ILPP2/443-155/10-2/EWW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2010 r. (data wpływu 1 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług finansowych – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 1 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług finansowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W celu pokrycia własnych potrzeb finansowych, Wnioskodawca (dalej: Osoba fizyczna) zawarł w przeszłości umowę pożyczki pieniężnej z podmiotem zagranicznym z siedzibą na terenie Cypru – jednego z krajów Unii Europejskiej (dalej: Pożyczkodawca).

Omawiana powyżej usługa świadczona na rzecz Osoby fizycznej przez Pożyczkodawcę polega na przeniesieniu przez Pożyczkodawcę na rzecz Osoby fizycznej określonej ilości pieniędzy. Osoba fizyczna zobowiązuje się zaś zwrócić Pożyczkodawcy tę samą ilość pieniędzy wraz z odsetkami w terminach ustalonych w indywidualnej umowie. Odsetki wypłacane z tytułu udzielonej pożyczki wynikają z ustalonego w umowie oprocentowania i są wymagalne w terminach określonych w takiej umowie. Odsetki te stanowią wynagrodzenie Pożyczkodawcy z tytułu świadczenia na rzecz Osoby fizycznej usług polegających na udzielaniu pożyczek pieniężnych.

Pożyczkodawca nie jest podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce i podlega opodatkowaniu VAT na Cyprze (w innej niż Polska jurysdykcji). Jednocześnie Osoba fizyczna nie jest podatnikiem VAT w Polsce (nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT).

W chwili zawierania umowy pożyczki środki pieniężne znajdowały się na rachunku bankowym Pożyczkodawcy prowadzonym przez bank z siedzibą w Polsce (tj. znajdującym się „na terenie” Polski).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie przez Osobę fizyczną umowy pożyczki, a w konsekwencji nabycie usług finansowych (do których zaliczają się usługi polegające na udzielaniu pożyczek), nie wiąże się z koniecznością rozliczenia importu usług dla celów VAT przez Osobę fizyczną...

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym stanie faktycznym zastosowanie znajdą następujące regulacje polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, polscy usługobiorcy usług niematerialnych, świadczonych na ich rzecz przez podmioty zagraniczne, są podatnikami z tytułu tych czynności, co oznacza, iż są oni zobowiązani do rozliczania importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT. Niemniej jednak, zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o VAT, wspomniany przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju. W konsekwencji, mając na względzie, iż Osoba fizyczna nie jest podatnikiem VAT, nie będzie ona zobowiązana do rozliczenia importu usług.

Jednocześnie usługi świadczone przez Pożyczkodawcę podlegać powinny opodatkowaniu VAT zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą ustalania miejsca świadczenia dla celów VAT, tj. w miejscu siedziby usługodawcy (art. 27 ust. 1 ustawy o VAT).

Osoba fizyczna wskazała dodatkowo, iż stanowisko odpowiadające jej stanowisku, jakie zostało zaprezentowane powyżej zajął między innymi:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja indywidualna z dnia 14 lipca 2009 r., ILPP2/443-505/09-4/GZ),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja indywidualna z dnia 13 lipca 2009 r., IPPP2/443-467/09-2/PW),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja indywidualna z dnia 30 grudnia 2008 r., lTPP1/443-926/08/MN),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja indywidualna z dnia 15 lutego 2008 r., ILPP1/443-408/07-3/MK).

W świetle powyższych uwag, w stanie faktycznym opisanym we wniosku Osoba fizyczna nie będzie zobowiązana do rozpoznania importu usług finansowych dla celów VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w celu pokrycia własnych potrzeb finansowych, Wnioskodawca (Osoba fizyczna) zawarł umowę pożyczki pieniężnej z podmiotem zagranicznym z siedzibą na terenie Cypru – jednego z krajów Unii Europejskiej (Pożyczkodawca). Przedmiotowa usługa polega na przeniesieniu przez Pożyczkodawcę na rzecz Zainteresowanego określonej ilości pieniędzy, którą ten zobowiązuje się zwrócić wraz z odsetkami w terminach ustalonych w indywidualnej umowie. Odsetki wypłacane z tytułu udzielonej pożyczki wynikają z ustalonego w umowie oprocentowania i są wymagalne w terminach w niej określonych. Odsetki te stanowią wynagrodzenie Pożyczkodawcy z tytułu świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług polegających na udzielaniu pożyczek pieniężnych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT.

Podatnikami, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 stosuje się również w przypadku, gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności lub inne miejsce prowadzenia działalności usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach (art. 17 ust. 1a ustawy).

W myśl art. 17 ust. 2 ustawy, przepisów w ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97 (art. 17 ust. 3 ustawy).

W świetle powyższych przepisów przez import usług rozumie się zatem usługi spełniające łącznie następujące warunki:

* miejscem świadczenia (opodatkowania) usługi - zgodnie z art. 28a-28o ustawy – jest terytorium Polski,

* usługodawcą jest podatnik mający siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium Polski, niezależnie od tego czy na terenie Wspólnoty, czy też poza jej terytorium,

* usługobiorcą jest osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, bądź osoba fizyczna, będący podatnikami, o których mowa w art. 15 mający siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium Polski,

* usługodawca nie rozliczył w Polsce podatku należnego z tytułu wykonanej usługi na rzecz polskiego usługobiorcy (z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów).

W przypadku świadczenia usług bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W myśl art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się prez to:

1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Zgodnie z art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajdują się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce prowadzenia działalności.

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, bądź stałe miejsce prowadzenia działalności, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, czyli opodatkowanie usługi zostaje przeniesione do państwa, gdzie następuje faktyczna konsumpcja usługi.

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany nie jest podatnikiem VAT w Polsce (nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT), natomiast Pożyczkodawca nie jest podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce i podlega opodatkowaniu VAT na Cyprze (w innej niż Polska jurysdykcji). Wobec powyższego, powołany przepis art. 28b ust. 1 ustawy, nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Stosownie natomiast do art. 28c ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d-28f, art. 28g ust. 2, art. 28h-28n.

Analiza sprawy wskazuje jednak, że powyższe wyłączenia nie mają zastosowania w niniejszym przypadku.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Zainteresowany będący usługobiorcą usługi będącej przedmiotem pytania, nie jest podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Dla ustalenia miejsca świadczenia usługi finansowej ma więc zastosowanie art. 28c ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem jej świadczenia, a tym samym opodatkowania jest terytorium Cypru.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie nie dochodzi do świadczenia usług na terytorium Polski, tym samym nie znajdzie w niej zastosowania także art. 2 pkt 9 ustawy.

Reasumując, Wnioskodawca (osoba fizyczna) nie ma obowiązku rozliczenia importu usług z tytułu nabycia usług finansowych, ponieważ miejscem ich świadczenia (opodatkowania) jest terytorium Cypru.

Zatem, stanowisko Zainteresowanego uznano za prawidłowe, jednakże uzasadnienie tego stanowiska jest inne niż przez niego przedstawione.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że z dniem 1 stycznia 2010 r. (z wyjątkami określonymi w art. 8 tej ustawy), weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 195, poz. 1504), zgodnie z którą uchylone zostały art. 27 i art. 28, a dodano art. 28a do art. 28o regulujące kwestię określenia miejsca świadczenia usług oraz zmianie uległo brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 17 ust. 2, art. 17 ust. 3 ustawy.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie podatku od towarów i usług w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie importu usług finansowych. Natomiast część wniosku w ww. zakresie dotycząca zdarzenia przyszłego została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji indywidualnej z dnia 8 kwietnia 2010 r. Nr ILPP2/443 155/10 3/EWW.

Ponadto, kwestie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych będą przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.