Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - Sejm i Senat

W dniu 3 marca Rada Ministrów przedstawiła pilny projekt nowelizujący kodeks cywilny. Nowa ustawa została uchwalona 15 dni później przez Sejm, po czym została przekazana Marszałkowi Senatu. Mimo usilnych starań, w Senacie nie udało się ukończyć prac w terminie 14 dni (jaki jest przewidziany dla trybu pilnego), w związku z czym Marszałek Sejmu przekazał ją do podpisu Prezydentowi RP, przyjmując, że brak stanowiska Senatu jest równoznaczny z uchwaleniem ustawy przez tą izbę, bez dokonywania jakichkolwiek poprawek. Czy przedstawiona procedura jest zgodna z obowiązującą Konstytucją RP?

Według art. 123 ust. 1 Konstytucji RP ,,Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt ustawy za pilny, z wyjątkiem projektów ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejmu, Senatu oraz organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych, a także kodeksów." W związku z tym, że projekt przedstawiony przez Radę Ministrów dotyczył kodeksu cywilnego, to nie można było nadać mu klauzuli pilności. Skutkiem tego jest też wydłużenie terminu do rozpatrzenia go przez Senat - nie jak w trybie pilnym 14 dni, ale zgodnie z art. 121 ust. 2 Konstytucji - Senatowi przysługiwałby termin 30-dniowy. W związku z tym, że prace nad ustawą powinny toczyć się z zwykłym trybie ustawodawczym, przedstawiona procedura narusza zapisy Konstytucji.

W maju przeciwko Arturowi S. wszczęto postępowanie karne za popełnione przestępstwo, zaś po kilku tygodniach otrzymał on mandat poselski. Aby postępowanie karne mogło toczyć się dalej, prokurator wystąpił z wnioskiem do Sejmu o uchylenie immunitetu Arturowi S. Czy składając wniosek do Sejmu o uchylenie immunitetu posłowi, prokurator postąpił prawidłowo?

Jan M., w czasie pełnienia funkcji posła, został powołany na stanowisko sekretarza stanu w jednym z ministerstw. W lokalnych mediach natychmiast pojawiła się informacja negatywnie oceniająca osobę Jana M., zarzucająca mu sprawowanie jednocześnie dwóch stanowisk, mimo konstytucyjnego zakazu łączenia mandatu posła z między innymi stanowiskiem w administracji rządowej. Czy postawiony zarzut rzeczywiście jest zasadny?

Sejm RP uchwalił nowelizację kodeksu karnego, która przewidywała złagodzenie kar za występki. Ustawę Marszałek Sejmu przekazał Senatowi, który jednak negatywnie ustosunkował się do proponowanych zmian i podjął uchwałę o odrzuceniu jej w całości. Wówczas Sejm zwykłą większością głosów w obecności ustawowej liczby posłów odrzucił uchwałę Senatu, dzięki czemu ustawa nowelizująca kodeks karny została przekazana Prezydentowi RP do podpisu. Ten jednak wobec licznych zastrzeżeń odmówił jej podpisania i w trybie art. 122 ust. 5 Konstytucji przekazał ją Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Sejm ponownie uchwalił ustawę większością 3/5 głosów w obecności połowy ustawowej liczby posłów. Mimo tego Prezydent wciąż nie akceptował proponowanych zmian i mając nadzieję, że nie okażą się one zgodne z Konstytucją, zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie tej kwestii. Czy powyższa procedura jest zgodna z obowiązującą Konstytucją RP?

Kilka miesięcy po wyborach parlamentarnych niektórzy posłowie partii rządzącej postanowili zmienić przynależność partyjną i wstąpić do opozycji. Było to wynikiem znacznych rozbieżności między ich oczekiwaniami a rzeczywistą działalnością rządu, którego w takim wypadku nie mogli już dłużej popierać. Rząd obawiając się, że odejście posłów może zaszkodzić jego pracy, postanowił temu zapobiec. Rada Ministrów postanowiła więc znowelizować Regulamin Sejmu. Dodano do niego zapis, iż w celu zapewnienia większej stabilności i porządku w Sejmie, przynależność partyjna posła w chwili wyborów powinna zostać niezmieniona aż do końca kadencji. Czy takie działanie miało swoje podstawy w Konstytucji RP?

Pewien klub sejmowy zrzeszał 30 członków. Dotychczas wszyscy posłowie do niego należący głosowali jednomyślnie, prezentując takie samo stanowisko w różnych kwestiach. Jednak w pewnym głosowaniu 3 posłów tego klubu zagłosowało inaczej niż pozostała większość. Przewodniczący klubu stwierdził, iż posłowie naruszyli zasady solidarności i lojalność wobec wyborców, gdyż stanowisko zaprezentowane przez nich w tym głosowaniu było niezgodne z obietnicami wyborczymi ogłaszanymi przed wyborami parlamentarnymi. Władze klubu postanowiły więc wykluczyć z niego posłów. Czy uzasadnienie tej decyzji było słuszne?

Poseł Jan W. w czasie powrotu do domu autem spowodował wypadek drogowy, w którym ranne zostały 3 osoby. Świadkami tego zdarzenia byli funkcjonariusze Policji, którzy stacjonowali obok tego miejsca, wykonując rutynową kontrolę drogową. Zażądali oni od Jana W. by ten poddał się testowi na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Poseł jednak odmówił, zasłaniając się immunitetem, w związku z czym funkcjonariusze przewieźli go na posterunek, gdzie poddano go odpowiednim badaniom, z których wynikło, iż stężenie alkoholu we krwi posła było znaczne. Natychmiast powiadomiono o tym fakcie Marszałka Sejmu, który zdecydował o pociągnięciu posła Jana W. do odpowiedzialności karnej w związku z popełnionym czynem. Proszę ocenić przedstawioną sytuację pod kątem zgodności z przepisami Konstytucji RP.

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, po czym Marszałek tej izby przekazał ją Senatowi. Senat po zapoznaniu się z aktem postanowił dokonać kilku poprawek. Zmienił więc treść niektórych artykułów a ponadto dodał do ustawy jeden nowy rozdział, regulujący zdaniem Senatu istotne kwestie pominięte przez Sejm. Posłowie pomimo aprobaty dla zaproponowanych zmian mieli wątpliwości, czy Senat nie przekroczył przypadkiem swych kompetencji. Czy miało to rzeczywiście miejsce w przedstawionej sytuacji?