III SA/Kr 1191/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] 2013 r. nr [....] Komendant Miejski Policji cofnął G. N. (dalej: skarżącemu) uprawnienia do pobierania równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego,

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że skarżący pełni służbę w Policji od dnia 25 lipca 2003 r. i jest funkcjonariuszem w służbie stałej. Na podstawie decyzji nr [....] z dnia [.....] 2010 r. KMP skarżący pobierał równoważnik za brak lokalu mieszkalnego w wysokości przysługującej policjantom. W dniu 20 kwietnia 2013 r. skarżący zawarł związek małżeński z E. K. – N., funkcjonariuszem KMP. E. K. – N. (wówczas E. K. – T.), w latach 2005 - 2009 pobierała równoważnik za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego przy ul. [....], którego była współwłaścicielem. W dniu 3 grudnia 2009 r. E. K. – T. (jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego z wnioskodawcą), na podstawie umowy podziału majątku wspólnego zawartej w formie aktu notarialnego (Rep. [....]), zbyła swój udział w lokalu mieszkalnym przy ul. [....] na rzecz ówczesnego męża M. T. Przedmiotowy lokal posiadał 34,23 m2 powierzchni mieszkalnej, był więc zgodny z przysługującymi policjantowi obecnie trzema normami zaludnienia, a nawet je przewyższał. W dniu 28 maja 2013 r. G. N. złożył w Komendzie Miejskiej Policji oświadczenie mieszkaniowe do ustalenia uprawnień do równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego od dnia 20 kwietnia 2013 r., w którym poinformował, że wspólnie z żoną i córką A. N., zamieszkuje w miejscowości S. nr [....], w domu jednorodzinnym, którego właścicielami są teściowie skarżącego.

Cofając skarżącemu prawo do pobierania równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego, organ przyjął jako podstawę wydania decyzji § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2002 r. nr 100, poz. 918, z późn. zmianami). Nadto organ wskazał, że zgodnie z art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie przydziela się policjantowi w razie zbycia przez niego lub jego małżonka własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo dom (...)." W konsekwencji organ uznał, że zainteresowany nie spełnia warunków ustawowych do lokalu mieszkalnego, co skutkowało koniecznością cofnięcia uprawnień do równoważnika za brak lokalu mieszkalnego.

W odwołaniu G. N. podniósł, że na dzień zawarcia związku małżeńskiego ani on, ani jego żona nie posiadali lokalu mieszkalnego, zatem uważa, że spełniał warunki do otrzymania równoważnika za brak lokalu mieszkalnego.

Decyzją z dnia 8 sierpnia 2013 r. Nr [....] znak: [....] Komendant Wojewódzki Policji, działając na podstawie art. 127 § 2, art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks Postępowania Administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 92 ust. 1 oraz art. 97 ust. 5 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2011 r. nr 287, poz. 1687, ze zm.), § 1 oraz § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2002 r. nr 100, poz. 918, ze zm.) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy streścił przebieg dotychczasowego postępowania, powołał treść art. 88, art. 92 ust. 1 ustawy o Policji, a także § 2 ust. 1, 2, 3 i 4 oraz § 3 rozporządzenia MSWiA z dnia 18 maja 2005 roku w sprawie szczegółowych zasad przydziału, opróżniania i norm zaludnienia lokali mieszkalnych oraz przydziału i opróżniania tymczasowych kwater przeznaczonych dla policjantów (Dz. U. z 2005 r. nr 105 poz. 884 ze zm.), które wprowadzają wymóg przydzielenia policjantowi lokalu mieszkalnego w rozmiarze przysługujących mu norm zaludnienia. Zgodnie z § 3 w/w rozporządzenia norma zaludnienia przysługująca policjantowi wynosi od 7 - 10 m2 powierzchni mieszkalnej, którą stanowi powierzchnia pokoi znajdujących się w lokalu mieszkalnym. Z kolei w myśl § 2 pkt 1 rozporządzenia, dla policjanta posiadającego rodzinę, przysługuje 1 norma zaludnienia dla policjanta i każdego członka rodziny. Tak więc skarżącemu przysługują dwie normy zaludnienia (tj. lokal o powierzchni mieszkalnej od 14 do 20 m2). Takiego wymogu ustawodawca nie wprowadził jednak w odniesieniu do równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego, którego wysokość, stosownie do postanowień § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia MSWiA z dnia 28 czerwca 2002 roku w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego, jest stała dla określonych kategorii funkcjonariuszy (posiadających rodzinę lub nie). Z tego też względu świadczenie z tego tytułu należy traktować co do zasady jako zastępcze i tymczasowe zabezpieczenie najpilniejszych potrzeb mieszkaniowych, do czasu realizacji resortowego prawa do lokalu mieszkalnego w formie przydziału lub udzielenia pomocy finansowej na jego uzyskanie.

