IPPP1/443-1355/11-2/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 2 września 2011 r. (data wpływu 7 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uwzględniania w podstawie opodatkowania opłat i prowizji otrzymywanych z tytułu świadczenia czynności bankowych - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 7 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uwzględniania w podstawie opodatkowania opłat i prowizji otrzymywanych z tytułu świadczenia czynności bankowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz następujące zdarzenie przyszłe:

Bank działając na podstawie stosownego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego oraz zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72 poz. 665 ze zm., zwanej dalej: „Prawo Bankowe”), świadczy za wynagrodzeniem szereg usług finansowych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, na które składają się czynności wymienione w treści art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 6 ust. 1 Prawa Bankowego (zwanych dalej: „czynnościami bankowymi”).

Wykonując przedmiotowe czynności, w zdecydowanej większości przypadków, Bank świadczy usługi zwolnione z opodatkowania VAT. W związku ze świadczeniem wskazanych powyżej usług, Bank otrzymuje określone wynagrodzenie, którego wartość jest kalkulowana w oparciu o określoną kategorię przychodową. W przypadku znacznej części czynności bankowych kwota wynagrodzenia należnego Bank z tego tytułu jest ustalana w formie opłaty lub prowizji określonej kwotowo bądź procentowo. Taki sposób określania wynagrodzenia dotyczy przykładowo następujących usług świadczonych przez Bank, objętych zakresem zwolnienia od VAT:

usług w zakresie prowadzenia i obsługi rachunków bankowych,

usług kredytowych w postaci kart kredytowych,

kredytów i pożyczek (tj. prowizja za przyznanie kredytu / pożyczki),

usług udzielania gwarancji bankowych.

Kwoty przedmiotowych opłat oraz prowizji traktowane są przez Bank, dla celów rozliczeń podatku VAT, jako wynagrodzenie (obrót) z tytułu wykonywanych czynności bankowych. Kwoty opłat i prowizji otrzymanych bądź nieotrzymanych a wymagalnych, w danym okresie ujmowane są w podstawie opodatkowania ustalanej dla celów rozliczeń podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wskazane powyżej opłaty oraz prowizje powinny być uwzględniane w podstawie opodatkowania ustalanej dla celów rozliczeń podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy wskazane w stanie faktycznym opłaty oraz prowizje powinny być uwzględniane w podstawie opodatkowania ustalanej dla celów rozliczeń podatku VAT.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, zasadniczo podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (lub ewentualnie osoby trzeciej). Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Jak stanowi art. 29 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

W przypadku świadczenia usług bankowych, przedstawionych w stanie faktycznym wniosku, obrotem jest kwota należna Bankowi z tytułu świadczenia wskazanych usług, tj. kwota opłaty lub prowizji, pomniejszona o kwotę należnego podatku (przy czym usługi te podlegają zwolnieniu od podatku VAT).

W konsekwencji, zdaniem Banku, w przypadku świadczenia usług bankowych, obrotem jest kwota opłat i prowizji związanych z tymi usługami.

W związku z powyższym Bank wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i art. 8 ww. ustawy. I tak, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 cyt. ustawy o VAT).

Wskazać należy, iż dla uznania, że dostawa towaru lub świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, czy odbiorcy usługi zapłaty. W konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegała tylko ta dostawa lub świadczenie usług, w przypadku których istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Usługą będzie jednak tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia. Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Mając powyższe na uwadze, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za opłatę, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, iż Wnioskodawca – Bank, świadczy za wynagrodzeniem szereg usług finansowych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych. Wykonując czynności bankowe, w zdecydowanej większości przypadków, świadczy usługi zwolnione z opodatkowania VAT. W związku ze świadczeniem wskazanych powyżej usług, Bank otrzymuje określone wynagrodzenie, którego wartość jest kalkulowana w oparciu o określoną kategorię przychodową. W przypadku znacznej części czynności bankowych kwota wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy z tego tytułu jest ustalana w formie opłaty lub prowizji określonej kwotowo bądź procentowo. Taki sposób określania wynagrodzenia dotyczy przykładowo następujących usług świadczonych przez Bank, objętych zakresem zwolnienia od VAT: usług w zakresie prowadzenia i obsługi rachunków bankowych, usług kredytowych w postaci kart kredytowych, kredytów i pożyczek (tj. prowizja za przyznanie kredytu / pożyczki), usług udzielania gwarancji bankowych. Kwoty przedmiotowych opłat oraz prowizji traktowane są przez Bank, dla celów rozliczeń podatku VAT, jako wynagrodzenie (obrót) z tytułu wykonywanych czynności bankowych. Kwoty opłat i prowizji otrzymanych bądź nieotrzymanych a wymagalnych, w danym okresie ujmowane są w podstawie opodatkowania ustalanej dla celów rozliczeń podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy wzbudza prawidłowość uwzględniania wskazanych powyżej opłat i prowizji w podstawie opodatkowania ustalanej dla celów rozliczeń podatku VAT. Wskazać należy, iż wykonywane przez Bank czynności bankowe spełniają definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie klient Banku, mogący korzystać z np. rachunku bankowego czy z kapitału udostępnionego przez Bank. W związku ze świadczonymi usługami Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w postaci opłat lub prowizji (określonych procentowo lub kwotowo). Powyższe opłaty oraz prowizje pobierane przez Bank są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez klienta Banku.

Zaznaczyć należy, iż stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38-40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku:

usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;

usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;

usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Skoro więc czynności bankowe wykonywane przez Wnioskodawcę są na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za świadczenie usług podlegające tej ustawie, opłaty te - stanowiące w istocie wynagrodzenie, odpłatność za świadczenie usług, tj. w przedmiotowej sprawie prowizje oraz opłaty za czynności bankowe, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawioną sytuację oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż w przypadku świadczonych usług bankowych przedstawionych przez Wnioskodawcę, obrotem jest kwota należna Bankowi z tytułu świadczenia ww. usług, tj. wynagrodzenie w formie opłat oraz prowizji. Bez znaczenia przy tym jest okoliczność, czy należności te zostały fizycznie uiszczone, czy też nie, istotne jest bowiem, aby należności te były wymagalne. Stąd też, w przedmiotowej sprawie jest to kwota zarówno opłat i prowizji otrzymanych (zapłaconych), jak również opłat i prowizji nieotrzymanych, a wymagalnych.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a także zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.