II SA/Kr 778/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2012-08-06Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Irla /przewodniczący/
Andrzej Niecikowski
Krystyna Daniel /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Irla Sędziowie : Sędzia WSA Krystyna Daniel (spr.) Sędzia NSA Andrzej Niecikowski Protokolant : Ewelina Knapczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi [....] Spółka z o. o. w M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 28 grudnia 2011 r. nr [....] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia skargę oddala
Uzasadnienie
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. postanowieniem z 5 maja 2011 r., na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 w związku art. 158 i art. 126, po wszczęciu na wniosek Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego pn. "Budowa drogi klasy GP od km 0+ 735 do ok. 3 + 225 (według kilometraża) od km 327+ 938,90 do km 330 + 428,00 (wg kilometraża DK Nr 94) łączącej - przez tereny Gminy W. - Węzeł [...] z projektowanym Węzłem [...] (pomiędzy osiami węzłów) wraz z budową III Etapu Węzła [...] - odmówiło stwierdzenia nieważności ww. postanowienia.
W uzasadnieniu organ wskazał, że 7 grudnia 2010 r. wpłynął wniosek Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. o stwierdzenie nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] , zarzucając wydanie powyższej decyzji z rażącym naruszeniem prawa. W szczególności wskazano, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie sądów administracyjnych poglądem, działanie organu uzgadniającego nie może ograniczać się do sformułowania ogólnikowych twierdzeń odnośnie obowiązku spełnienia poszczególnych wymogów ochrony środowiska i przewidzianych norm. W zaskarżonym postanowieniu Starosta [...] określił powyższe wymagania w sposób lakoniczny wybiórczy i ogólnikowy, ograniczając się do określenia wymagań dotyczących ochrony środowiska tylko w zakresie oczyszczania i odprowadzania wód opadowych, mas ziemnych powstałych w trakcie realizacji inwestycji, wycinki drzew i krzewów oraz przepustów umożliwiających migrację zwierząt. Już sam brak przedstawienia w kwestionowanym postanowieniu jakichkolwiek ustaleń w zakresie potrzeby zapewnienia ochrony środowiska przed hałasem skutkuje koniecznością przyjęcia rażącego naruszenia przez ten organ regulacji wynikających z art. 7 i art. 77 kpa.
Kolegium pismem z 7 marca 2011 r. wszczęło postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności powyższego postanowienia.
Dokonując oceny, czy postanowienie organu I instancji rażąco narusza prawo w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa, Kolegium odwołało się do orzecznictwa wskazując, że przy ocenie naruszenia prawa jako "rażące" należy brać pod uwagę stopniowanie wad decyzji administracyjnej. Przy rażącym naruszeniu prawa chodzi o tego rodzaju wady, które powodują konieczność eliminacji decyzji z obrotu prawnego z racji istnienia w nich wad o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym.
Rozstrzygnięcie Starosty K. z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego wydane zostało na podstawie ustawy z 27. 04. 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 62 poz. 627). Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko przeprowadza organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (wójt, burmistrz, prezydent miasta). Stąd też Wójt Gminy W. zobowiązał Inwestora do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia, wskazując jednocześnie, jakie wymagania raport winien spełniać. Ponadto decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydawano po uzgodnieniu z organem ochrony środowiska (starostą) oraz państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym. W toku postępowania wydane zostało postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. , jak również postanowienie Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. uzgadniające pozytywnie w zakresie ochrony środowiska warunki realizacji przedsięwzięcia. Postanowienie to w sposób szeroki i kompleksowy określa warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji oraz wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
W ocenie Kolegium postanowienie uwzględnia konieczne wymogi procesowe oraz merytoryczne, a zarzucanie naruszenia przez organ uzgadniający art. 7 i art. 77 k.p.a. nie zasługuje na uwzględnienie, a w szczególności w stopniu takim, który należałoby kwalifikować jako rażące naruszenie prawa. Organ podkreślił, że istota wadliwości weryfikowanego aktu administracyjnego, która mogłaby skutkować stwierdzeniem nieważności z uwagi na rażące naruszenie prawa musi być na tyle oczywista oraz ewidentna, że stanowić musi zaprzeczenie treści samego przepisu materialnego prawnego lub proceduralnego. W rozpatrywanym przypadku wnioskodawca nie wykazał uchybienia - noszącego znamiona rażącego naruszenia prawa, jak również nie potwierdziło tego przeprowadzone postępowanie wyjaśniające.
Podsumowując, Kolegium stwierdziło, że w rozpatrywanym przypadku nie zaistniały istotne uchybienia materialnoprawne oraz proceduralne, które w świetle cyt. art. 156 § 1 pkt 2 kpa można zakwalifikować jako rażące naruszenie prawa, skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności powyższego postanowienia. Postanowienie to nie jest także dotknięte inną z wadą z art. 156 § 1 kpa.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. , domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości oraz o stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty K. z 29 lipca 2006 r. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła, iż zostało ono wydane z naruszeniem art. 156 § 1 pkt 2 kpa w zw. z art. 126 kpa z uwagi na przyjęcie przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. , iż postanowienie Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nie zostało wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa, pomimo iż w/w postanowienie rażąco narusza:
a) art. 7, art. 77 § 1 art. 80 oraz art. 107 § 3 kpa, wobec:
- braku jakiekolwiek odniesienia się w uzasadnieniu postanowienia (uzgodnienia) do okoliczności faktycznych sprawy, mających istotne znaczenie tj. lokalizacji, parametrów i cech analizowanego zamierzenia inwestycyjnego, a także brak poprzedzenia wydanego w tym przedmiocie rozstrzygnięcia rozważeniem przez Starostę Krakowskiego wpływu planowanego zamierzenia na klimat akustyczny w
obrębie tego zamierzenia;
- dokonania przez Starostę K. uzgodnienia w sposób całkowicie arbitralny oraz dowolny – poprzez brak wyjaśnienia względów jakimi kierował się organ dokonując pozytywnego uzgodnienia oraz obowiązujących w tym zakresie norm prawnych, brak przedstawienia w uzasadnieniu weryfikowanego postanowienia ustaleń faktycznych oraz oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego;
- wydania przez Starostę [...] uzgodnienia bez zweryfikowania przedłożonego przez inwestora raportu o oddziaływaniu na środowisko pod względem jego prawidłowości, rzetelności i kompletności w zakresie standardów ochrony środowiska przed hałasem oraz tego, czy przedłożony raport uwzględnia wszystkie potencjalne zagrożenia związane z realizacją planowanego przedsięwzięcia, oraz brak wskazania w uzgodnieniu
precyzyjnych i nie budzących wątpliwości warunków realizacji inwestycji,
w tym odnoszących się do ochrony środowiska przed hałasem,
b) art. 48 ust. 2 pkt 1 oraz art. 378 ust. 1 ustawy z 27. 04. 2001 r. Prawo ochrony środowiska - mimo, iż z powołanych przepisów wynika obowiązek Starosty [...] uzgodnienia dokumentacji projektowej pod kątem ochrony środowiska, zwłaszcza w zakresie ochrony przed hałasem.
