III SA/Po 1739/13

Uzasadnienie

Starosta K. decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 71 ust. 1 i ust. 2, art. 72 ust. 1 i art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.), § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów ( Dz .U. z 2007 r., Nr 186, poz. 1322 ze zm.), § 7 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. z 20007 r., Nr 137, poz. 968 ze zm.) oraz art. 104 k.p.a., po rozpatrzeniu wniosku A. M. o rejestrację pojazdu marki Scania 113, jako samochodu specjalnego, odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu, jako samochodu specjalnego i dokonał rejestracji pojazdu, jako samochodu ciężarowego (kod 06), podrodzaj - pojemnik (kod 04), przeznaczenie - betoniarka (kod. 201).

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że A. M. wnioskiem z dnia [...] listopada 2012 r. wystąpił do Starosty K. o rejestrację pojazdu marki Scania 113, jako samochodu specjalnego. Do wniosku dołączył, m.in. fakturę VAT [...] , z [...] października 2012 r, dotyczącą sprzedaży przez "X" D. A. nabywcy PHU "Y" A. M. samochodu Scania 113 HL.[...], nr podwozia [...], zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym z dnia 10 listopada 2012r., w którym w rubryce rodzaj pojazdu wpisano samochód specjalny, załącznik do ww. zaświadczenia zawierający opis dokonanych w pojeździe zmian, w którym wskazano na zmiany polegające na zamontowaniu pojemnika betoniarki, ocenę techniczną nr [...] z dnia [...] listopada 2012 oraz w uzupełnieniu wniosku, dotychczasowy dowód rejestracyjny, z którego wynika, że przedmiotowy pojazd, którego poprzednim właścicielem był "Z" S.A. Oddział w G. Filia S., był zarejestrowany, jako samochód ciężarowy z przeznaczeniem do przewodu ładunków innych. Organ ustalił, zgodnie z klasyfikacją pojazdów, stanowiącą załącznik nr 4 do ww. rozporządzenia, że przedmiotowy pojazd klasyfikuje się, jako samochód ciężarowy, podrodzaj - pojemnik, przeznaczenie - betoniarka. Organ wskazał, że pismem z dnia [...] listopada 2012 r. zwrócił się do Instytutu Transportu Samochodowego w W., jako jednostki upoważnionej do przeprowadzania badań homologacyjnych, o udzielenie informacji dotyczącej sklasyfikowania, zgodnie z katalogiem ITS, ww. pojazdu. Instytut w piśmie z dnia [...] stycznia 2013 r. potwierdził, że samochód ciężarowy - pojazd - pojemnik – betoniarka, będący przedmiotem zapytania, nie mieści się w definicji pojazdu specjalnego, zawartej w art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym. Jednocześnie nie istnieją inne przepisy rangi ustawowej, ani przepisy wykonawcze, dotyczące homologacji, rejestracji lub badań technicznych, które pozwalałyby na uznanie wskazanego pojazdu za pojazd specjalny. Instytut zwrócił także uwagę, że należy uwzględnić definicję betoniarki, wynikającą ze słownika języka polskiego, według której jest ona samochodem ciężarowym o nadwoziu przystosowanym do przewożenia mieszkanki betonowej. Przedmiotowy pojazd jest wyposażony w podstawowe urządzenie określające jego konstrukcyjne przeznaczenie, tj. pojemnik obrotowy przeznaczony do przewozu płynnego betonu. Obracanie pojemnika ma na celu tylko dostarczenie towaru w odpowiednim stanie i nie jest funkcją specjalną. Wyklucza to wspomniany pojazd z kręgu pojazdów objętych definicją z art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym. Ponadto, przeznaczenie do wykonywania specjalnej funkcji powoduje konieczność dostosowania nadwozia tego pojazdu lub posiadania specjalnego wyposażenia. Nie jest specjalnym wyposażeniem obrotowy pojemnik zapobiegający uszkodzeniu ładunku. Organ powołując się na stanowisko przedstawione w ww. opinii, uznał, że przedmiotowy pojazd nie może być uznany za przeznaczony do wykonywania specjalnej funkcji. Organ wskazał także, że zarówno w dokumentach homologacyjnych, danych producenta pojazdu, katalogu marek i typów pojazdu, jak i innych wiarygodnych publikacjach i dokumentach, brak informacji, że pojazd taki jest samochodem specjalnym. Organ dokonując oceny przedłożonego przez stronę oświadczenia z dnia [...] listopada 2012 r. o dokonaniu zmian konstrukcyjnych w pojedzie marki Scania 113 oraz załączonego do zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu opisu zmian dokonanych w pojeździe uznał, że brak jest podstaw do sklasyfikowania przedmiotowego pojazdu, jako samochodu specjalnego.

A. M. w odwołaniu od powyższej decyzji zarzucił organowi naruszenie art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym, rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 1214/2007 z dnia 20 września 2007 r. zmieniającego załącznik I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. UE L 286 z 31 października 2007 r.).

