując podstawę prawną.
Wytyczne do zadania problemowego na egzamin dla osób ubiegających się o licencję syndyka wyznaczony na dzień 20 kwietnia 2015 r.
Wniosek Fugo S.A. z siedzibą w W. o wyłączenie świadczenia wzajemnego z masy upadłości nie zasługuje na uwzględnienie. Syndyk powinien wnieść o jego oddalenie. Zgodnie z art. 71 zbycie mienia upadłego ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 233), zwanej dalej p. u. i n., wydania świadczenia wzajemnego może żądać osoba, której przysługiwało prawo do tego mienia. Na dzień ogłoszenia upadłości nieruchomość stanowiła własność upadłego. Na skutek ogłoszenia upadłości wierzyciel hipoteczny nie nabywa prawa własności nieruchomości, stanowiącej przedmiot zabezpieczenia. Zgodnie z art. 61 masa upadłościowa - pojęcie p. u. i n., z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W analizowanym przypadku przepisy o wyłączeniu mienia z masy upadłości nie mają zastosowania. Ponadto, zgodnie z art. 72 prawa uprawnionego do mienia podlegającego wyłączeniu ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.– o księgach wieczystych i hipotece (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 707 z późn. zm), niedopuszczalne jest zastrzeżenie, przez które właściciel nieruchomości zobowiązuje się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki.
W myśl art. 348 sporządzenie przez syndyka oddzielnego planu podziału sum ze sprzedaży lub praw ust. 1 w związku z art. 336 przeznaczenie sum uzyskanych z likwidacji rzeczy, wierzytelności i praw ust. 1 p. u. i n., w sprawach, w których wierzycielom przysługują ograniczone prawa rzeczowe na zbytych rzeczach, syndyk sporządza oddzielny plan podziału sum uzyskanych ze sprzedaży tych rzeczy. Do tego planu stosuje się odpowiednio przepis art. 347 plan podziału funduszów masy upadłości p. u. i n. Wartość nieruchomości obciążonej ograniczonymi prawami rzeczowymi zastała ujawniona w akcie notarialnym, stosownie do art. 314 ust. 1 p. u. i. n. Zgodnie z art. 345 zasady zaspokajania wierzytelności zabezpieczonych hipoteką lub zastawem ust. 1 p. u. i n., wierzytelności zabezpieczone hipoteką podlegają zaspokojeniu z sumy uzyskanej z likwidacji obciążonego przedmiotu, pomniejszonej o koszty likwidacji tego przedmiotu.
Wedle zasady wyrażonej w art. 345 zasady zaspokajania wierzytelności zabezpieczonych hipoteką lub zastawem ust. 2 p. u. i n., w przypadku, gdy na przedmiocie zabezpieczenia ustanowiono więcej niż jedno zabezpieczenie, wszystkie wierzytelności podlegają zaspokojeniu w kolejności przysługującego im pierwszeństwa. W myśl art. 249 pierwszeństwo ograniczonych praw rzeczowych obciążających tę samą rzecz § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli kilka ograniczonych praw rzeczowych obciąża tę samą rzecz, prawo powstałe później nie może być wykonywane z uszczerbkiem dla prawa powstałego wcześniej (pierwszeństwo).
Konieczne elementy oddzielnego planu podziału wymienia art. 347 plan podziału funduszów masy upadłości ust. 1 p. u. i n. Syndyk powinien sporządzić oddzielny plan podziału, w którym określi sumę podlegającą podziałowi na kwotę 3.290.000 złotych. Stanowi ją kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości wynosząca 3.300.000 złotych pomniejszona o koszty jej sprzedaży
w wysokości 10.000 złotych. W konsekwencji poszczególnym wierzycielom przypadną
i zostaną wypłacone następujące sumy:
- 2.400.000 złotych na rzecz Banku Hipotecznego S.A. z siedzibą w S.,
- 700.500 złotych na rzecz Banku Powszechnego S.A. z siedzibą w S.,
- 189.500 złotych na rzecz Fugo S.A. z siedzibą w W.
Powyższy plan podziału jest ostateczny.