c) art. 114 ust. 1-3 ustawy Prawo ochrony oraz przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, póz. 1841) - o czym świadczy brak zweryfikowania przez Starostę [...] przed wydaniem postanowienia z 29 lipca 2006 r. czy w przypadku planowanej inwestycji dochowane zostaną wynikające z powołanego rozporządzenia standardy oddziaływania na środowisko w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, w szczególności całkowite pominięcie przez Starostę [...] konieczności dokonania zróżnicowania terenu przedmiotowej inwestycji o różnych funkcjach lub różnych zasadach zagospodarowania pod kątem dopuszczalnych poziomów hałasu, co miało tym istotne znaczenie, iż pomimo okoliczności, iż w świetle art. 114 ustawy Prawo ochrony środowiska zróżnicowanie takie powinno wynikać z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w przypadku obowiązującej na terenie obejmującym obszar uzgadnianej inwestycji Uchwały Nr XXXVIII/178/2005 Rady Gminy W. z 11 marca 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy W. , zróżnicowanie o jakim mowa powyżej nie zostało dokonane.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. postanowieniem z 28 grudnia 2011 r. znak: [...] , na zasadzie art . 158 § 1 w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 oraz art 127 § 3 w zw. z art. 126 i 138 § 1 pkt 1 kpa, utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu organ wskazał, że instytucja stwierdzenia nieważności jest wyjątkiem od ogólnej zasady stabilności wynikającej z art. 16 kpa i może mieć zastosowanie jedynie w przypadku, gdy postanowienie dotknięte jest w sposób niewątpliwy, wadami określonymi w art. 156 § 1 kpa, przy czym wady te muszą mieć charakter wad ciężkich, uniemożliwiających jego sanowanie. Rażące naruszenie prawa winno cechować się oczywiście błędnym zastosowaniem konkretnie wskazanych przepisów, oczywistą sprzecznością pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy, a treścią przepisu, oczywistą sprzecznością z przepisem prawa, które jest nie do pogodzenia z założeniami działania praworządnego organu państwa, ewentualnie stwierdzone zostanie, iż z prostego zestawienia treści decyzji oraz treści przepisu, wynika istnienie jawnej sprzeczności.
Przy wydawaniu kontrolowanego postanowienia, Starosta K. oparł się na Raporcie o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko w zakresie, w jakim raport ten dotyczył m.in. ustalenia prognozowanego akustycznego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zdaniem organu postanowienie Kolegium z 5 maja 2011 r., odpowiada prawu, co skutkuje brakiem możliwości uwzględnienia wniosków sformułowanych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wbrew argumentom podniesionym we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, brak jest podstaw do przyjęcia, iż Starosta K. dopuścił się kwalifikowanego naruszenia prawa przy wydawaniu postanowienia, gdyż przepisy prawa materialnego stanowiące podstawę kontrolowanego rozstrzygnięcia, zostały niewadliwie zastosowane i brak jest sprzeczności pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy zakończonej kwestionowanym postanowieniem uzgadniającym, a treścią tych przepisów. Kolegium nie podzieliło stanowiska, iż przywołane przepisy zostały zastosowane w sposób kwalifikowanie wadliwy, gdyż rozstrzygnięcie to spełniało wszelkie wymogi wynikające w przepisów ustawy obowiązującej w dacie jego wydania oraz nie narusza zarówno jej dyspozycji, jak i innych przepisów prawa materialnego. Kolegium nie stwierdziło więc oczywistości naruszenia prawa, a racje ekonomiczne i skutki gospodarcze, które wywołuje wydane postanowienie, sprzeciwiają się uwzględnieniu wniosku.
Z przyczyn przedstawionych powyżej, zarzuty podniesione we wniosku sprowadzić można jedynie do oceny istnienia podstaw do domagania się uzupełnienia postanowienia w trybie przepisu art. 111 § 1 w zw. z art. 126 kpa. Jak wynika z akt sprawy wniosek taki nie został sformułowany, a postanowienia w tym przedmiocie nie zostało wydane.
Kolegium nie podzieliło również zarzutów wydania kwestionowanego postanowienia z kwalifikowanym naruszeniem innych przepisów art. 7, 77 § 1, 80, oraz 107 § 3 kpa w zw. z art. 114 ust. 1-3 ustawy oraz rozporządzenia, gdyż jak wynika z jego treści, Starosta [...] powołując się na regulację art. 55 ustawy przy wydawaniu rozstrzygnięcia wskazał wprost, iż zatwierdzenie wariantu II przedsięwzięcia opisanego w Raporcie oddziaływania inwestycji na środowisko, uzasadnione jest właśnie zgodnością z regulacją Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (uchwała RG ....z 11. 03. 2005 r., nr XXXVIII/178/2005) oraz analizą skali oddziaływania na środowisko. Nadto z uwagi na specyfikę oddziaływania przedsięwzięcia w sferze hałasu, w kontrolowanym postanowieniu nałożono obowiązek sporządzenia analizy porealizacyjnej w terminach wynikających z przepisów art. 56 ust. 4, 5 i 6 ustawy.
Wreszcie organ stwierdził, iż kontrolowane postanowienie nie jest również dotknięta inną z wad, o których mowa w przepisie art. 156 § 1 k.p.a.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. , domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia i zasądzenia koszów postępowania.
Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie:
1) art. 127 § 3 kpa w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 144 kpa z uwagi utrzymanie w mocy Kolegium wcześniejszego postanowienia odmawiającego stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. mimo tego, iż w/w postanowienie SKO w K. powinno zostać uchylone z uwagi na wydanie postanowienia z pominięciem szeregu istotnych okoliczności, świadczących o tym, że uzgodnienie Starosty K. rażąco narusza prawo, w tym zwłaszcza tego, iż:
- uzgodnienie Starosty K. zapadło bez zweryfikowania przez ten organ, czy w przypadku planowanej inwestycji, dochowane zostaną dopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów prawa poziomy hałasu, o jakich mowa w art. 114 ust. 1-3 Prawo ochrony środowiska oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku oraz wymogi, jakie powinny zostać określone w tym zakresie w Uchwale Nr XXXVIII /178/2005 RG .....z 11. 03. 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy W. ,
- postanowienie Starosty [...] nie zawiera uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań pod względem wszystkich wymagań, jakich w świetle kompetencji wynikających z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska powinien był dokonać Starosta [...] , ponieważ nie wprowadzono żadnych wymogów oraz rozwiązań dotyczących ochrony środowiska przed hałasem, jakkolwiek uzasadnia to charakter inwestycji i przedłożony przez inwestora Raport oddziaływania planowanego zamierzenia na środowisko. Stanowi to rażące naruszenie prawa,.
