I SA/Wa 1053/13

Uzasadnienie

Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej, po rozpatrzeniu odwołania E. i A. S., decyzją z dnia [...] lutego 2013 r., nr [...] utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] października 2012., nr [...], sprostowaną postanowieniem z dnia [...] października 2012 r., orzekającą w pkt 1 o ustaleniu odszkodowania na rzecz E. i A. S. w wysokości [...] zł z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości położonej w obrębie [...], gmina [...], oznaczonej jako działki nr [...] o pow. [...] ha, nr [...] o pow. [...] ha, nr [...] o pow. [...] ha i nr [...] o pow. [...] ha oraz w pkt 2 o przekazaniu z ustalonego odszkodowania kwoty [...] zł na rzecz [...] Bank [...] S.A. Oddział w [...] z tytułu wygaśnięcia hipoteki ustanowionej na nieruchomości.

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.

Nieruchomość położona w obrębie [...] , gmina [...], oznaczona jako działki nr [...], [...], [...], [...], decyzją Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, została przeznaczona na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi ekspresowej S [...] odcinek [...] - [...] - [...], zadanie nr 4, odcinek od węzła "[...]" do węzła "[...]" wraz z włączeniem do drogi [...] - [...], zadanie nr 4.1: odcinek węzeł "[...]" bez węzła do km [...].

Decyzja ta w części została uchylona i zmieniona decyzją Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] maja 2012 r., nr [...].

Pismem z dnia [...] lipca 2012 r. Wojewoda [...] zawiadomił strony o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania za ww. nieruchomość.

Decyzją z dnia [...] października 2012 r., nr [...], sprostowaną postanowieniem z dnia [...] października 2012 r., Wojewoda [...] orzekł w pkt 1 o ustaleniu odszkodowania na rzecz E. i A. S. w wysokości [...] zł z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości położonej w obrębie [...] , gmina [...], oznaczonej jako działki nr [...], [...], [...], [...] oraz w pkt 2 o przekazaniu z ustalonego odszkodowania kwoty [...] zł na rzecz [...] Bank [...] S.A. Oddział w [...] z tytułu wygaśnięcia hipoteki ustanowionej na ww. nieruchomości.

Od powyższej decyzji odwołanie wnieśli E. i A. S., zarzucając organowi wojewódzkiemu naruszenie art. 6 Kpa oraz art. 7 Konstytucji RP, a także art. 4 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji nakazujących organom administracji publicznej podejmować w toku postępowania działania na podstawie i w granicach prawa, jak również naruszenie art. 7, art. 77, a także art. 80 oraz naruszenie art. 11 w zw. z art. 107 § 3 Kpa. Zdaniem skarżących naruszeniem zasady prawdy obiektywnej jest oparcie się jedynie na operacie szacunkowym sporządzonym na zlecenie organu wojewódzkiego przez rzeczoznawcę majątkowego W. T. Odwołujący się zarzucili, że organ wojewódzki nie uwzględnił wniosku dowodowego w postaci operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego I. H. na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. W opinii odwołujących zapoznanie się przez organ wojewódzki z kilkoma operatami szacunkowymi pozwoliłoby na pełne zrealizowanie przez organ zasady prawdy obiektywnej, natomiast w przypadku istnienia rozbieżności operatów szacunkowych dotyczących wartości tej samej nieruchomości organ winien wystąpić do organizacji rzeczoznawców majątkowych zgodnie z art. 157 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej decyzją z dnia [...] lutego 2013 r., nr [...] utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] października 2012., nr [...], sprostowaną postanowieniem z dnia [...] października 2012 r. W uzasadnieniu organ powołał przepisy art. 12 ust. 4 pkt 1, art. 11f ust. 1 pkt 6, 12 ust. 4c, art. 18 ust. 1, 1c i ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) – zwanej dalej "specustawą" oraz art. 134 ust. 1,3, 4, art. 154 ust. 1-3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) – zwanej dalej "ugn".

