I SA/Po 312/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2013-09-12Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dominik Mączyński /przewodniczący/
Izabela Kucznerowicz /sprawozdawca/
Włodzimierz ZygmontSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dominik Mączyński Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Ratajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2013r. sprawy ze skargi RO na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości wraz z odsetkami oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] czerwca 2012 r. Prezydent Miasta [...], na podstawie m.in. art. 207 i 210 w związku z art. 67a § 1 pkt 3 oraz art. 67b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz.U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm. – dalej: "O.p.") odmówił [...] umorzenia zaległości podatkowych z tytułu podatku od nieruchomości w wysokości [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę.
Stan zaległości na dzień wydania decyzji wydania decyzji: zobowiązanie podatkowe [...] zł, odsetki za zwłokę [...] zł.
Przedstawiając dotychczasowy przebieg postępowania organ wskazał, że pismem z dnia [...] września 2011 r. [...] wniosła o umorzenie pozostałej kwoty podatku od nieruchomości wraz z odsetkami za zwłokę. W uzasadnieniu swojego wniosku podatniczka stwierdziła, że zaległość podatkowa, która egzekwowana jest z jej głodowej emerytury, mogła być już dawno zaspokojona.
Organ wyjaśnił, że wnioskodawczyni była właścicielką nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...]. Nieruchomość ta została sprzedana podczas licytacji w dniu [...] sierpnia 1999 r., przy czym postanowienie w sprawie przesądzenia prawa własności zostało wydane w dniu [...] listopada 1999 r. Strona podnosi, że przedmiotowa zaległość mogła zostać zaspokojona z kwoty uzyskanej z licytacji nieruchomości. Podatniczka wniosła nawet w dniu [...] maja 2010 r. powództwo cywilne przeciwko Miastu [...] i o zasądzenie od pozwanego Miasta [...] zwrotu wyegzekwowanej do tej pory kwoty wraz z odsetkami ustawowymi oraz zwrotu kosztów procesu (sygn. akt [...]). [...] zarzucała bowiem Miastu [...], że jako hipoteczny wierzyciel uprzywilejowany, pomimo wezwania, nie dostarczył tytułu wykonawczego z dowodem jego doręczenia dłużniczce, co spowodowało nieuwzględnienie roszczeń Miasta [...] z tytułu podatku od nieruchomości przy sporządzaniu planu podziału kwoty uzyskanej z licytacji przedmiotowej nieruchomości. W efekcie takiego działania zadłużenie z tytułu podatku od nieruchomości nie zostało zaspokojone z sumy uzyskanej z licytacji. Zdaniem wnioskodawczyni Miasto [...] mogło zaspokoić swoją wierzytelność w pierwszej kolejności, a mimo to odczekało kilka lat - do czasu uzyskania przez wnioskodawczynię emerytury - i rozpoczęło egzekucję z tego świadczenia. Wyrokiem z dnia [...] listopada 2010 r. Sąd Rejonowy [...] oddalił powództwo. Powołując się na powyższy wyrok [...] wniosła zatem o umorzenie pozostałej zaległości poprzez zadanie pytania, czy prowadzone w jej przypadku postępowanie jest postępowaniem etycznym i moralnym.
W toku prowadzonego postępowania podatkowego organ podatkowy ustalił, co następuje:
[...] oświadczyła, że prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Zadeklarowała, że uzyskuje dochód z emerytury w wysokości [...] zł. Z przedstawionej decyzji w sprawie waloryzacji emerytury wynika jednak, że jest to kwota do wypłaty, uwzględniająca egzekucję komorniczą w wysokości [...]zł. Strona zadeklarowała, że ponosi następujące wydatki: czynsz w wysokości [...] zł, opłaty za zużycie prądu i energii elektrycznej w wysokości około [...] zł oraz opłaty za zużycie wody i kanalizację w wysokości [...] zł. Wnioskodawczyni zadeklarowała, że mieszka w mieszkaniu wnuka o powierzchni [...] m2. Wskazała, że w mieszkaniu tym ma dożywocie, nie wyjaśniła jednak szczegółowo zasad na jakich zajmuje przedmiotowy lokal. Oświadczyła, że nie składała rocznych zeznań podatkowych, rozliczenia dokonywał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podatniczka przesłała również kopię umowy majątkowej małżeńskiej z dnia [...] listopada 2001 r., z której wynika, że z tym dniem Państwo [...] i [...] [...] wyłączyli obowiązującą w ich małżeństwie wspólność ustawową.
Podatniczka złożyła również druk ORD-HZ (oświadczenie o nieruchomościach i prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej, i rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego). Strona przekreśliła jednak wszystkie pozycje, nie wskazując zatem na posiadanie jakiekolwiek z tych rzeczy czy praw. Wnioskodawczyni zdeklarowała, że uzyskuje od 2001 r. wsparcie ze strony męża w zakresie wyżywienia i zakupu lekarstw.
Podatniczka nie zadeklarowała żadnego zadłużenia względem innych wierzycieli. Oświadczyła, że pozostali wierzyciele zostali częściowo zaspokojeni z sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, a pozostałe kwoty, z powodu braku innych możliwości zaspokojenia przedawniły się. Wnioskodawczyni uzupełniła również złożony materiał dowodowy o kopię legitymacji z 1977 r. przyznającej jej Odznakę Honorową Miasta [...].
Ponadto w toku prowadzonego postępowania podatkowego organ podatkowy ustalił, w wyniku podjętych czynności sprawdzających, że w Krajowym Rejestrze Sądowym (prowadzonym w systemie LEX) [...] figuruje jako osoba posiadająca udziały w dwóch spółkach:
- "[...]" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji:
Wnioskodawczym posiada w w/w Spółce całościowy udział w wielkości [...] udziałów po [...] zł łącznie [...]zł. Spółka ta powstała w dniu [...] lutego 2002 r., jednakże [...] nabyła udziały w spółce w okresie późniejszym (data wpisu do KRS [...] marca 2009 r.), Spółka ta znajduje się w likwidacji, likwidatorem jest mąż wnioskodawczyni [...].
- "[...]" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: Spółka ta powstała w dniu [...] stycznia 2005 r., [...] jest od samego początku właścicielem całości udziałów, podatniczka posiada [...] udziałów o łącznej wartości [...]zł.