- do wydania uzgodnienia Starosty [...] doszło z rażącym naruszeniem art. 7, 9, 77 § 1, 80, 107 § 3 kpa ponieważ organ nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, w tym istotnych okoliczności jak lokalizacja, parametry i cech analizowanego zamierzenia inwestycyjnego, nie odniósł się do norm obowiązujących w zakresie ochrony środowiska;
2) art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z uwagi na nie znajdujące w okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy przyjęcie przez SKO w K. , iż podlegające weryfikacji w trybie nadzorczym uzgodnienie Starosty [...] spełniało wszelkie wymogi, wynikające z przepisów prawa obowiązujących w dacie jego wydania jakkolwiek w/w uzgodnienie nie zawiera uzgodnienia w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, a do wydania tego uzgodnienia doszło w okolicznościach braku wszechstronnego wyjaśnienia przez organ okoliczności faktycznych i prawnych sprawy,
3) art. 156 § 1 pkt 7 kpa w zw. z art. 126 kpa oraz w zw. z art. 11 ustawy Prawo ochrony środowiska w brzmieniu obowiązującym do 15. 02. 2008 r. poprzez brak uwzględnienia przez SKO w K. , iż postanowienie wydane z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska ( art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska) jest nieważne z mocy samego prawa, a zatem Kolegium mogło odmówić stwierdzenia nieważności przedmiotowego postanowienia,
4) art. 156 § 1 pkt 2 kpa w zw. z art. 126 kpa - błędne i nieuzasadnione przyjęcie przez SKO, iż postanowienie Starosty [...] nie zapadło z oczywistym naruszeniem prawa oraz nie doprowadziło do powstania skutków o charakterze ekonomicznym i gospodarczym, niemożliwych do pogodzenia z punktu widzenia zasad praworządności, w sytuacji w której już sam brak uzgodnienia przez Starostę [...] decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pod kątem ochrony przed hałasem uznać należy za okoliczność świadczącą o rażącym naruszeniu prawa (art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska), natomiast wybudowanie przez inwestora (w konsekwencji braku wprowadzenia w tym zakresie przez organy uzgadniający żadnych ograniczeń i wymogów) ekranów akustycznych w sposób całkowicie dowolny, nie znajdujący uzasadnienia w analizie terenu oraz naruszający prawo własności osób trzecich potwierdza wystąpienie przesłanek stwierdzenia nieważności;
5) art. 111 § 1 kpa w zw. z art. 126 kpa z uwagi na przyjęcie przez SKO w K. , iż zarzuty jakie strona skarżąca zgłosiła w odniesieniu do podlegającego weryfikacji uzgodnienia Starosty [...] mogłyby stanowić co najwyżej podstawę domagania się uzupełnienia tego uzgodnienia, gdy tymczasem nie można uznać, aby brak określenia w uzgodnieniu wydawanym przez starostę w oparciu art. 48 ust. 2 pkt 1w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska warunków, jakie inwestor powinien spełnić na etapie realizacji oraz eksploatacji pod kątem ochrony środowiska przed hałasem stanowiły wadę nieistotną lub świadczyły o tym, iż mamy do czynienia z postanowieniem częściowym, mogącym podlegać uzupełnieniu w trybie art. 111 § 1 kpa w zw. z art. 126 kpa.;
6) art. 7 77 § 1 art. 11 art. 107 § 3 kpa w zw. z art. 140 oraz 144 kpa przez brak ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy oraz brak przedstawienia w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia motywów faktycznych i prawnych rozstrzygnięcia,
7) art. 130 § 1 pkt 2 kpa oraz art. 156 § 1 pkt 7 kpa w zw. z art. 126 kpa oraz w
zw. 11 ustawy Prawo ochrony środowiska i art. 156 § 1 pkt 2 w zw. z art. 126 kpa - o czym świadczy brak uchylenia przez SKO w K. swojego wcześniejszego postanowienia oraz odmowa wydania przez ten organ rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności postanowienia Starosty [...] z dnia 29 lipca 2006 r.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o oddalenie skargi i podtrzymało swoje stanowisko przedstawione w zaskarżonym postanowieniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:
Stosownie do art. 1 ustawy z 30. 08. 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a., sądy administracyjne powołane są do kontroli działalności administracji publicznej, w tym w zakresie legalności decyzji administracyjnych i stosują środki określone w ustawie (art. 1 i 3 p.p.s.a.). W ramach swej kognicji sąd bada czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania administracyjnego, nie będąc przy tym związanym granicami skargi, stosownie do dyspozycji art. 134 § 1 p.p.s.a.
W wyniku dokonanej kontroli należy stwierdzić, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie należy poczynić kilka uwag o charakterze ogólnym, odnoszących się do instytucji stwierdzenia nieważności decyzji (postanowienia). Stwierdzenie nieważności pozwala na eliminację z obrotu prawnego decyzji (postanowień) dotkniętych wadami materialnoprawnymi wskazanymi w przepisie art. 156 § 1 kpa stanowi jednakże instytucje szczególną ze względu na treść ogólnej zasady trwałości decyzji administracyjnych wyrażonej w art. 16 kpa. W doktrynie podkreśla się , że stwierdzenie nieważności decyzji oznacza, iż weryfikowana decyzja jest dotknięta ciężką wadliwością od chwili jej wydania (skutek ex tunc), (por. J. Borkowski (w:) B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck W-wa 1996, s. 699). Rażące naruszenie prawa stanowi kwalifikowaną formę naruszenia prawa natomiast nie jest prawidłowe uznawanie, iż każde naruszeniem prawa stanowi rażące naruszenie prawa. Należy podkreślić , że naruszenie przepisów postępowania lub prawa materialnego mające istotny wpływ na wynik sprawy, nie stanowi przesłanki dla stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej. Rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa zachodzi wtedy, gdy treść decyzji pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią prawa i gdy charakter tego naruszenia powoduje, że owa decyzja nie może być akceptowana jako akt wydany przez organ praworządnego państwa. Nie chodzi tu o błędy w wykładni prawa, ale o przekroczenie prawa w sposób jasny i niedwuznaczny, (por. wyrok z dnia 9 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 1280/11. Lex 1123108).
