Kodeks postępowania karnego - Czynności procesowe

Ryszard L. został skazany przez Sąd Rejonowy w L. za popełnienie przestępstwa z art. 230 § 1 Kodeksu Karnego (płatna protekcja) na karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie Sąd warunkowo zawiesił na podstawie art. 69 § 1 - 4 Kodeksu Karnego w zw. z art. 70 § 1 Kodeksu Karnego na okres 2 lat.

Oskarżony, niezadowolony z wyroku, postanowił wnieść apelację. Po uzyskaniu wyroku wraz z uzasadnieniem, w ciągu 14 dni sporządził apelację do Sądu Okręgowego, za pośrednictwem Sądu Rejonowego. Przesłał ją za pośrednictwem poczty elektronicznej. Pismo to posiadało wskazanie autora pisma, jako oskarżonego, sygnaturę sprawy, datę, oraz uzasadnienie apelacji, wskazujące obrazę przepisów postępowania, której dopuścil się Sąd pierwszej instancji. Dokument ten został opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu zgodnie z wymogiem ustawy z dnia 18 września 2001 r o podpisie elektronicznym.

Czy oskarżony mógł wnieść apelację za pomocą poczty elektronicznej, jeżeli posiadał możliwość zlożenia pod nią bezpiecznego podpisu elektronicznego?

Oskarżony nie mógł wnieść apelacji za pomocą dokumentu elektronicznego, nawet jeżeli opatrzył go bezpiecznym podpisem elektronicznym.

Pomimo tego, że w art. 5 ust. 2 ustawy o podpisie elektronicznym wprowadzona została zasada równoważności, zgodnie z którą dokument elektroniczny opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu tej ustawy, wywołuje takie same skutki prawne jak dokument opatrzony podpisem własnoręcznym , to należy zauważyć, że jednak w przepisach szczególnych może istnieć zakaz w  co do stosowania tej formy wnoszenia pism, lub może występować brak uregulowań, regulujących ten problem, co jednoznacznie uniemożliwia stosowanie tej formy doręczania pism.

W sprawach regulowanych przez Kodeksu Postępowania Karnego, nie ma możliwości składania pism procesowych drogą elektroniczną, nawet jeżeli opatrzone będą one bezpiecznym podpisem elektronicznym, z powodu nieuregulowania prawnego tego problemu.

art. 116 Kodeksu Postępowania Karnego wskazuje jednoznacznie, że strony składają wnioski i inne oświadczenia na piśmie lub ustnie do protokołu.  Natomiast art. 119 § 1 pkt 4 Kodeksu Postępowania Karnego wskazuje, że pismo procesowe powinno zawierać podpis składającego pismo.

W związku z tym nie jest możliwe wnoszenie pism procesowych, jakim jest w końcu apelacja, w formie dokumentu elektronicznego, zawierającego nie własnoręczny podpis wnoszącego, a jedynie bezpieczny podpis elektroniczny.

Na tym samym stanowisku, stanął Sąd Najwyższy, w uzasadnieniu do postanowienia o odmowie przyjęcia uchwały z dnia 26 marca 2009 roku w sprawie I KPZ 39/08.

Grzegorz L. został oskarżony o popełnienie przestępstwa z art. 190 § 1 Kodeksu Karnego i dnia 20 marca 2008 roku skazany na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności. W trakcie trwania rozprawy, oskarżony twierdził, że jest osobą chorą psychicznie i w trakcie popełnienia zarzucanego mu czynu był niepoczytalny. Jednak w wyniku przeprowadzonych przez Sąd czynności okazało się, że oskarżony nie jest chory psychicznie, był w stanie rozpoznać konsekwencje swoich czynów i był poczytalny w trakcie popełniania czynu. Biegli, którzy badali oskarżonego stwierdzili jednak u niego lekki stopień upośledzenia umysłowego. Oskarżony w trakcie postępowania sądowego uczestniczył w nim osobiście, bez udziału obrońcy.

Dnia 30 marca 2008 roku, oskarżony złożył w placówce pocztowej przesyłkę poleconą, skierowaną do Sądu Rejonowego, w której znajdował się wniosek o wydanie pisemnego uzasadnienia wyroku i wniosek o przywrócenie terminu na podstawie art. 126 § 1 Kodeksu Postępowania Karnego, gdzie powodem niedotrzymania terminu była przyczyna niezależna od oskarżonego - jego upośledzenie umysłowe .

Sąd jednak, na podstawie art. 122 § 1 Kodeksu Postępowania Karnego stwierdził, że złożenie tego wniosku było już niemożliwe, dlatego, że można go było złożyć w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku - a czynność procesowa dokonana po upływie terminu zawitego jest bazskuteczna. Do tego stwierdził, że nie zachodzą przesłanki, wynikające z art. 126 § 1 Kodeksu Postępowania Karnego, implikujące możliwośc przywrócenia terminu, gdyż okoliczność na którą powołał się oskarżony, nie spelnia wymogów tego przepisu.

Czy Sąd postanowił słusznie?