Organ podatkowy podjął również próbę ustalenia, kto na terenie przedmiotowej nieruchomości prowadził w 1999 r. (tego okresu dotyczą zaległości podatkowe) działalność gospodarczą i czy wnioskodawczyni uzyskiwała z tego tytułu jakiekolwiek przychody.
Odpowiadając na wezwanie organu pismem z dnia [...] kwietnia 2012 r. [...] stwierdziła, że nie posiada udziałów w przedmiotowych spółkach i nie uzyskiwała żadnych dywidend ani dochodów w okresie posiadania udziałów. Stwierdziła również, że w 1999 r. nikt na terenie przedmiotowej nieruchomości nie prowadził działalności gospodarczej. Z danych Ewidencji Działalności Gospodarczej (pismo z dnia [...] maja 2012 r.) wynika jednak, że w 1999 r. powyższy adres jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej wskazywały następujące podmioty: "[...]" s.c. Przedsiębiorstwo [...] i [...] oraz "[...]" [...].
Ponadto organ ustalił, że wnioskodawczyni nie zawierała formalnej umowy o dożywocie (w rozumieniu art. 908 kodeksu cywilnego) dotyczącego zajmowanego przez nią lokalu na os. [...]. Z informacji uzyskanych od Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" wynikało, że właścicielem lokalu położonego w [...] na os. [...] jest [...], który nabył w całości spółdzielcze własnościowe prawo do ww. lokalu na podstawie dziedziczenia testamentowego po prababci [...].
Jako argumenty uzasadniające umorzenie zaległości podatkowych podatniczka wskazała przede wszystkim trudności finansowe, spowodowane prowadzoną egzekucją komorniczą, i swoją złą sytuację materialną oraz fakt zbyt późnego rozpoczęcia prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Zdaniem organu podnoszona przez [...] trudna sytuacja materialna sama w sobie nie może być uznana za przesłankę umożliwiającą zastosowanie wnioskowanej ulgi, a tym bardziej nie można jej utożsamiać z ważnym interesem podatnika. Organ podkreślił, że wysokość świadczenia uzyskiwanego przez stronę w 2011 r. wynosiła [...] zł netto. Zatem mimo zajęcia komorniczego [...] uzyskiwała i tak do wypłaty (a więc już po wszelkich potrąceniach) kwotę wyższą niż wysokość minimalnej emerytury, której kwota brutto (a więc przed potrąceniami) wynosiła w 2011 r. [...] zł.
W ocenie organu podatkowego fakt, iż strona korzysta z pomocy finansowej swojego męża oraz z pomocy materialnej wnuka nie stanowi przesłanki uzasadniającej umorzenie zaległości podatkowych. Mimo, iż wnioskodawczyni formalnie zawarła z mężem umowę wyłączającą ustawową wspólność małżeńską nie oznacza to, że również ustały inne prawa i obowiązki związane instytucją. małżeństwa.
Zdaniem organu podatkowego wsparcie finansowe ze strony drugiego współmałżonka jest sytuacją normalną, nie odbiegającą od norm współżycia społecznego.
Według organu sytuacja finansowa spowodowana prowadzoną egzekucją komorniczą nie przeszkodziła podatniczce w założeniu w dniu [...] października 2005 r. (data aktu notarialnego - umowy spółki) spółki "[...]" sp. z o.o., w której posiada całościowy udział w wysokości [...] zł oraz w nabyciu udziałów o wartości [...] zł w spółce "[...]" sp. z o.o. w likwidacji (co potwierdza wpis z dnia [...] marca 2009 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym). Mimo zatem prowadzonej od dnia [...] kwietnia 2005 r. egzekucji komorniczej wnioskodawczyni posiadała środki na założenie spółki i wniesienie do niej udziałów o wartości [...] zł oraz nabycie udziałów w drugiej spółce. Strona posiadała zatem środki, które mogła przeznaczyć na spłatę zadłużenia z tytułu podatku od nieruchomości.
W piśmie z dnia [...] kwietnia 2012 r. [...] wyjaśniła, co prawda, że nie posiada udziałów w tych spółkach i, że nie uzyskiwała żadnych dochodów ani dywidend w okresie posiadania udziałów. Jak wynika z ustaleń organu podatkowego, ewentualne zbycie udziałów w spółkach nie zostało odnotowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, a nawet jeśli miało rzeczywiście miejsce, otwarte pozostaje pytania, czy strona uzyskała środki z tytułu zbycia udziałów i na co zostały one przeznaczone.
Podatniczka uważa, że prowadzone wobec niej postępowanie egzekucyjne jest krzywdzące i niezgodne z zasadami postępowania etycznego.
W wyroku z dnia [...] listopada 2010 r. (sygn. akt [...]), na który powołuje się strona, Sąd stwierdził, że "w świetle obowiązujących przepisów to wierzyciel wybiera kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi" (str. 7 uzasadnienia wyroku). Ponadto "zdaniem sądu, skoro pozwany (Miasto [...]) skorzystał z przysługującej mu w świetle prawa możliwości, zaś wszczęcie egzekucji było konsekwencją zadłużeń powódki, to trudno mówić o naruszeniu przez pozwanego zasad współżycia społecznego" (str. 8 wyroku).
W odwołaniu z dnia [...] lipca 2012 r. podatniczka domagała się uwzględnienia jej trudnej sytuacji materialnej oraz stanu zdrowia spowodowanego przewlekłą chorobą. Odwołująca zarzuciła naruszenie wielu przepisów zarówno Ordynacji podatkowej, kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego. Ponadto podatniczka zarzucała organowi podatkowemu I instancji podanie nieprawdy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz niedopełnienie obowiązków poprzez nie pobranie podatku z tytułu sumy uzyskanej z licytacji.
Decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu, na podstawie m.in. art. 13 § 3, art. 67 a § 1 pkt 3, art. 233 § 1 pkt 1 O.p. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wyjaśnił, że Prezydent Miasta [...] w pierwszej kolejności stwierdził, iż postępowanie o umorzenie zaległości podatkowej prowadzone na podstawie art. 67 a O.p. nie stanowi kolejnego środka zaskarżenia postępowania egzekucyjnego, gdyż jak wyjaśniono już w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w [...] Wydział [...] sygn. Akt [...] Miasto [...] mogło wybrać kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi.
