II SA/Wa 1148/13

Uzasadnienie

Centralna Wojskowa Komisja Lekarska (dalej jako CWKL) orzeczeniem z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] wydanym na podstawie przepisów § 11 ust. 1 oraz § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie wojskowych komisji lekarskich oraz określenia ich siedzib, zasięgu działania i właściwości (Dz. U. z 2012 r., poz. 1013), a także § 12 pkt 1 i § 30 pkt 1, 2 i 3 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. z 2010 r. Nr 15, poz. 80 z późń zm.) utrzymała w mocy orzeczenie Rejonowej Wojskowej Komisji Lekarskiej w S. (dalej jako RWKL w S.) z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w sprawie niezdolności [...] K. N. do zawodowej służby wojskowej. W uzasadnieniu powyższego orzeczenia CWKL podniosła, iż RWKL w S. w orzeczeniu z dnia [...] lutego 2013 r. uznała K. N. za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej Kategoria N Grupa 1 z powodu [...] § 39 pkt 2 i orzekła, że powyższe schorzenie nie pozostaje w związku ze służbą wojskową. Od powyższego orzeczenia badany złożył odwołanie, w którym nie zgodził się z ww. orzeczeniem argumentując swoje stanowisko zmęczeniem fizycznym i napięciem psychicznym w związku z problemami w pracy. Do odwołania nie dołączono dokumentacji lekarskiej. CWKL nie znalazła podstaw do uwzględnienia odwołania i orzeczeniem z dnia [...] marca 2013 r. utrzymała zaskarżone orzeczenie w mocy. W motywach rozstrzygnięcia organ orzekający drugiej instancji wskazał, iż wojskowe komisje lekarskie określając o zdolności do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego zobowiązane są do ścisłego stosowania obowiązujących przepisów wynikających z rozporządzenia MON z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. z 2010 r. Nr 15, poz. 80 z późń. zm.).

RWKL w S. przeprowadziła rzetelne kardiologiczne badania diagnostyczne orzekanego, w tym badanie [...] oraz [...] – wartości znacznie podwyższone wobec normy, na podstawie których lekarz konsultant – [...] ustalił rozpoznanie. Rozpoznanie to jest zgodne z postawionym w orzeczeniu Powiatowej Komisji Lekarskiej w S. z dnia [...] kwietnia 1999 r. A zatem, komisja miała pełne podstawy do rozpoznania u orzekanego ww. schorzenia. Dalsza diagnostyka lekarska i leczenie powinno być przeprowadzona w ramach NFZ pod nadzorem lekarza POZ. Ponadto komisja prawidłowo zastosowała przywołane wyżej przepisy rozporządzenia MON z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. z 2010 r. Nr 15, poz. 80 z późń zm.) - § 39 pkt 2 odpowiada kategoria zdrowia N – niezdolny do zawodowej służby wojskowej. Odwołujący się, poza zgłoszeniem sprzeciwu wobec orzeczenia o niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej, nie przedstawił dokumentacji, która by dowodziła innego stanu faktycznego niż ustalony orzeczeniem komisji pierwszej instancji.

Powyższe orzeczenie stało się przedmiotem skargi K. N. wnoszonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarżący zarzucił ww. orzeczeniu

a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy

- tj. § 25 ust. 4 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. Nr 15, poz. 80 z późń. zm.) poprzez jego niezastosowanie,

b) naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy

- art. 7, 77 k.p.a. poprzez nie zebranie i nie rozpatrzenie przez organ orzekający II instancji całego materiału dowodowego i oparcie orzeczenia z pominięciem przeprowadzenia dowodów wyartykułowanych przez skarżącego w odwołaniu z dnia [...] lutego 2013 r., a mianowicie nie uwzględnienia faktu, iż skarżący świadczy pracę w firmie budowlanej i w okresie przeprowadzanych badań mógł być jak sam stwierdza "przemęczony" oraz z uwagi, iż leczył się w tym okresie z przeziębienia,

- art. 78 k.p.a. poprzez nie ustalenie, iż skarżący we wniesionym w dniu [...] lutego 2013 r. odwołaniu niejako wskazał żądanie przeprowadzenia dowodów na okoliczność stanu zdrowia z dnia przeprowadzonych przez organ I instancji badań lekarskich oraz ich nieuwzględnienia przez organ II instancji, a tym samym nie ustalenia, iż okoliczność "przeziębienia" oraz "przemęczenia" skarżącego miała znaczenie dla rozpoznania sprawy,

- w art. 7 w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez stwierdzenie w uzasadnieniu orzeczenia, iż podstawą dowodową stwierdzenia u skarżącego schorzenia – [...] jest dowód w postaci orzeczenia organu Powiatowej Komisji Lekarskiej w S. z dnia [...] kwietnia 1999 r. tj. organu nie biorącego bezpośredniego udziału w przedmiotowym postępowaniu oraz dodatkowo nie wzięciu pod uwagę, iż orzeczenie to jest zdeaktualizowane bowiem było wydane 14 lat temu, kiedy skarżący miał niespełna 19 lat.

