II SA/Łd 1016/13
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2013-12-03Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Renata Kubot-Szustowska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Dnia 3 grudnia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Kubot - Szustowska po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2013 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku M. W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. W. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie grzywny w celu przymuszenia p o s t a n a w i a: odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie
M. W. zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...], nr [...], którym utrzymano w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia [...], nr [...], o nałożeniu na M. W. grzywny w celu przymuszenia, w wysokości 30 769,50 złotych, z powodu uchylania się przez zobowiązaną od wykonania obowiązku określonego w decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia [...], nr [...], w treści skargi wnosząc o zwolnienie od kosztów sądowych.
Ze złożonego oświadczeniu o stanie rodzinnym i majątkowym, uzupełnionego pismem z dnia 4 listopada 2013 roku, wynika iż skarżąca jest matką samotnie wychowującą dwoje dzieci w wieku szkolnym, nie pracuje, nie posiada żadnych oszczędności. Pozostaje w separacji faktycznej z mężem (nie orzeczonej przez sąd), który prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z dobrowolnych alimentów od męża w łącznej kwocie 1000 złotych, po 500 złotych na każde dziecko. Nie posiada informacji o dochodach i majątku męża. Posiada dom o powierzchni ok. 120 m2, zlokalizowany na należącej do niej nieruchomości o powierzchni 1800 m2. Nie posiada rachunków bankowych.
Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 8 listopada 2013 roku odmówiono skarżącej przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Owo postanowienie doręczono skarżącej w dniu 19 listopada 2013 roku.
Pismem z dnia 25 listopada 2013 roku skarżąca wniosła sprzeciw od wskazanego powyżej postanowienia, w jego uzasadnieniu wskazując, iż nie zgada się ze stanowiskiem referendarza, iż mąż w którym jest w separacji winien uczestniczyć w zobowiązaniach skarżącej względem Skarbu Państwa. Podkreśliła, że nie jest współwłaścicielem nieruchomości, której dotyczy skarga bowiem ona jest jej jedyną właścicielką. Z tego powodu mąż odmówił jej finansowego wsparcia w przedmiotowej sprawie. Dodała, że separacja ich małżeństwa trwa od 2007 roku, zatem skarżąca nie zna sytuacji finansowej męża.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm.), powoływanej dalej jako p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Jednocześnie ustawodawca w art. 246 § 1 p.p.s.a. uzależnił przyznanie prawa pomocy od wykazania przez stronę, że nie ma ona środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym) lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym).
Prawo pomocy jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiste i obiektywnie niemożliwe. Należy zatem zauważyć, iż stosownie do powyższych przepisów, warunkiem przyznania prawa pomocy jest wykazanie przez stronę, iż występują przesłanki uzasadniające jej udzielenie.
W przedmiotowej sprawie skarżąca wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, poprzez zwolnienie od kosztów sądowych, co oznacza, iż zobowiązana była do wykazania, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z przedstawionych przez skarżącą okoliczności wynika, iż jest ona matką samotnie wychowującą dwoje dzieci w wieku szkolnym, nie pracuje, nie posiada żadnych oszczędności. Pozostaje w separacji faktycznej z mężem (nie orzeczonej przez sąd), który prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z dobrowolnych alimentów od męża w łącznej kwocie 1000 złotych, po 500 złotych na każde dziecko. Nie posiada informacji o dochodach i majątku męża. Posiada dom o powierzchni ok. 120 m2, zlokalizowany na należącej do niej nieruchomości o powierzchni 1800 m2. Nie posiada rachunków bankowych.
W ocenie Sądu wnioskodawczyni nie wykazała dostatecznie, że jej sytuacja świadczy o spełnieniu przesłanek do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Wprawdzie w nadesłanych wyjaśnieniach wskazała, że jest bezrobotna, ale nie udzieliła żadnych szczegółowych informacji dotyczących sytuacji majątkowej swojego męża (poza tym, iż nie prowadzi z nim wspólnego gospodarstwa domowego), jednakże powyższe okoliczności nie zwalniają wnioskodawczyni od wykazania szczegółowej sytuacji finansowej własnej oraz małżonka. Wnioskodawczyni powinna wykazać nie tylko swoją sytuację majątkową, ale również sytuację majątkową innych członków rodziny, którzy pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym bądź są zobowiązani do alimentacji (art. 252 p.p.s.a). Bezspornym jest że skarżąca jest z mężem w relacji powinności alimentacyjnych. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określają stosunki między małżonkami i między rodzicami i dziećmi nakładają na małżonków, rodziców i dzieci określone obowiązki alimentacyjne (art. 128 k.r.o). Do obowiązków tych zalicza się również pomoc w opłaceniu kosztów postępowania sądowego, toczonego przez osobę uprawnioną do alimentacji. Podkreślić należy, iż obowiązek wzajemnej pomocy małżonków wygasa dopiero w momencie rozwiązania związku małżeńskiego przez rozwód (poza wyjątkiem przewidzianym w art. 60 k.r.o.) i sądowego orzeczenia separacji (art. 614 § 1 k.r.o.). Zatem faktyczna separacja małżonków nie może wpłynąć na przyznanie mu prawa pomocy.