Odnośnie zarzutu pomawiania o sporządzenie fikcyjnej umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową organ podatkowy I instancji jedynie stwierdził, że umowa taka nie zwalnia współmałżonków z obowiązku wspierania się także i finansowo, natomiast co do zasad rozliczania się pomiędzy odwołującą, a jej wnukiem oparto się jedynie na wyjaśnieniach składanych przez stronę. Ponadto żadnych nadzwyczajnych okoliczności mających wpływ na powstanie zaległości i tym samym uzasadniających zastosowanie ulgi w pełnej wysokości organ podatkowy I instancji po stronie podatniczki nie stwierdził. Organ podatkowy uzasadniał odmowę umorzenia w pełnym zakresie tym, iż nie zachodzą przesłanki określone w przepisie art. 67 a § 1 O.p. Organ podatkowy I instancji ponadto wyjaśnił, iż podatniczka nie jest w trudnej sytuacji finansowej, a podstawową funkcją udzielanych ulg podatkowych jest łagodzenie dolegliwości związanych z obciążeniem podatkowym w sytuacji, gdy podatnik nie jest w stanie go ponieść. Takiej sytuacji po stronie odwołującej organ podatkowy nie stwierdził.
Umorzenie zaległości podatkowych w pełnym zakresie jest równoznaczne z rezygnacją organu podatkowego z należnych mu dochodów i udzielenie takiej ulgi byłoby bez wątpienia sprzeczne z interesem publicznym.
W ocenie Kolegium orzeczenie organu podatkowego wyrażone w zaskarżonej decyzji należy uznać za prawidłowe i uzasadnione, zgodnie z art. 67 a § 1 pkt 3 O.p.
Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności organ podatkowy uznał, iż nie przyzna wnioskowanej ulgi [...]. Nie można bowiem z instytucji umorzenia zaległości podatkowej czynić powszechnie stosowanego środka prowadzącego do zwolnienia z długu podatkowego. Ponadto, rozważając kwestię przyznania ulgi podatkowej organ musi mieć również na uwadze dobro interesu publicznego. Interes podatnika, w rozumieniu art. 67 a § 1 O.p. należy widzieć mając na uwadze nie tylko sytuacje nadzwyczajne, ale także normalną sytuację ekonomiczną, w tym wysokość uzyskiwanych przez stronę dochodów, jak również konieczność ponoszenia wydatków.
W skardze z dnia [...] marca 2013 r. skarżąca podniosła, że zaskarżona decyzja z dnia [...] lutego 2013 r. nie dotyczy tematu i treści złożonego odwołania.
Zarówno decyzja Urzędu [...], jak i złożone odwołanie do SKO dotyczyło nienależnie egzekwowanych odsetek, a nie należności podatkowej.
Jak argumentowała skarżąca odsetki nie są należne z następujących powodów:
1). UM pomimo posiadania uprzywilejowanej hipoteki nie dostarczył sądowi tytułu wykonawczego, przez co nie został uwzględniony w podziale sumy ze sprzedaży.
Zdaniem skarżącej naruszono przepisy § 5 ust.1, § 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 04 lipca 2001 r. (Dz.U. z 2001 r., Nr.74, poz.790)
2). Powoływanie się na art. 28 ustawy Ordynacja podatkowa jest nieuprawnione.
UM nie mógł wskazać innego środka egzekucyjnego ponieważ zdaniem skarżącej nie posiadała ona żadnych innych środków jak: ruchomości, renta, emerytura itp. Emeryta została przyznana dopiero po 4 latach.
W ocenie skarżącej naruszono przepisy:
- art. 405 i art. 410 k.c. przez obciążenie nie należnymi odsetkami.
- art. 7 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa - ... Organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne, które prowadzą bezpośrednio do wykonania obowiązku, a spośród kilku takich środków - środki najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.
UM nie pobrał podatku z powodu własnego zaniedbania a następnie zaczął naliczać odsetki. Wobec podniesionych zarzutów skarżąca wniosła o uznanie pobranych odsetek za nienależne i nakazanie ich zwrotu.
Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu podtrzymało dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosło o oddalenie skargi.
Pismem procesowym z dnia [...] kwietnia 2013 r. skarżąca podtrzymała zarzuty skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.
Skarga nie jest zasadna.
Podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji stanowił art. 67a § 1 pkt 3 O.p., zgodnie z którym w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy, na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Instytucja umarzania przewidziana w art. 67a § 1 O.p. opiera się na tzw. uznaniu administracyjnym, co nie oznacza, że ustawodawca pozostawił organom zupełną swobodę w jej stosowaniu. Przepis ten pozostawia do uznania organu podatkowego istnienie lub nieistnienie w konkretnej sprawie szczególnych okoliczności uzasadniających umorzenie zaległości lub odsetek, lecz decyzja w przedmiocie ulgi musi zawierać uzasadnienie stanowiska organu. Stanowisko to musi być oparte na zebranym i należycie ocenionym materiale dowodowym.
Rola sądu administracyjnego sprowadza się natomiast do badania prawidłowości poczynionych przez organy ustaleń faktycznych, oceny zgromadzonego materiału dowodowego i wysnutych wniosków.
W przypadku, gdy przedstawione powyżej działania organów są właściwe i odpowiadają prawu, to niezależnie od tego czy rozstrzygnięcie zapadające na ich podstawie w ramach uznania administracyjnego jest korzystne dla strony czy nie, to Sąd nie jest uprawniony do eliminowania takiego rozstrzygnięcia z obrotu prawnego. Skoro zaś istotą uznania jest uprawnienie do rozstrzygania spraw także na niekorzyść podatnika, nawet w przypadku zaistnienia przesłanek zastosowania ulgi podatkowej, to Sąd w ramach przyznanych mu uprawnień bada jedynie zgodność z prawem przeprowadzonego postępowania podatkowego, ustaleń faktycznych poczynionych przez organy podatkowe oraz rozważań dotyczących odmowy zastosowania ulgi.
