II SA/Po 404/14
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2014-08-18Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Elwira Brychcy /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Kwiecińska Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy (spr.) Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant St. sekretarz sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 sierpnia 2014 r. sprawy ze skarg J. K. i L. K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] lutego 2014r. Nr [...] w przedmiocie odmowy wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oddala skargi
Uzasadnienie
Prezydent Miasta decyzją z [...] października 2013 r. na podstawie art. 2 pkt 8, art. 6a ust. 1 pkt 2b i ust. 3, art. 7d, art., 20 ust. 1 i 2 oraz art. 22 ust 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) oraz §47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454) odmówił wprowadzenia w ewidencji gruntów i budynków, prowadzonej dla nieruchomości położonych w P., zmiany danych ewidencyjnych wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod numerem, polegającej na zmianie granic i pól powierzchni działek ewidencyjnych nr [...] na arkuszu mapy [...] w obrębie Ś., dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgi wieczyste nr [...] i nr [...].
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia organ I instancji wskazał, że Spółka A złożyła 10 lipca 2013 r. w Miejskim Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej wniosek o przyjęcie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...] dotyczącego aktualizacji ewidencji gruntów.
Z uwagi na zaistniałe wątpliwości co do możliwości aktualizacji danych ewidencyjnych na podstawie przedłożonych przez Spółkę dokumentów, organ 22 lipca 2013 r. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wykazania w operacie ewidencji gruntów i budynków zmian wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...].
W ramach tego postępowania została zgromadzona dokumentacja geodezyjna dotycząca działek nr [...] położonych na arkuszu mapy nr [...], obręb Ś. i poczyniono ustalenia stanu faktycznego prawnego dotyczące tych nieruchomości.
W opinii z 9 lipca 2013 r. sporządzonej przez geodetę B. B. działającego w imieniu wnioskującej Spółki w ramach opracowania geodezyjnego stwierdzono, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...], a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy [...]".
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, iż z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Organ I instancji w uzasadnieniu decyzji wskazał, że dokumenty będące wynikiem przedłożonego opracowania geodezyjnego i kartograficznego nie mogą stanowić podstawy zmian danych ewidencyjnych, gdyż opracowanie geodezyjne i kartograficzne nie może stanowić podstawy do zmiany granic i powierzchni nieruchomości.
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł B.B. działający w imieniu U. K. i L. K. oraz radca prawny E.H. reprezentująca J. K. Pełnomocnik J. K zarzuca zaskarżonej decyzji naruszenia prawa materialnego oraz przepisów postępowania administracyjnego, w sposób mający istotny wpływ na wynik postępowania i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i wydanie rozstrzygnięcia orzekającego co do istoty sprawy na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego bądź o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji na podstawie art. 138 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z [...] lutego 2014r. na podstawie art. 138 §1 pkt 1 kpa w zw. z art. 7b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) utrzymał zaskarżona decyzję organu I instancji w mocy.
W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, że sposób i tryb wprowadzania zmian do operatu ewidencji gruntów i budynków regulują przepisy art. 22 i 23 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) zwanego dalej rozporządzeniem.
Dnia 31 grudnia 2013 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków, a zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o przepisy rozporządzenia obowiązującego w dacie jej wydania.
Przepis art. 22 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy stanowi, że ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie. Przedmiotowy rejestr publiczny jest jednolitym dla kraju, systematycznie aktualizowanym zbiorem informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych i prawnych władających tymi gruntami. Przepis art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, że ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące między innymi gruntów - ich położenia, granic i powierzchni.
Zgodnie z § 44 pkt 2 rozporządzenia, starosta zobowiązany jest do utrzymania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Stosownie do § 45 ust. 1 rozporządzenia aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych.
W świetle art. 23 ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne za zmiany udokumentowane należy uznać przede wszystkim zmiany wynikające z przesłanych staroście odpisów decyzji i orzeczeń sądowych oraz aktów notarialnych. Powyższe dokumenty i akty normatywne wymienione zostały w § 46 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia, jako dokumenty stanowiące podstawę zmian. Natomiast w § 46 ust. 2 pkt 2-4 rozporządzenia prawodawca przesądził ponadto, że zmiany mogą wynikać także z opracowań geodezyjnych i kartograficznych przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych, z dokumentacji architektoniczno-budowlanej oraz ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.
Zgodnie z § 47 ust. 1 rozporządzenia aktualizacji operatu ewidencyjnego dokonuje się niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów określających zmiany danych ewidencyjnych. W myśl § 47 ust. 3 powołanego aktu prawnego w przypadku, gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych dowodów, starosta przeprowadza w sprawie tej aktualizacji postępowanie administracyjne lub stosuje art. 22 ust. 3 ustawy, który stanowi, że na żądanie starosty właściciele i władający nieruchomościami są obowiązani dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzania zmian w ewidencji gruntów i budynków.
Z akt sprawy będących w posiadaniu organu odwoławczego wynika, że 22 lipca 2013 r. organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencyjnym wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...].
Z analizy dokumentów zgromadzonych na potrzeby niniejszego postępowania wynika, że dla działki nr [...] o pow. [...] ha prowadzona jest księga wieczysta [...] w której jako właściciel wpisane jest Miasto, natomiast dla działki nr [...] o pow. [...] ha prowadzona jest księga wieczysta [...], w której jako właściciele ujawnieni są: H. G. - w udziale stanowiącym 7/140 części, U. K. - w udziale 27/70 części, J. K. - w udziale 7/140 części, L. K. - w udziale 65/140 części oraz Z. K. - w udziale 7/140 części. Obie ww. nieruchomości są zabudowane jednym budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, wzniesionym na początku dwudziestego wieku.
Z wykazu zmian gruntowych z 1964 r. wynika, że obecna działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parceli [...] o pow. [...] ha, natomiast działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parcelom [...] o łącznej powierzchni [...] ha. Z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Dokumentacja zebrana w sprawie potwierdza, że budynek usytuowany przy ul. [...] został wzniesiony w całości na nieruchomości stanowiącej obecnie działkę nr [...]. Dowodem na to są szkice z katastru gruntowego z 7 grudnia 1889 r. i z 27 lipca 1905 r.