Odnosząc powyższe do okoliczności przedmiotowej sprawy w ocenie Sądu należy podzielić stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. w zaskarżonym postanowieniu z 28 grudnia 2011 r. oraz w poprzedzającym go postanowieniu Kolegium z 5 maja 2011 r. którymi odmówiono – w postępowaniu toczącym się z wniosku Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. - stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego pn. "Budowa drogi klasy GP od km 0+ 735 do ok. 3 + 225 (według kilometraża) od km 327+ 938,90 do km 330 + 428,00 (wg kilometraża DK Nr 94) łączącej - przez tereny Gminy - Węzeł [...] z projektowanym Węzłem "[...] (pomiędzy osiami węzłów) wraz z budową III Etapu Węzła [...] ". Organ rozpoznając dwukrotnie sprawę w trybie nadzwyczajnym prawidłowo ocenił, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności przedmiotowego postanowienia z 29. 07. 2006 r., ponieważ nie jest ono dotknięte żadną z kwalifikowanych wad określonych w art. 156 § 1 kpa, a w szczególności nie zostało wydane przez Starostę [...] z rażącym naruszeniem prawa. Kontrolowane postanowienie z 29 lipca 2006 r. zostało wydane na podstawie art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy z 27. 04. 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U z 2006 r. nr 129, poz. 902 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie jego wydania, zgodnie z którym przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do wydania decyzji środowiskowych uwarunkowaniach, uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia z organem ochrony środowiska, którym stosownie do przepisu art. 378 ust. 1 ustawy jest ust. 2 jest starosta. Mając na uwadze materiał dowodowy przedstawiony w sprawie stwierdzić należy, że kontrolowane postanowienie zostało wydane w oparciu o przedłożony Raport o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko obejmujący m. in. opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia, a także opis analizowanych wariantów w tym wariantu najkorzystniejszego dla środowiska, określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę (inwestora) wariantu ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności ludzi, zwierzęta, rośliny, pow. ziemi, wodę , powietrze, klimat, krajobraz, dobra materialne, dobra kultury, krajobraz i wzajemne oddziaływanie między tymi elementami. Raport objął swoim zakresem zanieczyszczenie powietrza, ochronę przed hałasem, gospodarkę wodno-ściekowa , gospodarkę odpadami, geologię i hydrologię, a także m. in. , ochronę przyrody, wpływ inwestycji na zdrowie mieszkańców i ochronę osób trzecich. Zdaniem Sądu przedmiotowe postanowienie Starosty [...] wbrew twierdzeniom strony skarżącej zostało wydane po zweryfikowaniu planowanej inwestycji w zakresie ochrony środowiska w świetle dwóch wariantów przedłożonego organowi Raportu. W konsekwencji organ uzgadniając pozytywnie przedmiotową inwestycję – zgodnie z treścią art. 55 ustawy Prawo ochrony przyrody zatwierdził II wariant realizacji przedsięwzięcia z przedstawionych Raporcie, wskazując także na konieczność wprowadzenia do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia szeregu warunków do wykorzystania w fazie realizacji i eksploatacji oraz wskazując wymagania dotyczące ochrony środowiska, do uwzględnienia w projekcie budowlanym w zakresie: wód opadowych z pow. drogi, mas ziemnych powstałych w trakcie przebudowy, obowiązku uzgodnienia z Urzędem Gminy wycinki drzew i krzewów oraz w zakresie realizacji przepustów w miejscach migracji zwierząt. Nadto w oparciu o art. 56 ust. 4-6) ww. ustawy nałożył na wnioskodawcę obowiązek sporządzenia analizy porealizacyjnej w zakresie hałasu i zanieczyszczenia powietrza wskazując dodatkowo, że jest to uzasadnione również koniecznością ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Tym samym nie jest uzasadniony zarzut pominięcia w postanowieniu uzgodnieniowym kwestii związanej z dopuszczalnym poziomem hałasu w środowisku. Nie można się także zgodzić z zarzutem pominięcia wymagań wskazanych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 29. 05. 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz. 1841 ze zm.), ponieważ stanowiły one punkt odniesienia dla tej części Raportu, która dotyczy "Zagadnień ochrony przed hałasem". Trzeba też zauważyć, że w uzasadnieniu ww. postanowienia organ wprost wskazuje na Raport w zakresie hałasu i zanieczyszczenia powietrza wskazując, że zatwierdził II z przedstawionych w nim wariantów. Uzasadnia także , co prawda ogólnie, konieczność sporządzenia w ciągu 12 miesięcy od oddania obiektu do użytkowania realizacji – analizy porealizacyjnej, wskazując równocześnie na ewentualność stwierdzenia konieczności ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania i wyznaczenia granic przebiegu tego obszaru.
W ocenie Sądu nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut strony skarżącej, że postanowienie z 29. 07. 2006 r. jest nieważne z mocy prawa ponieważ organ nie uczynił zadość wymogom art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw z art. 378 ustawy , a art. 11 ww. ustawy w dacie wydania przedmiotowego postanowienia stanowił o nieważności decyzji (postanowień) wydanych z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska. Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie nie podziela bowiem poglądu, iż każde naruszenie przepisu dotyczącego ochrony środowiska, bez względu na jego wagę, zakres naruszenia czy też wpływ na wynik sprawy rodzi takie konsekwencje (por. wyrok WSA w W-wie z 13. 12. 2006 , sygn. akt IV Wa 443/06, Lex 314365). Fakt, że przedmiotowe postanowienie jest ogólne i nie zawiera szczegółowych ustaleń i parametrów odnoszących się do planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego, nie konkretyzuje wszystkich ustaleń poczynionych przez organ w procesie weryfikacji zgromadzonego materiału dowodowego (w tym Raportu i zawartych w nim wariantów ) w oparciu, o który Starosta [...] ustalił określone w postanowieniu wymagania nie jest bynajmniej równoznaczne z koniecznością wyeliminowania przedmiotowego postanowienia z obrotu ze skutkiem ex tunc. W tym miejscu warto wskazać, że jak wynika z przedłożonych do akt administracyjnych dokumentów strona skarżąca miała możliwość brania udziału we wszystkich etapach postępowania dotyczącego środowiskowych uwarunkowań przedmiotowego przedsięwzięcia ponieważ Wójt Gminy W. w dniu 12 lipca 2006 r. zamieścił na tablicy ogłoszeń UG W. oraz na jej stronie internetowej odpowiednią informację. Informacja ta została zdjęta z tablicy w dniu 28 lipca 2006 r., a jak wynika z notatki urzędowej przedłożonej do akt administracyjnych sprawy z 31 lipca 2006 r. – sporządzonej przez P.S. Inspektora ds. Infrastruktur "do UG nie wpłynęła żadna skarga ani też wniosek nt. planowanego przedsięwzięcia." A zatem jak wynika z powyższego każda strona, istotnie zainteresowanej wzięciem udziału w postępowaniu, mogła w nim brać udział także na etapie uzgadniania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Należy się natomiast zgodzić ze stanowiskiem skarżącej strony, że sugestię Kolegium, iż strona skarżąca mogła w trybie art. 111 §1 kpa wnosić o uzupełnienie dostrzeżonych braków i uchybień postanowienia z 29. 07. 2006 należy uznać za niezasadne ponieważ niezależnie od terminu wskazanego ww. przepisie na podstawie art. 111 § 1 kpa strona może się domagać wyłącznie uzupełnienia decyzji do rozstrzygnięcia, uzupełnienia decyzji w zakresie pouczenia do wniesienia odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach. Należy przy tym wskazać, że przez uzupełnienie decyzji (postanowienia) co do rozstrzygnięcia należy rozumieć sytuację, kiedy organ nie rozstrzygnął w sposób kompletny sprawy administracyjnej. Nadto należy uznać za trafne stanowisko Kolegium, że względy ekonomiczne i interes gospodarczy skarżącego nie uzasadnia stwierdzenia nieważności kwestionowanego aktu prawnego.
W ocenie Sądu, brak jest także wystarczających podstaw do uznania, iż w postępowaniu administracyjnym zakończonym zaskarżonym postanowieniem nie wyjaśniono należycie wszystkich istotnych kwestii mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy o stwierdzenie nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2009 r., a tym samym nie jest zasadny zarzut naruszenia przepisów postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. w stopniu mającym wpływ na wynik przedmiotowej sprawy.