Sąd administracyjny nie rozstrzyga o tym, czy pobór zaległości podatku powinien być zaniechany albo rozłożony na raty czy określenie odsetek było zasadne. W przeciwnym wypadku Sąd stałby się organem trzeciej instancji w postępowaniu administracyjnym, co byłoby sprzeczne z systemem sądowej kontroli działania organów administracji publicznej. Decyzja podjęta w ramach uznania administracyjnego w pełnym zakresie podlega badaniu, co do jej zgodności z przepisami proceduralnymi (zob. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 kwietnia 1998 r., sygn. akt I SA/Kr 1227/97, opublikowany w LEX Nr 33404, wyrok NSA z 07 lutego 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 1507/00, opublikowany w LEX Nr 46473).
Wskazane uznanie jest ograniczone jedynie dyrektywami wyboru – "interesem publicznym" oraz "ważnym interesem podatnika". O tym czy zachodzi ważny interes podatnika decydują obiektywne kryteria i nie można go utożsamiać z subiektywnym odczuciem zainteresowanego, że jego sytuacja życiowa i materialna uzasadnia zastosowanie ulgi. W tym zakresie ustawodawca pozostawił organom swobodę podejmowania decyzji, pod warunkiem jednak, że w toku postępowania dokonają szczegółowej analizy prowadzonej sprawy pod kątem wskazanych w przepisie art. 67a § 1 O.p. dyrektyw wyboru oraz prowadzenia postępowania na podstawie obowiązujących przepisów prawa.
W tego typu sprawach organ podatkowy jest zobowiązany do wszechstronnego rozważenia (oceny), w świetle całokształtu materiału sprawy, czy nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 67a § 1 O. p., umożliwiające przyznanie ulgi w spłacie podatku. Wyniki tej oceny muszą zostać należycie uzasadnione, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności przemawiających za, jak i przeciw wystąpieniu przesłanek warunkujących zastosowanie ulgi podatkowej. W szczególności organy powinny z należytą starannością przekazać stronie motywy, jakimi kierowały się przy wydawaniu decyzji w przedmiocie odmowy przyznania tego typu ulgi.
Zdaniem Sądu w rozpatrywanej sprawie organy podatkowe należycie ustaliły stan faktyczny i rozważyły argumenty skarżącej w odniesieniu do przesłanek "ważnego interesu podatnika", jak również wzięły pod uwagę ewentualne zaistnienie przesłanki "interesu publicznego". Wskazuje na to zarówno sposób prowadzenia postępowania wyjaśniającego, jak i uzasadnienie wydanych decyzji.
W opinii Sądu organ zebrał materiał dowodowy wystarczający do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, który nie budzi wątpliwości i ocenił go w sposób niewadliwy i logiczny, wyjaśnił niezbędne elementy stanu faktycznego, a wydaną decyzję należycie uzasadnił, działając zgodnie z zasadami zaufania do organów podatkowych oraz prawdy obiektywnej.
Ponownie Sąd podkreśla, iż w postępowaniu w przedmiocie umorzenia zaległości nie można już kwestionować zasadności powstania takiej zaległości i dążyć do weryfikacji zobowiązań albowiem przedmiotem umorzenia mogą być tylko zaległości niesporne.
Rozpoznając wniosek o udzielenie ulgi w postaci umorzenia zaległości podatkowych oraz odsetek za zwłokę organy podatkowe dokonały prawidłowej analizy w jakich okolicznościach doszło do powstania zaległości oraz uwzględniły obecną sytuację majątkową i rodzinną podatniczki.
W pierwszej kolejności organy obu instancji wyjaśniły, iż postępowanie o umorzenie zaległości podatkowej prowadzone na podstawie art. 67 a O.p. nie stanowi kolejnego środka zaskarżenia postępowania egzekucyjnego, gdyż jak wyjaśniono już w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w [...] w [...] – [...] Wydział [...] sygn. Akt [...] Miasto [...] mogło wybrać kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi.
Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego rozpatrywanej sprawy organy stwierdziły, że sytuacja materialna podatniczki jest stabilna, nawet mimo prowadzonego postępowania komorniczego. Pomoc udzielana przez męża wnioskodawczyni jest pomocą wynikającą z zawartego małżeństwa. W latach minionych strona nabyła udziały w dwóch spółkach, co świadczy o tym, że posiadała środki, które mogły być przeznaczone na spłatę zaległego zobowiązania, a zgodnie z w/w wyrokiem Sądu Rejonowego [...] prowadzone wobec [...] postępowanie egzekucyjne zgodne jest z obowiązującymi przepisami prawa.
W ramach przysługującego uznania administracyjnego organy nie stwierdziły przesłanek uzasadniających udzielenie wnioskowanej ulgi podatkowej, a swoje stanowisko należycie w tym względzie uzasadniały. Wynik przeprowadzonego postępowania, pomimo że jest niezgodny z oczekiwaniami skarżącej, nie może oznaczać, że zaskarżona decyzja narusza prawo.
Sąd zauważa, że w skardze skarżąca podnosi, iż zaskarżona decyzja z dnia [...] lutego 2013 r. nie dotyczy tematu i treści złożonego odwołania. W ocenie skarżącej zarówno decyzja Urzędu Miasta, jak i złożone odwołanie do SKO dotyczyło nienależnie egzekwowanych odsetek, a nie należności podatkowej.
W powyższym zakresie Sąd wyjaśnia, że w sentencji decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. Prezydenta Miasta Poznania wystąpiła oczywista omyłka dotyczącą błędnego podwójnego powołania się na odmowę umorzenia odsetek od zaległości podatkowych. Jednakże w trybie rektyfikacji decyzji podatkowej, o którym mowa w art. 215 § 1 O.p., Prezydent Miasta [...] postanowieniem z dnia [...] lipca 2012 r. dokonał sprostowania oczywistej omyłki. Sprostowanie tego typu błędu nie ingerowało w istotę rozstrzygnięcia.
Sąd zauważa również, że wskazane jako naruszone w skardze przepisy kodeksu cywilnego, ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (powołanej błędnie przez skarżącą jako Ordynacja podatkowa) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z 04 lipca 2001 r. w sprawie sposobu postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych (Dz. U. z 2001 r., nr 74, poz.790) nie stanowiły podstawy prawnej wydanych rozstrzygnięć, co oznacza, że nie miały zastosowania w rozpatrywanej sprawie.
Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i dlatego na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dominik Mączyński /przewodniczący/Izabela Kucznerowicz /sprawozdawca/
Włodzimierz Zygmont
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dominik Mączyński Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Ratajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2013r. sprawy ze skargi RO na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości wraz z odsetkami oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] czerwca 2012 r. Prezydent Miasta [...], na podstawie m.in. art. 207 i 210 w związku z art. 67a § 1 pkt 3 oraz art. 67b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz.U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm. – dalej: "O.p.") odmówił [...] umorzenia zaległości podatkowych z tytułu podatku od nieruchomości w wysokości [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę.
Stan zaległości na dzień wydania decyzji wydania decyzji: zobowiązanie podatkowe [...] zł, odsetki za zwłokę [...] zł.
Przedstawiając dotychczasowy przebieg postępowania organ wskazał, że pismem z dnia [...] września 2011 r. [...] wniosła o umorzenie pozostałej kwoty podatku od nieruchomości wraz z odsetkami za zwłokę. W uzasadnieniu swojego wniosku podatniczka stwierdziła, że zaległość podatkowa, która egzekwowana jest z jej głodowej emerytury, mogła być już dawno zaspokojona.
Organ wyjaśnił, że wnioskodawczyni była właścicielką nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...]. Nieruchomość ta została sprzedana podczas licytacji w dniu [...] sierpnia 1999 r., przy czym postanowienie w sprawie przesądzenia prawa własności zostało wydane w dniu [...] listopada 1999 r. Strona podnosi, że przedmiotowa zaległość mogła zostać zaspokojona z kwoty uzyskanej z licytacji nieruchomości. Podatniczka wniosła nawet w dniu [...] maja 2010 r. powództwo cywilne przeciwko Miastu [...] i o zasądzenie od pozwanego Miasta [...] zwrotu wyegzekwowanej do tej pory kwoty wraz z odsetkami ustawowymi oraz zwrotu kosztów procesu (sygn. akt [...]). [...] zarzucała bowiem Miastu [...], że jako hipoteczny wierzyciel uprzywilejowany, pomimo wezwania, nie dostarczył tytułu wykonawczego z dowodem jego doręczenia dłużniczce, co spowodowało nieuwzględnienie roszczeń Miasta [...] z tytułu podatku od nieruchomości przy sporządzaniu planu podziału kwoty uzyskanej z licytacji przedmiotowej nieruchomości. W efekcie takiego działania zadłużenie z tytułu podatku od nieruchomości nie zostało zaspokojone z sumy uzyskanej z licytacji. Zdaniem wnioskodawczyni Miasto [...] mogło zaspokoić swoją wierzytelność w pierwszej kolejności, a mimo to odczekało kilka lat - do czasu uzyskania przez wnioskodawczynię emerytury - i rozpoczęło egzekucję z tego świadczenia. Wyrokiem z dnia [...] listopada 2010 r. Sąd Rejonowy [...] oddalił powództwo. Powołując się na powyższy wyrok [...] wniosła zatem o umorzenie pozostałej zaległości poprzez zadanie pytania, czy prowadzone w jej przypadku postępowanie jest postępowaniem etycznym i moralnym.
W toku prowadzonego postępowania podatkowego organ podatkowy ustalił, co następuje:
[...] oświadczyła, że prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Zadeklarowała, że uzyskuje dochód z emerytury w wysokości [...] zł. Z przedstawionej decyzji w sprawie waloryzacji emerytury wynika jednak, że jest to kwota do wypłaty, uwzględniająca egzekucję komorniczą w wysokości [...]zł. Strona zadeklarowała, że ponosi następujące wydatki: czynsz w wysokości [...] zł, opłaty za zużycie prądu i energii elektrycznej w wysokości około [...] zł oraz opłaty za zużycie wody i kanalizację w wysokości [...] zł. Wnioskodawczyni zadeklarowała, że mieszka w mieszkaniu wnuka o powierzchni [...] m2. Wskazała, że w mieszkaniu tym ma dożywocie, nie wyjaśniła jednak szczegółowo zasad na jakich zajmuje przedmiotowy lokal. Oświadczyła, że nie składała rocznych zeznań podatkowych, rozliczenia dokonywał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podatniczka przesłała również kopię umowy majątkowej małżeńskiej z dnia [...] listopada 2001 r., z której wynika, że z tym dniem Państwo [...] i [...] [...] wyłączyli obowiązującą w ich małżeństwie wspólność ustawową.
Podatniczka złożyła również druk ORD-HZ (oświadczenie o nieruchomościach i prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej, i rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego). Strona przekreśliła jednak wszystkie pozycje, nie wskazując zatem na posiadanie jakiekolwiek z tych rzeczy czy praw. Wnioskodawczyni zdeklarowała, że uzyskuje od 2001 r. wsparcie ze strony męża w zakresie wyżywienia i zakupu lekarstw.
Podatniczka nie zadeklarowała żadnego zadłużenia względem innych wierzycieli. Oświadczyła, że pozostali wierzyciele zostali częściowo zaspokojeni z sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, a pozostałe kwoty, z powodu braku innych możliwości zaspokojenia przedawniły się. Wnioskodawczyni uzupełniła również złożony materiał dowodowy o kopię legitymacji z 1977 r. przyznającej jej Odznakę Honorową Miasta [...].
Ponadto w toku prowadzonego postępowania podatkowego organ podatkowy ustalił, w wyniku podjętych czynności sprawdzających, że w Krajowym Rejestrze Sądowym (prowadzonym w systemie LEX) [...] figuruje jako osoba posiadająca udziały w dwóch spółkach:
- "[...]" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji:
Wnioskodawczym posiada w w/w Spółce całościowy udział w wielkości [...] udziałów po [...] zł łącznie [...]zł. Spółka ta powstała w dniu [...] lutego 2002 r., jednakże [...] nabyła udziały w spółce w okresie późniejszym (data wpisu do KRS [...] marca 2009 r.), Spółka ta znajduje się w likwidacji, likwidatorem jest mąż wnioskodawczyni [...].
- "[...]" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: Spółka ta powstała w dniu [...] stycznia 2005 r., [...] jest od samego początku właścicielem całości udziałów, podatniczka posiada [...] udziałów o łącznej wartości [...]zł.
