ArsLege

W tym dokumencie znajdziesz

rozwiązanie, krok po kroku, ministerialnych zadań egzaminacyjnych z 2019 roku

komentarze i objaśnienia autorstwa doktora nauk prawnych

interaktywna formuła, ułatwiająca naukę

Nr kodu zdającego ……………………

Ministerstwo Sprawiedliwości

Departament Zawodów Prawniczych

PIERWSZY DZIEŃ EGZAMINU ADWOKACKIEGO

26 MARCA 2019 r.

CZĘŚĆ PIERWSZA EGZAMINU

zadanie z zakresu prawa karnego

Pouczenie:

Zadanie oznacza się indywidualnym kodem.
1. W przypadku rozwiązywania zadania w formie odręcznej, zdający wpisuje numer kodu na pierwszej stronie zadania i na każdej stronie pracy zawierającej rozwiązanie zadania.
2. W przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu sprzętu komputerowego, zdający wpisuje numer kodu na pierwszej stronie zadania (odręcznie) oraz w oknie aplikacji do zdawania egzaminów prawniczych, zgodnie z wyświetlonym komunikatem (numer kodu będzie automatycznie wstawiany na każdej stronie pracy).
Nie jest dopuszczalne w żadnym miejscu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania wpisanie własnego imienia i nazwiska ani też podpisanie się własnym imieniem i nazwiskiem.
Czas na rozwiązanie zadania wynosi 360 minut.
Zadanie z zakresu prawa karnego zawarte jest na 40 ponumerowanych stronach (łącznie ze stroną tytułową i informacją dla zdającego). W razie braku którejkolwiek ze stron, należy o tym niezwłocznie zawiadomić Komisję Egzaminacyjną.