Organ odwoławczy podkreślił, że prawo policjanta do lokalu mieszkalnego może przybrać postać administracyjnego przydziału, udzielenia pomocy finansowej na jego uzyskanie (art. 94 ust. 1) lub też wypłaty równoważnika pieniężnego za jego brak (art. 92 ust 1). Reguły te znalazły następnie rozwinięcie w poszczególnych aktach wykonawczych. Szczegółowe zasady przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przedmiotowego równoważnika określone zostały, na mocy delegacji zawartej w art. 92 ust. 2 ustawy pragmatycznej, w rozporządzeniu MSWiA z dnia 28 czerwca 2002 roku wraz z nowelą w postaci rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 2005 r. (Dz. U. nr 70, poz. 633). Przepisy § 1 ust 1 i 2 cyt. rozporządzenia zawierają katalog negatywnych przesłanek, po zaistnieniu których wzmiankowane świadczenie policjantowi nie przysługuje.

Komendant Wojewódzki Policji wskazał również, że obecna żona policjanta, również funkcjonariusz Policji posiadała prawo do lokalu mieszkalnego, położonego przy ul. [...]. Lokal był zgodny z czterema normami zaludnienia (podczas gdy wówczas E. K. – N. przysługiwały dwie normy zaludnienia). Obecnie, po zawarciu małżeństwa skarżącemu przysługują łącznie trzy normy zaludnienia (po jednej dla policjanta, jego żony i córki A.). Zbywając udział w lokalu ówczesnemu mężowi – M. T., E. K. – N. utraciła prawo do służbowego lokalu mieszkalnego, zgodnie z art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, który stanowi, że "lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie przydziela się policjantowi w razie zbycia przez niego lub jego małżonka własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo dom, o którym mowa w pkt 2, (...)"

Nadto zgodnie z § 6 w/w rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. "decyzję o cofnięciu uprawnienia do dotychczas przyznanego równoważnika za brak lokalu mieszkalnego wydaje się, jeżeli policjant przestał spełniać warunki, o których mowa w § 1 ust. 1, lub zmienił się jego stan rodziny, (...)." Okoliczności podniesione przez policjanta pozostają bez znaczenia. Dla sprawy istotny jest sam fakt zmiany stanu rodziny policjanta, który pobierał równoważnik będąc osobą samotną, a oświadczenie mieszkaniowe złożył po zawarciu związku małżeńskiego. Nie ulega więc wątpliwości, że zmienił się stan rodziny skarżącego, co obligowało organ I instancji do wydania decyzji o cofnięciu uprawnienia do dotychczas przyznanego równoważnika. Zatem organ I instancji prawidłowo zinterpretował przepisy prawa, choć uzasadnienie nie było wystarczająco kompletne i nie wskazywało wprost na obligatoryjny charakter zaskarżonej decyzji. Organ skupił się głównie na uzasadnieniu braku uprawnień policjanta do dalszego pobierania równoważnika za brak lokalu mieszkalnego, wywodząc je z braku uprawnień żony skarżącego do służbowego lokalu mieszkalnego. Wywód ten jest słuszny, gdyż odmienna interpretacja przepisów ustawy o Policji, prowadziłaby do sytuacji, w której małżeństwo policjantów posiadałoby zasadniczo odmienne uprawnienia. Jedno z małżonków nie posiadałoby prawa do lokalu, po zbyciu udziału w lokalu mieszkalnym zgodnym z normami zaludnienia (E. K. – N.), a drugie posiadałoby zarówno uprawnienia do służbowego lokalu jak i prawo zastępcze w postaci równoważnika za brak lokalu i prawa do pomocy finansowej na uzyskanie lokalu lub domu jednorodzinnego (skarżący). W zaistniałej sytuacji, przyjąć należy, skarżący zawierając związek małżeński z policjantem, który utracił prawo do lokalu mieszkalnego, również nie posiada już tych uprawnień. Motywy, którymi kierowała się E. K.-N. zbywając przysługujące jej prawo do lokalu, pozostają bez znaczenia w niniejszej sprawie. Wydanie decyzji o cofnięciu uprawnień do dotychczas przyznanego skarżącemu równoważnika w sytuacji zmiany stanu jego rodziny jest w świetle obowiązującego prawa obligatoryjne.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego G. N. domagał się uchylenia w całości zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Komendanta Miejskiego Policji zarzucając im