W tej sytuacji Wojewódzki Sad Administracyjny w Krakowie w oparciu o art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Irla /przewodniczący/Andrzej Niecikowski
Krystyna Daniel /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Irla Sędziowie : Sędzia WSA Krystyna Daniel (spr.) Sędzia NSA Andrzej Niecikowski Protokolant : Ewelina Knapczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi [....] Spółka z o. o. w M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 28 grudnia 2011 r. nr [....] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia skargę oddala
Uzasadnienie
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. postanowieniem z 5 maja 2011 r., na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 w związku art. 158 i art. 126, po wszczęciu na wniosek Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego pn. "Budowa drogi klasy GP od km 0+ 735 do ok. 3 + 225 (według kilometraża) od km 327+ 938,90 do km 330 + 428,00 (wg kilometraża DK Nr 94) łączącej - przez tereny Gminy W. - Węzeł [...] z projektowanym Węzłem [...] (pomiędzy osiami węzłów) wraz z budową III Etapu Węzła [...] - odmówiło stwierdzenia nieważności ww. postanowienia.
W uzasadnieniu organ wskazał, że 7 grudnia 2010 r. wpłynął wniosek Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. o stwierdzenie nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] , zarzucając wydanie powyższej decyzji z rażącym naruszeniem prawa. W szczególności wskazano, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie sądów administracyjnych poglądem, działanie organu uzgadniającego nie może ograniczać się do sformułowania ogólnikowych twierdzeń odnośnie obowiązku spełnienia poszczególnych wymogów ochrony środowiska i przewidzianych norm. W zaskarżonym postanowieniu Starosta [...] określił powyższe wymagania w sposób lakoniczny wybiórczy i ogólnikowy, ograniczając się do określenia wymagań dotyczących ochrony środowiska tylko w zakresie oczyszczania i odprowadzania wód opadowych, mas ziemnych powstałych w trakcie realizacji inwestycji, wycinki drzew i krzewów oraz przepustów umożliwiających migrację zwierząt. Już sam brak przedstawienia w kwestionowanym postanowieniu jakichkolwiek ustaleń w zakresie potrzeby zapewnienia ochrony środowiska przed hałasem skutkuje koniecznością przyjęcia rażącego naruszenia przez ten organ regulacji wynikających z art. 7 i art. 77 kpa.
Kolegium pismem z 7 marca 2011 r. wszczęło postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności powyższego postanowienia.
Dokonując oceny, czy postanowienie organu I instancji rażąco narusza prawo w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa, Kolegium odwołało się do orzecznictwa wskazując, że przy ocenie naruszenia prawa jako "rażące" należy brać pod uwagę stopniowanie wad decyzji administracyjnej. Przy rażącym naruszeniu prawa chodzi o tego rodzaju wady, które powodują konieczność eliminacji decyzji z obrotu prawnego z racji istnienia w nich wad o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym.
Rozstrzygnięcie Starosty K. z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego wydane zostało na podstawie ustawy z 27. 04. 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 62 poz. 627). Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko przeprowadza organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (wójt, burmistrz, prezydent miasta). Stąd też Wójt Gminy W. zobowiązał Inwestora do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia, wskazując jednocześnie, jakie wymagania raport winien spełniać. Ponadto decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydawano po uzgodnieniu z organem ochrony środowiska (starostą) oraz państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym. W toku postępowania wydane zostało postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. , jak również postanowienie Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. uzgadniające pozytywnie w zakresie ochrony środowiska warunki realizacji przedsięwzięcia. Postanowienie to w sposób szeroki i kompleksowy określa warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji oraz wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
W ocenie Kolegium postanowienie uwzględnia konieczne wymogi procesowe oraz merytoryczne, a zarzucanie naruszenia przez organ uzgadniający art. 7 i art. 77 k.p.a. nie zasługuje na uwzględnienie, a w szczególności w stopniu takim, który należałoby kwalifikować jako rażące naruszenie prawa. Organ podkreślił, że istota wadliwości weryfikowanego aktu administracyjnego, która mogłaby skutkować stwierdzeniem nieważności z uwagi na rażące naruszenie prawa musi być na tyle oczywista oraz ewidentna, że stanowić musi zaprzeczenie treści samego przepisu materialnego prawnego lub proceduralnego. W rozpatrywanym przypadku wnioskodawca nie wykazał uchybienia - noszącego znamiona rażącego naruszenia prawa, jak również nie potwierdziło tego przeprowadzone postępowanie wyjaśniające.
Podsumowując, Kolegium stwierdziło, że w rozpatrywanym przypadku nie zaistniały istotne uchybienia materialnoprawne oraz proceduralne, które w świetle cyt. art. 156 § 1 pkt 2 kpa można zakwalifikować jako rażące naruszenie prawa, skutkujące koniecznością stwierdzenia nieważności powyższego postanowienia. Postanowienie to nie jest także dotknięte inną z wadą z art. 156 § 1 kpa.
Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. , domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości oraz o stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty K. z 29 lipca 2006 r. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła, iż zostało ono wydane z naruszeniem art. 156 § 1 pkt 2 kpa w zw. z art. 126 kpa z uwagi na przyjęcie przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. , iż postanowienie Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nie zostało wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa, pomimo iż w/w postanowienie rażąco narusza:
a) art. 7, art. 77 § 1 art. 80 oraz art. 107 § 3 kpa, wobec:
- braku jakiekolwiek odniesienia się w uzasadnieniu postanowienia (uzgodnienia) do okoliczności faktycznych sprawy, mających istotne znaczenie tj. lokalizacji, parametrów i cech analizowanego zamierzenia inwestycyjnego, a także brak poprzedzenia wydanego w tym przedmiocie rozstrzygnięcia rozważeniem przez Starostę Krakowskiego wpływu planowanego zamierzenia na klimat akustyczny w
obrębie tego zamierzenia;
- dokonania przez Starostę K. uzgodnienia w sposób całkowicie arbitralny oraz dowolny – poprzez brak wyjaśnienia względów jakimi kierował się organ dokonując pozytywnego uzgodnienia oraz obowiązujących w tym zakresie norm prawnych, brak przedstawienia w uzasadnieniu weryfikowanego postanowienia ustaleń faktycznych oraz oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego;
- wydania przez Starostę [...] uzgodnienia bez zweryfikowania przedłożonego przez inwestora raportu o oddziaływaniu na środowisko pod względem jego prawidłowości, rzetelności i kompletności w zakresie standardów ochrony środowiska przed hałasem oraz tego, czy przedłożony raport uwzględnia wszystkie potencjalne zagrożenia związane z realizacją planowanego przedsięwzięcia, oraz brak wskazania w uzgodnieniu
precyzyjnych i nie budzących wątpliwości warunków realizacji inwestycji,
w tym odnoszących się do ochrony środowiska przed hałasem,
b) art. 48 ust. 2 pkt 1 oraz art. 378 ust. 1 ustawy z 27. 04. 2001 r. Prawo ochrony środowiska - mimo, iż z powołanych przepisów wynika obowiązek Starosty [...] uzgodnienia dokumentacji projektowej pod kątem ochrony środowiska, zwłaszcza w zakresie ochrony przed hałasem.