INFORMACJA DLA ZDAJĄCEGO

Po zapoznaniu się z treścią zadania – opracowanymi na potrzeby egzaminu aktami sprawy karnej – proszę przygotować, jako adwokat Sandra Jasińska – obrońca oskarżonego Adriana Szmulewskiego, apelację od wydanego w sprawie wyroku, albo w przypadku uznania, że brak jest podstaw do jej wniesienia, proszę sporządzić opinię prawną – z uwzględnieniem interesu reprezentowanej strony.
Należy przyjąć, że:
1. we wszystkich pismach procesowych oraz protokołach, wyrokach i uzasadnieniu wyroku oraz innych dokumentach znajdują się własnoręczne podpisy uprawnionych osób;
2. w protokołach przesłuchań świadków i podejrzanego podano serię i numer dowodu osobistego przesłuchiwanych osób oraz ich PESEL; wskazano też organ, który wydał dowód osobisty;
3. w aktach znajduje się informacja z Krajowego Rejestru Karnego, z której wynika, że oskarżony Adrian Szmulewski nie był uprzednio karany;
4. pokrzywdzeni oraz Adrian Szmulewski zostali pouczeni w sposób właściwy, zgodny z przepisami, o swoich uprawnieniach oraz obowiązkach;
5. dane dotyczące miejsca zamieszkania oraz miejsca pracy świadków nie zostały zamieszczone w protokołach ich przesłuchania i protokole rozprawy; dane te zamieszczono w załącznikach do protokołów (art. 148a § 1 k.p.k.) i znajdują się one w odrębnym załączniku adresowym – załączonym do akt sprawy wyłącznie do wiadomości organu prowadzącego postępowanie;
6. w aktach znajduje się protokół przeszukania osoby, jej odzieży i podręcznych przedmiotów, sporządzony w dniu 14 lipca 2018 r. o godzinie 11.45 – z protokołu wynika, iż w toku przeszukania Adriana Szmulewskiego i jego podręcznych przedmiotów, w worku foliowym koloru niebieskiego, w którym Adrian Szmulewski przechowywał sprzedawaną odzież, znaleziono portfel materiałowy koloru granatowego, w którym ujawniono dowód osobisty i prawo jazdy Marcina Nowakowskiego, urodzonego 1 lutego 1997 r. w Brzezinach, zamieszkałego w Brzezinach przy ulicy Różanej 50 m. 14;
7. w aktach znajduje się protokół przeszukania użytkowanego przez Adriana Szmulewskiego garażu przy ulicy Reformackiej 48 w Brzezinach, sporządzony w dniu 14 lipca 2018 r. o godzinie 12.50 – z protokołu wynika, iż przeszukania pomieszczenia dokonano za zgodą Adriana Szmulewskiego i właścicielki garażu Genowefy Jackowskiej w obecności sąsiada Mariana Kowalskiego jako osoby przybranej przez funkcjonariuszy prowadzących czynność; w toku przeszukania garażu ujawniono samochód marki Honda Civic, pozbawiony numerów rejestracyjnych, o numerze VIN 1HGCM82631A234567, opisany w załączonym spisie i opisie rzeczy;
8. w aktach znajduje się protokół zatrzymania rzeczy w postaci portfela materiałowego sporządzony w dniu 14 lipca 2018 r. o godzinie 11.50;
9. w aktach znajduje się protokół zatrzymania rzeczy w postaci samochodu marki Honda Civic VIN 1HGCM82631A234567, sporządzony w dniu 14 lipca 2018 r. o godzinie 12.50 – z protokołu wynika, że samochód pozbawiony był tablic rejestracyjnych;
10. w aktach znajduje się protokół przeszukania altany numer 349 położonej w kompleksie Rodzinnych Ogródków Działkowych „Bratek” przy ulicy Kosmonautów 1 w Brzezinach, sporządzony w dniu 14 lipca 2018 r. o godzinie 13.50 – z protokołu wynika, iż zabezpieczenie wejścia do altany w postaci metalowego skobla z kłódką zostało wyłamane nieznanym narzędziem, a w toku przeszukania nie udało się zabezpieczyć żadnych śladów biologicznych, ani innych dowodów rzeczowych;
11. w aktach znajduje się wydruk z systemu CEPiK, z którego wynika, że ujawniony samochód marki Honda Civic o numerze VIN 1HGCM82631A234567, to należący do Marka Puławskiego pojazd o numerze rejestracyjnym ELW 56789 (rocznik 2012), którego kradzież zgłoszono w Koluszkach w dniu 9 lipca 2018 r.;
12. w aktach sprawy znajduje się postanowienie prowadzącego postępowanie przygotowawcze z dnia 24 lipca 2018 r. o powołaniu biegłego z zakresu wyceny mienia ruchomego w osobie Jana Jankowskiego oraz pisemna opinia tego biegłego z dnia 29 sierpnia 2018 r., z której wynika, że:
  - na dzień 13 lipca 2018 r. wartość rynkowa:
  - wiertarki marki Bosch model Easy Impact wynosiła 200 zł;
  - kombinerek marki Fiskars wynosiła 110 zł;
  - sekatora marki NWS wynosiła 25 zł;
  - 2 sztuk wódki marki „Wyborowa” w butelkach o pojemności 0,5 l wynosiła 50 zł;
  - portfela materiałowego w kolorze granatowym wynosiła 30 zł;
  - pojazdu marki Honda Civic o numerze rejestracyjnym ELW 56789 (rocznik 2012) na dzień 9 lipca 2018 r. wynosiła 32.500 zł;
13. w aktach sprawy znajduje się informacja z systemu teleinformatycznego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, uzyskana drogą elektroniczną, z której wynika, że Adrian Szmulewski nie posiada żadnego majątku ani źródeł dochodu oraz nie zakończono i nie prowadzi się wobec niego postępowań podatkowych;
14. Adrian Szmulewski został zaznajomiony z aktami postępowania przygotowawczego;
15. w stosownym terminie wydano postanowienie o zamknięciu dochodzenia.
Sporządzając apelację lub opinię, należy podpisać ją imieniem i nazwiskiem osoby, która – zgodnie z treścią zadania – powinna złożyć podpis pod tym pismem.
W przypadku sporządzenia apelacji należy przyjąć, że sądem odwoławczym jest Sąd Okręgowy w Łodzi, Wydział V Karny Odwoławczy, Plac Dąbrowskiego 5, 90-921 Łódź.
Data rozwiązania zadania winna wynikać z przedstawionego stanu faktycznego.

