I SA/Gd 401/14
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
2014-07-01Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Alicja Stępień /przewodniczący/
Ewa Kwarcińska
Marek Kraus /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Marek Kraus (spr.), Sędzia NSA Ewa Kwarcińska, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Claudia Kozłowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 1 lipca 2014 r. sprawy ze skargi W. T. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 30 stycznia 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego oddala skargę.
Uzasadnienie
1.Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 stycznia 2014 r. nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu zażalenia W. T. – dalej jako "Skarżący" na postanowienie Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr [...] z dnia 14 października 2013 r., w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego do majątku W. T. na podstawie tytułów wykonawczych nr [...], utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco.
Skarżący pismem z dnia 17 sierpnia 2013 r. skierowanym do Prezesa Rady Ministrów, które zostało przekazane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wystąpił m.in. z wnioskiem o umorzenie w całości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez ZUS z uwagi, że dług nie istnieje, gdyż został spłacony oraz jest przedawniony.
W uzasadnieniu Skarżący podniósł, że jest 73 letnim emerytem, przez wiele lat był na rencie inwalidzkiej, obecnie razem z 69 letnią żoną utrzymują się z emerytury, której wysokość brutto wynosi 1.304,23 zł miesięcznie, zaś wysokość netto powinna wynosić 1.099,85 zł miesięcznie. Stwierdził, iż ZUS od około 15 lat prowadzi postępowanie egzekucyjne z emerytury (a wcześniej renty) i co miesiąc pobiera ponad 600 zł. W ocenie Skarżącego egzekwowany przez ZUS rzekomy dług nie istnieje, gdyż został już dawno temu spłacony oraz jest przedawniony.
2. Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem nr [...] z dnia 14 października 2013 r. działając na podstawie art. 59 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego do majątku Skarżącego na podstawie tytułów wykonawczych nr [...].
W uzasadnieniu organ egzekucyjny wskazał, że brak jest podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, gdyż nie została spełniona żadna z ustawowych przesłanek pozwalających na umorzenie postępowania egzekucyjnego wskazanych w art. 59 § 1 i 59 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( Dz. U. z 2012r. poz. 1015 ze zm. ) dalej ,,u.p.e.a".
Organ egzekucyjny wskazał, że nieuzasadnione jest twierdzenie, iż zadłużenie
z tytułu składek nie istnieje, gdyż zostało spłacone, albowiem należności z tytułu składek nie zostały spłacone i na koncie rozliczeniowym Skarżącego widnieje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne:
- na koncie osobistym: za okresy: od miesiąca marca do miesiąca grudnia 1994 r., miesiąc marzec i kwiecień 1995 r., od miesiąca czerwca do miesiąca grudnia 1996 r. w kwocie należności głównej 5.013,71 zł oraz odsetki w wysokości 21.357,00 zł liczone na dzień 3 października 2013 r.,
- koncie pracowniczym za okres: od miesiąca grudnia 1993 r. do miesiąca grudnia 1998 r. w kwocie należności głównej 22.772,18 zł oraz odsetki w wysokości 91.180,00 liczone na dzień 3 października 2013 r.
Zdaniem organu, prowadzona wobec majątku Skarżącego egzekucja jest skuteczna.
Także twierdzenie, że dochodzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych należności przedawniły się jest nieuzasadnione. Zgodnie z art. 24 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek było zajęcie wierzytelności pieniężnej w postaci świadczenia pobieranego przez w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych o numerach [...] wystawione w dniu 27 lipca 1999 r.
Postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego.
3. Skarżący pismem z dnia 3 listopada 2013 r. złożył zażalenie, wnosząc o uchylenie lub zmianę zaskarżonego postanowienia i umorzenie postępowania egzekucyjnego, ewentualnie o uchylenie postanowienia i skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.
Zaskarżonemu postanowieniu Skarżący zarzucił:
- bezpodstawne i przedwczesne wydanie zaskarżonego postanowienia,
- pominięcie i zignorowanie decyzji ZUS z dnia 12 lipca 2010 r. świadczącej jednoznacznie o braku rzekomego długu,
- wydanie zaskarżonego postanowienia pomimo braku jakichkolwiek wiarygodnych i rzetelnych rozliczeń księgowych, które świadczyłyby o istnieniu rzekomego długu,
- naruszenie m.in. art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. oraz art. 59 § 2 ww. ustawy,
- podanie nieprawdy w zaskarżonym postanowieniu.
W uzasadnieniu zobowiązany podniósł, iż zaskarżone postanowienie jest bezpodstawne i przedwczesne. ZUS powołuje się na rzekomy dług ale ZUS nie przedstawia żadnych rozliczeń księgowych, z których wynikałoby istnienie rzekomego długu. W szczególności ZUS nigdy nie przedstawił rozliczenia pieniędzy, jaki zabrał z emerytury (a wcześniej renty) w ciągu prowadzonej przez kilkanaście lat egzekucji.
Zdaniem Skarżącego w okresie 16.07.2010 r. - 15.08.2011 r. (czyli przez ponad 12 miesięcy) ZUS nie prowadził żadnej egzekucji na swoją rzecz i nie dokonywał żadnych potrąceń z emerytury. Potrącenia dokonywane od grudnia 2010 r. dotyczyły egzekucji na rzecz komornika sądowego ze S., a nie na rzecz ZUS.
W ocenie Skarżącego ZUS naruszył art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. gdyż nie umorzył postępowania egzekucyjnego pomimo tego, że postępowanie to nie było prowadzone przez okres dłuższy niż 12 miesięcy. Zdaniem Skarżącego postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone także na podstawie art. 59 § 2 u.p.e.a.