W dniu 10 lipca 2013 r. Spółka A złożyła wniosek o przyjęcie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...]. Celem pracy była "aktualizacja ewidencji gruntów i budynków - potwierdzenie lub wykluczenie zajęcia działki nr [...] budynkiem istniejącym". Praca została wykonana na zlecenie współwłaścicieli działki nr [...] U. K. i L. K.
W opinii z 9 lipca 2013 r. sporządzonej przez geodetę B. B. działającego w imieniu spółki w ramach opracowania geodezyjnego stwierdzono, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...] a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy B".
W wykazie zmian danych ewidencyjnych wykonawca opracowania wykazał zwiększenie powierzchni działki nr [...] o 50 m2 , natomiast na mapie uzupełniającej wykazał zmianę granicy działki [...] zwiększając jej powierzchnię o grunt stanowiący działkę nr [...]. Zmiana ta spowodowała przesunięcie lokalizacji działki [...], która znalazła się w granicach działki nr [...], zajętej pod ulicę [...]. W konsekwencji dokonanych zmian nastąpiła zmiana dotychczasowego przebiegu granic przedmiotowych działek oraz zmniejszenie powierzchni działki [...] Przy czym wykazem zmian danych ewidencyjnych nie można dokonywać zmiany przebiegu granicy.
W tym miejscu organ odwoławczy zwrócił uwagę na zapis zawarty w § 36 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków,
Jest okolicznością bezsporną, że dokumentacja geodezyjna powstała w ramach przedmiotowej pracy nie została sporządzona na potrzeby któregokolwiek z postępowań wymienionych w powyższym przepisie. Jeżeli zaś praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy, to wyniki tej pracy nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu tych granic.
Ponadto z opracowania geodezyjnego sporządzonego przez wykonawcę wynika, że nie zachował on procedury obowiązującej przy ustalaniu przebiegu granicy. W myśl § 38 ust. 1 rozporządzenia o czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wykonawca zawiadamia wszystkich właścicieli oraz użytkowników wieczystych tych działek lub osoby władające tymi działkami na zasadach samoistnego posiadania. Ponadto z czynności ustalenia przebiegu granic należy sporządzić protokół.
Zmiana granic i powierzchni działek ewidencyjnych dotyczy stanów własnościowych. Zatem zmian w ewidencji gruntów w zakresie przebiegu granic dokonuje się tylko na podstawie dokumentów urzędowych. Mogą nimi być wpisy w księgach wieczystych, prawomocne orzeczenie sądowe, akty notarialne, ostateczne decyzje administracyjne, czy dyspozycje zawarte w aktach normatywnych.
W odwołaniu od zaskarżonej decyzji odwołujący wskazują, że aktualizacja ewidencji to również "korygowanie błędów i omyłek jeżeli tylko to pozostaje w zgodzie ze stanem prawnym, który ewidencja ma odzwierciedlać a nie tworzyć".
Ponadto z akt sprawy wynika że L.K. (współwłaściciel działki [...]) wystąpił do sądu o zasiedzenie działki nr [...] stanowiącej własność Miasta, albowiem należący do niego budynek usytuowany na działce nr [...] zajmuje działkę [...]. Sąd Rejonowy postanowieniem z 30 stycznia 2013 r. sygn. akt. V Ns 442/12 zawiesił postępowanie w sprawie wniosku L. K. o zasiedzenie z powodu śmierci jednego z uczestników postępowania. Wprowadzenie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków w sytuacji, gdy organ posiada informację o toczącym się postępowaniu przed sądem powszechnym w sprawie o zasiedzenie nieruchomości będącej przedmiotem dokonywanych zmian, stanowiłoby naruszenie prawa.
Mając na względzie opisany stan faktyczny i prawny organ II instancji nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, co oznacza, że uznaje za prawidłowe, zarówno pod względem formalnym jak i merytorycznym rozstrzygnięcie podjęte przez Prezydenta Miasta.
Skargę na powyższa decyzję wnieśli J. K. reprezentowany przez r.pr. E. H. oraz L. K. reprezentowany przez r.pr. M.S. Pierwszy skarżący domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji organu odwoławczego oraz decyzji organu I instancji i zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przepisów prawa procesowego mających wpływ na wynik sprawy:
- naruszenie § 36 pkt 6 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38 poz. 454 ze zm. przez błędną wykładnię prawa materialnego zakresie, w jakim WINGiK uznał, że dokumentacja geodezyjna, przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzona przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków, nie pozwala na skorygowanie istniejącej w ewidencji oczywistej omyłki w zakresie przebiegu granic nieruchomości;
- naruszenie § 36 pkt 8 rozporządzenia przez jego niezastosowanie w zakresie w jakim organ II instancji nie uwzględnił pomiarów sporządzonych w ramach opracowania geodezyjnego jako podstawy umożliwiającej skorygowanie istniejącej w ewidencji oczywistej pomyłki w zakresie przebiegu granic nieruchomości;
- naruszenie § 37 ust. 1 rozporządzenia przez jego niezastosowanie w zakresie w jakim WINGiK dysponując opracowaniem geodezyjnym, które budzi uzasadnione wątpliwości co do prawidłowości odzwierciedlonych w ewidencji granic między działkami nr [...] nie podjął czynności zmierzających do ustalenia właściwego przebiegu granic między nieruchomościami;
- naruszenie § 44 pkt 2 oraz § 46 ust. 1 i 2 rozporządzenia przez błędną wykładnię prawa materialnego i przyjęcie, jakoby w niniejszej sprawie nie zachodziła możliwość aktualizacji danych w ewidencji gruntów i budynków a tym samym utrzymywanie ewidencji w stanie nieaktualnym;
- naruszenie art. 7 kpa w związku z art. 77 § 1 i 80 kpa, poprzez ich wadliwe zastosowanie, w szczególności przez niedokonanie wszechstronnej oceny okoliczności stanu faktycznego na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, co doprowadziło w konsekwencji do przyjęcia, że okoliczności dowodzone przez Skarżącego nie zostały udowodnione;
- naruszenie art. 8 kpa w związku z art. 11 kpa i art. 107 § 3 kpa, poprzez ich wadliwe zastosowanie i prowadzenie przez organ II instancji postępowania w sposób nierzetelny, z pominięciem należytego wyjaśnienia zasadności przesłanek, którymi organ kierował się przy załatwieniu sprawy, w tym przyczyn dla których odmówił wiarygodności dokumentom złożonym do akt w postępowaniu w postaci Opracowania sporządzonego przez B. B.