Sygn. akt Ds. 328.18

RSD 333/18

PROTOKÓŁ PRZYJĘCIA USTNEGO ZAWIADOMIENIA O PRZESTĘPSTWIE

I PRZESŁUCHANIA W CHARAKTERZE ŚWIADKA OSOBY ZAWIADAMIAJĄCEJ

Charakterystyka dokumentu

Organy ścigania otrzymują informacje o popełnieniu przestępstwa z bardzo różnorodnych źródeł. Mogą to być np. tzw. anonimy, informacje prasowe, wiedza pozyskana w trakcie działań operacyjnych, czy też, jak w zadanym przypadku, zawiadomienie złożone przez pokrzywdzonego. Ostatnia ze wskazanych jest podstawową i najczęstszą formą poinformowania organów ścigania o naruszeniu dobra prawnego.

Warto zasygnalizować, że zgodnie z dyspozycją art. 304 § 1 k.p.k. każdy, kto powziął informację o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, obowiązany jest do zawiadomienia o tym fakcie prokuratora lub Policji. Co ważne, obowiązek ten należy traktować w kategoriach zasad współżycia społecznego i moralności danej osoby, gdyż ustawodawca nie przewiduje sankcji natury prawnokarnej za jego niedopełnienie. Wyjątkiem od tej reguły jest grupa czynów zabronionych o bardzo dużym ciężarze gatunkowym, które ustawodawca wyszczególnił w art. 240 § 1 k.k. Odstąpienie od zawiadomienia

o przygotowaniu, usiłowaniu lub dokonaniu przestępstw ujętych w przywołanym przepisie, zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3. Oczywiście ustawodawca dopuścił pewne wyłączenia odpowiedzialności, a to:

1. kiedy pokrzywdzony nie zawiadomił o popełnieniu na jego szkodę danego przestępstwa;

2. jeśli groziłoby odpowiedzialnością karną dla samego zawiadamiającego lub jego najbliższych;

3. gdy wykaże się, że brak zawiadomienia wynika z uzasadnionego przypuszczenia, że organy ścigania wiedzą już o danym czynie.

Inaczej obowiązek zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego kształtuje się po stronie instytucji państwowych i samorządowych. Zgodnie z dyspozycją art. 304 § 2 k.p.k. mają one prawny obowiązek zawiadomienia organów ścigania o popełnieniu przestępstwa

w sytuacji, gdy powzięły te informacje w związku ze swoją działalnością. W szczególności będą to organy kontrolne, takie jak NIK czy organy kontroli skarbowej, jednak katalog tych instytucji nie jest zamknięty. Odpowiedzialność karna poszczególnych osób wynikająca
z niezawiadomienia o popełnieniu przestępstwa będzie mogła być w takim przypadku oparta o art. 231 k.k. albo, w zależności od typu czynu, w oparciu np. o przepisy art. 229 k.k. etc.

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa może przyjąć dwie formy- pisemną albo ustną (jak w przypadku zadania egzaminacyjnego). Zgodnie z art. 143 § 1 pkt 1 k.p.k. dla tej czynności wymagane jest spisanie protokołu, przy czym, zgodnie z dyspozycją art. 304a k.p.k., sporządza się wspólny protokół, obejmujący zarówno zawiadomienie

o popełnieniu przestępstwa, jak również zeznania zawiadamiającego, w którym może on również zawrzeć wniosek o ściganie. Ważnym elementem omawianego dokumentu pozostają wymagane prawem pouczenia, wynikające z art. 182, 183 i 185 k.p.k., 233 k.k. (fałszywe zeznania), czy też 304b k.p.k. (możliwość uzyskania na wniosek pokrzywdzonego potwierdzenia złożenia zawiadomienia). Zgodnie z założeniami egzaminacyjnymi, należy przyjąć, że pokrzywdzeni i oskarżony zostali prawidłowo pouczeni zarówno o obowiązkach, jak też uprawnieniach, które im przysługują.