Następnie organ wskazał, że w niniejszej sprawie podstawę dla ustalenia wysokości odszkodowania za przejęcie z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa przedmiotowej nieruchomości położonej w obrębie [...] , gmina [...], oznaczonej jako działki nr [...], [...], [...], [...], stanowi operat szacunkowy sporządzony w dniu [...] lipca 2012 r. na zlecenie Wojewody [...] przez rzeczoznawcę majątkowego W. T. Minister zauważył, że biegła ustaliła, iż przedmiotowa nieruchomość położona w obrębie [...], gmina [...], oznaczona jako działki nr [...], [...], [...], [...], posiada kształt zbliżony do regularnego, jej teren jest równy, nie stwarzający utrudnień w zagospodarowaniu. Nieruchomość ta zabudowana jest budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, położona jest w otoczeniu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zagrodowej. Do przedmiotowej nieruchomości dojazd odbywa się drogą publiczną o nawierzchni asfaltowej. Wyżej wymieniona nieruchomość położona jest na terenie uzbrojonym w energię elektryczną, wodociąg, gaz, telefon, do budynku wykonano wszystkie przyłącza. Biegła ustaliła, że na przedmiotowej nieruchomości znajduje się budynek wolnostojący, parterowy z poddaszem użytkowym, nie podpiwniczony, murowany, wybudowany w 2004 r. o prostej typowej bryle, wykończony w podwyższonym standardzie, w stanie technicznym dobrym. Biegła nie stwierdziła usterek elementów konstrukcyjnych, ani zawilgocenia ścian. Pokrycie dachowe szczelne. Budynek posiada instalacje wodne i sanitarne, jest dobrze utrzymany, płytki na tarasie wymagają remontu, ponieważ miejscowo odpadają. Budynek ten wyposażony jest w elektryczne oświetlenie i gniazda wtykowe, w instalację gazową, wodociągową, kanalizacyjną (przydomową oczyszczalnię ścieków), centralne ogrzewanie, kominek i domofon. Na przedmiotowej nieruchomości znajduje się ponadto: ogrodzenie z siatki stalowej na słupkach stalowych bez cokołu, o wysokości 1,5 m, o bardzo dużym stopniu zużycia; brama wjazdowa z elementów kutych, bez napędu, przesuwana ręcznie; utwardzenie terenu z kostki betonowej (wjazd, chodnik i podjazd do garażu) o powierzchni ok. 150 m2, stan utwardzenia - dobry; przyłącza - elektryczne, gazowe, wodociągowe, telefoniczne i domofon; przydomowa oczyszczalnia ścieków ulokowana w części frontowej z drenażem rozszerzającym; składniki roślinne - nasadzenia sadownicze i ozdobne. Autorka operatu szacunkowego ustaliła, iż przedmiotowa nieruchomość położona w obrębie [...], gmina [...], oznaczona jako działki nr [...], [...], [...], [...], w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego cz. IV miasta [...], zatwierdzonym uchwałą Rady Miasta [...] Nr [...] z dnia [...] marca 2005 r., położona jest na terenach oznaczonych symbolem R1 (KDE) przeznaczonych pod tereny upraw polowych bez prawa zabudowy z rezerwą rozwojową pod drogi ekspresowe. Zgodnie z tym dokumentem przeznaczenie gruntów przyległych to tereny aktywności gospodarczej i tereny zabudowy podmiejskiej, zagrodowej i jednorodzinnej wraz z nieuciążliwymi usługami. Rzeczoznawca majątkowy przeanalizowała rynek obrotu nieruchomościami gruntowymi zabudowanymi budynkami mieszkalnymi murowanymi, wzniesionymi po 2000 r., z pominięciem rezydencji, z uwzględnieniem przeznaczenia pod drogi publiczne oraz z tzw. wolnego obrotu prywatnego, jako przedmiot prawa własności oraz rynek obrotu nieruchomościami gruntowymi niezabudowanymi przeznaczonymi pod drogi publiczne oraz pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i zagrodową. Analizą został objęty rynek lokalny obejmujący gminy powiatu [...] graniczące z [...] – [...], [...], [...] i [...] w najpopularniejszych miejscowościach położonych najbliżej miasta oraz w obrębach obrzeżnych miast [...] i [...]. Analiza objęła okres od stycznia 2010 r. W wyniku przeprowadzonego badania rzeczoznawca majątkowy ustaliła, iż ceny rynkowe nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi nabywanymi na cel publiczny wykazują wyższy poziomom (ok. 36%) w stosunku do cen podobnych nieruchomości uzyskiwanych w tzw. obrocie prywatnym. Jednakże na analizowanym obszarze zanotowano brak w obrocie rynkowym dostatecznej liczby transakcji nieruchomościami drogowymi zabudowanymi budynkami mieszkalnymi wzniesionymi po 2000 r., przeznaczonymi i nabytymi pod drogi publiczne wystarczająco podobnymi do nieruchomości wycenianej.

W związku z powyższym wartość rynkową nieruchomości określono przyjmując przeznaczenie nieruchomości przeważające wśród gruntów przyległych, tj. nieruchomości przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową podmiejską (zagrodową i jednorodzinną), zabudowane domami jednorodzinnymi, z uwzględnieniem § 36 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2109 ze zm.) – zwanego dalej "rozporządzeniem" w zakresie powiększenia określonej wartości na podstawie badania rynku nieruchomości o 36%. Rzeczoznawca majątkowy, wyceniając grunt, zastosowała podejście porównawcze, metodę porównywania parami. Ostatecznie biegła przyjęła do analizy transakcje z obrotu rynkowego (prywatnego) nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkami mieszkalnymi, przeznaczonych w planie pod zabudowę jednorodzinną lub zagrodową, które były przedmiotem obrotu rynkowego w okresie od stycznia 2011 r., położonych w miejscowościach najbardziej popularnych, najbliżej [...], zabudowanych budynkami mieszkalnymi murowanymi wzniesionymi po 2000 r. o atrakcyjnej architekturze, wykończonych w wysokim i podwyższonym standardzie o powierzchni użytkowej od 100 do 200 m2. Zbiór nieruchomości stanowiących podstawę wyceny (4 transakcje) rzeczoznawca majątkowy przedstawiła na str. 19, 20 i 21 operatu szacunkowego.

Szacując wartość rynkową nieruchomości autorka operatu szacunkowego określiła cechy rynkowe, które mają wpływ na wartość nieruchomości na badanym rynku oraz przyznała im odpowiednie wagi. Cechy te biegła uporządkowała następująco: lokalizacja i otoczenie nieruchomości - atrakcyjne (w peryferyjnym mniej popularnym obrębie miejskim o charakterze zabudowy podmiejskiej, ale w granicach administracyjnych miasta [...] - [...]) waga 20%, dojazd, dostęp do komunikacji - dogodny (drogą publiczną utwardzoną i urządzoną) waga 10%, architektura, stan techniczno - użytkowy i standard budynku mieszkalnego - dobry (budynek o typowej prostej architekturze z dachem wielopłaszczyznowym krytym dachówką cementową, wykończony w podwyższonym standardzie) waga 25%, dodatkowa powierzchnia, zabudowa średnia (niepodpiwniczony, bez dodatkowej zabudowy z typowym garażem w kubaturze) waga 10%, stan zagospodarowania nieruchomości - dobry (ogrodzenie z siatki bez cokołu, tylko brama i furtka z elementów kutych, bram przesuwana ręcznie, wjazd i chodnik utwardzone kostką, ogród przydomowy z zielenią ozdobną, z gatunkami szlachetnymi, minimalne akcenty małej architektury) waga 10%, wielkość działki wyrażona wskaźnikiem zabudowy [...] uż bud. - bardzo duża (przedział wskaźnika zabudowy od 12 do 14) waga 15%, wielkość budynku mieszkalnego - optymalna (przedział powierzchni użytkowej do 140 m2) waga 10%. Wartość rynkową prawa własności nieruchomości zabudowanej, powiększonej o 36%, biegła obliczyła na kwotę [...] zł.