Skarżący L. K. reprezentowany przez r.pr. M. S., wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, albowiem nie zachodzi potrzeba prowadzenia postępowania wyjaśniającego ani w całości ani w znacznej części i wniósł o przekazanie sprawy organowi II instancji do ponownego rozpoznania. Na wstępie uzasadnienia pełnomocnik skarżącego podał, że skarżący pozostaje od kilku lat w sporze sądowym z gminą o prawo własności działki gruntu o powierzchni 69 m2 stanowiącego działkę nr [...] mającej swoja księgę wieczystą.
Skarżący zakwestionował stanowisko organów, że przeprowadzone w sprawie opracowanie geodezyjne i kartograficzne nie może stanowić podstawy do zmian granic i powierzchni nieruchomości oraz że jeżeli praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy, to jej wyniki nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu tych granic. Jeżeli zaś praca geodezyjna nie miała na celu ustalenie przebiegu granic, to jej wyniki nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu granicy. Skarżący podniósł, że organ I jak i II instancji nie odniósł się do zarzutów odwołania. Od wielu bowiem lat skarżący domaga się aktualizacji danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Żąda więc od organów administracji geodezyjnej i kartograficznej dokonania czynności – aktualizacji operatu ewidencyjnego - o których mowa w §45 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia. Skarżący podkreślał, że organy obu instancji przyznały, iż dane zawarte w operacie ewidencyjnym są błędne i jednocześnie niezgodne ze stanem faktycznym. W konsekwencji skarżący żąda wdrożenia instytucji uregulowanej w § 45 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Zmierza więc do przywrócenia w operacie ewidencyjnym stanu pierwotnego, zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym.
Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargi odwołując się do argumentacji z uzasadnienia swojej decyzji wniósł o ich oddalenie.
Na rozprawie pełnomocnicy skarżących oraz organu podtrzymali swoje stanowiska wyrażone w skargach i pismach procesowych oraz jak w odpowiedzi na skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że z uwagi na żądanie skarżących Sąd dokonuje jedynie kontroli zaskarżonych decyzji pod względem zgodności z prawem, a nie jest sądem merytorycznym rozstrzygającym o żądaniu stron (żądanie aktualizacji ewidencji zgodnie z przedłożonym opracowaniem geodezyjnym nr [...]).
Zaskarżoną decyzją utrzymano w mocy decyzję organu I instancji odmawiającą wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków polegających na zmianie granic i pól powierzchni działek ewidencyjnych nr [...], na arkuszu mapy [...]w obrębie Ś. w P. W ocenie Sądu zaskarżona decyzja jest prawidłowa, została wydana po właściwie przeprowadzonym postępowaniu, w którym ustalono stan faktyczny, który Sąd podziela i przyjmuje za własny.
Na wstępie należy stwierdzić, że ewidencja gruntów i budynków stanowi rejestr obejmujący aktualizowane informacje o gruntach, budynkach, ich właścicielach oraz osobach fizycznych i prawnych nimi władającymi.
Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowią przepisy ustawy z 17 maja 1989r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.), zwana dalej "ustawą". Aktualizacji danych zawartych w ewidencji starosta dokonuje bądź z urzędu bądź na wniosek uprawnionych podmiotów po przedłożeniu dokumentów uzasadniających potrzebę aktualizacji. W świetle art. 23 ustawy za zmiany udokumentowane należy uznać zmiany wynikające z przesłanych staroście odpisów decyzji i orzeczeń sądowych oraz aktów notarialnych. Dokumenty te, które uzasadniają wprowadzenie zmian z urzędu wymienia § 46 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454 ze zm.) zdane dalej "rozporządzeniem".
Z akt sprawy wynika, że na skutek przedłożonych dokumentów organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencyjnym wynikających z opracowania geodezyjnego [...].
Prawidłowo ustaliły organy, że z wykazu zmian gruntowych z 1964 r. wynika, że obecna działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parceli [...] o pow. [...] ha, natomiast działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parcelom [...] o łącznej powierzchni [...] ha. Nadto z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Dokumentacja zebrana w sprawie potwierdza, że budynek usytuowany przy ul. [...] został wzniesiony w całości na nieruchomości stanowiącej obecnie działkę nr [...]. Dowodem na to są szkice z katastru gruntowego z 7 grudnia 1889 r. i z 27 lipca 1905 r.
Z przedłożonego opracowania geodezyjnego wynika natomiast, że celem pracy była "aktualizacja ewidencji gruntów i budynków - potwierdzenie lub wykluczenie zajęcia działki nr [...] budynkiem istniejącym". Stwierdzono w nim, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...], a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy [...]". W wykazie zmian danych ewidencyjnych wykonawca opracowania wykazał zwiększenie powierzchni działki nr [...] o 50 m², natomiast na mapie uzupełniającej wykazał zmianę granicy działki [...] zwiększając jej powierzchnię o grunt stanowiący działkę nr [...]. Zmiana ta spowodowała przesunięcie lokalizacji działki [...], która znalazła się w granicach działki nr [...], zajętej pod ulicę [...]. W konsekwencji dokonanych zmian nastąpiła zmiana dotychczasowego przebiegu granic przedmiotowych działek oraz zmniejszenie powierzchni działki [...].
Zgodnie z §36 rozporządzenia przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzonej:
1) w postępowaniu rozgraniczeniowym,
2) w celu podziału nieruchomości,
3) w postępowaniu scaleniowym i wymiany gruntów,
4) w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości,
5) na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej,
6) przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków,
7) przez Straż Graniczną, jeżeli dokumentacja ta określa przebieg granic państwa z dokładnością odpowiednią dla ewidencji,
8) w wyniku geodezyjnego pomiaru sytuacyjnego istniejących lub wznowionych znaków granicznych albo wyznaczonych punktów granicznych.