Więcej...

Brzeziny, dnia 14 lipca 2018 r., godz. 10.50

Jan Zamojski

(imię i nazwisko osoby zawiadamiającej)

Na podstawie art. 304a k.p.k.

Prowadzący czynność: Maria Nowacka – aspirant Komendy Powiatowej Policji w Brzezinach,

Protokolant: protokołowano osobiście

na podstawie art. 177 § 1 k.p.k. i art. 143 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. przyjęła ustne zawiadomienie o przestępstwie i przesłuchała niżej wymienionego w charakterze świadka.

Tożsamość świadka stwierdziła na podstawie dowodu osobistego (seria i numer oraz organ, który go wydał). Świadka uprzedzono o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania (art. 233 § 1 k.k.), o odpowiedzialności za zawiadomienie o niepopełnionym przestępstwie lub za fałszywe oskarżenie (art. 238 k.k., art. 234 k.k.), co świadek potwierdza własnoręcznym podpisem (art. 190 k.p.k.):

Jan Zamojski

(podpis świadka)

Świadka pouczono również o uprawnieniach wynikających z art. 182, 183 i 185 k.p.k.

Świadek podał następujące dane osobowe:

Imię i nazwisko – Jan Zamojski;

Imiona rodziców – Władysław, Zdzisława;

Data i miejsce urodzenia – 18 listopada 1990 r., Brzeziny;

Dane dotyczące miejsca zamieszkania oraz miejsca pracy osoby przesłuchiwanej zamieszczono

w załączniku do protokołu (art. 148a § 1 k.p.k.).

Zajęcie – strażak;

Wykształcenie – średnie;

Karalność za fałszywe zeznania – nie karany;

Stosunek do stron – obcy.

Zostałem uprzedzony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i zeznaje, co następuje:

Chciałbym zgłosić, że w dniu

13 lipca 2018 r. ktoś włamał się do mojej altany numer 349 położonej w kompleksie Rodzinnych Ogródków Działkowych „Bratek” przy ulicy Kosmonautów 1 w Brzezinach.

Warto zwrócić uwagę na czas i miejsce popełnienia czynu zabronionego. Ma to fundamentalne znaczenie dla procesu karnego, m.in. z takich powodów:

1. Określenie obowiązującego w dniu popełnienia czynu stanu prawnego.

2. Pozwala na sprawdzenie, czy karalność czynu nie uległa przedawnieniu.

3. Umożliwia określenie właściwości miejscowej sądu

Więcej...

Tego dnia około godziny 20.45 udałem się na działkę. Podchodząc do altanki z daleka

już zobaczyłem, że ktoś z niej wybiega z dwiema dużymi torbami na zakupy. Mężczyzna ten skierował się biegiem w kierunku siatki od ulicy Kulczyńskiego i szybko ją przeskoczył. Wydaje mi się, że osoba ta przeskakując przez siatkę zahaczyła o nią i przewróciła się, lecz następnie wstała i odbiegła w nieznanym mi kierunku.

W związku z tym, że już się ściemniało, a mężczyzna nosił kaptur, nie jestem w stanie dokładnie go rozpoznać, ale chyba mógł to być niejaki „Szmul”.

Proszę zwrócić uwagę na brak kategorycznego stwierdzenia świadka.

Więcej...