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] września 2013r., nr [...], wydaną na podstawie art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994r. o Samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. Nr 79, poz. 856 z 2001 r. ze zm.) i art., 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) w zw. z art. 2 pkt 36 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że przedmiotowy pojazd nie spełnia żadnej ze wskazanych w art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym przesłanek pozytywnych, stąd nie może zostać zarejestrowany, jako pojazd specjalny; przeznaczony jest bowiem do przewozu ładunków, nie zaś do wykonywania funkcji specjalnych. Odnosząc się do zawartego w zaświadczeniu diagnosty stwierdzenia, że betoniarka jest wyposażona w urządzenie podające beton, organ stwierdził, że nie można z tego wywodzić, że przez to pojazd jest przystosowany do specjalnej funkcji, w rozumieniu art. 2 pkt 36 ustawy. Urządzenia podające są związane z przewożonym ładunkiem i mają je również inne pojazdy zaliczone do ciężarowych, np. przeznaczone do przewożenia bitumu, cementu luzem, wozy asenizacyjne. Organ wyjaśnił, że specjalizacja pojazdu do przewożenia określonego ładunku, nie jest tożsama z przystosowaniem pojazdu do pełnienia specjalnej funkcji. Odnosząc się do zarzutu strony dotyczącego naruszenia rozporządzenia Komisji (WE) nr 1214/2007 z dnia 20 września 2007 r., organ wskazał, że zawarta w tym akcie nomenklatura i klasyfikacja pojazdów służy wspólnym taryfom celnym i nie ma przeniesienia na klasyfikację rodzajów pojazdów stosowaną w dowodach rejestracyjnych pojazdów lub równoważnych dokumentach. Ponadto, "pojazd specjalnego przeznaczenia", to nie to samo, co "pojazd specjalny", w rozumieniu przepisów o rejestracji pojazdów. Przepisy dotyczące rejestracji pojazdów nie przewidują rodzaju pojazdu "specjalnego przeznaczenia", przewidują natomiast podział pojazdów według przeznaczenia (z wyjątkiem specjalnych), ze względu na ich specjalizacje (tabela nr 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury, np. cysterna przeznaczona do przewozu paliw płynnych, furgon do przewozu mebli, pojemnik – betoniarka, ale to pojazdy nienależące do rodzaju "specjalny".

A. M. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu i domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji i orzeczenie o rejestracji pojazdu, jako samochodu specjalnego, zarzucił naruszenie art. 2 pkt 26 Prawa o ruchu drogowym i rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27.09.2003r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach, poprzez błędną wykładnię, a tym samym niewłaściwe zastosowanie, polegające na przyjęciu, że pojazd marki Scania 113 nie należy do kategorii pojazdów specjalnych; naruszenie art. 84 § 1 k.p.a. poprzez niedopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu mechaniki samochodowej na okoliczność, iż samochód marki Scania 113 jest pojazdem specjalnym.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zdaniem skarżącego, jednoznacznie wskazuje, że przedmiotowy pojazd jest wykorzystywany do wykonywania specjalnej funkcji, jaką jest transport betonu i jego wydawanie. Posiada pojemnik obrotowy – mieszalnik, który umożliwia transport mieszanek betonowych, zapraw cementowych, a tym samym utrzymuje jego trwałość.. Za takim stanowiskiem, zdaniem strony, przemawia przedstawiona ocena techniczna rzeczoznawcy samochodowego z dnia [...] listopada 2012r., E. R., który wskazał, że wspomniany pojazd winien być zakwalifikowany, jako pojazd specjalny.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko, przedstawione w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie jest uzasadniona.

Przepis art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137) określa dokumenty, na podstawie, których dokonuje się rejestracji pojazdu. Z kolei, zasadnicze kwestie związane z klasyfikacją pojazdów uregulowano w wydanym na podstawie art. 76 ust. 1 pkt 3u ustawy Prawo o ruchu drogowym rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. z 2007 r. Nr 137, poz. 968 z późn. zm.). Zgodnie z § 7 rozporządzenia ustala się klasyfikację pojazdów, zawierającą określenia rodzajów, podrodzajów i przeznaczeń pojazdów, stanowiącą załącznik nr 4 do rozporządzenia. Klasyfikacja jest dokumentem źródłowym do ustalenia rodzaju i przeznaczenia pojazdu w przypadku, gdy nie jest to możliwe na podstawie przedstawionych do rejestracji pojazdu dokumentów lub gdy zastosowano w nich inną klasyfikację lub inne nazewnictwo. Taka sytuacja, jak prawidłowo oceniły organy, wystąpiła w rozpoznawanej sprawie. Z przedłożonego przez skarżącego z wnioskiem o zarejestrowanie pojazdu dowodu rejestracyjnego wynikało, że przedmiotowy samochód, którego poprzednim właścicielem był Europejski Fundusz Leasingowy S.A. Oddział w G. Filia S., był zarejestrowany, jako samochód ciężarowy, z przeznaczeniem do przewodu ładunków innych. Natomiast w dołączonym przez skarżącego zaświadczeniu o przeprowadzonym badaniu technicznym samochodu z dnia [...] listopada 2012 r. w rubryce rodzaj pojazdu wpisano samochód specjalny. W załączniku do zaświadczenia, zawierającym opis dokonanych w pojeździe zmian, wskazano, że zmiany polegają na zamontowaniu pojemnika betoniarki kod 22 599.