naruszenie prawa materialnego w postaci:

przepisów art. 88, 89, 92 i 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji oraz § 1 i § 6 rozporządzenia MSWiA z dn. 28.06.2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego - poprzez ich niewłaściwą interpretację i błędne zastosowanie,

przepisu art. 1 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy poprzez jego niezastosowanie.

Skarżący podkreślił, że w momencie zawierania związku małżeńskiego jego żona nie posiadała prawa do lokalu mieszkalnego w miejscowości pełnienia służby ani w miejscowości pobliskiej. Nadto skarżący nie zgodził się z organem, że zawierając związek małżeński z funkcjonariuszką nie mającą prawa do przydziału lokalu służbowego ani do równoważnika za brak mieszkania sam również to prawo utracił. Taka interpretacja przepisów jest całkowicie dowolna i nie znajduje oparcia ani w ich literalnym brzmieniu, ani w celu, dla którego przepisy te zostały uchwalone. Z przepisów wynika, że policjant, który sam nie posiada w miejscu pełnienia służby ani w miejscowości pobliskiej prawa do lokalu mieszkalnego oraz prawa takiego nie posiadają członkowie jego rodziny wymienieni w art. 89 ustawy o Policji - ma prawo do przydziału mieszkania służbowego lub do świadczenia zamiennego w postaci równoważnika pieniężnego. Zdaniem skarżącego ustawodawca wyraźnie wskazuje w tym przepisie na dzieci i aktualnego małżonka. Małżeństwo skarżącego zawarte zostało w dniu 20 kwietnia 2013 r. i okoliczności dotyczące sytuacji mieszkaniowej jego żony, które wystąpiły przed tą datą, nie powinny zatem mieć znaczenia dla oceny jego uprawnień w okresie po zawarciu małżeństwa. Tym bardziej, ze obowiązujące przepisy nie uzależniają uprawnienia policjanta do równoważnika za brak mieszkania od tego, czy takie uprawnienia przysługują członkom jego rodziny - a jedynie od tego, czy członkowie rodziny posiadają prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości pełnienia przez policjanta służby lub w miejscowości pobliskiej. Dodatkowo zgodnie z § 4 rozporządzenia MSWiA z dn. 28.06.2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego stanowi, że w razie zbiegu uprawnień do świadczenia w przypadku małżeństwa dwojga policjantów przysługuje im jeden, korzystniejszy równoważnik. Zatem interpretacja organu, zakładająca wyrównywanie sytuacji małżonków przez odebranie mu uprawnień dlatego, że nie przysługują jego żonie, nie jest właściwa.

Skarżący podniósł także, że przepisy regulujące tryb przyznawania policjantom lokali służbowych uzależniają wielkość przyznawanego lokalu od ilości członków rodziny, policjanta. Natomiast przepisy dotyczące przyznawania równoważnika za brak lokalu mieszkalnego różnicują stawkę na równoważnik przysługujący policjantowi samotnemu oraz równoważnik przysługujący policjantowi z rodziną, bez względu na liczebność rodziny.

Zatem nawet przy założeniu, że jego żona nie może zostać uwzględniona przy wymiarze świadczenia jako funkcjonariusz pozbawiony prawa do tegoż świadczenia - powinienem mieć przyznane prawo do równoważnika w wymiarze przysługującym dla policjanta z rodziną, gdyż zamieszkuję razem z córką. Skarżący zgadza się z organem, że zgodnie z § 6 rozporządzenia MSWiA z dn. 28.06.2002 r., obligatoryjne jest wydanie decyzji o cofnięciu uprawnienia do dotychczas przyznanego równoważnika w przypadku zmiany sytuacji rodzinnej skarżącego. Jednak skarżący uważa, ze organ winien cofnąć uprzednio przyznany równoważnik i równocześnie przyznać równoważnik adekwatny do nowej sytuacji. Zatem decyzja o cofnięciu mu prawa do pobierania równoważnika powinna zostać uchylona, a w jej miejsce winna zostać wydana decyzja o cofnięciu mu uprawnienia do równoważnika w wysokości określonej dla policjanta samotnego oraz o przyznaniu mi równoważnika w wysokości określonej dla policjanta posiadającego członków rodziny, o których mowa w art. 89 ustawy o Policji.