Minister wskazał, że aby dokonać oceny dowodu jakim jest operat szacunkowy należy mieć na uwadze przepisy rozporządzenia. Organ odwoławczy powołał przepisy § 36 ust. 1, ust. 2, ust. 3 pkt 1 i ust. 4 rozporządzenia. Następnie Minister wskazał, że w procesie wyceny zasadnicze znaczenie ma przeznaczenie nieruchomości drogowej ustalane zgodnie z art. 154 ugn, z pominięciem wskazań decyzji lokalizacyjnej. Według aktualnie obowiązujących przepisów należy więc w pierwszej kolejności ustalić, czy nieruchomość objęta była miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ewentualnie studium bądź decyzją o warunkach zabudowy. Dopiero pod względem tak ustalonego przeznaczenia szacowanej nieruchomości możliwy będzie dobór nieruchomości porównawczych.

W niniejszej sprawie nieruchomość położona w obrębie [...] , gmina [...], oznaczona jako działki nr [...], [...], [...], [...], w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego położona jest na terenach oznaczonych symbolem R1 (KDE) przeznaczonych pod tereny upraw polowych bez prawa zabudowy z rezerwą rozwojową pod drogi ekspresowe. Zapisy planu wskazują zatem, że wyceniania nieruchomość już pierwotnie przeznaczona była pod inwestycję drogową. W związku z powyższym wycena przedmiotowej nieruchomości została przeprowadzona poprawnie przy zastosowaniu metodologii określonej § 36 ust. 4 rozporządzenia. Ponieważ na analizowanym rynku lokalnym i regionalnym rzeczoznawca majątkowy nie zanotowała wystarczającej ilości transakcji rynkowych nieruchomości drogowych podobnych do przedmiotowej nieruchomości, biegła przyjęła do porównania nieruchomości o przeznaczeniu przeważającym wśród gruntów przyległych, tj. nieruchomości przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową podmiejską (zagrodową i jednorodzinną) podobne do nieruchomości szacowanej. Jednocześnie, wobec tego, że wartość tych gruntów jest niższa od cen rynkowych nieruchomości drogowych zabudowanych nowymi budynkami mieszkalnymi, nabytych w związku z budową drogi krajowej, biegła powiększyła wartość nieruchomości o 36%, stosownie do § 36 ust. 3 rozporządzenia. Powyższe powoduje, iż powołany operat szacunkowy sporządzony został w oparciu o właściwy dobór transakcji porównawczych, zgodnie z § 36 ust. 4 i ust. 3 pkt 1 rozporządzenia.

Ustosunkowując się natomiast do operatu szacunkowego sporządzonego na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w dniu [...] sierpnia 2010 r. przez rzeczoznawcę majątkowego I. H., Minister stwierdził, że nie może stanowić dowodu w niniejszej sprawie, ponieważ jest nieaktualny w rozumieniu art. 156 ust. 3 i 4 ugn. Zdaniem Ministra, z powyższym związany jest fakt doboru do porównań innych niż w operacie szacunkowym autorstwa W. T. transakcji porównawczych. Minister dodał, że w operacie szacunkowym sporządzonym na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad jako bazę porównawczą wykorzystano transakcje nieruchomościami drogowymi, zabudowanymi budynkami mieszkalnymi, które zaistniały na rynku transakcyjnym w 2008 r. Minister – powołując orzecznictwo sądów administracyjnych – wskazał, że operat szacunkowy stanowiący podstawę do wyceny przedmiotowej nieruchomości, jako materiał porównawczy winien wskazywać jedynie transakcje gruntami wykupionymi pod budowę dróg publicznych za okres nie dłuższy niż dwa lata, a także podał, że rzeczoznawca dokonując wyceny określonej nieruchomości powinien jako materiał porównawczy wybierać także te transakcje, które zostały zawarte w okresie, w którym operat został sporządzony. Wobec tego – w ocenie Ministra - transakcje pochodzące z 2008 r. nie mogły stanowić miarodajnych danych dla wyceny nieruchomości dokonywanej w roku 2012 r., gdzie jako transakcje porównawcze wykorzystano dane z roku 2011.