W ocenie Skarżącego dochodzone należności są przedawnione.
4. Dyrektor Izby Skarbowej, postanowieniem z dnia 30 stycznia 2014 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wyjaśnił, że umorzenie postępowania egzekucyjnego następuje wtedy, gdy w jego toku zaistnieją przeszkody o charakterze trwałym, które powodują, że dalsze prowadzenie postępowania jest niemożliwe lub niecelowe. Przy czym z treści przepisów art. 59 u.p.e.a. wynika, iż umorzenie postępowania egzekucyjnego może być obligatoryjne lub fakultatywne.
Powołany przepis art. 59 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oznacza, że w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek okoliczności wskazanej w tym przepisie organ egzekucyjny ma obowiązek umorzenia takiego postępowania.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, organ egzekucyjny (będący jednocześnie wierzycielem) zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 października 2013 r. trafnie rozstrzygnął podniesiony zarzut Skarżącego, że zadłużenie z tytułu składek nie istnieje, gdyż zostało spłacone za nieuzasadniony. Organ egzekucyjny wskazał, iż należności z tytułu składek nie zostały spłacone i na koncie rozliczeniowym osobistym i pracowniczym Skarżącego widnieje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne.
Ponadto, organ egzekucyjny stwierdził, iż prowadzona do majątku Skarżącego egzekucja jest skuteczna. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w oparciu o tytuły wykonawcze nr [...] zawiadomieniami nr [...] z dnia 27 lipca 1999 r. dokonał zajęcia prawa majątkowego stanowiącego świadczenie z ubezpieczenia społecznego w ZUS [...].
Także twierdzenie Skarżącego, że dochodzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych należności przedawniły się jest nieuzasadnione.
Zgodnie z art. 24 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Jak wyżej wskazano pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek było zajęcie wierzytelności pieniężnej w postaci świadczenia pobieranego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych o numerach [...] wystawione w dniu 27 lipca 1999 r.
Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza, iż z zebranego materiału dowodowego wynika, że po wydaniu zaskarżonego postanowienia organu egzekucyjnego - Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 października 2013 r nr [...].:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2013 r. - umorzył należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonego będącego równocześnie płatnikiem składek za okres 03/1994 r. -12/1994 r., 03/1995 r.- 04/1995 r., 06/1995 r.-12/1996r. w łącznej kwocie 26.320,71 zł w tym z tytułu: składek-5.013,71 zł, - odsetek liczonych na dzień wpływu wniosku, tj. 28 sierpnia 2013 r. - 21.307,00 zł.
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2013 r. - uznał wniosek za bezprzedmiotowy i umorzył postępowanie, co do należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonych nie będących płatnikami składek za okres 02/1994-12/1998 w łącznej kwocie 112.521,86 zł, w tym z tytułu: składek-22.588,86 zł, odsetek liczonych na dzień wpływu wniosku, tj. 28.08.2013 r. - 89.933,00 zł.
Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych organ egzekucyjny i reprezentant wierzyciela postanowieniem nr [...] z dnia 17 stycznia 2014r., umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone do majątku Skarżącego na podstawie tytułu wykonawczego nr [...]. W treści uzasadnienia wskazał, iż decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych umorzył należności z tytułu składek dochodzone od Skarżącego na podstawie tytułu wykonawczego [...].
Zgodnie z art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne umarza się jeżeli obowiązek został umorzony.
Odnosząc się do zarzutów zażalenia, Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że dołączona przez zobowiązanego do zażalenia decyzja z dnia 12 Lipca 2010 r. znak [...] Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy świadczenia emerytalnego i została wydana na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227).
Dyrektor Izby Skarbowej, w związku z zarzutem naruszenia art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a., przeprowadził postępowanie wyjaśniające i ustalił, że postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego i nigdy nie zostało zawieszone.
Organ stwierdził, iż część zadłużenia Skarżącego stanowi należności składkowe z tytułu zatrudnienia pracowników, które z mocy prawa muszą być dochodzone niezależnie od sytuacji ekonomicznej i zdrowotnej płatnika składek, o czym stanowi art. 28 ust. 1-3 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, tak długo jak długo mamy do czynienia ze stanem ich ściągalności. Prowadzenie egzekucji do majątku Skarżącego stanowi możliwość odzyskania należności powstałych z tytułu nieopłaconych przez zobowiązanego składek.
Zgodnie z przepisem art. 59 § 2 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne. Zatem przy braku składników majątkowych i praw, z których uzyskać można konkretną kwotę pieniężną na zaspokojenie dochodzonych egzekucyjnie należności (z tytułu składek ZUS) mogą być umorzone zgodnie z dyspozycją art. 59 § 2 ww. ustawy.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, wobec stwierdzenia, ze egzekucja jest skuteczna, zasadnie Dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, że brak jest podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, gdyż nie została spełniona żadna z ustawowych przesłanek wymieniona w art. 59 § 1 u.p.e.a. (obligatoryjna) jak też art. 59 § 2 ww. ustawy (fakultatywna) pozwalających na umorzenie postępowania egzekucyjnego.
5. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu:
niewyjaśnienie w sposób dokładny, wnikliwy i rzetelny stanu faktycznego sprawy, w tym decydującej dla rozstrzygnięcia sprawy kwestii dotyczącej decyzji ZUS z dnia 12 lipca 2010 r. i ponad 12 miesięcy przerwy egzekucji, co stanowi naruszenie m.in. art. 7, 8, 12 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013r. poz.267 ze zm. ) dalej ,,k.p.a."
dokonanie błędnych i bezpodstawnych ustaleń dotyczących rzekomego długu, w tym jego istnienia wysokości oraz przedawnienia,
niezbadanie w sposób dokładny, wnikliwy i rzetelny okoliczności dotyczących zasadności umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 1 pkt 8 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, co stanowi naruszenie m.in. art. 7, 8 i 12 §1 k.p.a.,
naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania, co stanowi naruszenie m.in. art. 15 Kpa,
zignorowanie dowodów świadczących o nierzetelności ZUS-u w przedmiotowej sprawie,
podanie nieprawdy.
W związku z powyższym wniósł o:
- zmianę zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego postanowienia organu pierwszej instancji poprzez umorzenie postępowania egzekucyjnego,
- ewentualnie o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego postanowienia organu pierwszej instancji i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania,
- dopuszczenie dowodu z następujących dokumentów: decyzji ZUS z dnia 03.12.32013 r., postanowienia ZUS z dnia 19.12.2013 r.
W uzasadnieniu Skarżący przedstawił ponownie swoje argumenty dotyczące "rzekomego długu", którego istnienie kwestionuje. Ponownie podniósł, iż przez ponad 12 miesięcy w okresie 16 lipca 2010 r. - 15 sierpnia 2011 r. ZUS nie prowadził dla siebie żadnej egzekucji. ZUS od grudnia 2010 r. zabierał pieniądze jedynie dla Komornika sądowego ze Słupska. Zatem postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone na podstawie art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a.
W ocenie Skarżącego Dyrektor Izby Skarbowej naruszył, co najmniej art. 7, 8, 12 § 1, 15 k.p.a, gdyż nie wyjaśnił rzetelnie, wnikliwie dokładnie stanu faktycznego sprawy oraz działał w sposób podważający sens dwuinstancyjności postępowania, gdyż całkowicie zignorował dowody świadczące o nierzetelności ZUS-u i bezkrytycznie uwierzył w informacje ZUS-u dotyczące rzekomego długu. ZUS podaje rażąco sprzeczne ze sobą wysokości rzekomego długu.
6. W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył co następuje:
7.1. Skarga jest niezasadna.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów lub czynności wymienionych w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem).
Z kolei przepis art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie .
W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a - c p.p.s.a.), a także, gdy decyzja lub postanowienie organu dotknięte są wadą nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). Należy nadto wskazać, iż w myśl art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, jakkolwiek nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zobowiązany jest natomiast do wzięcia z urzędu pod uwagę wszelkich naruszeń prawa, w tym także tych nie podnoszonych w skardze, które są związane z materią zaskarżonych decyzji.
Rozpoznając skargę we wskazanym wyżej zakresie Sąd nie dopatrzył się naruszenia przez organy podatkowe przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, ani przepisów procedury, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
7.2. Kontroli Sądu w niniejszym postępowaniu poddane zostało postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 30 stycznia 2014 r. utrzymujące w mocy postanowienie Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 października 2013 r., w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec Skarżącego na podstawie tytułów wykonawczych nr [...].
Istotą umorzenia postępowania egzekucyjnego jest przerwanie postępowania, uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych oraz rozstrzygnięcie o dalszym nieprowadzeniu postępowania. Instytucja ta ma na celu zakończenie tego postępowania, najczęściej z przyczyn natury formalnej, gdy w danej, konkretnej sytuacji zaistniałej w jego toku wykonanie obowiązku przez zobowiązanego jest niemożliwe lub niedopuszczalne. Umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza, że nie jest realizowany jego cel. W literaturze wskazuje się, iż umorzenie wiąże się z trwałymi przeszkodami uniemożliwiającymi dalsze jego prowadzenie (por.: P. Przybysz, Postępowanie egzekucyjne w administracji, Komentarz, Warszawa 2008, s. 203).
Przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego mogą pojawić się zarówno w trakcie postępowania egzekucyjnego, jak i jeszcze przed jego wszczęciem. Umorzenie postępowania egzekucyjnego może nastąpić na wniosek wierzyciela, z urzędu, a także na skutek inicjatywy zobowiązanego.
Umorzenie postępowania egzekucyjnego może być zarówno obligatoryjne jak i fakultatywne. W pierwszym przypadku wystąpienie określonych w ustawie okoliczności rodzi obowiązek umorzenia postępowania, w drugim zaś, zaistnienie przesłanek wskazanych w ustawie, jedynie uprawnia organ egzekucyjny do umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Zgodnie z art. 59 § 1 u.p.e.a. zawierającym obligatoryjne przesłanki umorzenia, postępowanie egzekucyjne umarza się:
1) jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania;
2) jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu
albo jeżeli obowiązek nie istniał;
3) jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku
wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo
bezpośrednio z przepisu prawa;
4) gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być
prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego;
5) jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny;
6) w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą
zmarłego;
7) jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek taki ciążył na wierzycielu;
8) jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania;
9) na żądanie wierzyciela;
10) w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
Stosownie do art. 59 § 2 u.p.e.a., postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.
Przechodząc do badania, czy w niniejszej sprawie zaistniały obligatoryjne przesłanki zawarte w art. 59 § 1 pkt 1-10 u.p.e.a. wskazać należy, że Skarżący nie przedstawił żadnych dokumentów świadczących o wykonaniu obowiązku przed wszczęciem postępowania (art. 59 § 1 pkt 1 u.p.e.a.) jak również dokumentów świadczących, iż obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony, wygasł z innego powodu czy też nie istniał (art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a.).