Słusznie przyjął organ administracji, że bezspornie dokumentacja przedłożona w sprawie nie powstała na potrzeby któregokolwiek z wyżej wymienionych postępowań. Jeżeli praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy przedmiotach działek, to wyniki tej pracy nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu ich granic.
Nadto zasadnie wskazał, organ administracji, że przy sporządzaniu opracowania geodezyjnego nie zachowano procedury wymaganej przy ustalaniu przebiegu granic działek. Wbrew regułom §38 rozporządzenia nie powiadomiono wszystkich właścicieli działek – Miasta - o czynnościach podjętych w celu ustalania przebiegu granic, nie sporządzono także protokołu z przeprowadzonych czynności.
Słusznie podkreśla organ administracji, że zmiana granic i powierzchni działek ewidencyjnych dotyczy stanów własnościowych, zatem zmian w ewidencji w zakresie przebiegu tych granic dokonuje się tylko na podstawie dokumentów urzędowych, uzyskanych w toku postępowań wyszczególnionych w rozporządzeniu.
Należy bowiem podkreślić, iż regulując zasady prowadzenia ewidencji gruntów i budynków oraz zasady wymiany danych ewidencyjnych, przepisy rozporządzenia posługują się kategorią aktualizacji operatu ewidencyjnego poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do danych ewidencyjnych. Aktualizacja taka nastąpić może z urzędu lub na wniosek (§ 45 ust. 1, § 46 ust. 1 rozporządzenia). Zgodnie z postanowieniami § 46 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia podstawę wprowadzenia zmian stanowić może również zmiana wynikająca z opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian ewidencyjnych. Oznacza to, że w pojęciu "aktualizacji" ewidencji gruntów i budynków mieści się także usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów bazy danych ewidencyjnych. Tym niemniej czym innym jest prostowanie błędnych wpisów w ewidencji, mających charakter oczywistych (w świetle złożonych dokumentów) pomyłek, a czym innym merytoryczne ustalanie przez organ prowadzący ewidencję m.in. przebiegu granic pomiędzy sąsiadującymi działkami. W niniejszej sprawie Sąd przychyla się do stanowiska, że postępowanie mające na celu aktualizację operatu ewidencyjnego ma charakter rejestrowy, czyli wtórny względem zdarzeń prawnych, z których wynikają zmiany danych podlegających ujawnieniu w ewidencji ( wyr. NSA z 30 września 2011r., I OSK 1628/10, LEX 964687). W razie powstania sporu, co do przebiegu granic działek ewidencyjnych powinno najpierw dojść do rozstrzygnięcia takiego sporu w drodze odpowiedniego postępowania, a dopiero potem do ujawnienia zapadłego w takim procesie wyroku w operacie ewidencyjnym. Aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje bowiem poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Dokonuje się jej niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów określających zmiany danych ewidencyjnych. Dokumenty, na podstawie których dokonuje się tego rodzaju aktualizacji - jak już wspomniano - określone zostały w § 46 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków i jest to między innymi prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczne decyzje administracyjne, akty normatywne, akty notarialne, czy opracowania geodezyjne i kartograficzne przyjęte do państwowego zasoby geodezyjnego i kartograficznego zawierające wykaz zmian danych ewidencyjnych.
Aktualizacja to wymiana danych ewidencyjnych polegająca na wprowadzeniu nowych informacji wynikających z dokumentów źródłowych, o których mowa w powyższym § rozporządzenia. W pojęciu aktualizacji mieści się również usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów znajdujących się w bazie danych ewidencyjnych, ale tylko takich, które maja charakter oczywistych – w świetle złożonych dokumentów – pomyłek (wyr. WSA w Białymstoku z 10 sierpnia 2010r., II SA/Bk 272/10, LEX 744481).
Przedłożone w sprawie opracowanie geodezyjne powyższych warunków nie spełnia. W niniejszej sprawie żądania skarżących nie zostały, zatem poparte żadnymi, wymaganymi przez prawo dokumentami, które mogłyby uzasadniać dokonanie zmian w zakresie powierzchni działek i ich granic.
Należy też podzielić stanowisko organu odwoławczego, wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie, że rejestracyjny charakter ewidencji gruntów wyklucza prowadzenie postępowania, w którym rozstrzygane są spory dotyczące przebiegu granic i pól działek ewidencyjnych. Organy ewidencyjne rejestrują bowiem jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające. Nie mogą natomiast samodzielnie rozstrzygać o prawach do gruntów oraz przebiegu granic (por. wyr. WSA w Krakowie z 16 kwietnia 2008r., III SA/Kr 119/08. LEX 510289)..
Co więcej z akt sprawy wynika, że toczy się postępowanie przed sądem powszechnym w sprawie o zasiedzenie nieruchomości będącej przedmiotem dokonywanych zmian. Zatem spełnienie żądania skarżących tym bardziej stanowiłoby naruszenie prawa.
Nietrafny jest także zarzut naruszenia przez organ odwoławczy art. 107 § 3 kpa. W decyzji ostatecznej organ odwoławczy odniósł się bowiem do wszystkich zarzutów skarżących zgłoszonych w odwołaniu.
Nadto w świetle przepisu art. 134 ustawy z 30 sierpnia 2002r - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r. poz. 270 ze zm.) Sąd nie dopatrzył się naruszeń przepisów postępowania skutkujących uchyleniem zaskarżonej decyzji, czy decyzji organu I instancji.
Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 151 powyższej ustawy oddalił obie skargi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Elwira Brychcy /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Kwiecińska Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy (spr.) Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant St. sekretarz sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 sierpnia 2014 r. sprawy ze skarg J. K. i L. K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] lutego 2014r. Nr [...] w przedmiocie odmowy wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oddala skargi
Uzasadnienie
Prezydent Miasta decyzją z [...] października 2013 r. na podstawie art. 2 pkt 8, art. 6a ust. 1 pkt 2b i ust. 3, art. 7d, art., 20 ust. 1 i 2 oraz art. 22 ust 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) oraz §47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454) odmówił wprowadzenia w ewidencji gruntów i budynków, prowadzonej dla nieruchomości położonych w P., zmiany danych ewidencyjnych wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod numerem, polegającej na zmianie granic i pól powierzchni działek ewidencyjnych nr [...] na arkuszu mapy [...] w obrębie Ś., dla których Sąd Rejonowy prowadzi księgi wieczyste nr [...] i nr [...].
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia organ I instancji wskazał, że Spółka A złożyła 10 lipca 2013 r. w Miejskim Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej wniosek o przyjęcie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...] dotyczącego aktualizacji ewidencji gruntów.
Z uwagi na zaistniałe wątpliwości co do możliwości aktualizacji danych ewidencyjnych na podstawie przedłożonych przez Spółkę dokumentów, organ 22 lipca 2013 r. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wykazania w operacie ewidencji gruntów i budynków zmian wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...].
W ramach tego postępowania została zgromadzona dokumentacja geodezyjna dotycząca działek nr [...] położonych na arkuszu mapy nr [...], obręb Ś. i poczyniono ustalenia stanu faktycznego prawnego dotyczące tych nieruchomości.
W opinii z 9 lipca 2013 r. sporządzonej przez geodetę B. B. działającego w imieniu wnioskującej Spółki w ramach opracowania geodezyjnego stwierdzono, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...], a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy [...]".
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, iż z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Organ I instancji w uzasadnieniu decyzji wskazał, że dokumenty będące wynikiem przedłożonego opracowania geodezyjnego i kartograficznego nie mogą stanowić podstawy zmian danych ewidencyjnych, gdyż opracowanie geodezyjne i kartograficzne nie może stanowić podstawy do zmiany granic i powierzchni nieruchomości.
Odwołanie od powyższej decyzji wniósł B.B. działający w imieniu U. K. i L. K. oraz radca prawny E.H. reprezentująca J. K. Pełnomocnik J. K zarzuca zaskarżonej decyzji naruszenia prawa materialnego oraz przepisów postępowania administracyjnego, w sposób mający istotny wpływ na wynik postępowania i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i wydanie rozstrzygnięcia orzekającego co do istoty sprawy na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego bądź o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji na podstawie art. 138 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego decyzją z [...] lutego 2014r. na podstawie art. 138 §1 pkt 1 kpa w zw. z art. 7b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) utrzymał zaskarżona decyzję organu I instancji w mocy.
W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, że sposób i tryb wprowadzania zmian do operatu ewidencji gruntów i budynków regulują przepisy art. 22 i 23 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) zwanego dalej rozporządzeniem.
Dnia 31 grudnia 2013 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków, a zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o przepisy rozporządzenia obowiązującego w dacie jej wydania.
Przepis art. 22 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy stanowi, że ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie. Przedmiotowy rejestr publiczny jest jednolitym dla kraju, systematycznie aktualizowanym zbiorem informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych i prawnych władających tymi gruntami. Przepis art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, że ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące między innymi gruntów - ich położenia, granic i powierzchni.
Zgodnie z § 44 pkt 2 rozporządzenia, starosta zobowiązany jest do utrzymania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Stosownie do § 45 ust. 1 rozporządzenia aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych.
W świetle art. 23 ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne za zmiany udokumentowane należy uznać przede wszystkim zmiany wynikające z przesłanych staroście odpisów decyzji i orzeczeń sądowych oraz aktów notarialnych. Powyższe dokumenty i akty normatywne wymienione zostały w § 46 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia, jako dokumenty stanowiące podstawę zmian. Natomiast w § 46 ust. 2 pkt 2-4 rozporządzenia prawodawca przesądził ponadto, że zmiany mogą wynikać także z opracowań geodezyjnych i kartograficznych przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych, z dokumentacji architektoniczno-budowlanej oraz ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów.
Zgodnie z § 47 ust. 1 rozporządzenia aktualizacji operatu ewidencyjnego dokonuje się niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów określających zmiany danych ewidencyjnych. W myśl § 47 ust. 3 powołanego aktu prawnego w przypadku, gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych dowodów, starosta przeprowadza w sprawie tej aktualizacji postępowanie administracyjne lub stosuje art. 22 ust. 3 ustawy, który stanowi, że na żądanie starosty właściciele i władający nieruchomościami są obowiązani dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzania zmian w ewidencji gruntów i budynków.
Z akt sprawy będących w posiadaniu organu odwoławczego wynika, że 22 lipca 2013 r. organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencyjnym wynikających z opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...].
Z analizy dokumentów zgromadzonych na potrzeby niniejszego postępowania wynika, że dla działki nr [...] o pow. [...] ha prowadzona jest księga wieczysta [...] w której jako właściciel wpisane jest Miasto, natomiast dla działki nr [...] o pow. [...] ha prowadzona jest księga wieczysta [...], w której jako właściciele ujawnieni są: H. G. - w udziale stanowiącym 7/140 części, U. K. - w udziale 27/70 części, J. K. - w udziale 7/140 części, L. K. - w udziale 65/140 części oraz Z. K. - w udziale 7/140 części. Obie ww. nieruchomości są zabudowane jednym budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, wzniesionym na początku dwudziestego wieku.
Z wykazu zmian gruntowych z 1964 r. wynika, że obecna działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parceli [...] o pow. [...] ha, natomiast działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parcelom [...] o łącznej powierzchni [...] ha. Z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Dokumentacja zebrana w sprawie potwierdza, że budynek usytuowany przy ul. [...] został wzniesiony w całości na nieruchomości stanowiącej obecnie działkę nr [...]. Dowodem na to są szkice z katastru gruntowego z 7 grudnia 1889 r. i z 27 lipca 1905 r.
W dniu 10 lipca 2013 r. Spółka A złożyła wniosek o przyjęcie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opracowania geodezyjnego zarejestrowanego pod nr [...]. Celem pracy była "aktualizacja ewidencji gruntów i budynków - potwierdzenie lub wykluczenie zajęcia działki nr [...] budynkiem istniejącym". Praca została wykonana na zlecenie współwłaścicieli działki nr [...] U. K. i L. K.