c) art. 114 ust. 1-3 ustawy Prawo ochrony oraz przepisów rozporządzenia Ministra Środowiska z 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, póz. 1841) - o czym świadczy brak zweryfikowania przez Starostę [...] przed wydaniem postanowienia z 29 lipca 2006 r. czy w przypadku planowanej inwestycji dochowane zostaną wynikające z powołanego rozporządzenia standardy oddziaływania na środowisko w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, w szczególności całkowite pominięcie przez Starostę [...] konieczności dokonania zróżnicowania terenu przedmiotowej inwestycji o różnych funkcjach lub różnych zasadach zagospodarowania pod kątem dopuszczalnych poziomów hałasu, co miało tym istotne znaczenie, iż pomimo okoliczności, iż w świetle art. 114 ustawy Prawo ochrony środowiska zróżnicowanie takie powinno wynikać z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w przypadku obowiązującej na terenie obejmującym obszar uzgadnianej inwestycji Uchwały Nr XXXVIII/178/2005 Rady Gminy W. z 11 marca 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy W. , zróżnicowanie o jakim mowa powyżej nie zostało dokonane.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. postanowieniem z 28 grudnia 2011 r. znak: [...] , na zasadzie art . 158 § 1 w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 oraz art 127 § 3 w zw. z art. 126 i 138 § 1 pkt 1 kpa, utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu organ wskazał, że instytucja stwierdzenia nieważności jest wyjątkiem od ogólnej zasady stabilności wynikającej z art. 16 kpa i może mieć zastosowanie jedynie w przypadku, gdy postanowienie dotknięte jest w sposób niewątpliwy, wadami określonymi w art. 156 § 1 kpa, przy czym wady te muszą mieć charakter wad ciężkich, uniemożliwiających jego sanowanie. Rażące naruszenie prawa winno cechować się oczywiście błędnym zastosowaniem konkretnie wskazanych przepisów, oczywistą sprzecznością pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy, a treścią przepisu, oczywistą sprzecznością z przepisem prawa, które jest nie do pogodzenia z założeniami działania praworządnego organu państwa, ewentualnie stwierdzone zostanie, iż z prostego zestawienia treści decyzji oraz treści przepisu, wynika istnienie jawnej sprzeczności.
Przy wydawaniu kontrolowanego postanowienia, Starosta K. oparł się na Raporcie o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko w zakresie, w jakim raport ten dotyczył m.in. ustalenia prognozowanego akustycznego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zdaniem organu postanowienie Kolegium z 5 maja 2011 r., odpowiada prawu, co skutkuje brakiem możliwości uwzględnienia wniosków sformułowanych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wbrew argumentom podniesionym we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, brak jest podstaw do przyjęcia, iż Starosta K. dopuścił się kwalifikowanego naruszenia prawa przy wydawaniu postanowienia, gdyż przepisy prawa materialnego stanowiące podstawę kontrolowanego rozstrzygnięcia, zostały niewadliwie zastosowane i brak jest sprzeczności pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy zakończonej kwestionowanym postanowieniem uzgadniającym, a treścią tych przepisów. Kolegium nie podzieliło stanowiska, iż przywołane przepisy zostały zastosowane w sposób kwalifikowanie wadliwy, gdyż rozstrzygnięcie to spełniało wszelkie wymogi wynikające w przepisów ustawy obowiązującej w dacie jego wydania oraz nie narusza zarówno jej dyspozycji, jak i innych przepisów prawa materialnego. Kolegium nie stwierdziło więc oczywistości naruszenia prawa, a racje ekonomiczne i skutki gospodarcze, które wywołuje wydane postanowienie, sprzeciwiają się uwzględnieniu wniosku.
Z przyczyn przedstawionych powyżej, zarzuty podniesione we wniosku sprowadzić można jedynie do oceny istnienia podstaw do domagania się uzupełnienia postanowienia w trybie przepisu art. 111 § 1 w zw. z art. 126 kpa. Jak wynika z akt sprawy wniosek taki nie został sformułowany, a postanowienia w tym przedmiocie nie zostało wydane.
Kolegium nie podzieliło również zarzutów wydania kwestionowanego postanowienia z kwalifikowanym naruszeniem innych przepisów art. 7, 77 § 1, 80, oraz 107 § 3 kpa w zw. z art. 114 ust. 1-3 ustawy oraz rozporządzenia, gdyż jak wynika z jego treści, Starosta [...] powołując się na regulację art. 55 ustawy przy wydawaniu rozstrzygnięcia wskazał wprost, iż zatwierdzenie wariantu II przedsięwzięcia opisanego w Raporcie oddziaływania inwestycji na środowisko, uzasadnione jest właśnie zgodnością z regulacją Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (uchwała RG ....z 11. 03. 2005 r., nr XXXVIII/178/2005) oraz analizą skali oddziaływania na środowisko. Nadto z uwagi na specyfikę oddziaływania przedsięwzięcia w sferze hałasu, w kontrolowanym postanowieniu nałożono obowiązek sporządzenia analizy porealizacyjnej w terminach wynikających z przepisów art. 56 ust. 4, 5 i 6 ustawy.
Wreszcie organ stwierdził, iż kontrolowane postanowienie nie jest również dotknięta inną z wad, o których mowa w przepisie art. 156 § 1 k.p.a.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. wniosła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. , domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia i zasądzenia koszów postępowania.
Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie:
1) art. 127 § 3 kpa w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 144 kpa z uwagi utrzymanie w mocy Kolegium wcześniejszego postanowienia odmawiającego stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. mimo tego, iż w/w postanowienie SKO w K. powinno zostać uchylone z uwagi na wydanie postanowienia z pominięciem szeregu istotnych okoliczności, świadczących o tym, że uzgodnienie Starosty K. rażąco narusza prawo, w tym zwłaszcza tego, iż:
- uzgodnienie Starosty K. zapadło bez zweryfikowania przez ten organ, czy w przypadku planowanej inwestycji, dochowane zostaną dopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów prawa poziomy hałasu, o jakich mowa w art. 114 ust. 1-3 Prawo ochrony środowiska oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku oraz wymogi, jakie powinny zostać określone w tym zakresie w Uchwale Nr XXXVIII /178/2005 RG .....z 11. 03. 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy W. ,
- postanowienie Starosty [...] nie zawiera uzgodnienia środowiskowych uwarunkowań pod względem wszystkich wymagań, jakich w świetle kompetencji wynikających z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska powinien był dokonać Starosta [...] , ponieważ nie wprowadzono żadnych wymogów oraz rozwiązań dotyczących ochrony środowiska przed hałasem, jakkolwiek uzasadnia to charakter inwestycji i przedłożony przez inwestora Raport oddziaływania planowanego zamierzenia na środowisko. Stanowi to rażące naruszenie prawa,.