K. N. wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz poprzedzającego je orzeczenia organu I instancji w zakresie uznania skarżącego za niezdolnego do pełnienia zawodowej służby wojskowej oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę CWKL wniosła o jej oddalenie wskazując, że w zaistniałym stanie faktycznym przeprowadzane badania lekarskie były wystarczające do ustalenia niezdolności skarżącego do zawodowej służby wojskowej natomiast w postępowaniu odwoławczym skarżący nie przedstawił żadnych nowych dowodów dotyczących swojego stanu zdrowia, przedłożył je dopiero po złożeniu skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Ponadto przedstawione badania przeprowadzone były już po ostatecznym postępowaniu administracyjnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późń. zm.), sądy administracyjne sprawują w zakresie swojej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

W ramach tak podjętej kontroli sądowej, m.in. aktów organów administracji wojskowej, sąd administracyjny nie jest uprawniony do weryfikacji orzeczeń komisji lekarskich z punktu widzenia medycznej oceny warunków zdrowotnych badanego. Sąd nie może też zmienić we własnym zakresie takiej oceny i zakwalifikować skarżącego do innej kategorii zdolności do służby wojskowej, niż uczyniła to komisja w oparciu o przeprowadzone badania lekarskie.

O ile organ administracji nie naruszy zasady swobodnej oceny dowodów, o której mowa w art. 80 k.p.a. oraz innych przepisów postępowania administracyjnego, w szczególności traktujących o obowiązku dokładnego wyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i wyczerpującego zebrania całokształtu materiału dowodowego, to brak jest podstaw do uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Kontrola orzeczeń wojskowych komisji lekarskich o uznaniu za zdolnego do służby wojskowej, dokonywana przez sąd administracyjny, sprowadza się więc do sprawdzenia prawidłowości postępowania poprzedzającego ustalenie jego stanu zdrowia, a w szczególności, czy badanie stanu zdrowia było wszechstronne, oparte na wyczerpującym wywiadzie chorobowym i pełnych badaniach przedmiotowych oraz czy dokonana następnie kwalifikacja zdolności żołnierza była zgodna z przepisami w sprawie zasad określenia zdolności do służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania komisji lekarskich w tych sprawach.

W ocenie Sądu orzeczenie Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej podjęte w przedmiotowej sprawie nie spełnia tych kryteriów, a tym samym orzeczenie to zostało wydane z naruszeniem prawa.

Zgodnie z § 24 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. z 2010 r. Nr 15, poz. 80 ze zm.) orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej powinno zawierać w szczególności: rozpoznanie orzeczeniem nr [...] z dnia [...] lutego 2013 r. Rejonowej Wojskowej Komisji Lekarskiej w S. u skarżącego rozpoznano:

1) [...] § 39 pkt 2

2) [...] § 77 pkt 5

3) [...] § 3 pkt 1

4) [...] § 24 pkt 1

W ocenie Komisji rozpoznanie określone w punkcie 1 powoduje niezdolność skarżącego do pełnienia zawodowej służby wojskowej.

W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że tryb postępowania przed wojskowymi komisjami lekarskimi uregulowany w przepisach rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej (Dz. U. Nr 15, poz. 80 z późń. zm.) ma charakter szczególny i w związku z tym nie mają do niego zastosowania w pełni rygory wynikające z ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późń. zm.). Jednakże nie oznacza to, że przepisy postępowania administracyjnego, a w szczególności jego zasady nie powinny być przestrzegane.

Realizacja obowiązku zebrania i rozpatrzenia pełnego materiału dowodowego przez organ administracji przebiega w dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, polega na przeprowadzeniu postępowania dowodowego co do wszystkich okoliczności stanowiących fakty prawotwórcze, a więc takich, z którymi w świetle przepisów obowiązującego prawa związane są określone skutki prawne. Po drugie, zebrany materiał dowodowy powinien znaleźć pełne odzwierciedlenie w uzasadnieniu faktycznym orzeczenia.

Zgodnie z § 23 wymienionego wyżej rozporządzenia orzeczenie o zdolności do zawodowej służby wojskowej (...) wojskowe komisje lekarskie wydają po przeprowadzeniu niezbędnych badań lekarskich i skompletowaniu dokumentów.

Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia zajmuje stanowisko na podstawie otrzymanej dokumentacji. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badania lekarskie i badania specjalistyczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, a także przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie (§ 25 pkt 4). Organ odwoławczy nie wyjaśnił dokładnie stanu faktycznego, pominął fakty podnoszone przez skarżącego w odwołaniu, a mianowicie, iż stan jego zdrowia w okresie przeprowadzania badań przed Rejonową Wojskową Komisją Lekarską w S. mógł mieć znaczenie i być przyczyną stwierdzenia przez Komisję zaistnienia schorzenia [...]. Skarżący we wniesionym odwołaniu wyraźnie podkreślił, iż wykonuje prace budowlane i w czasie badań był przeziębiony oraz przemęczony wskutek zwiększonej ilości obowiązków pracowniczych, co niewątpliwie mogło mieć istotny wpływ na późniejsze ustalenia lekarskie komisji kwalifikacyjnej.

Sąd nie posiada instrumentów prawnych zezwalających na nakazanie organowi przeprowadzenia dowodów, w tym przypadku dodatkowych badań lekarskich skarżącego. Jednakże skoro organ nie widział takiej potrzeby, to powinien dać temu wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Organ w żaden sposób nie odniósł się do podniesionych w odwołaniu argumentów skarżącego czym naruszył dyspozycję art. 7, 77 § 1, art. 80 i art. 157 § 3 k.p.a.

Organ rozpoznając ponownie sprawę, zobowiązany jest do uwzględnienia powyższych uwag, ze szczególnym uwzględnieniem interesu skarżącego, bowiem decyzja o uznaniu go za całkowicie niezdolnego do zawodowej służby wojskowej będzie rzutowała na jego dalsze życie zawodowe.

Z uwagi na powyższe, Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" i art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późń. zm.) orzekł, jak w sentencji.