W odpowiedzi na skargę Komendant Wojewódzki Policji w całości podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne powołane są do badania zgodności z prawem decyzji, postanowień, czynności i innych aktów administracyjnych. Sądy te kontrolują, czy organy administracyjne wydające zaskarżone akty nie dopuściły się naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego, mającego bądź mogącego mieć istotny wpływ na wynik sprawy, czy też stanowiącego podstawę wznowienia postępowania, albo naruszenia prawa uzasadniającego ich nieważność. Jedynie wówczas jest możliwe uchylenie kwestionowanego rozstrzygnięcia bądź stwierdzenie jego nieważności w trybie art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270; dalej: p.p.s.a.). Jednocześnie zgodnie z art. 134 p.p.s.a., sądy te nie są związane zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Kontrola sądowoadministracyjna, przeprowadzona w oparciu o powyższe kryteria wykazała, że z zarówno zaskarżona decyzja Komendanta Wojewódzkiego Policji, jak i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji, naruszają prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.

Materialnoprawną podstawę działania organów w rozpatrywanej sprawie stanowiły przepisy art. 92 ust. 1 i art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2011 r. nr 287, poz. 1687, ze zm.) oraz § 1 § 4 i § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2002 r. nr 100, poz. 918, ze zm., dalej, jako rozporządzenie).

Problematyka związana z uprawnieniami funkcjonariuszy Policji do uzyskania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego uregulowana została w Rozdziale 8 ustawy o Policji. Znajdują się tam też regulacje dotyczące następujących form pomocy mieszkaniowej: prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do równoważnika pieniężnego w przypadku nieposiadania lokalu mieszkalnego, prawa do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu.

Kwestie dotyczące mieszkań przeznaczonych dla policjantów oraz szeroko pojętej pomocy finansowej w związku z brakiem lokalu mieszkalnego regulują nie tylko przepisy ustawy o Policji, ale także akty wykonawcze do tej ustawy. Zgodnie z treścią art. 88 ustawy o Policji, policjantowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień wynikających z przepisów odrębnych. Jest to podstawowe prawo przysługujące funkcjonariuszowi policji, aby mógł w sposób prawnie skuteczny wykonywać ciążące na nim obowiązki. W przypadku, gdy nie ma możliwości zapewnienia lokalu mieszkalnego funkcjonariusz ten może skorzystać z zastępczych form wsparcia umożliwiających mu prawidłowe wykonywanie obowiązków. Taką zastępczą formą jest zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o Policji, równoważnik pieniężny przysługujący wówczas, gdy funkcjonariusz lub członkowie rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej.

Wskazane świadczenia są ze sobą powiązane w ten sposób, że pomoc finansowa ma charakter zastępczy i stanowi postać rekompensaty za brak otrzymania przez policjanta lokalu mieszkalnego w naturze, w sytuacji gdy organ nie jest w stanie zapewnić policjantowi takiego lokalu, stosowanie do art. 88 ustawy o Policji. Oznacza to, że uzyskanie świadczenia w formie zastępczej tj. poprzez przyznanie pomocy finansowej podlega tym samym warunkom co prawo do lokalu mieszkalnego i w związku z tym należy rozpatrywać je łącznie z art. 95 ust. 1 pkt 1 - 4 ustawy o Policji, co w konsekwencji prowadzi do wniosku, że niespełnienie warunków do otrzymania lokalu mieszkalnego wyklucza uzyskanie równoważnika za brak mieszkania.