- do wydania uzgodnienia Starosty [...] doszło z rażącym naruszeniem art. 7, 9, 77 § 1, 80, 107 § 3 kpa ponieważ organ nie wyjaśnił stanu faktycznego sprawy, w tym istotnych okoliczności jak lokalizacja, parametry i cech analizowanego zamierzenia inwestycyjnego, nie odniósł się do norm obowiązujących w zakresie ochrony środowiska;
2) art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z uwagi na nie znajdujące w okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy przyjęcie przez SKO w K. , iż podlegające weryfikacji w trybie nadzorczym uzgodnienie Starosty [...] spełniało wszelkie wymogi, wynikające z przepisów prawa obowiązujących w dacie jego wydania jakkolwiek w/w uzgodnienie nie zawiera uzgodnienia w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, a do wydania tego uzgodnienia doszło w okolicznościach braku wszechstronnego wyjaśnienia przez organ okoliczności faktycznych i prawnych sprawy,
3) art. 156 § 1 pkt 7 kpa w zw. z art. 126 kpa oraz w zw. z art. 11 ustawy Prawo ochrony środowiska w brzmieniu obowiązującym do 15. 02. 2008 r. poprzez brak uwzględnienia przez SKO w K. , iż postanowienie wydane z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska ( art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska) jest nieważne z mocy samego prawa, a zatem Kolegium mogło odmówić stwierdzenia nieważności przedmiotowego postanowienia,
4) art. 156 § 1 pkt 2 kpa w zw. z art. 126 kpa - błędne i nieuzasadnione przyjęcie przez SKO, iż postanowienie Starosty [...] nie zapadło z oczywistym naruszeniem prawa oraz nie doprowadziło do powstania skutków o charakterze ekonomicznym i gospodarczym, niemożliwych do pogodzenia z punktu widzenia zasad praworządności, w sytuacji w której już sam brak uzgodnienia przez Starostę [...] decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pod kątem ochrony przed hałasem uznać należy za okoliczność świadczącą o rażącym naruszeniu prawa (art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska), natomiast wybudowanie przez inwestora (w konsekwencji braku wprowadzenia w tym zakresie przez organy uzgadniający żadnych ograniczeń i wymogów) ekranów akustycznych w sposób całkowicie dowolny, nie znajdujący uzasadnienia w analizie terenu oraz naruszający prawo własności osób trzecich potwierdza wystąpienie przesłanek stwierdzenia nieważności;
5) art. 111 § 1 kpa w zw. z art. 126 kpa z uwagi na przyjęcie przez SKO w K. , iż zarzuty jakie strona skarżąca zgłosiła w odniesieniu do podlegającego weryfikacji uzgodnienia Starosty [...] mogłyby stanowić co najwyżej podstawę domagania się uzupełnienia tego uzgodnienia, gdy tymczasem nie można uznać, aby brak określenia w uzgodnieniu wydawanym przez starostę w oparciu art. 48 ust. 2 pkt 1w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska warunków, jakie inwestor powinien spełnić na etapie realizacji oraz eksploatacji pod kątem ochrony środowiska przed hałasem stanowiły wadę nieistotną lub świadczyły o tym, iż mamy do czynienia z postanowieniem częściowym, mogącym podlegać uzupełnieniu w trybie art. 111 § 1 kpa w zw. z art. 126 kpa.;
6) art. 7 77 § 1 art. 11 art. 107 § 3 kpa w zw. z art. 140 oraz 144 kpa przez brak ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy oraz brak przedstawienia w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia motywów faktycznych i prawnych rozstrzygnięcia,
7) art. 130 § 1 pkt 2 kpa oraz art. 156 § 1 pkt 7 kpa w zw. z art. 126 kpa oraz w
zw. 11 ustawy Prawo ochrony środowiska i art. 156 § 1 pkt 2 w zw. z art. 126 kpa - o czym świadczy brak uchylenia przez SKO w K. swojego wcześniejszego postanowienia oraz odmowa wydania przez ten organ rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nieważności postanowienia Starosty [...] z dnia 29 lipca 2006 r.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o oddalenie skargi i podtrzymało swoje stanowisko przedstawione w zaskarżonym postanowieniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:
Stosownie do art. 1 ustawy z 30. 08. 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a., sądy administracyjne powołane są do kontroli działalności administracji publicznej, w tym w zakresie legalności decyzji administracyjnych i stosują środki określone w ustawie (art. 1 i 3 p.p.s.a.). W ramach swej kognicji sąd bada czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania administracyjnego, nie będąc przy tym związanym granicami skargi, stosownie do dyspozycji art. 134 § 1 p.p.s.a.
W wyniku dokonanej kontroli należy stwierdzić, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie należy poczynić kilka uwag o charakterze ogólnym, odnoszących się do instytucji stwierdzenia nieważności decyzji (postanowienia). Stwierdzenie nieważności pozwala na eliminację z obrotu prawnego decyzji (postanowień) dotkniętych wadami materialnoprawnymi wskazanymi w przepisie art. 156 § 1 kpa stanowi jednakże instytucje szczególną ze względu na treść ogólnej zasady trwałości decyzji administracyjnych wyrażonej w art. 16 kpa. W doktrynie podkreśla się , że stwierdzenie nieważności decyzji oznacza, iż weryfikowana decyzja jest dotknięta ciężką wadliwością od chwili jej wydania (skutek ex tunc), (por. J. Borkowski (w:) B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck W-wa 1996, s. 699). Rażące naruszenie prawa stanowi kwalifikowaną formę naruszenia prawa natomiast nie jest prawidłowe uznawanie, iż każde naruszeniem prawa stanowi rażące naruszenie prawa. Należy podkreślić , że naruszenie przepisów postępowania lub prawa materialnego mające istotny wpływ na wynik sprawy, nie stanowi przesłanki dla stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej. Rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa zachodzi wtedy, gdy treść decyzji pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią prawa i gdy charakter tego naruszenia powoduje, że owa decyzja nie może być akceptowana jako akt wydany przez organ praworządnego państwa. Nie chodzi tu o błędy w wykładni prawa, ale o przekroczenie prawa w sposób jasny i niedwuznaczny, (por. wyrok z dnia 9 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 1280/11. Lex 1123108).