Nie pamiętam jego nazwiska, ale znam go z widzenia – handluje ubraniami na rynku miejskim w Brzezinach. Ponadto, wielokrotnie słyszałem od kolegów, że „Szmul” robi różne lewe interesy, a „fanty” z włamań przechowuje w należącym do jego babci garażu przy ulicy Reformackiej. Po ucieczce „Szmula” wszedłem do altanki i zobaczyłem, że ukradziono z niej wiertarkę marki Bosch model Easy Impact, kombinerki marki Fiskars i sekator marki NWS. Były to narzędzia praktycznie nowe, kupiłem je wiosną tego roku. Ich wartość oceniam na około 500 zł. Ponadto, z altany zniknęły 2 półlitrowe butelki wódki marki Wyborowa, po które właśnie przyszedłem. Trzymałem je tam zawsze na tak zwaną „czarną godzinę”. Chciałbym dodać, że gdy podbiegłem do altany, od razu zauważyłem, że metalowy skobel z kłódką, który zabezpieczał wejście do domku, został wyłamany. Nie zadzwoniłem na Policję od razu po zdarzeniu, gdyż w dniu wczorajszym były imieniny mojej żony Małgorzaty i nie miałem na to czasu. Jestem w stanie rozpoznać i wskazać „Szmula”, a także miejsce, w którym zazwyczaj handluje na rynku.

To wszystko, co mam obecnie do zeznania.

Protokół niniejszy odczytano. Świadek stwierdził, że protokół jest zgodny z jego zeznaniami. Czynność zakończono w dniu 14 lipca 2018 r. o godz. 11.20.

Jan Zamojski Maria Nowacka

(podpis świadka) (podpis przesłuchującego)

Sygn. akt Ds. 328.18 Brzeziny, dnia 14 lipca 2018 r.

RSD 333/18

Aspirant Maria Nowacka

Komenda Powiatowa Policji w Brzezinach

Notatka urzędowa

Organy ścigania po otrzymaniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa zobowiązane są do niezwłocznego wydania postanowienia o wszczęciu albo odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia (art. 305 § 1 k.p.k.).

Należy zaznaczyć, że zdarza się, iż zawiadomienie nie uprawdopodabnia
w wystarczającym stopniu popełnienia czynu zabronionego, stąd też ustawodawca przewidując taką okoliczność, wprowadził w art. 307 k.p.k. przesłanki upoważniające do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego. W zadaniu egzaminacyjnym czynności

te przyjęły formę udania się funkcjonariuszy Policji wraz z pokrzywdzonym na miejsce,

w którym prawdopodobnie mogła przebywać osoba podejrzana o dokonanie czynu zabronionego (JESZCZE NIE PODEJRZANY). Miało to na celu sprawdzenie pewnych faktów, o których organy ścigania dowiedziały się od zawiadamiającego. Czynności sprawdzające w istocie poprzedzają rozpoczęcie postępowania karnego, a ich efektem powinno być wydanie postanowienia, o którym mowa powyżej w terminie 30 dni. Zaznaczyć należy, że jest to termin instrukcyjny, a jego niezachowanie nie wpływa na ważność czynności podjętych po jego upływie. Może to jednak uprawniać zawiadamiającego, do wniesienia zażalenia na bezczynność danego organu.

Notatka urzędowa może być ponadto wykorzystana jako dowód w postępowaniu karnym, czego przykładem jest zadanie egzaminacyjne. Trzeba w tym miejscu zasygnalizować, że może ona mieć znaczenie zarówno jako dowód z dokumentu, jak również, w uzasadnionych przypadkach, można przesłuchać jej autora na okoliczność treści w niej zawartych i okoliczności jej sporządzenia. Funkcjonariusz dokumentuje w niej czynności podejmowane w celu sprawdzenia czy doszło do popełniania czynu zabronionego. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 307 § 2 k.p.k. w postępowaniu sprawdzającym nie przeprowadza się dowodu z opinii biegłego, ani czynności wymagających spisania protokołu (z pewnymi wyjątkami, określonymi w art. 307 i 308 k.p.k.).