Podstawę prawną przyznania równoważnika pieniężnego z tytułu braku lokalu mieszkalnego stanowi przepis art. 92 ust. 1 w związku z art. 95 ust. 1 ustawy o Policji. Powyższe twierdzenie jest uzasadnione tym, że prawo do równoważnika pieniężnego, o jakim mowa w art. 92 ust. 1 ustawy, jest formą realizacji prawa do lokalu mieszkalnego przewidzianego w art. 88 ustawy. Inaczej mówiąc funkcjonariuszowi Policji nie przysługuje równoważnik pieniężny z tytułu braku lokalu mieszkaniowego, jeżeli nie ma on prawa do uzyskania lokalu mieszkalnego, określonego w art. 90 ustawy, z uwagi na występowanie którejś z przesłanek określonych w art. 95 ust. 1 ustawy o Policji (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2006 r., sygn. akt I OSK 1320/05 –dostępne na: http//orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o Policji, policjantowi przysługuje równoważnik pieniężny, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej.

W myśl natomiast art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, lokalu mieszkalnego nie przydziela się policjantowi w razie zbycia przez niego lub jego małżonka własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo dom (mieszkalno-pensjonatowy), oraz wyjątkiem przypadków przeniesienia policjanta do innej miejscowości.

Z powołanych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że funkcjonariuszowi policji nie przysługuje równoważnik za brak mieszkania, jeżeli jego małżonek zbył prawo do spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego lub lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość albo dom.

W przedmiotowej sprawie organy cofnęły skarżącemu uprawnienie do pobierania równoważnika pieniężnego za brak mieszkania, uznając, że żona skarżącego, z którą skarżący zawarł związek małżeński 20 kwietnia 2013 r., cztery lata wcześniej, (nie będąc jeszcze jego żoną), zbyła swój udział w lokalu przy ul. [....]. Niespornym jest, że po rozwodzie ze swoim poprzednim mężem M. T., 3 grudnia 2009 r., wówczas E. K.-T., na podstawie umowy notarialnej podziału majątku wspólnego, dokonała podziału majątku wspólnego w ten sposób, że jej mąż otrzymał na wyłączną własność całą nieruchomość utworzoną z samodzielnego lokalu mieszkalnego, ona zaś otrzymała spłatę pieniężną równoważną połowie wartości przedmiotowego lokalu mieszkalnego.

Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się zatem do ustalenia, czy taka umowa podziału majątku wspólnego, zawarta w 2009 r. przez E. K.-T., która wówczas jeszcze nie była żoną skarżącego, wypełnia przesłanki z art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji - zbycia przez małżonka funkcjonariusza własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, a w konsekwencji czy organy słusznie cofnęły skarżącemu uprawnienia do pobierania równoważnika za brak mieszkania.

Dokonując oceny, czy funkcjonariuszowi przysługuje prawo do świadczenia ekwiwalentnego, jakim jest równoważnik za brak lokalu mieszkalnego, nie można pominąć uprawnień funkcjonariusza do świadczenia podstawowego – przydziału lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji. Innymi słowy, organ oceniając przesłankę z art. 95 ust. 1 pkt 4 nie może pominąć rozwiązań systemowych, zawartych w rozdziale 8 ustawy o Policji. W tym wypadku zastosowanie wykładni językowej powołanego przepisu rozporządzenia wykonawczego jest niewystarczające i wymaga sięgnięcia do wykładni systemowej i celowościowej.

Zdaniem Sądu organy dokonały nieprawidłowej wykładni art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, gdyż w powołanym przepisie chodzi o małżonka, który pozostając w związku małżeńskim z funkcjonariuszem policji zbył lokal lub udział w tym lokalu. Nie spełnia zatem przesłanek powołanego przepisu zbycie lokalu przez obecną żonę skarżącego, na cztery lata przed zawarciem przez nią związku małżeńskiego ze skarżącym. Wówczas nie był ona żoną skarżącego.

Powyższy przepis prawa został ustanowiony w tym celu, aby zapobiec sytuacji, gdy funkcjonariusz policji lub jego małżonek zbywają lokal, który spełnia normy mieszkaniowe, a jednocześnie ubiega się o przyznania jednej z form pomocy mieszkaniowej, tj.: prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do równoważnika pieniężnego w przypadku nieposiadania lokalu mieszkalnego lub prawa do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu.

W przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z taką sytuacją, a w konsekwencji okoliczności dotyczące sytuacji mieszkaniowej żony skarżącego, które miały miejsce przed zawarciem związku małżeńskiego ze skarżącym nie powinny mieć wpływu na ocenę uprawnień skarżącego do pobierania równoważnika za brak mieszkania.