W opinii z 9 lipca 2013 r. sporządzonej przez geodetę B. B. działającego w imieniu spółki w ramach opracowania geodezyjnego stwierdzono, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...] a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy B".
W wykazie zmian danych ewidencyjnych wykonawca opracowania wykazał zwiększenie powierzchni działki nr [...] o 50 m2 , natomiast na mapie uzupełniającej wykazał zmianę granicy działki [...] zwiększając jej powierzchnię o grunt stanowiący działkę nr [...]. Zmiana ta spowodowała przesunięcie lokalizacji działki [...], która znalazła się w granicach działki nr [...], zajętej pod ulicę [...]. W konsekwencji dokonanych zmian nastąpiła zmiana dotychczasowego przebiegu granic przedmiotowych działek oraz zmniejszenie powierzchni działki [...] Przy czym wykazem zmian danych ewidencyjnych nie można dokonywać zmiany przebiegu granicy.
W tym miejscu organ odwoławczy zwrócił uwagę na zapis zawarty w § 36 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków,
Jest okolicznością bezsporną, że dokumentacja geodezyjna powstała w ramach przedmiotowej pracy nie została sporządzona na potrzeby któregokolwiek z postępowań wymienionych w powyższym przepisie. Jeżeli zaś praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy, to wyniki tej pracy nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu tych granic.
Ponadto z opracowania geodezyjnego sporządzonego przez wykonawcę wynika, że nie zachował on procedury obowiązującej przy ustalaniu przebiegu granicy. W myśl § 38 ust. 1 rozporządzenia o czynnościach podjętych w celu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wykonawca zawiadamia wszystkich właścicieli oraz użytkowników wieczystych tych działek lub osoby władające tymi działkami na zasadach samoistnego posiadania. Ponadto z czynności ustalenia przebiegu granic należy sporządzić protokół.
Zmiana granic i powierzchni działek ewidencyjnych dotyczy stanów własnościowych. Zatem zmian w ewidencji gruntów w zakresie przebiegu granic dokonuje się tylko na podstawie dokumentów urzędowych. Mogą nimi być wpisy w księgach wieczystych, prawomocne orzeczenie sądowe, akty notarialne, ostateczne decyzje administracyjne, czy dyspozycje zawarte w aktach normatywnych.
W odwołaniu od zaskarżonej decyzji odwołujący wskazują, że aktualizacja ewidencji to również "korygowanie błędów i omyłek jeżeli tylko to pozostaje w zgodzie ze stanem prawnym, który ewidencja ma odzwierciedlać a nie tworzyć".
Ponadto z akt sprawy wynika że L.K. (współwłaściciel działki [...]) wystąpił do sądu o zasiedzenie działki nr [...] stanowiącej własność Miasta, albowiem należący do niego budynek usytuowany na działce nr [...] zajmuje działkę [...]. Sąd Rejonowy postanowieniem z 30 stycznia 2013 r. sygn. akt. V Ns 442/12 zawiesił postępowanie w sprawie wniosku L. K. o zasiedzenie z powodu śmierci jednego z uczestników postępowania. Wprowadzenie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków w sytuacji, gdy organ posiada informację o toczącym się postępowaniu przed sądem powszechnym w sprawie o zasiedzenie nieruchomości będącej przedmiotem dokonywanych zmian, stanowiłoby naruszenie prawa.
Mając na względzie opisany stan faktyczny i prawny organ II instancji nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, co oznacza, że uznaje za prawidłowe, zarówno pod względem formalnym jak i merytorycznym rozstrzygnięcie podjęte przez Prezydenta Miasta.
Skargę na powyższa decyzję wnieśli J. K. reprezentowany przez r.pr. E. H. oraz L. K. reprezentowany przez r.pr. M.S. Pierwszy skarżący domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji organu odwoławczego oraz decyzji organu I instancji i zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przepisów prawa procesowego mających wpływ na wynik sprawy:
- naruszenie § 36 pkt 6 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. nr 38 poz. 454 ze zm. przez błędną wykładnię prawa materialnego zakresie, w jakim WINGiK uznał, że dokumentacja geodezyjna, przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzona przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków, nie pozwala na skorygowanie istniejącej w ewidencji oczywistej omyłki w zakresie przebiegu granic nieruchomości;
- naruszenie § 36 pkt 8 rozporządzenia przez jego niezastosowanie w zakresie w jakim organ II instancji nie uwzględnił pomiarów sporządzonych w ramach opracowania geodezyjnego jako podstawy umożliwiającej skorygowanie istniejącej w ewidencji oczywistej pomyłki w zakresie przebiegu granic nieruchomości;
- naruszenie § 37 ust. 1 rozporządzenia przez jego niezastosowanie w zakresie w jakim WINGiK dysponując opracowaniem geodezyjnym, które budzi uzasadnione wątpliwości co do prawidłowości odzwierciedlonych w ewidencji granic między działkami nr [...] nie podjął czynności zmierzających do ustalenia właściwego przebiegu granic między nieruchomościami;
- naruszenie § 44 pkt 2 oraz § 46 ust. 1 i 2 rozporządzenia przez błędną wykładnię prawa materialnego i przyjęcie, jakoby w niniejszej sprawie nie zachodziła możliwość aktualizacji danych w ewidencji gruntów i budynków a tym samym utrzymywanie ewidencji w stanie nieaktualnym;
- naruszenie art. 7 kpa w związku z art. 77 § 1 i 80 kpa, poprzez ich wadliwe zastosowanie, w szczególności przez niedokonanie wszechstronnej oceny okoliczności stanu faktycznego na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, co doprowadziło w konsekwencji do przyjęcia, że okoliczności dowodzone przez Skarżącego nie zostały udowodnione;
- naruszenie art. 8 kpa w związku z art. 11 kpa i art. 107 § 3 kpa, poprzez ich wadliwe zastosowanie i prowadzenie przez organ II instancji postępowania w sposób nierzetelny, z pominięciem należytego wyjaśnienia zasadności przesłanek, którymi organ kierował się przy załatwieniu sprawy, w tym przyczyn dla których odmówił wiarygodności dokumentom złożonym do akt w postępowaniu w postaci Opracowania sporządzonego przez B. B.