Odnosząc powyższe do okoliczności przedmiotowej sprawy w ocenie Sądu należy podzielić stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. w zaskarżonym postanowieniu z 28 grudnia 2011 r. oraz w poprzedzającym go postanowieniu Kolegium z 5 maja 2011 r. którymi odmówiono – w postępowaniu toczącym się z wniosku Spółki [...] Sp. z o.o. z siedzibą w M. - stwierdzenia nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie uzgodnienia na etapie decyzji środowiskowej dla zamierzenia inwestycyjnego pn. "Budowa drogi klasy GP od km 0+ 735 do ok. 3 + 225 (według kilometraża) od km 327+ 938,90 do km 330 + 428,00 (wg kilometraża DK Nr 94) łączącej - przez tereny Gminy - Węzeł [...] z projektowanym Węzłem "[...] (pomiędzy osiami węzłów) wraz z budową III Etapu Węzła [...] ". Organ rozpoznając dwukrotnie sprawę w trybie nadzwyczajnym prawidłowo ocenił, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności przedmiotowego postanowienia z 29. 07. 2006 r., ponieważ nie jest ono dotknięte żadną z kwalifikowanych wad określonych w art. 156 § 1 kpa, a w szczególności nie zostało wydane przez Starostę [...] z rażącym naruszeniem prawa. Kontrolowane postanowienie z 29 lipca 2006 r. zostało wydane na podstawie art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 378 ust. 1 ustawy z 27. 04. 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U z 2006 r. nr 129, poz. 902 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie jego wydania, zgodnie z którym przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do wydania decyzji środowiskowych uwarunkowaniach, uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia z organem ochrony środowiska, którym stosownie do przepisu art. 378 ust. 1 ustawy jest ust. 2 jest starosta. Mając na uwadze materiał dowodowy przedstawiony w sprawie stwierdzić należy, że kontrolowane postanowienie zostało wydane w oparciu o przedłożony Raport o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko obejmujący m. in. opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia, a także opis analizowanych wariantów w tym wariantu najkorzystniejszego dla środowiska, określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę (inwestora) wariantu ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko, w szczególności ludzi, zwierzęta, rośliny, pow. ziemi, wodę , powietrze, klimat, krajobraz, dobra materialne, dobra kultury, krajobraz i wzajemne oddziaływanie między tymi elementami. Raport objął swoim zakresem zanieczyszczenie powietrza, ochronę przed hałasem, gospodarkę wodno-ściekowa , gospodarkę odpadami, geologię i hydrologię, a także m. in. , ochronę przyrody, wpływ inwestycji na zdrowie mieszkańców i ochronę osób trzecich. Zdaniem Sądu przedmiotowe postanowienie Starosty [...] wbrew twierdzeniom strony skarżącej zostało wydane po zweryfikowaniu planowanej inwestycji w zakresie ochrony środowiska w świetle dwóch wariantów przedłożonego organowi Raportu. W konsekwencji organ uzgadniając pozytywnie przedmiotową inwestycję – zgodnie z treścią art. 55 ustawy Prawo ochrony przyrody zatwierdził II wariant realizacji przedsięwzięcia z przedstawionych Raporcie, wskazując także na konieczność wprowadzenia do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia szeregu warunków do wykorzystania w fazie realizacji i eksploatacji oraz wskazując wymagania dotyczące ochrony środowiska, do uwzględnienia w projekcie budowlanym w zakresie: wód opadowych z pow. drogi, mas ziemnych powstałych w trakcie przebudowy, obowiązku uzgodnienia z Urzędem Gminy wycinki drzew i krzewów oraz w zakresie realizacji przepustów w miejscach migracji zwierząt. Nadto w oparciu o art. 56 ust. 4-6) ww. ustawy nałożył na wnioskodawcę obowiązek sporządzenia analizy porealizacyjnej w zakresie hałasu i zanieczyszczenia powietrza wskazując dodatkowo, że jest to uzasadnione również koniecznością ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Tym samym nie jest uzasadniony zarzut pominięcia w postanowieniu uzgodnieniowym kwestii związanej z dopuszczalnym poziomem hałasu w środowisku. Nie można się także zgodzić z zarzutem pominięcia wymagań wskazanych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 29. 05. 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz. 1841 ze zm.), ponieważ stanowiły one punkt odniesienia dla tej części Raportu, która dotyczy "Zagadnień ochrony przed hałasem". Trzeba też zauważyć, że w uzasadnieniu ww. postanowienia organ wprost wskazuje na Raport w zakresie hałasu i zanieczyszczenia powietrza wskazując, że zatwierdził II z przedstawionych w nim wariantów. Uzasadnia także , co prawda ogólnie, konieczność sporządzenia w ciągu 12 miesięcy od oddania obiektu do użytkowania realizacji – analizy porealizacyjnej, wskazując równocześnie na ewentualność stwierdzenia konieczności ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania i wyznaczenia granic przebiegu tego obszaru.
W ocenie Sądu nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut strony skarżącej, że postanowienie z 29. 07. 2006 r. jest nieważne z mocy prawa ponieważ organ nie uczynił zadość wymogom art. 48 ust. 2 pkt 1 w zw z art. 378 ustawy , a art. 11 ww. ustawy w dacie wydania przedmiotowego postanowienia stanowił o nieważności decyzji (postanowień) wydanych z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska. Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie nie podziela bowiem poglądu, iż każde naruszenie przepisu dotyczącego ochrony środowiska, bez względu na jego wagę, zakres naruszenia czy też wpływ na wynik sprawy rodzi takie konsekwencje (por. wyrok WSA w W-wie z 13. 12. 2006 , sygn. akt IV Wa 443/06, Lex 314365). Fakt, że przedmiotowe postanowienie jest ogólne i nie zawiera szczegółowych ustaleń i parametrów odnoszących się do planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego, nie konkretyzuje wszystkich ustaleń poczynionych przez organ w procesie weryfikacji zgromadzonego materiału dowodowego (w tym Raportu i zawartych w nim wariantów ) w oparciu, o który Starosta [...] ustalił określone w postanowieniu wymagania nie jest bynajmniej równoznaczne z koniecznością wyeliminowania przedmiotowego postanowienia z obrotu ze skutkiem ex tunc. W tym miejscu warto wskazać, że jak wynika z przedłożonych do akt administracyjnych dokumentów strona skarżąca miała możliwość brania udziału we wszystkich etapach postępowania dotyczącego środowiskowych uwarunkowań przedmiotowego przedsięwzięcia ponieważ Wójt Gminy W. w dniu 12 lipca 2006 r. zamieścił na tablicy ogłoszeń UG W. oraz na jej stronie internetowej odpowiednią informację. Informacja ta została zdjęta z tablicy w dniu 28 lipca 2006 r., a jak wynika z notatki urzędowej przedłożonej do akt administracyjnych sprawy z 31 lipca 2006 r. – sporządzonej przez P.S. Inspektora ds. Infrastruktur "do UG nie wpłynęła żadna skarga ani też wniosek nt. planowanego przedsięwzięcia." A zatem jak wynika z powyższego każda strona, istotnie zainteresowanej wzięciem udziału w postępowaniu, mogła w nim brać udział także na etapie uzgadniania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Należy się natomiast zgodzić ze stanowiskiem skarżącej strony, że sugestię Kolegium, iż strona skarżąca mogła w trybie art. 111 §1 kpa wnosić o uzupełnienie dostrzeżonych braków i uchybień postanowienia z 29. 07. 2006 należy uznać za niezasadne ponieważ niezależnie od terminu wskazanego ww. przepisie na podstawie art. 111 § 1 kpa strona może się domagać wyłącznie uzupełnienia decyzji do rozstrzygnięcia, uzupełnienia decyzji w zakresie pouczenia do wniesienia odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach. Należy przy tym wskazać, że przez uzupełnienie decyzji (postanowienia) co do rozstrzygnięcia należy rozumieć sytuację, kiedy organ nie rozstrzygnął w sposób kompletny sprawy administracyjnej. Nadto należy uznać za trafne stanowisko Kolegium, że względy ekonomiczne i interes gospodarczy skarżącego nie uzasadnia stwierdzenia nieważności kwestionowanego aktu prawnego.
W ocenie Sądu, brak jest także wystarczających podstaw do uznania, iż w postępowaniu administracyjnym zakończonym zaskarżonym postanowieniem nie wyjaśniono należycie wszystkich istotnych kwestii mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy o stwierdzenie nieważności postanowienia Starosty [...] z 29 lipca 2009 r., a tym samym nie jest zasadny zarzut naruszenia przepisów postępowania przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. w stopniu mającym wpływ na wynik przedmiotowej sprawy.
W tej sytuacji Wojewódzki Sad Administracyjny w Krakowie w oparciu o art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