Zdaniem organu odwoławczego przedstawiony przez strony operat szacunkowy nie podważa ustaleń biegłej W. T. w zakresie oszacowanej przez nią wartości nieruchomości. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym dominuje bowiem pogląd, że to organ ostatecznie rozstrzyga sprawę, dlatego też ocena wartości dowodowej opinii, jej wiarygodności i przydatności dla rozstrzygnięcia sprawy należy do obowiązków organu. Organ administracji mając na względzie interes obywatela "czuwa" nad tym, aby opinia rzeczoznawcy majątkowego wyjaśniała wszelkie zgłoszone w postępowaniu przez stronę zarzuty i wątpliwości. Dopiero w przypadku, gdy operat szacunkowy oraz wyjaśnienia złożone przez biegłego na żądanie organu w dalszym ciągu są kwestionowane, na stronę przechodzi ciężar przeprowadzenia przeciwdowodu. Z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych (art. 157 ust. 1 ugn), w celu obalenia sporządzonego na zlecenie organu operatu szacunkowego. W postępowaniu administracyjnym nie jest bowiem możliwe, aby operat szacunkowy rzeczoznawcy majątkowego powołanego przez stronę przeciwstawić operatowi szacunkowemu rzeczoznawcy majątkowego sporządzonemu na zlecenie organu (art. 157 ust. 2 ugn). Powyższe oznacza, że wartość nieruchomości położonej w obrębie [...] , gmina [...], oznaczonej jako działki nr [...], [...], [...], [...], została określona prawidłowo.

Od decyzji Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] lutego 2013 r., nr [...] E. i A. S. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zaskarżonej decyzji zarzucili: I. obrazę przepisów prawa materialnego, tj.: 1) art. 12 ust 4a i 4b specustawy poprzez wydanie decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, nie tylko z przekroczeniem 30 dniowego terminu, ale przede wszystkim wydanie decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, pomimo że decyzja Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie jest decyzją ostateczną. Z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 stycznia 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 1878/12 wynika, że decyzja ta może zostać uchylona, gdyż zastosowano niewłaściwe przepisy przy jej wydawaniu; 2) art. 18 ust. 1e specustawy poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy zachodziły przesłanki do podwyższenia odszkodowania o kwotę równą 5 % wartości nieruchomości. Skarżący wskazali, że w dniu 10 lutego 2012 r. skarżący odebrał upomnienie do dobrowolnego wydania nieruchomości i opróżnienia lokali i innych pomieszczeń. Jednakże skarżącym nie wskazano lokalu zamiennego. Taki lokal (jego adres) został wskazany w piśmie [...] Urzędu Wojewódzkiego w [...] z dnia [...] kwietnia 2012 r., po interwencji E. S. w dniu 4 kwietnia 2012 r. Pismo to skarżący odebrali w dniu 23 kwietnia 2012 r. Do egzekucji doszło w dniu 24 kwietnia 2012 r. o godz. 9.00. Pomimo tak krótkiego czasu skarżący jedynie nie zdołali zabrać z nieruchomości 16 palet kostki brukowej, natomiast w pozostałym zakresie opróżnili lokal. Nie czynili przy czynnościach egzekucyjnych żadnych trudności, zaś kostki tej nie zabrali. W konsekwencji doszło do objęcia nieruchomości bez żadnych przeszkód ze strony skarżących, co uzasadnia zarzut, że odszkodowanie winno zostać podwyższone o 5 %; II. obrazę przepisów postępowania administracyjnego mającą istotny wpływ na jej treść, a to: 1) art. 8, art. 11 w zw. z art. 77 § 1 Kpa poprzez nienależyte rozważenie zarzutów zawartych w odwołaniu skarżących i w konsekwencji brak wskazania lub niE.starczające wskazanie powodów, dla których zostały one uznane za niezasadne, jak również bezpodstawne zaakceptowanie wadliwej oceny dowodów przeprowadzonej przez Wojewodę [...], co nie pozwoliło na dokonanie kontroli zaskarżonej decyzji; 2) art. 11, art. 78 § 2 i art. 107 § 3 Kpa polegające na całkowicie wadliwym uzasadnieniu decyzji przez organ II instancji, a w szczególności nie odniesienie się do konkretnych okoliczności sprawy wskazywanych przez stronę, które w jej ocenie miały podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia, w konsekwencji nie odniesienie się do wniosku dowodowego skarżących zawartego w piśmie z dnia 15 sierpnia 2012 r., dotyczącego dopuszczenia dowodu z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, przy jednoczesnym stwierdzeniu na stronie 8 uzasadnienia decyzji, że to na stronę przechodzi ciężar przeprowadzenia przeciwdowodu z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, która to okoliczność w sposób jednoznaczny wskazuje na wadliwość skarżonej decyzji; 3) art. 138 § 1 pkt 1 Kpa poprzez utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji pomimo naruszenia przez ten organ art. 10 § 1, art. 78 § 2 i art. 107 § 3 Kpa poprzez nie przeprowadzenie dowodów zgłaszanych przez skarżących w pismach z dnia 15 sierpnia 2012 r. i 14 września 2012 r., dotyczących wykonania nowego operatu szacunkowego bądź sporządzenia opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, bez przedstawienia jakiegokolwiek uzasadnienia w tym zakresie, w konsekwencji pozbawienie strony możliwości brania czynnego udziału w toku postępowania; 4) art. 138 § 1 pkt 1 Kpa poprzez utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji pomimo, iż organ I instancji dopuścił się naruszenia art. 11, art. 78 § 1 art. 107 § 3 Kpa poprzez nie wyjaśnienie dlaczego w dwóch operatach szacunkowych sporządzonych na zlecenie GDDKiA Oddział w [...] biegli przyjęli powierzchnię użytkową budynku rzędu 137,86 m2, zaś biegła w operacie stanowiącym podstawę rozstrzygnięcia przyjęła powierzchnię użytkową budynku rzędu 118,55 m2, która to okoliczność miała zasadnicze znaczenie przy dokonywaniu poprawności oceny zaskarżonej decyzji, ponieważ obniżone zostało w ten sposób odszkodowanie o kwotę [...] zł. Zdaniem skarżących organ widząc znaczną różnicę w zakresie wielkości powierzchni użytkowej budynku winien przeprowadzić konfrontację pomiędzy biegłymi bądź dopuścić dowód z nowej opinii. Skarżący zwrócili też uwagę na różnice występujące pomiędzy opisem nieruchomości zawartym w operacie zleconym przez organ, a w operatach załączonych do odwołania. W skardze skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz o zwolnienie od kosztów sądowych.