Natomiast powołana przez Skarżącego i zawarta w aktach sprawy decyzja ZUS z dnia 12 lipca 2010r. nr [...], która w ocenie strony skarżącej ma decydujący charakter, została wydana na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227). Jak wynika z jej treści decyzja dotyczy wysokości świadczenia emerytalnego, gdzie organ rentowy dokonał przeliczenia emerytury od dnia 1 sierpnia 2010r.
Pomimo, iż w decyzji tej zawarty jest dopisek o zwrocie potrąceń za okres od 1.08.2009r do 31.07.2010r. to nie wynika z niej jakiego rodzaju są to potrącenia i z jakiego tytułu następuje ich zwrot ( karta 38 akt administracyjnych ).
W związku z tym decyzja ta nie stanowi dowodu potwierdzającego stanowisko strony, iż obowiązek nie jest wymagalny względnie wygasł.
Dyrektor Izby Skarbowej powołując się na ww. decyzję ZUS wskazał, iż z treści tej decyzji wynika, iż została wydana na wniosek z dnia 9 lipca 2010r oraz że przeliczenie następuje od 01.08.2010r. tj. od najbliższego terminu płatności.
Kwestionowanie przez Skarżącego tej decyzji nie uzasadnia zarzutu ,,podania nieprawdy’’ przez organ, który powołał jej treść w niniejszym postępowaniu.
Natomiast stanowisko Skarżącego, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie prowadził w okresie od 16 lipca 2010r. do 15 sierpnia 2011r. ,,dla siebie żadnej egzekucji, a jedynie dla Komornika Sądowego w Słupsku’’ nie jest równoznaczne z zaistnieniem przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego określonej w art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. tj. zawieszenia postępowania egzekucyjnego na żądanie wierzyciela przez okres ponad 12 miesięcy.
W związku z podniesionym zarzutem Dyrektor Izby Skarbowej zwrócił się do ZUS celem ustosunkowania się.
Z pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 stycznia 2014r. wynika, że postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego i nigdy nie było zawieszone ( karta 53a akt administracyjnych ).
Natomiast Skarżący nie przedstawił żadnego dowodu potwierdzającego, że postępowanie egzekucyjne było zawieszone i nie zostało podjęte przed upływem okresu 12 miesięcy, a powoływana przez Skarżącego okoliczność braku potrąceń z tytułu dochodzonych należności nie jest jednoznaczna z zawieszeniem postępowania egzekucyjnego.
Tym samym niezasadny jest zarzut naruszenia art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a.
Skarżący podnosząc w skardze, iż informacje ZUS dotyczące wysokości ,,rzekomego długu’’ są rażąco sprzeczne wskazał, na różnicę wysokości zadłużenia określoną w postanowieniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 grudnia 2013r. oraz w decyzji z dnia 3 grudnia 2013r.
Jednakże jak sam Skarżący wskazał w skardze wysokość zadłużenia wraz z odsetkami wyliczona jest na różne dni, w związku z czym wysokość zadłużenia może się różnić.
Natomiast organ egzekucyjny będący jednocześnie wierzycielem wskazał, iż stan zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne:
- na koncie osobistym: za okresy: od miesiąca marca do miesiąca grudnia 1994 r., miesiąc marzec i kwiecień 1995 r., od miesiąca czerwca do miesiąca grudnia 1996 r. w kwocie należności głównej 5.013,71 zł oraz odsetki w wysokości 21.357,00 zł liczone na dzień 3 października 2013 r.,
- koncie pracowniczym za okres: od miesiąca grudnia 1993 r. do miesiąca grudnia 1998 r. w kwocie należności głównej 22.772,18 zł oraz odsetki w wysokości 91.180,00 liczone na dzień 3 października 2013 r.
Zadłużenie to uległo zmianie po wydaniu rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie przez organ pierwszej instancji, w związku z decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 grudnia 2013r. w przedmiocie umorzenia przez wierzyciela należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonego będącego równocześnie płatnikiem składek.
Natomiast Skarżący nie przedstawił żadnego wyliczenia lub dowodów pozwalających na zakwestionowanie kwot wysokości zadłużenia podanych przez wierzyciela będącego jednocześnie organem egzekucyjnym.
Nie zasługuje również na uwzględnię zarzut przedawnienia zobowiązania.
Zgodnie z powołanym przez organ przepisem art. 24 ust. 5b u.s.u.s., bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Jak wynika z akt sprawy postępowanie egzekucyjne prowadzone było na podstawie tytułów wykonawczych z dnia 27 lipca 1999r. oraz wystawionych na ich podstawie zajęć wierzytelności pieniężnej z dnia 27 lipca 1999r. w postaci emerytury lub renty tj. czynności dokonanych przed upływem okresu przedawnienia należności z tytułu składek o okresy powyżej wskazane tj, od grudnia 1993r. do grudnia 1998r. i toczy się nadal ( karta 1-8 akt administracyjnych ).
W związku z powyższym zgodnie z powołanym art. 24 ust. 5b u.s.u.s. nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.
W ocenie Sądu przeprowadzone postepowanie wbrew zarzutom skargi nie narusza art. 7 k.p.a. ( zasada prawdy materialnej ), art. 8 k.p.a. ( zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do organów władzy publicznej ) art.12 § 1 k.p.a. ( zasada szybkości i prostoty postępowania ) jak i art.15 k.p.a ( zasada dwuinstancyjności postępowania ).