W dniu dzisiejszym o godzinie 10.50 do KPP w Brzezinach zgłosił się Jan Zamojski, PESEL 90111812354, który zgłosił podejrzenie popełnienia na jego szkodę przestępstwa włamania przez niejakiego „Szmula”. Pokrzywdzony nie był w stanie podać dokładnych personaliów „Szmula”, ale zadeklarował, że jest w stanie natychmiast go wskazać, gdyż zna go z widzenia. Jan Zamojski podał ponadto, że „Szmul” sprzedaje ubrania na rynku miejskim w Brzezinach. Wraz ze starszym sierżantem Mariuszem Koniecznym udaliśmy się niezwłocznie z pokrzywdzonym na Rynek Miejski przy ulicy Modrzewskiego 5A w Brzezinach. Jan Zamojski wskazał tam mężczyznę, którego zidentyfikował jako „Szmula”. Okazał się nim:

Adrian Szmulewski, pseudonim „Szmul”, s. Andrzeja, urodzony 24 grudnia 1991 r., zamieszkały przy ul. Łódzkiej 99 w Brzezinach, według oświadczenia nie karany.

W trakcie dokonywania czynności na stoisku prowadzonym przez Adriana Szmulewskiego ujawniono w dużym, foliowym worku materiałowy portfel koloru granatowego. W portfelu znaleziono dowód osobisty i prawo jazdy Marcina Nowakowskiego, urodzonego 1 lutego 1997 r. w Brzezinach, zamieszkałego w Brzezinach przy ul. Różanej 50 m. 14. Adrian Szmulewski stwierdził, że nie wie, skąd pochodzi ujawniony portfel. Zauważono ponadto, że ww. ma zabandażowaną nogę na wysokości lewego piszczela. Adrian Szmulewski wyjaśnił, że w dniu wczorajszym przewrócił się na nierównym chodniku. Ponadto potwierdził, że korzysta z garażu babci Genowefy Jackowskiej przy ulicy Reformackiej 48 w Brzezinach i udał się tam z nami dobrowolnie. Przy przeszukaniu garażu uczestniczyli także Genowefa Jackowska, według oświadczenia właścicielka garażu oraz jej sąsiad Marian Kowalski, wezwani w naszej obecności przez Adriana Szmulewskiego. W garażu ujawniono samochód marki Honda Civic, pozbawiony numerów rejestracyjnych. Po sprawdzeniu numeru VIN w ewidencji CEPiK, okazało się, że jest to należący do Marka Puławskiego pojazd o nr rejestracyjnym ELW 56789 (rocznik 2012), którego kradzież zgłoszono w Koluszkach w dniu 9 lipca 2018 r. Adrian Szmulewski został zatrzymany celem dokonania dalszych czynności.

Około godziny 13.50 do KPP w Brzezinach zgłosił się niewzywany pokrzywdzony Marcin Nowakowski w celu złożenia zawiadomienia o popełnieniu na jego szkodę przestępstwa kradzieży portfela wraz z dowodem osobistym i prawem jazdy. Na tym czynności zakończono.

Maria Nowacka

(podpis policjanta)

Sygn. akt Ds. 328.18 Brzeziny, dnia 14 lipca 2018 r.

RSD 333/18

P R O T O K Ó Ł Z A T R Z Y M A N I A O S O B Y

Zatrzymanie osoby polega na krótkotrwałym pozbawieniu jej wolności. Wyróżnia się dwie kategorie zatrzymania, tj. procesowe i nieprocesowe (wynikające np. w uprawnień funkcjonariuszy Policji, o których mowa w ustawach szczególnych). Tzw. zatrzymanie procesowe regulują przepisy k.p.k., w których przewidziano 3 formy dokonywania tej czynności:

1. ujęcie sprawcy czynu zabronionego na gorącym uczynku, bądź też pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeśli zachodzi obawa ukrycia się sprawcy lub nie można ustalić jej tożsamości (art. 243 § 1 k.p.k.). Taka postać omawianej czynności często nazywana jest „zatrzymaniem obywatelskim”. Ważne są tutaj dwa elementy, tj. stopień prawdopodobieństwa, że zatrzymywana osoba popełniła przestępstwo musi w zasadzie graniczyć z pewnością, a także, w przypadku pościgu za sprawcą, musi istnieć ciągłość czasowa pomiędzy czynem sprawcy a pościgiem. W § 2 przywołanego przepisu ustawodawca obliguje osobę zatrzymującą do niezwłocznego przekazania zatrzymanego funkcjonariuszom Policji.