Organ podatkowy podjął również próbę ustalenia, kto na terenie przedmiotowej nieruchomości prowadził w 1999 r. (tego okresu dotyczą zaległości podatkowe) działalność gospodarczą i czy wnioskodawczyni uzyskiwała z tego tytułu jakiekolwiek przychody.
Odpowiadając na wezwanie organu pismem z dnia [...] kwietnia 2012 r. [...] stwierdziła, że nie posiada udziałów w przedmiotowych spółkach i nie uzyskiwała żadnych dywidend ani dochodów w okresie posiadania udziałów. Stwierdziła również, że w 1999 r. nikt na terenie przedmiotowej nieruchomości nie prowadził działalności gospodarczej. Z danych Ewidencji Działalności Gospodarczej (pismo z dnia [...] maja 2012 r.) wynika jednak, że w 1999 r. powyższy adres jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej wskazywały następujące podmioty: "[...]" s.c. Przedsiębiorstwo [...] i [...] oraz "[...]" [...].
Ponadto organ ustalił, że wnioskodawczyni nie zawierała formalnej umowy o dożywocie (w rozumieniu art. 908 kodeksu cywilnego) dotyczącego zajmowanego przez nią lokalu na os. [...]. Z informacji uzyskanych od Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" wynikało, że właścicielem lokalu położonego w [...] na os. [...] jest [...], który nabył w całości spółdzielcze własnościowe prawo do ww. lokalu na podstawie dziedziczenia testamentowego po prababci [...].
Jako argumenty uzasadniające umorzenie zaległości podatkowych podatniczka wskazała przede wszystkim trudności finansowe, spowodowane prowadzoną egzekucją komorniczą, i swoją złą sytuację materialną oraz fakt zbyt późnego rozpoczęcia prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Zdaniem organu podnoszona przez [...] trudna sytuacja materialna sama w sobie nie może być uznana za przesłankę umożliwiającą zastosowanie wnioskowanej ulgi, a tym bardziej nie można jej utożsamiać z ważnym interesem podatnika. Organ podkreślił, że wysokość świadczenia uzyskiwanego przez stronę w 2011 r. wynosiła [...] zł netto. Zatem mimo zajęcia komorniczego [...] uzyskiwała i tak do wypłaty (a więc już po wszelkich potrąceniach) kwotę wyższą niż wysokość minimalnej emerytury, której kwota brutto (a więc przed potrąceniami) wynosiła w 2011 r. [...] zł.
W ocenie organu podatkowego fakt, iż strona korzysta z pomocy finansowej swojego męża oraz z pomocy materialnej wnuka nie stanowi przesłanki uzasadniającej umorzenie zaległości podatkowych. Mimo, iż wnioskodawczyni formalnie zawarła z mężem umowę wyłączającą ustawową wspólność małżeńską nie oznacza to, że również ustały inne prawa i obowiązki związane instytucją. małżeństwa.
Zdaniem organu podatkowego wsparcie finansowe ze strony drugiego współmałżonka jest sytuacją normalną, nie odbiegającą od norm współżycia społecznego.
Według organu sytuacja finansowa spowodowana prowadzoną egzekucją komorniczą nie przeszkodziła podatniczce w założeniu w dniu [...] października 2005 r. (data aktu notarialnego - umowy spółki) spółki "[...]" sp. z o.o., w której posiada całościowy udział w wysokości [...] zł oraz w nabyciu udziałów o wartości [...] zł w spółce "[...]" sp. z o.o. w likwidacji (co potwierdza wpis z dnia [...] marca 2009 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym). Mimo zatem prowadzonej od dnia [...] kwietnia 2005 r. egzekucji komorniczej wnioskodawczyni posiadała środki na założenie spółki i wniesienie do niej udziałów o wartości [...] zł oraz nabycie udziałów w drugiej spółce. Strona posiadała zatem środki, które mogła przeznaczyć na spłatę zadłużenia z tytułu podatku od nieruchomości.
W piśmie z dnia [...] kwietnia 2012 r. [...] wyjaśniła, co prawda, że nie posiada udziałów w tych spółkach i, że nie uzyskiwała żadnych dochodów ani dywidend w okresie posiadania udziałów. Jak wynika z ustaleń organu podatkowego, ewentualne zbycie udziałów w spółkach nie zostało odnotowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, a nawet jeśli miało rzeczywiście miejsce, otwarte pozostaje pytania, czy strona uzyskała środki z tytułu zbycia udziałów i na co zostały one przeznaczone.
Podatniczka uważa, że prowadzone wobec niej postępowanie egzekucyjne jest krzywdzące i niezgodne z zasadami postępowania etycznego.
W wyroku z dnia [...] listopada 2010 r. (sygn. akt [...]), na który powołuje się strona, Sąd stwierdził, że "w świetle obowiązujących przepisów to wierzyciel wybiera kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi" (str. 7 uzasadnienia wyroku). Ponadto "zdaniem sądu, skoro pozwany (Miasto [...]) skorzystał z przysługującej mu w świetle prawa możliwości, zaś wszczęcie egzekucji było konsekwencją zadłużeń powódki, to trudno mówić o naruszeniu przez pozwanego zasad współżycia społecznego" (str. 8 wyroku).
W odwołaniu z dnia [...] lipca 2012 r. podatniczka domagała się uwzględnienia jej trudnej sytuacji materialnej oraz stanu zdrowia spowodowanego przewlekłą chorobą. Odwołująca zarzuciła naruszenie wielu przepisów zarówno Ordynacji podatkowej, kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego. Ponadto podatniczka zarzucała organowi podatkowemu I instancji podanie nieprawdy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz niedopełnienie obowiązków poprzez nie pobranie podatku z tytułu sumy uzyskanej z licytacji.
Decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu, na podstawie m.in. art. 13 § 3, art. 67 a § 1 pkt 3, art. 233 § 1 pkt 1 O.p. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wyjaśnił, że Prezydent Miasta [...] w pierwszej kolejności stwierdził, iż postępowanie o umorzenie zaległości podatkowej prowadzone na podstawie art. 67 a O.p. nie stanowi kolejnego środka zaskarżenia postępowania egzekucyjnego, gdyż jak wyjaśniono już w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w [...] Wydział [...] sygn. Akt [...] Miasto [...] mogło wybrać kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi.