7.3. W tym stanie rzeczy Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Alicja Stępień /przewodniczący/Ewa Kwarcińska
Marek Kraus /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Stępień, Sędziowie Sędzia WSA Marek Kraus (spr.), Sędzia NSA Ewa Kwarcińska, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Claudia Kozłowska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 1 lipca 2014 r. sprawy ze skargi W. T. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 30 stycznia 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego oddala skargę.
Uzasadnienie
1.Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 stycznia 2014 r. nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu zażalenia W. T. – dalej jako "Skarżący" na postanowienie Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr [...] z dnia 14 października 2013 r., w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego do majątku W. T. na podstawie tytułów wykonawczych nr [...], utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco.
Skarżący pismem z dnia 17 sierpnia 2013 r. skierowanym do Prezesa Rady Ministrów, które zostało przekazane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wystąpił m.in. z wnioskiem o umorzenie w całości postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez ZUS z uwagi, że dług nie istnieje, gdyż został spłacony oraz jest przedawniony.
W uzasadnieniu Skarżący podniósł, że jest 73 letnim emerytem, przez wiele lat był na rencie inwalidzkiej, obecnie razem z 69 letnią żoną utrzymują się z emerytury, której wysokość brutto wynosi 1.304,23 zł miesięcznie, zaś wysokość netto powinna wynosić 1.099,85 zł miesięcznie. Stwierdził, iż ZUS od około 15 lat prowadzi postępowanie egzekucyjne z emerytury (a wcześniej renty) i co miesiąc pobiera ponad 600 zł. W ocenie Skarżącego egzekwowany przez ZUS rzekomy dług nie istnieje, gdyż został już dawno temu spłacony oraz jest przedawniony.
2. Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem nr [...] z dnia 14 października 2013 r. działając na podstawie art. 59 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego do majątku Skarżącego na podstawie tytułów wykonawczych nr [...].
W uzasadnieniu organ egzekucyjny wskazał, że brak jest podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, gdyż nie została spełniona żadna z ustawowych przesłanek pozwalających na umorzenie postępowania egzekucyjnego wskazanych w art. 59 § 1 i 59 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( Dz. U. z 2012r. poz. 1015 ze zm. ) dalej ,,u.p.e.a".
Organ egzekucyjny wskazał, że nieuzasadnione jest twierdzenie, iż zadłużenie
z tytułu składek nie istnieje, gdyż zostało spłacone, albowiem należności z tytułu składek nie zostały spłacone i na koncie rozliczeniowym Skarżącego widnieje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne:
- na koncie osobistym: za okresy: od miesiąca marca do miesiąca grudnia 1994 r., miesiąc marzec i kwiecień 1995 r., od miesiąca czerwca do miesiąca grudnia 1996 r. w kwocie należności głównej 5.013,71 zł oraz odsetki w wysokości 21.357,00 zł liczone na dzień 3 października 2013 r.,
- koncie pracowniczym za okres: od miesiąca grudnia 1993 r. do miesiąca grudnia 1998 r. w kwocie należności głównej 22.772,18 zł oraz odsetki w wysokości 91.180,00 liczone na dzień 3 października 2013 r.
Zdaniem organu, prowadzona wobec majątku Skarżącego egzekucja jest skuteczna.
Także twierdzenie, że dochodzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych należności przedawniły się jest nieuzasadnione. Zgodnie z art. 24 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek było zajęcie wierzytelności pieniężnej w postaci świadczenia pobieranego przez w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych o numerach [...] wystawione w dniu 27 lipca 1999 r.
Postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego.
3. Skarżący pismem z dnia 3 listopada 2013 r. złożył zażalenie, wnosząc o uchylenie lub zmianę zaskarżonego postanowienia i umorzenie postępowania egzekucyjnego, ewentualnie o uchylenie postanowienia i skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.
Zaskarżonemu postanowieniu Skarżący zarzucił:
- bezpodstawne i przedwczesne wydanie zaskarżonego postanowienia,
- pominięcie i zignorowanie decyzji ZUS z dnia 12 lipca 2010 r. świadczącej jednoznacznie o braku rzekomego długu,
- wydanie zaskarżonego postanowienia pomimo braku jakichkolwiek wiarygodnych i rzetelnych rozliczeń księgowych, które świadczyłyby o istnieniu rzekomego długu,
- naruszenie m.in. art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. oraz art. 59 § 2 ww. ustawy,
- podanie nieprawdy w zaskarżonym postanowieniu.
W uzasadnieniu zobowiązany podniósł, iż zaskarżone postanowienie jest bezpodstawne i przedwczesne. ZUS powołuje się na rzekomy dług ale ZUS nie przedstawia żadnych rozliczeń księgowych, z których wynikałoby istnienie rzekomego długu. W szczególności ZUS nigdy nie przedstawił rozliczenia pieniędzy, jaki zabrał z emerytury (a wcześniej renty) w ciągu prowadzonej przez kilkanaście lat egzekucji.
Zdaniem Skarżącego w okresie 16.07.2010 r. - 15.08.2011 r. (czyli przez ponad 12 miesięcy) ZUS nie prowadził żadnej egzekucji na swoją rzecz i nie dokonywał żadnych potrąceń z emerytury. Potrącenia dokonywane od grudnia 2010 r. dotyczyły egzekucji na rzecz komornika sądowego ze S., a nie na rzecz ZUS.
W ocenie Skarżącego ZUS naruszył art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. gdyż nie umorzył postępowania egzekucyjnego pomimo tego, że postępowanie to nie było prowadzone przez okres dłuższy niż 12 miesięcy. Zdaniem Skarżącego postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone także na podstawie art. 59 § 2 u.p.e.a.
W ocenie Skarżącego dochodzone należności są przedawnione.