Skarżący L. K. reprezentowany przez r.pr. M. S., wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, albowiem nie zachodzi potrzeba prowadzenia postępowania wyjaśniającego ani w całości ani w znacznej części i wniósł o przekazanie sprawy organowi II instancji do ponownego rozpoznania. Na wstępie uzasadnienia pełnomocnik skarżącego podał, że skarżący pozostaje od kilku lat w sporze sądowym z gminą o prawo własności działki gruntu o powierzchni 69 m2 stanowiącego działkę nr [...] mającej swoja księgę wieczystą.
Skarżący zakwestionował stanowisko organów, że przeprowadzone w sprawie opracowanie geodezyjne i kartograficzne nie może stanowić podstawy do zmian granic i powierzchni nieruchomości oraz że jeżeli praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy, to jej wyniki nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu tych granic. Jeżeli zaś praca geodezyjna nie miała na celu ustalenie przebiegu granic, to jej wyniki nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu granicy. Skarżący podniósł, że organ I jak i II instancji nie odniósł się do zarzutów odwołania. Od wielu bowiem lat skarżący domaga się aktualizacji danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Żąda więc od organów administracji geodezyjnej i kartograficznej dokonania czynności – aktualizacji operatu ewidencyjnego - o których mowa w §45 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia. Skarżący podkreślał, że organy obu instancji przyznały, iż dane zawarte w operacie ewidencyjnym są błędne i jednocześnie niezgodne ze stanem faktycznym. W konsekwencji skarżący żąda wdrożenia instytucji uregulowanej w § 45 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Zmierza więc do przywrócenia w operacie ewidencyjnym stanu pierwotnego, zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym.
Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargi odwołując się do argumentacji z uzasadnienia swojej decyzji wniósł o ich oddalenie.
Na rozprawie pełnomocnicy skarżących oraz organu podtrzymali swoje stanowiska wyrażone w skargach i pismach procesowych oraz jak w odpowiedzi na skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że z uwagi na żądanie skarżących Sąd dokonuje jedynie kontroli zaskarżonych decyzji pod względem zgodności z prawem, a nie jest sądem merytorycznym rozstrzygającym o żądaniu stron (żądanie aktualizacji ewidencji zgodnie z przedłożonym opracowaniem geodezyjnym nr [...]).
Zaskarżoną decyzją utrzymano w mocy decyzję organu I instancji odmawiającą wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków polegających na zmianie granic i pól powierzchni działek ewidencyjnych nr [...], na arkuszu mapy [...]w obrębie Ś. w P. W ocenie Sądu zaskarżona decyzja jest prawidłowa, została wydana po właściwie przeprowadzonym postępowaniu, w którym ustalono stan faktyczny, który Sąd podziela i przyjmuje za własny.
Na wstępie należy stwierdzić, że ewidencja gruntów i budynków stanowi rejestr obejmujący aktualizowane informacje o gruntach, budynkach, ich właścicielach oraz osobach fizycznych i prawnych nimi władającymi.
Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowią przepisy ustawy z 17 maja 1989r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.), zwana dalej "ustawą". Aktualizacji danych zawartych w ewidencji starosta dokonuje bądź z urzędu bądź na wniosek uprawnionych podmiotów po przedłożeniu dokumentów uzasadniających potrzebę aktualizacji. W świetle art. 23 ustawy za zmiany udokumentowane należy uznać zmiany wynikające z przesłanych staroście odpisów decyzji i orzeczeń sądowych oraz aktów notarialnych. Dokumenty te, które uzasadniają wprowadzenie zmian z urzędu wymienia § 46 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454 ze zm.) zdane dalej "rozporządzeniem".
Z akt sprawy wynika, że na skutek przedłożonych dokumentów organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencyjnym wynikających z opracowania geodezyjnego [...].
Prawidłowo ustaliły organy, że z wykazu zmian gruntowych z 1964 r. wynika, że obecna działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parceli [...] o pow. [...] ha, natomiast działka nr [...] o pow. [...] ha odpowiadała parcelom [...] o łącznej powierzchni [...] ha. Nadto z zebranych w sprawie dokumentów wynika, że przy zakładaniu ewidencji gruntów i budynków nie zachowano należytej staranności przy wykazaniu przebiegu granic działek ewidencyjnych nr [...], które nie korelują z danymi z katastru gruntowego. Dokumentacja zebrana w sprawie potwierdza, że budynek usytuowany przy ul. [...] został wzniesiony w całości na nieruchomości stanowiącej obecnie działkę nr [...]. Dowodem na to są szkice z katastru gruntowego z 7 grudnia 1889 r. i z 27 lipca 1905 r.
Z przedłożonego opracowania geodezyjnego wynika natomiast, że celem pracy była "aktualizacja ewidencji gruntów i budynków - potwierdzenie lub wykluczenie zajęcia działki nr [...] budynkiem istniejącym". Stwierdzono w nim, że "budynek przy ul. [...] w P. zlokalizowany jest tylko i wyłącznie na działce ewidencyjnej nr [...], a działka nr [...] jest częścią terenu samej ulicy [...]". W wykazie zmian danych ewidencyjnych wykonawca opracowania wykazał zwiększenie powierzchni działki nr [...] o 50 m², natomiast na mapie uzupełniającej wykazał zmianę granicy działki [...] zwiększając jej powierzchnię o grunt stanowiący działkę nr [...]. Zmiana ta spowodowała przesunięcie lokalizacji działki [...], która znalazła się w granicach działki nr [...], zajętej pod ulicę [...]. W konsekwencji dokonanych zmian nastąpiła zmiana dotychczasowego przebiegu granic przedmiotowych działek oraz zmniejszenie powierzchni działki [...].