W odpowiedzi na skargę Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej wniósł o uwzględnienie skargi oraz o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym. Organ wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 11 stycznia 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 1878/12 uchylił decyzję Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] maja 2012 r., nr [...] wobec czego decyzja nr [...] z dnia [...] grudnia 2011 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie jest ostateczna, co nie zostało uwzględnione przez Ministra w zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji. Minister wskazał, że zgodnie z art. 12 ust. 4b specustawy decyzję odszkodowawczą wydaje się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna, a zatem brak było możliwości wydania decyzji o odszkodowaniu. Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi organ podtrzymał stanowisko prezentowane dotychczas w sprawie.

W piśmie z dnia [...] czerwca 2013 r. Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmienił stanowisko zawarte w odpowiedzi na skargę i wniósł o jej oddalenie. W piśmie wskazał, że w dniu [...] lutego 2013 r., a zatem w dniu wydania przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej ostatecznej decyzji o ustaleniu odszkodowania, weszła w życie ustawa z dnia 4 stycznia 2013 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 118). Organ odwoławczy powinien orzekać na podstawie stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dniu wydania decyzji. Stosownie do przepisu art. 12 ust. 4g specustawy, dodanego powyższą ustawą, jeżeli decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 60 dni od dnia nadania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności. Powyższy przepis umożliwia więc prowadzenie postępowań odszkodowawczych w sytuacji, kiedy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie jest ostateczna, a nadany jej został rygor natychmiastowej wykonalności. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 4 stycznia 2013 r. do postępowań, w których decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadano rygor natychmiastowej wykonalności przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, o ile do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nie stała się ostateczna, stosuje się przepisy art. 12 ust. 4g, 5a i 5b specustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Zgodnie z powyższym, skoro w niniejszej sprawie decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej posiada rygor natychmiastowej wykonalności i do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 4 stycznia 2013 r. decyzja ta nie stała się ostateczna i do czasu uprawomocnienia się powyższego wyroku uchylającego decyzję organu odwoławczego nie podlegała wykonaniu, wówczas podstawą prowadzonego postepowania odszkodowawczego stał się art. 12 ust. 4g specustawy. Tym samym nie ma podstaw aby uznać, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów ustawy.

W piśmie z dnia 27 listopada 2013 r. skarżący podtrzymali skargę. W piśmie tym zwrócili przede wszystkim uwagę na nieuzasadnione pominięcie wniosku dowodowego i nie ustosunkowanie się do przyczyn pominięcia wniosku strony o przeprowadzenie dowodu z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, ponieważ stan faktyczny przyjęty pomiędzy operatami szacunkowymi sporządzonymi na zlecenie GDDKiA, a operatem sporządzonym na zlecenie organu w zakresie przyjętej powierzchni użytkowej budynku był taki sam, a przyjętej różnicy (ok. 20 m2) nie można tłumaczyć przyjętą metodą obliczania wartości nieruchomości. Skarżący nie zgodzili się także ze zmianą przez Ministra stanowiska co do skargi. Podnieśli, że decyzja odwoławcza winna być rozpatrzona na takich zasadach jak decyzja organu I instancji, ponieważ tak ocenia kwestie wydania decyzji Naczelny Sąd Administracyjny. Skarżący wskazali też, że jedynie wyjątkowo nadanie aktowi prawnemu mocy wstecznej może mieć miejsce w sprawach dotyczących praw i obowiązków obywateli, ponieważ zasada nie działania prawa wstecz jest składową zasady państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP). Skarżący podkreślili też, że Minister wydając decyzję nie uwzględnił nowego obowiązującego stanu prawnego, a dopiero na etapie sprawy sądowej próbuje naprawić swój błąd, co narusza zasadę zaufania obywatela do organu (art. 8 Kpa) i całkowicie pomija słuszny interes strony. Na zakończenie skarżący podnieśli, że gdyby nowy przepis znajdował w sprawie zastosowanie, to organ wydający decyzję naruszyłby termin w jakim był zobligowany do wydania decyzji o odszkodowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Skarga jest uzasadniona, choć nie wszystkie zarzuty zasługiwały na uwzględnienie.

Sąd uznał za zasadne zarzuty E. i A. małżonków S. dotyczące naruszenia przez Wojewodę [...] i Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej przepisów postępowania administracyjnego, w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd zwraca uwagę, że postępowanie administracyjne o odszkodowanie za nieruchomości oznaczone jako działki nr [...], [...], [...], [...] objęte decyzją Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] zostało wszczęte przez Wojewodę [...] z urzędu, co wynika z zawiadomienia organu z dnia [...] lipca 2012 r. doręczonego skarżącym w dniu 1 sierpnia 2012 r. Skarżący w toku postępowania administracyjnego o odszkodowanie złożyli organowi kilka pism zawierających wnioski dowodowe.