4. Dyrektor Izby Skarbowej, postanowieniem z dnia 30 stycznia 2014 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wyjaśnił, że umorzenie postępowania egzekucyjnego następuje wtedy, gdy w jego toku zaistnieją przeszkody o charakterze trwałym, które powodują, że dalsze prowadzenie postępowania jest niemożliwe lub niecelowe. Przy czym z treści przepisów art. 59 u.p.e.a. wynika, iż umorzenie postępowania egzekucyjnego może być obligatoryjne lub fakultatywne.
Powołany przepis art. 59 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oznacza, że w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek okoliczności wskazanej w tym przepisie organ egzekucyjny ma obowiązek umorzenia takiego postępowania.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, organ egzekucyjny (będący jednocześnie wierzycielem) zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 października 2013 r. trafnie rozstrzygnął podniesiony zarzut Skarżącego, że zadłużenie z tytułu składek nie istnieje, gdyż zostało spłacone za nieuzasadniony. Organ egzekucyjny wskazał, iż należności z tytułu składek nie zostały spłacone i na koncie rozliczeniowym osobistym i pracowniczym Skarżącego widnieje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne.
Ponadto, organ egzekucyjny stwierdził, iż prowadzona do majątku Skarżącego egzekucja jest skuteczna. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w oparciu o tytuły wykonawcze nr [...] zawiadomieniami nr [...] z dnia 27 lipca 1999 r. dokonał zajęcia prawa majątkowego stanowiącego świadczenie z ubezpieczenia społecznego w ZUS [...].
Także twierdzenie Skarżącego, że dochodzone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych należności przedawniły się jest nieuzasadnione.
Zgodnie z art. 24 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Jak wyżej wskazano pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek było zajęcie wierzytelności pieniężnej w postaci świadczenia pobieranego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych o numerach [...] wystawione w dniu 27 lipca 1999 r.
Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza, iż z zebranego materiału dowodowego wynika, że po wydaniu zaskarżonego postanowienia organu egzekucyjnego - Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 października 2013 r nr [...].:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2013 r. - umorzył należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonego będącego równocześnie płatnikiem składek za okres 03/1994 r. -12/1994 r., 03/1995 r.- 04/1995 r., 06/1995 r.-12/1996r. w łącznej kwocie 26.320,71 zł w tym z tytułu: składek-5.013,71 zł, - odsetek liczonych na dzień wpływu wniosku, tj. 28 sierpnia 2013 r. - 21.307,00 zł.
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2013 r. - uznał wniosek za bezprzedmiotowy i umorzył postępowanie, co do należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonych nie będących płatnikami składek za okres 02/1994-12/1998 w łącznej kwocie 112.521,86 zł, w tym z tytułu: składek-22.588,86 zł, odsetek liczonych na dzień wpływu wniosku, tj. 28.08.2013 r. - 89.933,00 zł.
Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych organ egzekucyjny i reprezentant wierzyciela postanowieniem nr [...] z dnia 17 stycznia 2014r., umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone do majątku Skarżącego na podstawie tytułu wykonawczego nr [...]. W treści uzasadnienia wskazał, iż decyzją nr [...] z dnia 3 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych umorzył należności z tytułu składek dochodzone od Skarżącego na podstawie tytułu wykonawczego [...].
Zgodnie z art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne umarza się jeżeli obowiązek został umorzony.
Odnosząc się do zarzutów zażalenia, Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że dołączona przez zobowiązanego do zażalenia decyzja z dnia 12 Lipca 2010 r. znak [...] Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy świadczenia emerytalnego i została wydana na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227).
Dyrektor Izby Skarbowej, w związku z zarzutem naruszenia art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a., przeprowadził postępowanie wyjaśniające i ustalił, że postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego i nigdy nie zostało zawieszone.
Organ stwierdził, iż część zadłużenia Skarżącego stanowi należności składkowe z tytułu zatrudnienia pracowników, które z mocy prawa muszą być dochodzone niezależnie od sytuacji ekonomicznej i zdrowotnej płatnika składek, o czym stanowi art. 28 ust. 1-3 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, tak długo jak długo mamy do czynienia ze stanem ich ściągalności. Prowadzenie egzekucji do majątku Skarżącego stanowi możliwość odzyskania należności powstałych z tytułu nieopłaconych przez zobowiązanego składek.
Zgodnie z przepisem art. 59 § 2 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne. Zatem przy braku składników majątkowych i praw, z których uzyskać można konkretną kwotę pieniężną na zaspokojenie dochodzonych egzekucyjnie należności (z tytułu składek ZUS) mogą być umorzone zgodnie z dyspozycją art. 59 § 2 ww. ustawy.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, wobec stwierdzenia, ze egzekucja jest skuteczna, zasadnie Dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, że brak jest podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, gdyż nie została spełniona żadna z ustawowych przesłanek wymieniona w art. 59 § 1 u.p.e.a. (obligatoryjna) jak też art. 59 § 2 ww. ustawy (fakultatywna) pozwalających na umorzenie postępowania egzekucyjnego.
5. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu:
niewyjaśnienie w sposób dokładny, wnikliwy i rzetelny stanu faktycznego sprawy, w tym decydującej dla rozstrzygnięcia sprawy kwestii dotyczącej decyzji ZUS z dnia 12 lipca 2010 r. i ponad 12 miesięcy przerwy egzekucji, co stanowi naruszenie m.in. art. 7, 8, 12 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013r. poz.267 ze zm. ) dalej ,,k.p.a."
dokonanie błędnych i bezpodstawnych ustaleń dotyczących rzekomego długu, w tym jego istnienia wysokości oraz przedawnienia,
niezbadanie w sposób dokładny, wnikliwy i rzetelny okoliczności dotyczących zasadności umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 1 pkt 8 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, co stanowi naruszenie m.in. art. 7, 8 i 12 §1 k.p.a.,
naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania, co stanowi naruszenie m.in. art. 15 Kpa,
zignorowanie dowodów świadczących o nierzetelności ZUS-u w przedmiotowej sprawie,
podanie nieprawdy.