Odnośnie zarzutu pomawiania o sporządzenie fikcyjnej umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową organ podatkowy I instancji jedynie stwierdził, że umowa taka nie zwalnia współmałżonków z obowiązku wspierania się także i finansowo, natomiast co do zasad rozliczania się pomiędzy odwołującą, a jej wnukiem oparto się jedynie na wyjaśnieniach składanych przez stronę. Ponadto żadnych nadzwyczajnych okoliczności mających wpływ na powstanie zaległości i tym samym uzasadniających zastosowanie ulgi w pełnej wysokości organ podatkowy I instancji po stronie podatniczki nie stwierdził. Organ podatkowy uzasadniał odmowę umorzenia w pełnym zakresie tym, iż nie zachodzą przesłanki określone w przepisie art. 67 a § 1 O.p. Organ podatkowy I instancji ponadto wyjaśnił, iż podatniczka nie jest w trudnej sytuacji finansowej, a podstawową funkcją udzielanych ulg podatkowych jest łagodzenie dolegliwości związanych z obciążeniem podatkowym w sytuacji, gdy podatnik nie jest w stanie go ponieść. Takiej sytuacji po stronie odwołującej organ podatkowy nie stwierdził.
Umorzenie zaległości podatkowych w pełnym zakresie jest równoznaczne z rezygnacją organu podatkowego z należnych mu dochodów i udzielenie takiej ulgi byłoby bez wątpienia sprzeczne z interesem publicznym.
W ocenie Kolegium orzeczenie organu podatkowego wyrażone w zaskarżonej decyzji należy uznać za prawidłowe i uzasadnione, zgodnie z art. 67 a § 1 pkt 3 O.p.
Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności organ podatkowy uznał, iż nie przyzna wnioskowanej ulgi [...]. Nie można bowiem z instytucji umorzenia zaległości podatkowej czynić powszechnie stosowanego środka prowadzącego do zwolnienia z długu podatkowego. Ponadto, rozważając kwestię przyznania ulgi podatkowej organ musi mieć również na uwadze dobro interesu publicznego. Interes podatnika, w rozumieniu art. 67 a § 1 O.p. należy widzieć mając na uwadze nie tylko sytuacje nadzwyczajne, ale także normalną sytuację ekonomiczną, w tym wysokość uzyskiwanych przez stronę dochodów, jak również konieczność ponoszenia wydatków.
W skardze z dnia [...] marca 2013 r. skarżąca podniosła, że zaskarżona decyzja z dnia [...] lutego 2013 r. nie dotyczy tematu i treści złożonego odwołania.
Zarówno decyzja Urzędu [...], jak i złożone odwołanie do SKO dotyczyło nienależnie egzekwowanych odsetek, a nie należności podatkowej.
Jak argumentowała skarżąca odsetki nie są należne z następujących powodów:
1). UM pomimo posiadania uprzywilejowanej hipoteki nie dostarczył sądowi tytułu wykonawczego, przez co nie został uwzględniony w podziale sumy ze sprzedaży.
Zdaniem skarżącej naruszono przepisy § 5 ust.1, § 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 04 lipca 2001 r. (Dz.U. z 2001 r., Nr.74, poz.790)
2). Powoływanie się na art. 28 ustawy Ordynacja podatkowa jest nieuprawnione.
UM nie mógł wskazać innego środka egzekucyjnego ponieważ zdaniem skarżącej nie posiadała ona żadnych innych środków jak: ruchomości, renta, emerytura itp. Emeryta została przyznana dopiero po 4 latach.
W ocenie skarżącej naruszono przepisy:
- art. 405 i art. 410 k.c. przez obciążenie nie należnymi odsetkami.
- art. 7 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa - ... Organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne, które prowadzą bezpośrednio do wykonania obowiązku, a spośród kilku takich środków - środki najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.
UM nie pobrał podatku z powodu własnego zaniedbania a następnie zaczął naliczać odsetki. Wobec podniesionych zarzutów skarżąca wniosła o uznanie pobranych odsetek za nienależne i nakazanie ich zwrotu.
Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu podtrzymało dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosło o oddalenie skargi.
Pismem procesowym z dnia [...] kwietnia 2013 r. skarżąca podtrzymała zarzuty skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.
Skarga nie jest zasadna.
Podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji stanowił art. 67a § 1 pkt 3 O.p., zgodnie z którym w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy, na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Instytucja umarzania przewidziana w art. 67a § 1 O.p. opiera się na tzw. uznaniu administracyjnym, co nie oznacza, że ustawodawca pozostawił organom zupełną swobodę w jej stosowaniu. Przepis ten pozostawia do uznania organu podatkowego istnienie lub nieistnienie w konkretnej sprawie szczególnych okoliczności uzasadniających umorzenie zaległości lub odsetek, lecz decyzja w przedmiocie ulgi musi zawierać uzasadnienie stanowiska organu. Stanowisko to musi być oparte na zebranym i należycie ocenionym materiale dowodowym.
Rola sądu administracyjnego sprowadza się natomiast do badania prawidłowości poczynionych przez organy ustaleń faktycznych, oceny zgromadzonego materiału dowodowego i wysnutych wniosków.
W przypadku, gdy przedstawione powyżej działania organów są właściwe i odpowiadają prawu, to niezależnie od tego czy rozstrzygnięcie zapadające na ich podstawie w ramach uznania administracyjnego jest korzystne dla strony czy nie, to Sąd nie jest uprawniony do eliminowania takiego rozstrzygnięcia z obrotu prawnego. Skoro zaś istotą uznania jest uprawnienie do rozstrzygania spraw także na niekorzyść podatnika, nawet w przypadku zaistnienia przesłanek zastosowania ulgi podatkowej, to Sąd w ramach przyznanych mu uprawnień bada jedynie zgodność z prawem przeprowadzonego postępowania podatkowego, ustaleń faktycznych poczynionych przez organy podatkowe oraz rozważań dotyczących odmowy zastosowania ulgi.