Zgodnie z §36 rozporządzenia przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego sporządzonej:
1) w postępowaniu rozgraniczeniowym,
2) w celu podziału nieruchomości,
3) w postępowaniu scaleniowym i wymiany gruntów,
4) w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości,
5) na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej,
6) przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków,
7) przez Straż Graniczną, jeżeli dokumentacja ta określa przebieg granic państwa z dokładnością odpowiednią dla ewidencji,
8) w wyniku geodezyjnego pomiaru sytuacyjnego istniejących lub wznowionych znaków granicznych albo wyznaczonych punktów granicznych.
Słusznie przyjął organ administracji, że bezspornie dokumentacja przedłożona w sprawie nie powstała na potrzeby któregokolwiek z wyżej wymienionych postępowań. Jeżeli praca geodezyjna nie miała na celu ustalenia przebiegu granicy przedmiotach działek, to wyniki tej pracy nie mogą skutkować zmianą dotychczasowego przebiegu ich granic.
Nadto zasadnie wskazał, organ administracji, że przy sporządzaniu opracowania geodezyjnego nie zachowano procedury wymaganej przy ustalaniu przebiegu granic działek. Wbrew regułom §38 rozporządzenia nie powiadomiono wszystkich właścicieli działek – Miasta - o czynnościach podjętych w celu ustalania przebiegu granic, nie sporządzono także protokołu z przeprowadzonych czynności.
Słusznie podkreśla organ administracji, że zmiana granic i powierzchni działek ewidencyjnych dotyczy stanów własnościowych, zatem zmian w ewidencji w zakresie przebiegu tych granic dokonuje się tylko na podstawie dokumentów urzędowych, uzyskanych w toku postępowań wyszczególnionych w rozporządzeniu.
Należy bowiem podkreślić, iż regulując zasady prowadzenia ewidencji gruntów i budynków oraz zasady wymiany danych ewidencyjnych, przepisy rozporządzenia posługują się kategorią aktualizacji operatu ewidencyjnego poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do danych ewidencyjnych. Aktualizacja taka nastąpić może z urzędu lub na wniosek (§ 45 ust. 1, § 46 ust. 1 rozporządzenia). Zgodnie z postanowieniami § 46 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia podstawę wprowadzenia zmian stanowić może również zmiana wynikająca z opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian ewidencyjnych. Oznacza to, że w pojęciu "aktualizacji" ewidencji gruntów i budynków mieści się także usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów bazy danych ewidencyjnych. Tym niemniej czym innym jest prostowanie błędnych wpisów w ewidencji, mających charakter oczywistych (w świetle złożonych dokumentów) pomyłek, a czym innym merytoryczne ustalanie przez organ prowadzący ewidencję m.in. przebiegu granic pomiędzy sąsiadującymi działkami. W niniejszej sprawie Sąd przychyla się do stanowiska, że postępowanie mające na celu aktualizację operatu ewidencyjnego ma charakter rejestrowy, czyli wtórny względem zdarzeń prawnych, z których wynikają zmiany danych podlegających ujawnieniu w ewidencji ( wyr. NSA z 30 września 2011r., I OSK 1628/10, LEX 964687). W razie powstania sporu, co do przebiegu granic działek ewidencyjnych powinno najpierw dojść do rozstrzygnięcia takiego sporu w drodze odpowiedniego postępowania, a dopiero potem do ujawnienia zapadłego w takim procesie wyroku w operacie ewidencyjnym. Aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje bowiem poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Dokonuje się jej niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów określających zmiany danych ewidencyjnych. Dokumenty, na podstawie których dokonuje się tego rodzaju aktualizacji - jak już wspomniano - określone zostały w § 46 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków i jest to między innymi prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczne decyzje administracyjne, akty normatywne, akty notarialne, czy opracowania geodezyjne i kartograficzne przyjęte do państwowego zasoby geodezyjnego i kartograficznego zawierające wykaz zmian danych ewidencyjnych.
Aktualizacja to wymiana danych ewidencyjnych polegająca na wprowadzeniu nowych informacji wynikających z dokumentów źródłowych, o których mowa w powyższym § rozporządzenia. W pojęciu aktualizacji mieści się również usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów znajdujących się w bazie danych ewidencyjnych, ale tylko takich, które maja charakter oczywistych – w świetle złożonych dokumentów – pomyłek (wyr. WSA w Białymstoku z 10 sierpnia 2010r., II SA/Bk 272/10, LEX 744481).
Przedłożone w sprawie opracowanie geodezyjne powyższych warunków nie spełnia. W niniejszej sprawie żądania skarżących nie zostały, zatem poparte żadnymi, wymaganymi przez prawo dokumentami, które mogłyby uzasadniać dokonanie zmian w zakresie powierzchni działek i ich granic.
Należy też podzielić stanowisko organu odwoławczego, wielokrotnie wyrażone w orzecznictwie, że rejestracyjny charakter ewidencji gruntów wyklucza prowadzenie postępowania, w którym rozstrzygane są spory dotyczące przebiegu granic i pól działek ewidencyjnych. Organy ewidencyjne rejestrują bowiem jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające. Nie mogą natomiast samodzielnie rozstrzygać o prawach do gruntów oraz przebiegu granic (por. wyr. WSA w Krakowie z 16 kwietnia 2008r., III SA/Kr 119/08. LEX 510289)..
Co więcej z akt sprawy wynika, że toczy się postępowanie przed sądem powszechnym w sprawie o zasiedzenie nieruchomości będącej przedmiotem dokonywanych zmian. Zatem spełnienie żądania skarżących tym bardziej stanowiłoby naruszenie prawa.
Nietrafny jest także zarzut naruszenia przez organ odwoławczy art. 107 § 3 kpa. W decyzji ostatecznej organ odwoławczy odniósł się bowiem do wszystkich zarzutów skarżących zgłoszonych w odwołaniu.
Nadto w świetle przepisu art. 134 ustawy z 30 sierpnia 2002r - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r. poz. 270 ze zm.) Sąd nie dopatrzył się naruszeń przepisów postępowania skutkujących uchyleniem zaskarżonej decyzji, czy decyzji organu I instancji.
Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 151 powyższej ustawy oddalił obie skargi.