Konkludując podkreślić należy fakt pozostawania skarżącej w związku małżeńskim, którego jedną z konsekwencji jest wzajemna pomoc i obowiązek alimentacyjny. Istnienie tego obowiązku pozostaje przy tym bez związku z małżeńskim ustrojem majątkowym. Jak wielokrotnie wskazywano w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i sądów powszechnych, do w/w obowiązków zalicza się również pomoc w opłaceniu kosztów postępowania sądowego, toczonego przez osobę uprawnioną do alimentacji (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1989 roku, w sprawie o sygn. akt II CZ 80/89, Lex nr 8963, z dnia 5 maja 1967 roku, w sprawie o sygn. akt I CZ 37/67, Lex nr 6155, postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 października 2004 roku, w sprawie o sygn. akt GZ 71/04, ONSAiWSA z 2005 roku, nr 1, poz. 8 oraz z dnia 28 września 2011 roku, w sprawie o sygn. akt I FZ 196/11, Lex nr 948873).
Tym samym uznać należy, iż brak ujawnienia sytuacji materialnej męża, nie pozwala na ocenę rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącej pod kątem spełniania przesłanek koniecznych do przyznania prawa pomocy w żądanym zakresie (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 roku, w sprawie o sygn. akt I FZ 463/08 oraz z dnia 28 maja 2009 roku w sprawie o sygn. akt I FZ 104/09, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem: orzeczenia.nsa.gov.pl).
Wobec powyższego Sąd, na podstawie Wobec powyższego Sąd, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2, w związku z art. 245 § 3 oraz art. 260 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.
LS
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Renata Kubot-Szustowska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Dnia 3 grudnia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Kubot - Szustowska po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2013 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku M. W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. W. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie grzywny w celu przymuszenia p o s t a n a w i a: odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie
M. W. zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...], nr [...], którym utrzymano w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia [...], nr [...], o nałożeniu na M. W. grzywny w celu przymuszenia, w wysokości 30 769,50 złotych, z powodu uchylania się przez zobowiązaną od wykonania obowiązku określonego w decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia [...], nr [...], w treści skargi wnosząc o zwolnienie od kosztów sądowych.
Ze złożonego oświadczeniu o stanie rodzinnym i majątkowym, uzupełnionego pismem z dnia 4 listopada 2013 roku, wynika iż skarżąca jest matką samotnie wychowującą dwoje dzieci w wieku szkolnym, nie pracuje, nie posiada żadnych oszczędności. Pozostaje w separacji faktycznej z mężem (nie orzeczonej przez sąd), który prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z dobrowolnych alimentów od męża w łącznej kwocie 1000 złotych, po 500 złotych na każde dziecko. Nie posiada informacji o dochodach i majątku męża. Posiada dom o powierzchni ok. 120 m2, zlokalizowany na należącej do niej nieruchomości o powierzchni 1800 m2. Nie posiada rachunków bankowych.
Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 8 listopada 2013 roku odmówiono skarżącej przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Owo postanowienie doręczono skarżącej w dniu 19 listopada 2013 roku.
Pismem z dnia 25 listopada 2013 roku skarżąca wniosła sprzeciw od wskazanego powyżej postanowienia, w jego uzasadnieniu wskazując, iż nie zgada się ze stanowiskiem referendarza, iż mąż w którym jest w separacji winien uczestniczyć w zobowiązaniach skarżącej względem Skarbu Państwa. Podkreśliła, że nie jest współwłaścicielem nieruchomości, której dotyczy skarga bowiem ona jest jej jedyną właścicielką. Z tego powodu mąż odmówił jej finansowego wsparcia w przedmiotowej sprawie. Dodała, że separacja ich małżeństwa trwa od 2007 roku, zatem skarżąca nie zna sytuacji finansowej męża.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm.), powoływanej dalej jako p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Jednocześnie ustawodawca w art. 246 § 1 p.p.s.a. uzależnił przyznanie prawa pomocy od wykazania przez stronę, że nie ma ona środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym) lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym).