2. zatrzymanie właściwe ustawodawca unormował przepisami art. 244 k.p.k. W § 1 przywołanej regulacji wskazano, że Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym. Wskazać należy, że ustawodawca zdecydował się wprowadzić w tym przypadku zapis o osobie podejrzanej, a więc takiej, wobec której podejrzewa się popełnienie danego czynu zabronionego, jednak nie mającej jeszcze przedstawionych zarzutów, a w konsekwencji nie posiadającej uprawnień procesowych przysługujących podejrzanemu. Ponadto sformułowanie „uzasadnione przypuszczenie” ma zdecydowanie szersze znaczenie, niż „wysokie prawdopodobieństwo”, wymagane chociażby w kontekście stosowania środków zapobiegawczych. W zadanym przykładzie, zgodnie z treścią protokołu zatrzymania, to właśnie art. 244 § 1 k.p.k. stanowił podstawę zatrzymania. Wydaje się jednak, że u podstaw faktycznych wcale nie leżało zawiadomienie o włamaniu do altany działkowej, ale odnalezienie pojazdu figurującego w rejestrach jako skradziony oraz portfela z dokumentami innej osoby. Ważne jest, że ten rodzaj zatrzymania procesowego wymaga zaistnienia dodatkowych przesłanek, tj. obawy ucieczki lub ukrycia się osoby podejrzanej albo zatarcia śladów etc. To właśnie ostatnia z wymienionych była podstawą do dokonania omawianej czynności procesowej w zadaniu egzaminacyjnym.

3. zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie w celu wykonania czynności procesowej jest zazwyczaj konsekwencją niewykonywania przez osobę podejrzaną (albo już podejrzanego) obowiązków procesowych. W zależności od etapu postępowania czynność taką zarządza sąd albo prokurator, a dokonuje jej Policja. Ta forma zatrzymania uregulowana została przepisami art. 75 § 2 k.p.k. i art. 247 k.p.k. i została przewidziana w trzech przypadkach, tj.:

a. istnieje uzasadniona obawa, że dana osoba prawidłowo wezwana nie stawi się celem wykonania czynności z jej udziałem;

b. zachodzi konieczność zastosowania wobec takiej osoby środka zapobiegawczego bez zbędnej zwłoki;

c. istnieje ryzyko, że podejrzany (osoba podejrzana) będzie w bezprawny sposób utrudniać postępowanie.

Jednym z najważniejszych elementów związanych z zatrzymaniem jest pouczenie zatrzymanego o przyczynach zatrzymania i przysługujących mu prawach. Do głównych z nich należy zaliczyć, zgodnie z treścią art. 244 § 2 k.p.k.:

1. prawo do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Polega to na tym, że na żądanie zatrzymanego należy umożliwić mu, w dostępnej w danej chwili formie, kontakt ze wskazanymi wyżej osobami, a także bezpośrednią rozmowę. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, zgodnie z art. 245 § 1 k.p.k., zatrzymujący może zastrzec, że przy rozmowie takiej będzie on obecny;

2. prawo do skorzystania z pomocy tłumacza, jeśli nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim;

3. prawo dostępu do pierwszej pomocy medycznej;

4. prawo do złożenia oświadczenia albo odmowy jego złożenia;

5. prawo do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania;

Ponadto zatrzymanemu przysługują także inne uprawnienia, m.in.:

1. prawo do poinformowaniu o zatrzymaniu określonych osób lub podmiotów;

2. prawo do złożenia zażalenia na zasadności i legalności zatrzymania.