W postępowaniu przed Wojewodą [...] skarżący: 1) w piśmie z dnia 8 sierpnia 2012 r. wnosili o dopuszczenie jako dowodu w sprawie o ustalenie odszkodowania operatu szacunkowego sporządzonego w dniu [...] sierpnia 2010 r. przez rzeczoznawcę majątkowego I. H. na okoliczność istnienia rozbieżności w wysokości wartości nieruchomości będącej przedmiotem postępowania odszkodowawczego. Odnosząc się do wniosku zawartego w pkt 1) Wojewoda [...] wezwał skarżących do dostarczenia aktualnego oryginału operatu lub jego uwierzytelnionej kopii, w terminie 14 dni, od dnia otrzymania pisma. Pismo to E. i A. S. odebrali w dniu 10 września 2012 r., co wynika ze znajdujących się w aktach sprawy zwrotnych potwierdzeń odbioru pisma. W piśmie z dnia 14 września 2012 r. skarżący - powołując się na Standard VII.2 Aktualizacja, Opiniowanie lub Ocena Operatu Szacunkowego pkt 2.3 – wskazali, że niemożliwa jest aktualizacja operatu szacunkowego z dnia 9 sierpnia 2010 r. z uwagi na istotną zmianę okoliczności i upływ czasu; 2) w piśmie z dnia 15 sierpnia 2012 r. wnosili o sporządzenie i zastosowanie w postępowaniu dowodu w postaci organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, wskazując, że jeżeli strona podważa operat szacunkowy może przedłożyć organowi przeciwdowód z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych na okoliczność poczynionych przez biegłą ustaleń faktycznych i przyjętych założeń sformułowanych w zarzutach do operatu (pkt 1-13). Po otrzymaniu przez Wojewodę [...] wyjaśnień złożonych przez biegłą W. T. w piśmie z dnia 11 września 2012 r. organ, odnosząc się do pisma z dnia 15 sierpnia 2012 r., stwierdził że biegła nie znalazła podstaw do zmiany operatu szacunkowego z dnia [...] lipca 2012 r., a przyjęte przez biegłą kryteria wyceny świadczą, że operat ten może stanowić dowód w postępowaniu odszkodowawczym. Pismo to skarżący odebrali 3 października 2012 r.; 3) w piśmie z dnia 14 września 2012 r. skarżący – wobec braku możliwości potwierdzenia aktualności operatu szacunkowego z dnia [...] sierpnia 2010 r. - wnieśli o wyrażenie zgody na sporządzenie ponownej wyceny, której wykonanie zlecą we własnym zakresie oraz o określenie realnego terminu na jej sporządzenie, ustosunkowanie się do prośby o wykonanie nowego operatu szacunkowego i włączenie go jako dowodu w sprawie. W odpowiedzi na to pismo Wojewoda [...] w piśmie z dnia [...] września 2012 r. poinformował skarżących o treści przepisów art. 130 ust. 2, art. 134 ust. 1 i 2, art. 154 ust. 1 i art. 157 ust. 1 i 2 ugn, wskazał, że obowiązkiem organu jest ocena operatu szacunkowego pod względem formalnym a więc to, czy wycena ma wartość dowodową oraz podał, że został sporządzony przez W. T. na zlecenie organu operat szacunkowy, który został dopuszczony jako dowód w sprawie. Pismo to skarżący otrzymali w dniu 9 września 2012 r. W dniu [...] października 2012 r. Wojewoda [...] wydał decyzję ustalającą odszkodowanie.

Po wydaniu decyzji przez organ pierwszej instancji skarżący: 1) pismem z dnia 8 października 2012 r. wnieśli do organu pierwszej instancji o sporządzenie i zastosowanie w postępowaniu administracyjnym oceny organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, wskazując błędnie przyjęte przez biegłą przeznaczenie szacowanej nieruchomości w planie miejscowym wskazując na stanowisko w tej kwestii Urzędu Miasta [...] (pismo z dnia [...] marca 2012 r.). W odpowiedzi organ wojewódzki poinformował skarżących pismem z dnia [...] października 2012 r., że w sprawie została wydana decyzja; 2) pismem z dnia 23 października 2012 r. ponownie wnieśli do Wojewody [...] o przeprowadzenie dowodu z operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego I. H..

Sąd podzielił stanowisko Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej, co do tego, że operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego I. H. nie mógł być brany pod uwagę jako kontroperat w stosunku do operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego W. T. Operat ten utracił aktualność w rozumieniu art. 156 ust. 3 ugn, a poza tym był on sporządzony na potrzeby sprawy o ustalenie odszkodowania za nabycie nieruchomości E. i A. S. pod inwestycję drogową na mocy decyzji Wojewody [...] z dnia [...] października 2005 r., nr [...], a więc dotyczył stanu nieruchomości istniejącego w innej dacie, niż operat sporządzony przez W. T. (ten ostatni operat był sporządzony według stanu na dzień [...] grudnia 2011 r.). Dlatego też nie rozpoznanie przez Wojewodę [...] w formie postanowienia zawartego w piśmie z dnia [...] sierpnia 2012 r. wniosku o dopuszczenie jako dowodu w sprawie operatu sporządzonego na zlecenie GDDKiA, nie mogło mieć istotnego wpływu na wynik sprawy.

Rację mają jednak skarżący, że w niniejszej sprawie Wojewoda [...] zupełnie pominął składane przez skarżących wnioski dowodowe odnośnie przeprowadzenia dowodu z kontrwyceny sporządzonej na koszt skarżących oraz przeprowadzenia dowodu z oceny organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych. Sąd zauważa, że zgodnie z art. 78 Kpa żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu jest okoliczność mająca znaczenie dla sprawy. Organ może nie uwzględnić żądania strony, jeżeli żądanie dotyczy okoliczności stwierdzonych innymi dowodami, chyba że mają istotne znaczenie dla sprawy. Z przepisów art. 123 i art. 77 § 2 Kpa wynika, że organ wydaje postanowienie w przedmiocie przeprowadzenia dowodu. Na takie postanowienie nie przysługuje zażalenie, ponieważ Kpa o tym nie stanowi (art. 141 § 1 Kpa), jednakże takie postanowienie strona może zaskarżyć w odwołaniu od decyzji (art. 142 Kpa).