Z całą pewnością również zawierając związek małżeński z osobą, która utraciła prawo do przydziału lokalu służbowego oraz równoważnika za brak mieszkania, skarżący nie utracił przez to swojego uprawnienia do pobierania równoważnika za brak lokalu mieszkalnego. Prawo do tego świadczenia, zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o Policji skarżący utraciłby tylko wtedy, gdyby jego żona posiadała lokal mieszkalny.

Nadto zgodnie z § 4 rozporządzenia, w razie zbiegu uprawnień policjanta i jego małżonka do równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego przysługuje jeden korzystniejszy równoważnik. Nie ma natomiast przepisu, który pozbawiałby prawa do równoważnika za brak mieszkania policjanta tylko dlatego, że takiego uprawnienia nie posiada jego współmałżonek, nawet jeżeli także jest funkcjonariuszem Policji.

Dodatkowo ponieść należy, że w 2009 r. E. K.-T. wraz ze swoim mężem M. T., umową notarialną, dokonali podziału majątku wspólnego. Zgodnie z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej; K.r.o.) – od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku, a poprzez odesłanie zawarte w art. 1035 Kodeksu cywilnego (K.c.), znajdują odpowiednie zastosowanie przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Co oznacza, że w wyniku orzeczenia rozwodu, do przedmiotów majątkowych, wchodzących dotychczas do majątku wspólnego, mają zastosowanie przepisy art. 195 i następne K.c. W myśl art. 211 K.c. podział fizyczny rzeczy (podział naturalny) jest podstawowym sposobem zniesienia współwłasności, chyba że podział taki byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Jeżeli zatem – jak podkreśla się w orzecznictwie – przedmiotem współwłasności znoszonej w ramach postępowania o podział majątku wspólnego nie jest jedna rzecz lecz kilka rzeczy o zbliżonych właściwościach, współwłaścicielom (także jeżeli są oni byłymi małżonkami) mogą być przyznane poszczególne rzeczy w całości, bez konieczności ich fizycznego dzielenia, tak by każdy z uprawnionych zyskał w naturze (co preferuje ustawodawca w art. 211 K.c.), na swoją wyłączną własność rzeczy o zbliżonych właściwościach i wartości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2012 r., IV CSK 10/12, publ. LEX nr 1230172). Skoro przedmiotem podziału była rzecz, która nie daje się podzielić, mogła być tylko przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana.

Ponadto postępowanie o podział majątku wspólnego, do którego wchodzi nieruchomość, następuje w celu realizacji roszczeń do części nieruchomości, wynikających z art. 46 K.r.o. w zw. z art. 1035 K.c. i art. 211 K.c., a nie do jej całości. W wyniku orzeczenia rozwodu, następuje bowiem transformacja współwłasności łącznej we współwłasność w częściach ułamkowych i dlatego zmienia się status prawny rzeczy objętych uprzednio wspólnością ustawową, w ten sposób, że byli małżonkowie mają tylko udziały w każdej rzeczy wchodzącej poprzednio do majątku wspólnego. Z tego też powodu – wbrew przekonaniu organu – w rozpoznawanej sprawie doszło jedynie do podziału majątku dorobkowego poprzez zniesienie współwłasności lokalu, które nie mieści się w pojęciu zbycia, o którym mowa w przepisie art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji. (podobnie: wyrok WSA z dnia 23 listopada 2006 r. sygn. akt II SA/Wa 1471/06, wyrok WSA z dnia 27 sierpnia 2013 r. sygn. akt IV SA/Gl 1166/12, wyrok WSA z dnia 25 lipca 2013 r. sygn. akt IV SA/Gl 682/12 oraz wyrok WSA z dnia 27 maja 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 578/13 – wszystkie wyroki dostępne na http;//orzeczenia.nsa.gov.pl).

Wobec powyższego w przedmiotowej sprawie Sąd stwierdził naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 92 ust. 1, art. 95 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji oraz § 6 rozporządzenia, które miało wpływ na wynik sprawy oraz naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i 107 § 3 Kpa., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Rozpoznając ponownie sprawę organy administracji publicznej winny uwzględnić ocenę prawną wyrażoną w uzasadnieniu niniejszego wyroku oraz prawidłowo ustalić stan faktyczny sprawy jak również dokonać jego prawidłowej oceny, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 §1 lit. a) i lit. c) i art. 135 p.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji oraz poprzedzającą ją decyzję Komendanta Miejskiego Policji.