W obecnym stanie prawnym, zatrzymanie może trwać maksymalnie 72 godziny, na co składają się dwa okresy:

1. 48 godzin, w trakcie których zatrzymany musi być przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania;

2. 24 godziny od przekazania go do dyspozycji sądu, w ciągu których należy doręczyć zatrzymanemu postanowienie sądu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania;

Okresy te nie ulegają sumowaniu, co oznacza, że jeśli zatrzymany zostanie przekazany do dyspozycji sądu już godzinę po zatrzymaniu, to od tego momentu konieczne jest, aby doręczyć mu stosowne postanowienie w ciągu 24 godzin.

Zatrzymany, zgodnie z treścią art. 248 k.p.k., musi zostać natychmiast zwolniony, gdy:

1. ustała przyczyna zatrzymania- w zadaniu egzaminacyjnym mamy do czynienia z tą przesłanką, podejrzany po dokonaniu czynności z jego udziałem (przedstawienie zarzutów) został zwolniony;

2. upłynął termin zatrzymania- zgodnie z przedstawionymi wyżej uwagami;

3. na polecenie sądu lub prokuratora;

Zgodnie z treścią art. 246 § 1 k.p.k. zatrzymany ma prawo do wniesienia zażalenia na zatrzymanie. Zażalenie przekazywane jest niezwłocznie do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania lub prowadzonego postępowania. Przedmiotem zażalenia jest zbadanie zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania.

Adriana Szmulewskiego godz. 13.25 w dniu 14 lipca 2018 r. (imię i nazwisko osoby zatrzymanej, godzina zatrzymania)

Na podstawie: 244 § 1 k.p.k.

Brzeziny,

(miejsce czynności – adres lub inne określenie miejsca zatrzymania)

Aspirant Maria Nowacka z Komendy Powiatowej Policji w Brzezinach

(stopień, imię i nazwisko – nazwa jednostki Policji)

zatrzymał Adriana Szmulewskiego,

s. Andrzeja i Joanny z d. Kowalskiej;

ur. 24 grudnia 1991 r. w Brzezinach,

zamieszkałego w Brzezinach przy ulicy Łódzkiej 99,

zajęcie – handlarz na targowisku miejskim,

tożsamość zatrzymanego ustalono na podstawie dowodu osobistego (wskazano)

wydanego przez Prezydenta Miasta Łodzi,

Przyczyna zatrzymania – osoba podejrzana w sprawie o czyny z art. 278 § 1 k.k. i art. 279 § 1 k.k.

Oświadczenie osoby zatrzymanej

Pouczony o przysługujących mi uprawnieniach – art. 247 § 4, 245, 246 § 1 i 2, 248 § 1 i 2, 612 § 2

k.p.k. oświadczam;

Nie wnoszę zażalenia, nie chcę, aby kogoś zawiadamiano o moim zatrzymaniu.

Oświadczenie osoby w związku z zatrzymaniem: Wiem, w jakiej sprawie zostałem zatrzymany. Samochód marki Honda Civic nie należy do mnie, przechowuję go dla kolegi. Nie wiem, dlaczego pojazd ten nie ma numerów rejestracyjnych, nie wiedziałem, że był kradziony. Ja nie ukradłem ani tego samochodu, ani portfela. Nie wiem, skąd ten portfel wziął się na moim stoisku. Nic mi nie wiadomo na temat włamania do altany Jana Zamojskiego. Mnie tam nie było, ja nigdzie się nie włamywałem.

Oświadczenie zatrzymanego o stanie zdrowia: Jestem zdrowy. Zatrzymany nie był badany przez lekarza.

Nie zgłoszono zarzutów do treści protokołu.

Czynność zakończono o godz. 13.40 w dniu 14 lipca 2018 r.

Protokół osobiście odczytałem

asp. Maria Nowacka Adrian Szmulewski

(podpis policjanta) (podpis osoby zatrzymanej)

Kopię niniejszego protokołu otrzymałem (podpis osoby zatrzymanej: Adrian Szmulewski).

Zatrzymanego Adriana Szmulewskiego zwolniono w dniu 14 lipca 2018 r. o godz. 18.20 po dokonaniu czynności (poz. książki zatrzymań – 190/18).

asp. Maria Nowacka