Sąd administracyjny nie rozstrzyga o tym, czy pobór zaległości podatku powinien być zaniechany albo rozłożony na raty czy określenie odsetek było zasadne. W przeciwnym wypadku Sąd stałby się organem trzeciej instancji w postępowaniu administracyjnym, co byłoby sprzeczne z systemem sądowej kontroli działania organów administracji publicznej. Decyzja podjęta w ramach uznania administracyjnego w pełnym zakresie podlega badaniu, co do jej zgodności z przepisami proceduralnymi (zob. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 kwietnia 1998 r., sygn. akt I SA/Kr 1227/97, opublikowany w LEX Nr 33404, wyrok NSA z 07 lutego 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 1507/00, opublikowany w LEX Nr 46473).
Wskazane uznanie jest ograniczone jedynie dyrektywami wyboru – "interesem publicznym" oraz "ważnym interesem podatnika". O tym czy zachodzi ważny interes podatnika decydują obiektywne kryteria i nie można go utożsamiać z subiektywnym odczuciem zainteresowanego, że jego sytuacja życiowa i materialna uzasadnia zastosowanie ulgi. W tym zakresie ustawodawca pozostawił organom swobodę podejmowania decyzji, pod warunkiem jednak, że w toku postępowania dokonają szczegółowej analizy prowadzonej sprawy pod kątem wskazanych w przepisie art. 67a § 1 O.p. dyrektyw wyboru oraz prowadzenia postępowania na podstawie obowiązujących przepisów prawa.
W tego typu sprawach organ podatkowy jest zobowiązany do wszechstronnego rozważenia (oceny), w świetle całokształtu materiału sprawy, czy nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 67a § 1 O. p., umożliwiające przyznanie ulgi w spłacie podatku. Wyniki tej oceny muszą zostać należycie uzasadnione, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności przemawiających za, jak i przeciw wystąpieniu przesłanek warunkujących zastosowanie ulgi podatkowej. W szczególności organy powinny z należytą starannością przekazać stronie motywy, jakimi kierowały się przy wydawaniu decyzji w przedmiocie odmowy przyznania tego typu ulgi.
Zdaniem Sądu w rozpatrywanej sprawie organy podatkowe należycie ustaliły stan faktyczny i rozważyły argumenty skarżącej w odniesieniu do przesłanek "ważnego interesu podatnika", jak również wzięły pod uwagę ewentualne zaistnienie przesłanki "interesu publicznego". Wskazuje na to zarówno sposób prowadzenia postępowania wyjaśniającego, jak i uzasadnienie wydanych decyzji.
W opinii Sądu organ zebrał materiał dowodowy wystarczający do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, który nie budzi wątpliwości i ocenił go w sposób niewadliwy i logiczny, wyjaśnił niezbędne elementy stanu faktycznego, a wydaną decyzję należycie uzasadnił, działając zgodnie z zasadami zaufania do organów podatkowych oraz prawdy obiektywnej.
Ponownie Sąd podkreśla, iż w postępowaniu w przedmiocie umorzenia zaległości nie można już kwestionować zasadności powstania takiej zaległości i dążyć do weryfikacji zobowiązań albowiem przedmiotem umorzenia mogą być tylko zaległości niesporne.
Rozpoznając wniosek o udzielenie ulgi w postaci umorzenia zaległości podatkowych oraz odsetek za zwłokę organy podatkowe dokonały prawidłowej analizy w jakich okolicznościach doszło do powstania zaległości oraz uwzględniły obecną sytuację majątkową i rodzinną podatniczki.
W pierwszej kolejności organy obu instancji wyjaśniły, iż postępowanie o umorzenie zaległości podatkowej prowadzone na podstawie art. 67 a O.p. nie stanowi kolejnego środka zaskarżenia postępowania egzekucyjnego, gdyż jak wyjaśniono już w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w [...] w [...] – [...] Wydział [...] sygn. Akt [...] Miasto [...] mogło wybrać kiedy i z jakiego majątku wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi.
Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego rozpatrywanej sprawy organy stwierdziły, że sytuacja materialna podatniczki jest stabilna, nawet mimo prowadzonego postępowania komorniczego. Pomoc udzielana przez męża wnioskodawczyni jest pomocą wynikającą z zawartego małżeństwa. W latach minionych strona nabyła udziały w dwóch spółkach, co świadczy o tym, że posiadała środki, które mogły być przeznaczone na spłatę zaległego zobowiązania, a zgodnie z w/w wyrokiem Sądu Rejonowego [...] prowadzone wobec [...] postępowanie egzekucyjne zgodne jest z obowiązującymi przepisami prawa.
W ramach przysługującego uznania administracyjnego organy nie stwierdziły przesłanek uzasadniających udzielenie wnioskowanej ulgi podatkowej, a swoje stanowisko należycie w tym względzie uzasadniały. Wynik przeprowadzonego postępowania, pomimo że jest niezgodny z oczekiwaniami skarżącej, nie może oznaczać, że zaskarżona decyzja narusza prawo.
Sąd zauważa, że w skardze skarżąca podnosi, iż zaskarżona decyzja z dnia [...] lutego 2013 r. nie dotyczy tematu i treści złożonego odwołania. W ocenie skarżącej zarówno decyzja Urzędu Miasta, jak i złożone odwołanie do SKO dotyczyło nienależnie egzekwowanych odsetek, a nie należności podatkowej.
W powyższym zakresie Sąd wyjaśnia, że w sentencji decyzji z dnia [...] czerwca 2012 r. Prezydenta Miasta Poznania wystąpiła oczywista omyłka dotyczącą błędnego podwójnego powołania się na odmowę umorzenia odsetek od zaległości podatkowych. Jednakże w trybie rektyfikacji decyzji podatkowej, o którym mowa w art. 215 § 1 O.p., Prezydent Miasta [...] postanowieniem z dnia [...] lipca 2012 r. dokonał sprostowania oczywistej omyłki. Sprostowanie tego typu błędu nie ingerowało w istotę rozstrzygnięcia.
Sąd zauważa również, że wskazane jako naruszone w skardze przepisy kodeksu cywilnego, ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (powołanej błędnie przez skarżącą jako Ordynacja podatkowa) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z 04 lipca 2001 r. w sprawie sposobu postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych (Dz. U. z 2001 r., nr 74, poz.790) nie stanowiły podstawy prawnej wydanych rozstrzygnięć, co oznacza, że nie miały zastosowania w rozpatrywanej sprawie.
Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i dlatego na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
