II SA/Gd 810/13

Uzasadnienie

Pismem z dnia 6 maja 2014 r. skarżący F. B. złożył wniosek o wyłączenie sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku – D. J. od rozpoznawania sprawy w sprawie z jego skargi na uchwałę Rady Gminy z dnia 8 maja 2013 r., nr [[...]] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W uzasadnieniu wniosku, powołując się na art. 45 ust. 1 oraz art. 178 ust. 1 Konstytucji RP skarżący wskazał, że sędzia D. J. dopuściła się naruszenia podanych przepisów Konstytucji.

Sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, której dotyczy przedmiotowy wniosek złożyła do akt postępowania oświadczenia, że w sprawie nie zachodzą okoliczności, które mogłyby wywołać wątpliwości co do jej bezstronności w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Wniosek skarżącego o wyłączenie sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku D. J. od orzekania w przedmiotowej sprawie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 18 i art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), wyłączenie sędziego od orzekania w sprawie sądowoadministracyjnej może nastąpić z mocy samej ustawy bądź też na wniosek strony.

Treść art. 18 § 1 tej ustawy stanowi, że sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach:

1) w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki;

2) swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;

3) osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;

4) w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron;

5) w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą;

6) w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator;

6a) dotyczących skargi na decyzję albo postanowienie, jeżeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu w sprawie brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie;

7) w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej.

W przedmiotowej sprawie nie zachodzi żadna z wyżej wskazanych przyczyn wyłączenia sędziego z urzędu.

Niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 18 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w art. 19 tej ustawy wymienia się tzw. względne przesłanki wyłączenia. Przepis ten stanowi, że sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Okoliczności, o których mowa w art. 19 obejmują zarówno te związane z osobistymi stosunkami między sędzią, a stroną czy jej przedstawicielem, ale także inne uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne, które w przypadku konkretnego sędziego mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania orzeczenia opartego na w pełni zobiektywizowanych przesłankach. Okoliczności takie w danej sprawie muszą faktycznie wystąpić, tzn. nie mogą mieć charakteru potencjalnego. Ponadto wątpliwość co do bezstronności sędziego musi być uzasadniona, co wiąże się z przedstawieniem odpowiedniej argumentacji przez stronę w jej wniosku i należy ją odnieść do ewentualnego braku bezstronności w konkretnej sprawie. Nie jest wystarczająca sama podejrzliwość strony bądź utrata wiary w bezstronność sędziego, czy też samo powołanie się na konstytucyjne zasady mówiące o prawie strony do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Z uwagi na fakt, że instytucja wyłączenia sędziego stanowi gwarancję konstytucyjnego prawa do bezstronnego sądu, sąd rozpatrując taki wniosek obowiązany jest nie tylko zbadać, czy owe wskazane we wniosku okoliczności rzeczywiście istnieją, ale także, czy mogą one budzić wątpliwości co do bezstronności sędziego i uzasadniać jego wyłączenie. Niedopuszczalne jest w związku z tym formułowanie zarzutów o generalnym braku bezstronności danego sędziego w oderwaniu od specyfiki i okoliczności konkretnej sprawy. Podkreślenia wymaga, iż okoliczność, że sędzia reprezentuje pogląd prawny, w ocenie skarżącego, dla niego niekorzystny, oraz że wydaje odmienne od jego oczekiwań rozstrzygnięcia, nie stanowi podstawy wyłączenia sędziego. Taka sytuacja nie może być oceniana jako okoliczność mogąca wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Zarzuty dotyczące wydanego w sprawie orzeczenia bądź opierające się na naruszeniu przepisów procesowych w toku postępowania mogą uzasadniać wniesienie środka odwoławczego, a nie wniosku o wyłączenie sędziego. Również subiektywne odczucia skarżącego co do stosunku sędziego do jego osoby nie mogą stać się przyczyną wyłączenia od rozpoznawania określonej sprawy.

W ocenie orzekającego sądu, w przedmiotowej sprawie nie występują jakiekolwiek okoliczności mogące stanowić podstawę wyłączenia sędziego WSA w Gdańsku D. J. od orzekania w tej sprawie.

Wskazać nadto należy, że dla wyjaśnienia charakteru stosunków osobistych łączących sędziego ze stroną, w myśl art. 22 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ustawodawca nałożył na sędziego, którego dotyczy wniosek o wyłączenie, obowiązek złożenia w tym zakresie stosownych wyjaśnień. Zgodnie z już utrwalonym poglądem judykatury, jeżeli sędzia, którego dotyczy wniosek o wyłączenie złoży oświadczenie, że nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i art. 19 tej ustawy, dające podstawę do jego wyłączenia od rozpoznawania sprawy i prawdziwość tego oświadczenia nie budzi żadnych wątpliwości, to wniosek o wyłączenie sędziego nie zasługuje na uwzględnienie (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt I OZ 89/13; z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt II OZ 541/12; z dnia 21 grudnia 2011 r., sygn. akt I OZ 1067/11; z dnia 4 sierpnia 2011 r., sygn. akt I OZ 571/11). Przyjmuje się, że autorytet moralny sędziego przemawia za wiarygodnością złożonego przez niego wyjaśnienia na temat wniosku o jego wyłączenie, a w przedmiotowej sprawie brak jakichkolwiek okoliczności, które podważałyby wiarygodność złożonego oświadczenia.

Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 19 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oddalił wniosek jako niezasadny.