W niniejszej sprawie Wojewoda [...] nie wydał postanowień w przedmiocie zgłaszanych przez stronę wniosków dowodowych. Organ pierwszej instancji ograniczył swoje stanowisko do poinformowania strony o tym, że operat szacunkowy sporządzony przez W. T. w dniu [...] lipca 2012 r. został dopuszczony jako dowód w sprawie oraz że zgodnie z art. 157 ust. 2 ugn sporządzenie przez innego rzeczoznawcę majątkowego wyceny tej samej nieruchomości w formie operatu szacunkowego nie może stanowić podstawy oceny prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego. Sąd zgodził się z organem, że – co do zasady - jeżeli w sprawie zostały przedłożone organowi dwa operaty szacunkowe, wówczas jeden operat nie może być podstawą do oceny prawidłowości sporządzenia drugiego operatu szacunkowego. Trzeba jednak odróżnić ocenę prawidłowości operatu szacunkowego, którą przeprowadzić może jedynie organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych (art. 157 ust. 1 ugn) od sytuacji, gdy w sprawie organ zlecił sporządzenie operatu szacunkowego biegłemu rzeczoznawcy majątkowemu, a następnie organ dopuścił dowód z operatu szacunkowego sporządzonego na zlecenie strony przez rzeczoznawcę majątkowego, który jest ekspertem z zakresu wyceny nieruchomości, lecz nie ma w sprawie statusu biegłego w rozumieniu art. 84 § 1 Kpa. W takiej sytuacji zadaniem organu jest ocena wiarygodności przedłożonych w sprawie dowodów. Organ winien dokonać oceny wartości dowodowej przedłożonych w sprawie operatów. Jeżeli okaże się, że są istotne różnice pomiędzy złożonymi w sprawie operatami szacunkowymi dotyczące przyjętych założeń, metodologii wyceny, określonej wartości nieruchomości w ramach tożsamości przyjętej metody szacowania i zastosowanego podejścia w wycenie nieruchomości, wówczas celowe jest wystąpienie przez organ do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o ocenę prawidłowości sporządzonego w sprawie operatu szacunkowego na zlecenie organu. Sąd zwraca uwagę, że postępowanie o odszkodowanie za nieruchomości nabyte przez podmiot publicznoprawny na podstawie specustawy prowadzone jest przez organ z urzędu. Wobec tego na organie spoczywa obowiązek podejmowania czynności z urzędu lub na wniosek strony niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy (art. 7 Kpa).

W niniejszej sprawie skarżący zgłosili szereg zastrzeżeń dotyczących operatu szacunkowego, które dotyczyły błędnego określenia przez biegłą przeznaczenia nieruchomości w planie miejscowym, opisu nieruchomości i otoczenia, braku wyszczególnienia wartości gruntu, przyjętej powierzchni użytkowej budynku bez garażu usytuowanego w bryle budynku, doboru nieruchomości podobnych, przyjętych cech mających wpływ na wartość nieruchomości, analizy rynku nieruchomości. W niniejszej sprawie szczególnie istotny był zarzut odnoszący się do wyłączenia z powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego garażu usytuowanego w bryle budynku, co przy przyjętej przez biegłą metodzie określania wartości nieruchomości miało bezpośredni wpływ na ustaloną wartość nieruchomości. Wątpliwości budzi wyłączenie przez biegłą z powierzchni użytkowej budynku szacowanej nieruchomości garażu znajdującego się w bryle budynku, mimo że biegła jako podstawę określenia powierzchni użytkowej budynku oparła się na Inwentaryzacji budynku sporządzonej w czerwcu 2008 r. przez eksperta z zakresu budownictwa mgr inż. D. H. (pkt V operatu), który jako pow. użytkową budynku przyjął 137,86 m2, co wynika z materiałów załączonych do pisma skarżących z dnia 8 sierpnia 2012 r. Wątpliwości budzi także to, czy zgodne ze sztuką wyceny nieruchomości było wyłączenie garażu znajdującego się w bryle budynku szacowanej nieruchomości z powierzchni użytkowej budynku i uwzględnienie powierzchni garażu jako atrybutu wpływającego na wartość nieruchomości, w sytuacji gdy nieruchomości przyjęte do porównań nie posiadały garażu usytuowanego w bryle budynku (w nieruchomościach przyjętych do porównań w trzech przypadkach garaż był przybudówką, a w jednej był odrębnym budynkiem wolnostojącym), a biegła nie wliczała garaży nieruchomości porównawczych do powierzchni użytkowej budynków (pkt 3.1 i tabele zawarte w pkt 3.2. operatu). Pominięcie przez biegłą pow. garażu (19,31 m2) przy przyjętym sposobie określenia wartości nieruchomości spowodowało obliczenie wartości nieruchomości na kwotę niższą o [...] zł, niż gdyby biegła wliczyła garaż znajdujący się w bryle budynku do powierzchni użytkowej szacowanej nieruchomości.