Prawo pomocy jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiste i obiektywnie niemożliwe. Należy zatem zauważyć, iż stosownie do powyższych przepisów, warunkiem przyznania prawa pomocy jest wykazanie przez stronę, iż występują przesłanki uzasadniające jej udzielenie.
W przedmiotowej sprawie skarżąca wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, poprzez zwolnienie od kosztów sądowych, co oznacza, iż zobowiązana była do wykazania, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z przedstawionych przez skarżącą okoliczności wynika, iż jest ona matką samotnie wychowującą dwoje dzieci w wieku szkolnym, nie pracuje, nie posiada żadnych oszczędności. Pozostaje w separacji faktycznej z mężem (nie orzeczonej przez sąd), który prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z dobrowolnych alimentów od męża w łącznej kwocie 1000 złotych, po 500 złotych na każde dziecko. Nie posiada informacji o dochodach i majątku męża. Posiada dom o powierzchni ok. 120 m2, zlokalizowany na należącej do niej nieruchomości o powierzchni 1800 m2. Nie posiada rachunków bankowych.
W ocenie Sądu wnioskodawczyni nie wykazała dostatecznie, że jej sytuacja świadczy o spełnieniu przesłanek do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Wprawdzie w nadesłanych wyjaśnieniach wskazała, że jest bezrobotna, ale nie udzieliła żadnych szczegółowych informacji dotyczących sytuacji majątkowej swojego męża (poza tym, iż nie prowadzi z nim wspólnego gospodarstwa domowego), jednakże powyższe okoliczności nie zwalniają wnioskodawczyni od wykazania szczegółowej sytuacji finansowej własnej oraz małżonka. Wnioskodawczyni powinna wykazać nie tylko swoją sytuację majątkową, ale również sytuację majątkową innych członków rodziny, którzy pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym bądź są zobowiązani do alimentacji (art. 252 p.p.s.a). Bezspornym jest że skarżąca jest z mężem w relacji powinności alimentacyjnych. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określają stosunki między małżonkami i między rodzicami i dziećmi nakładają na małżonków, rodziców i dzieci określone obowiązki alimentacyjne (art. 128 k.r.o). Do obowiązków tych zalicza się również pomoc w opłaceniu kosztów postępowania sądowego, toczonego przez osobę uprawnioną do alimentacji. Podkreślić należy, iż obowiązek wzajemnej pomocy małżonków wygasa dopiero w momencie rozwiązania związku małżeńskiego przez rozwód (poza wyjątkiem przewidzianym w art. 60 k.r.o.) i sądowego orzeczenia separacji (art. 614 § 1 k.r.o.). Zatem faktyczna separacja małżonków nie może wpłynąć na przyznanie mu prawa pomocy.
Konkludując podkreślić należy fakt pozostawania skarżącej w związku małżeńskim, którego jedną z konsekwencji jest wzajemna pomoc i obowiązek alimentacyjny. Istnienie tego obowiązku pozostaje przy tym bez związku z małżeńskim ustrojem majątkowym. Jak wielokrotnie wskazywano w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i sądów powszechnych, do w/w obowiązków zalicza się również pomoc w opłaceniu kosztów postępowania sądowego, toczonego przez osobę uprawnioną do alimentacji (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1989 roku, w sprawie o sygn. akt II CZ 80/89, Lex nr 8963, z dnia 5 maja 1967 roku, w sprawie o sygn. akt I CZ 37/67, Lex nr 6155, postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 października 2004 roku, w sprawie o sygn. akt GZ 71/04, ONSAiWSA z 2005 roku, nr 1, poz. 8 oraz z dnia 28 września 2011 roku, w sprawie o sygn. akt I FZ 196/11, Lex nr 948873).
Tym samym uznać należy, iż brak ujawnienia sytuacji materialnej męża, nie pozwala na ocenę rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącej pod kątem spełniania przesłanek koniecznych do przyznania prawa pomocy w żądanym zakresie (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 roku, w sprawie o sygn. akt I FZ 463/08 oraz z dnia 28 maja 2009 roku w sprawie o sygn. akt I FZ 104/09, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem: orzeczenia.nsa.gov.pl).
Wobec powyższego Sąd, na podstawie Wobec powyższego Sąd, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2, w związku z art. 245 § 3 oraz art. 260 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.
LS