Kwestią sporną między organami, a skarżącym jest zatem to, czy samochód będący własnością skarżącego należy zaliczyć do kategorii pojazdów ciężarowych, czy też pojazdów specjalnych.

Z definicji zawartej w art. 2 (pkt 42) ustawy Prawo o ruchu drogowym wynika, że samochód ciężarowy to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków; określenie to obejmuje również samochód ciężarowo-osobowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków i osób w liczbie od 4 do 9 łącznie z kierowcą. Pojazd specjalny (pkt 36) to pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji.

Załącznik nr 4 do wskazanego wyżej rozporządzenia zawiera klasyfikację pojazdów z podziałem na rodzaje i podrodzaje pojazdów (tabela nr 1), przeznaczenia pojazdów ze względu na specjalizację - z wyjątkiem pojazdów specjalnych (tabela nr 2), przeznaczenia pojazdów specjalnych (tabela nr 3) i przeznaczenia pojazdów używanych do określonych celów (tabela nr 4)

W tabeli nr 1 (rodzaje i podrodzaje pojazdów) do samochodów ciężarowych (kod 06) zaliczono furgon, wywrotkę, pojemnik, cysternę skrzynię/żuraw, furgon/podest, ciężarowo – osobowy, terenowy, wielozadaniowy, van, inny.

Pojazdy specjalne (kod 07) nie zawierają podziału na podrodzaje.

W tabeli nr 2 omawianego załącznika nr 4, określającej przeznaczenia pojazdów ze względu na specjalizację, z wyjątkiem pojazdów specjalnych – ww. podrodzaj pojazdu pojemnik ma następujące przeznaczenie: betoniarka, przewóz bitumu, przewóz cementu luzem, przewóz sypkich artykułów spożywczych, asenizacyjny, inny.

Natomiast w tabeli nr 3 (przeznaczenie pojazdów specjalnych) - określono przeznaczenia pojazdów specjalnych, takie jak: oczyszczanie dróg, zimowego utrzymania dróg, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, pomoc drogowa, ambulatorium/laboratorium służby zdrowia, żuraw samochodowy, pożarniczy, pogotowie techniczne/warsztat, kino/wystawa/, biblioteka, sklep/bar, radiofoniczny/telewizyjny, do prac wiertniczych, agregat elektryczny/spawalniczy, kempingowy, pogrzebowy, laboratorium techniczne, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, tankowóz, sanitarny, inny.

Określone w tabeli nr 4 przeznaczenia pojazdów używanych do określonych celów nie mają znaczenia w rozpatrywanej sprawie.

W objaśnieniach do tych tabel wyjaśniono, że określenie: inny/inna - oznacza pojazd, który na podstawie dokumentu, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy, albo wyciągu ze świadectwa homologacji albo zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu, zakwalifikowano do danego podrodzaju pojazdu lub przeznaczenia nieokreślonego w zasadniczym podziale.

Jak wynika zatem z przedstawionych wyżej tabel nr 1, 2 i 4 załącznika nr 4 do powołanego rozporządzenia betoniarka nie została zaliczona do samochodów specjalnych, zaś samochód o takim przeznaczeniu został sklasyfikowany do rodzaju - samochód ciężarowy, podrodzaj – pojemnik.

Przeznaczeniem tego rodzaju pojazdu jest niewątpliwie transport ściśle określonego towaru. Mając zatem na względzie przedstawione powyżej przepisy oraz stan faktyczny sprawy, nie budzi wątpliwości, że dokonane w pojeździe Scania zmiany konstrukcyjne pojazdu, polegające na zamontowaniu pojemnika betoniarki, nie mają wpływu na uznanie tego pojazdu za pojazd specjalny.

W związku z powyższym, Sąd podziela stanowisko organów , że zgodnie z klasyfikacją pojazdów, stanowiącą załącznik nr 4 do rozporządzenia, przedmiotowy pojazd klasyfikuje się, jako samochód ciężarowy, podrodzaj - pojemnik, przeznaczenie –betoniarka.

Jednocześnie, w ocenie Sądu, w świetle okoliczności niniejszej sprawy, prawidłowo organ odwoławczy uznał, że ustalenie, czy posiadany przez skarżącego samochód należy uznać za pojazd specjalny, nie wymagało posiadania wiadomości specjalnych, a zatem nie było potrzeby zasięgania opinii biegłego. Jak wskazał organ odwoławczy, przedłożona przez stronę ocena techniczna "zmiana rodzaju pojazdu" w zakresie okoliczności dotyczących stanu faktycznego, z której wynika, że na ramie pojazdu zamontowano pojemnik do przewozu betonu w stanie plastycznym, nie była kwestionowana przez organ rejestrujący. Natomiast ocena stanu faktycznego oraz ustalenie stanu prawnego oraz rozstrzygnięcie kwestii rodzaju danego środka transportowego, jego przeznaczenia i funkcji ostatecznie należy do organu rejestrującego.

W świetle przedstawionych wyżej rozważań bezzasadny jest także zarzut naruszenia art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym i § 7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), oddalił skargę.