Zdaniem Sądu, w sytuacji istnienia szeregu wątpliwości, co do treści operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowego W. T. i ujawnionej przez skarżących woli czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym poprzez składanie wniosków o dopuszczenie jako dowodu w sprawie kontroperatu wykonanego na koszt skarżących lub oceny organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych organ winien zobowiązać skarżących do złożenia w wyznaczonym terminie kontrwyceny sporządzonej na zlecenie skarżących. Gdyby się natomiast okazało, że rzeczoznawca majątkowy w kontrwycenie przyjął inne założenia oraz zastosował inną metodologię szacowania nieruchomości (przy założeniu zastosowania tej samej metody i podejścia) i wystąpiłaby zasadnicza różnica w określonej wartości nieruchomości pomiędzy operatami szacunkowymi, wówczas byłaby podstawa do wystąpienia przez organ do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o ocenę prawidłowości operatu szacunkowego sporządzonego na zlecenie organu.

Wobec braku rozpoznania wniosków dowodowych skarżących, w sytuacji pojawienia się szeregu wątpliwości, co do treści operatu szacunkowego sporządzonego na zlecenie organu, należało uznać, że doszło do naruszenia przez Wojewodę [...] przepisów art. 7, art. 8, art. 77 § 1, art. 78 w zw. z art. 10 Kpa, a naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd nie podzielił zarzutów skargi co do tego, że w niniejszej sprawie zaskarżonej decyzji można postawić zarzut naruszenia art. 12 ust. 4a i 4b specustawy. Sąd zwraca uwagę, że w dacie wydania zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej ([..] lutego 2013 r.) decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] była ostateczna. Sądowi jest wiadomym z urzędu (stosowna notatka znajduje się w aktach sądowych - k.90), że wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 stycznia 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 1878/12 uprawomocnił się w dniu 16 kwietnia 2013 r. Wobec tego w dacie wydania zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji uchylenie przez WSA w Warszawie decyzji organu odwoławczego w sprawie o zezwolenie na realizację inwestycji drogowej nie wywierało skutków prawnych w postaci utraty cechy ostateczności decyzji z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...]. Wobec tego wszelkie rozważania Ministra Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej odnoszące się do wejścia w życie ustawy z dnia 4 stycznia 2013 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 poz. 118), na mocy której do art. 12 po ust. 4f dodano ust. 4g, nie miały znaczenia dla sprawy. Jeżeli chodzi o przekroczenie terminu 30 – dniowego, o którym mowa art. 12 ust. 4b specustawy, to Sąd zauważa, że zarzut naruszenia tego terminu przez Ministra mógłby być skuteczny, ale w sprawie ze skargi na bezczynność tego organu. Przekroczenie tego terminu przez organ nie miało bowiem żadnego wpływu na meritum sprawy.

W niniejszej sprawie Minister Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej naruszył w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy przepis art. 138 § 1 pkt 1 Kpa, ponieważ nie dostrzegł tego, że organ pierwszej instancji zupełnie pominął wnioski dowodowe zgłaszane przez skarżących, w których zawarto szereg zarzutów co do sporządzonej na zlecenie organu wyceny nieruchomości, także w zakresie mającym bezpośredni wpływ na określoną przez rzeczoznawcę majątkowego wartość nieruchomości poprzez zastosowany przez biegłą sposób obliczenia wartości nieruchomości, z wyłączeniem garażu usytuowanego w bryle budynku z powierzchni użytkowej budynku szacowanej nieruchomości. W niniejszej sprawie istniały zatem podstawy do wydania decyzji odwoławczej na podstawie art. 138 § 2 Kpa.

Sąd nie podzielił zarzutu skarżących odnośnie naruszenia przepisu art. 18 ust. 1e specustawy. Przepis ten obliguje właścicieli nieruchomości do wydania nieruchomości i opróżnienia lokali nie później, niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zaopatrzonej w rygor natychmiastowej wykonalności. Zdaniem Sądu, przepis ten ma zastosowanie wówczas, gdy właściciele nieruchomości dobrowolnie opuszczą nieruchomość lub umożliwią inwestorowi korzystanie z nieruchomości, co wiąże się z wydaniem dokumentów umożliwiających rozporządzanie rzeczą oraz wydaniem przedmiotów umożliwiających objęcie faktycznego władztwa nad rzeczą przez inwestora (art. 348 Kodeksu cywilnego). Wola dobrowolnego wydania nieruchomości winna być udokumentowana sporządzonym protokołem zdawczo – odbiorczym lub wynikać z jednostronnego oświadczenia właściciela, w sytuacji gdy inwestor odmawia podpisania protokołu. Tymczasem z materiału dowodowego niniejszej sprawy wynika, że wydanie nieruchomości GDDKiA nastąpiło w trybie przymusowym poprzez zastosowanie egzekucji administracyjnej. Z treści pisma GDDKiA z dnia [...] września 2012 r. oraz treści skargi wynika ponadto, że skarżący opuści przedmiotową nieruchomość po upływie ponad 4 miesięcy od wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

W ponownie prowadzonym postępowaniu Wojewoda [...] w pierwszej kolejności wyjaśni, czy jest możliwość potwierdzenia przez biegłą W. T. aktualności operatu szacunkowego z dnia [...] lipca 2012 r. w trybie art. 156 ust. 4 ugn. Następnie po otrzymaniu stanowiska biegłej w kwestii aktualności operatu z dnia [...] lipca 2012 r. organ rozpozna wnioski dowodowe zawarte w piśmie skarżących z dnia 14 września 2012 r. o przedłożenie jako dowodu w sprawie kontrwyceny sporządzonej na zlecenie skarżących oraz w pismach z dnia 15 sierpnia 2012 r. i 8 października 2012 r. o dopuszczenie dowodu z opinii organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych.

Biorąc to wszystko pod uwagę Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) orzekł, jak w sentencji wyroku. O zwrocie skarżącym kosztów postępowania sądowego orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 Ppsa w zw. z § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461).