II FZ 696/13

Uzasadnienie

Wyrokiem z 28 maja 2013 r., I SA/Rz 333/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w sprawie ze skargi M. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w R. z 1 lipca 2010r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 2006 r. stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. z 20 kwietnia 2010 r. W punkcie 3 wyroku zawarł postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania i zasądził od Dyrektora Izby Skarbowej w R. na rzecz skarżącej kwotę 9.612 zł.

Na powyżej powołane rozstrzygnięcie w części dotyczącej kosztów postępowania strona wniosła zażalenie, domagając się uchylenia postanowienia o zwrocie kosztów postępowania sądowego i w tym zakresie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie; zasądzenia od organu na rzecz skarżącej zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w tym wpisu sądowego oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonemu orzeczeniu strona zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, tj.: art. 200 w zw. z art. 205 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 poz. 270; dalej: "P.p.s.a.") oraz § 14 ust. 2 pkt 1 lit. a w zw. z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – (Dz.U. 2002 nr 163, poz. 1349 ze zm.; dalej: rozporządzenie) poprzez niesłuszne zasądzenie przez WSA w Rzeszowie na rzecz skarżącej tytułem wynagrodzenia radcy prawnego jedynie kwoty 7200 zł, zamiast ww. kwot w podwójnej wysokości.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 200 P.p.s.a. w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Zgodnie z art. 205 § 2 i § 4 P.p.s.a. do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata radcę prawnego, doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego zalicza się ich wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Istotne w tej sprawie jest to, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie orzekał w tym przypadku dwukrotnie: raz wyrokiem z 25 listopada 2010 r., I SA/Rz 600/10 r., w którym oddalił skargę oraz 28 maja 2013 r., I SA/Rz 333/13, gdy po przekazaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny sprawy do ponownego rozpoznania, stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji i zasądził od organu koszty postępowania w wysokości 9.612 zł. Należy wskazać również, że na rozprawie w dniu 28 maja 2013 r. pełnomocnik skarżącej złożył do sądu na piśmie spis kosztów poniesionych przez stronę. Wynika z niego, że koszty te (według strony) wynoszą łącznie 16 812 zł, na którą to kwotę składają się koszty w postępowaniu sądowym po uchyleniu wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny oraz koszty w postępowaniu przy pierwotnym rozpoznaniu sprawy przez wojewódzki sąd administracyjny.

Sąd pierwszej instancji uwzględnił wniosek o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania tylko częściowo. Orzeczenie sądu pierwszej instancji w przedmiocie kosztów nie uwzględnia kosztów wynagrodzenia pełnomocnika poniesionych w związku z celowym dochodzeniem praw w czasie dwukrotnego postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym gdyż sąd nie podzielił poglądów wyrażonych w postanowieniach NSA: z 17 września 2012r. II FZ 753/12, z 11 lutego 2009r., II FZ 42/09, z 12 lutego 2009r., II FZ 38/09 oraz z 25 marca 2013r. I FZ 1/13.

Naczelny Sąd Administracyjny aprobuje stanowisko wyrażane w orzecznictwie jak i doktrynie, zgodnie z którym jeżeli profesjonalny pełnomocnik reprezentuje stronę w obu instancjach, stawki wynagrodzenia odnoszą się do każdej instancji oddzielnie. Podobnie, jeżeli orzeczenie sądu administracyjnego pierwszej instancji zostanie uchylone, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania, za ponowny udział przed sądem pierwszej instancji przysługuje odrębne wynagrodzenia (tak M. Niezgódka-Medek; Komentarz do art. 205 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [w:] B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz; LEX, 2013; B. Dauter, Zarys metodyki pracy sędziego sądu administracyjnego, LexisNexis, Warszawa 2008, s. 446). Pogląd taki już wielokrotnie był wyrażany w judykaturze, składającej się na jednolitą linię orzeczniczą (por. np. postanowienie NSA z 12 lutego 2009 r., II FZ 38/09, oraz z 21 października 2011 r., II FZ 490/11).

Zasadne jest zatem zażalenie pełnomocnika strony, który reprezentując skarżącą na każdym etapie postępowania (dwukrotne postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym i jedno przed Naczelnym Sądem Administracyjnym) otrzymał zwrot kosztów postępowania kasacyjnego oraz częściowy tylko zwrot poniesionych kosztów postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym.

Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji. W świetle przepisów działu V rozdziału I P.p.s.a. brak jest podstaw prawnych do zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego w orzeczeniu wydanym na skutek rozpoznania zażalenia przez Naczelny Sąd Administracyjny. Koszty te uwzględni przy ponownym rozpoznawaniu sprawy w ww. zakresie sąd pierwszej instancji.