W związku z powyższym wniósł o:
- zmianę zaskarżonego postanowienia i poprzedzającego postanowienia organu pierwszej instancji poprzez umorzenie postępowania egzekucyjnego,
- ewentualnie o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego postanowienia organu pierwszej instancji i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania,
- dopuszczenie dowodu z następujących dokumentów: decyzji ZUS z dnia 03.12.32013 r., postanowienia ZUS z dnia 19.12.2013 r.
W uzasadnieniu Skarżący przedstawił ponownie swoje argumenty dotyczące "rzekomego długu", którego istnienie kwestionuje. Ponownie podniósł, iż przez ponad 12 miesięcy w okresie 16 lipca 2010 r. - 15 sierpnia 2011 r. ZUS nie prowadził dla siebie żadnej egzekucji. ZUS od grudnia 2010 r. zabierał pieniądze jedynie dla Komornika sądowego ze Słupska. Zatem postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone na podstawie art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a.
W ocenie Skarżącego Dyrektor Izby Skarbowej naruszył, co najmniej art. 7, 8, 12 § 1, 15 k.p.a, gdyż nie wyjaśnił rzetelnie, wnikliwie dokładnie stanu faktycznego sprawy oraz działał w sposób podważający sens dwuinstancyjności postępowania, gdyż całkowicie zignorował dowody świadczące o nierzetelności ZUS-u i bezkrytycznie uwierzył w informacje ZUS-u dotyczące rzekomego długu. ZUS podaje rażąco sprzeczne ze sobą wysokości rzekomego długu.
6. W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył co następuje:
7.1. Skarga jest niezasadna.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów lub czynności wymienionych w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem).
Z kolei przepis art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie .
W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a - c p.p.s.a.), a także, gdy decyzja lub postanowienie organu dotknięte są wadą nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). Należy nadto wskazać, iż w myśl art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, jakkolwiek nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zobowiązany jest natomiast do wzięcia z urzędu pod uwagę wszelkich naruszeń prawa, w tym także tych nie podnoszonych w skardze, które są związane z materią zaskarżonych decyzji.
Rozpoznając skargę we wskazanym wyżej zakresie Sąd nie dopatrzył się naruszenia przez organy podatkowe przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, ani przepisów procedury, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
7.2. Kontroli Sądu w niniejszym postępowaniu poddane zostało postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 30 stycznia 2014 r. utrzymujące w mocy postanowienie Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 października 2013 r., w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec Skarżącego na podstawie tytułów wykonawczych nr [...].
Istotą umorzenia postępowania egzekucyjnego jest przerwanie postępowania, uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych oraz rozstrzygnięcie o dalszym nieprowadzeniu postępowania. Instytucja ta ma na celu zakończenie tego postępowania, najczęściej z przyczyn natury formalnej, gdy w danej, konkretnej sytuacji zaistniałej w jego toku wykonanie obowiązku przez zobowiązanego jest niemożliwe lub niedopuszczalne. Umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza, że nie jest realizowany jego cel. W literaturze wskazuje się, iż umorzenie wiąże się z trwałymi przeszkodami uniemożliwiającymi dalsze jego prowadzenie (por.: P. Przybysz, Postępowanie egzekucyjne w administracji, Komentarz, Warszawa 2008, s. 203).
Przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego mogą pojawić się zarówno w trakcie postępowania egzekucyjnego, jak i jeszcze przed jego wszczęciem. Umorzenie postępowania egzekucyjnego może nastąpić na wniosek wierzyciela, z urzędu, a także na skutek inicjatywy zobowiązanego.
Umorzenie postępowania egzekucyjnego może być zarówno obligatoryjne jak i fakultatywne. W pierwszym przypadku wystąpienie określonych w ustawie okoliczności rodzi obowiązek umorzenia postępowania, w drugim zaś, zaistnienie przesłanek wskazanych w ustawie, jedynie uprawnia organ egzekucyjny do umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Zgodnie z art. 59 § 1 u.p.e.a. zawierającym obligatoryjne przesłanki umorzenia, postępowanie egzekucyjne umarza się:
1) jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania;
2) jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu
albo jeżeli obowiązek nie istniał;
3) jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku
wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo
bezpośrednio z przepisu prawa;
4) gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być
prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego;
5) jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny;
6) w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą
zmarłego;
7) jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek taki ciążył na wierzycielu;
8) jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania;
9) na żądanie wierzyciela;
10) w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
Stosownie do art. 59 § 2 u.p.e.a., postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.
Przechodząc do badania, czy w niniejszej sprawie zaistniały obligatoryjne przesłanki zawarte w art. 59 § 1 pkt 1-10 u.p.e.a. wskazać należy, że Skarżący nie przedstawił żadnych dokumentów świadczących o wykonaniu obowiązku przed wszczęciem postępowania (art. 59 § 1 pkt 1 u.p.e.a.) jak również dokumentów świadczących, iż obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony, wygasł z innego powodu czy też nie istniał (art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a.).
Natomiast powołana przez Skarżącego i zawarta w aktach sprawy decyzja ZUS z dnia 12 lipca 2010r. nr [...], która w ocenie strony skarżącej ma decydujący charakter, została wydana na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227). Jak wynika z jej treści decyzja dotyczy wysokości świadczenia emerytalnego, gdzie organ rentowy dokonał przeliczenia emerytury od dnia 1 sierpnia 2010r.
Pomimo, iż w decyzji tej zawarty jest dopisek o zwrocie potrąceń za okres od 1.08.2009r do 31.07.2010r. to nie wynika z niej jakiego rodzaju są to potrącenia i z jakiego tytułu następuje ich zwrot ( karta 38 akt administracyjnych ).
W związku z tym decyzja ta nie stanowi dowodu potwierdzającego stanowisko strony, iż obowiązek nie jest wymagalny względnie wygasł.
Dyrektor Izby Skarbowej powołując się na ww. decyzję ZUS wskazał, iż z treści tej decyzji wynika, iż została wydana na wniosek z dnia 9 lipca 2010r oraz że przeliczenie następuje od 01.08.2010r. tj. od najbliższego terminu płatności.
Kwestionowanie przez Skarżącego tej decyzji nie uzasadnia zarzutu ,,podania nieprawdy’’ przez organ, który powołał jej treść w niniejszym postępowaniu.
Natomiast stanowisko Skarżącego, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie prowadził w okresie od 16 lipca 2010r. do 15 sierpnia 2011r. ,,dla siebie żadnej egzekucji, a jedynie dla Komornika Sądowego w Słupsku’’ nie jest równoznaczne z zaistnieniem przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego określonej w art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a. tj. zawieszenia postępowania egzekucyjnego na żądanie wierzyciela przez okres ponad 12 miesięcy.
W związku z podniesionym zarzutem Dyrektor Izby Skarbowej zwrócił się do ZUS celem ustosunkowania się.
Z pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 stycznia 2014r. wynika, że postępowanie egzekucyjne jest prowadzone wobec Skarżącego bez żadnych przerw do dnia dzisiejszego i nigdy nie było zawieszone ( karta 53a akt administracyjnych ).
Natomiast Skarżący nie przedstawił żadnego dowodu potwierdzającego, że postępowanie egzekucyjne było zawieszone i nie zostało podjęte przed upływem okresu 12 miesięcy, a powoływana przez Skarżącego okoliczność braku potrąceń z tytułu dochodzonych należności nie jest jednoznaczna z zawieszeniem postępowania egzekucyjnego.
Tym samym niezasadny jest zarzut naruszenia art. 59 § 1 pkt 8 u.p.e.a.
Skarżący podnosząc w skardze, iż informacje ZUS dotyczące wysokości ,,rzekomego długu’’ są rażąco sprzeczne wskazał, na różnicę wysokości zadłużenia określoną w postanowieniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 grudnia 2013r. oraz w decyzji z dnia 3 grudnia 2013r.
Jednakże jak sam Skarżący wskazał w skardze wysokość zadłużenia wraz z odsetkami wyliczona jest na różne dni, w związku z czym wysokość zadłużenia może się różnić.
Natomiast organ egzekucyjny będący jednocześnie wierzycielem wskazał, iż stan zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne:
- na koncie osobistym: za okresy: od miesiąca marca do miesiąca grudnia 1994 r., miesiąc marzec i kwiecień 1995 r., od miesiąca czerwca do miesiąca grudnia 1996 r. w kwocie należności głównej 5.013,71 zł oraz odsetki w wysokości 21.357,00 zł liczone na dzień 3 października 2013 r.,
- koncie pracowniczym za okres: od miesiąca grudnia 1993 r. do miesiąca grudnia 1998 r. w kwocie należności głównej 22.772,18 zł oraz odsetki w wysokości 91.180,00 liczone na dzień 3 października 2013 r.
Zadłużenie to uległo zmianie po wydaniu rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie przez organ pierwszej instancji, w związku z decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 grudnia 2013r. w przedmiocie umorzenia przez wierzyciela należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ubezpieczonego będącego równocześnie płatnikiem składek.
Natomiast Skarżący nie przedstawił żadnego wyliczenia lub dowodów pozwalających na zakwestionowanie kwot wysokości zadłużenia podanych przez wierzyciela będącego jednocześnie organem egzekucyjnym.
Nie zasługuje również na uwzględnię zarzut przedawnienia zobowiązania.
Zgodnie z powołanym przez organ przepisem art. 24 ust. 5b u.s.u.s., bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Jak wynika z akt sprawy postępowanie egzekucyjne prowadzone było na podstawie tytułów wykonawczych z dnia 27 lipca 1999r. oraz wystawionych na ich podstawie zajęć wierzytelności pieniężnej z dnia 27 lipca 1999r. w postaci emerytury lub renty tj. czynności dokonanych przed upływem okresu przedawnienia należności z tytułu składek o okresy powyżej wskazane tj, od grudnia 1993r. do grudnia 1998r. i toczy się nadal ( karta 1-8 akt administracyjnych ).
W związku z powyższym zgodnie z powołanym art. 24 ust. 5b u.s.u.s. nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.
W ocenie Sądu przeprowadzone postepowanie wbrew zarzutom skargi nie narusza art. 7 k.p.a. ( zasada prawdy materialnej ), art. 8 k.p.a. ( zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do organów władzy publicznej ) art.12 § 1 k.p.a. ( zasada szybkości i prostoty postępowania ) jak i art.15 k.p.a ( zasada dwuinstancyjności postępowania ).
7.3. W tym stanie rzeczy Sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
