PI/443-145/06/P/06

Pytanie podatnika:

Czy nabycie towaru transportowego bezpośrednio z Węgier gdy jego dostawcą jest firma ze Szwajcarii podlega opodatkowaniu VAT w Polsce?

Decyzja

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( j. t. Dz. U. z 2005r. nr 8, poz. 60 ze zm.),

w związku z rażącym naruszeniem prawa zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego zawierające interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie wystąpienia obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy towar sprowadzono z Węgier a fakturę sprzedaży wystawiła szwajcarska firma, nie zarejestrowana jako podatnik VAT UE.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 25 października 2005r. (data wpływu do US 14.11.2005 r.) Podatnik - reprezentowana przez pełnomocnika zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy w odniesieniu do przedstawionego poniżej stanu faktycznego wystąpi u podatnika obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu nabycia towaru?

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Podatniczka dokonała nabycia używanego osuszacza VC999 Typ 33.78i od kontrahenta ze Szwajcarii, niezarejestrowanego dla podatku od wartości dodanej na terytorium Unii Europejskiej. Przedmiotowy towar odebrano bezpośrednio od kontrahenta z Węgier i na zlecenie podatniczki przetransportowano z terytorium Węgier na terytorium Polski.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Podatnik wyraziła pogląd, iż opisana transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przez nabywcę w Polsce.

W odpowiedzi na powyższy wniosek Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, iż stanowisko Podatnika przedstawione w jego wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego.

W uzasadnieniu w/w postanowienia Naczelnik Urzędu Skarbowego wskazał, iż zgodnie z art. 17 ust.1 pkt.5 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem art. 135-138. Zgodnie z art. 17 ust.5 ustawy przepis ust.1 pkt.5 stosuje się , jeżeli nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju, albo osoba prawna niebędącą podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust.6. W świetle powyższych przepisów, w przypadku gdy dokonującym dostawy towarów na terytorium Polski jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, obowiązanym do rozliczenia przedmiotowej transakcji jest nabywca towarów, czyli zapytujący Podatnik.

A zatem w transakcja pomiędzy Podatnikiem a kontrahentem ze Szwajcarii, nie zarejestrowanym dla podatku od wartości dodanej na terytorium Unii Europejskiej podlega - w ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w kraju według stawek właściwych dla towaru będącego przedmiotem dostawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po weryfikacji przedmiotowego postanowienia stwierdza co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają :

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z w/w przepisu, regulującego zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynika, iż rozstrzygające znaczenie dla określenia zakresu i sposobu opodatkowania przedmiotowej transakcji ma ustalenie miejsca świadczenia wykonywanych czynności.

W przepisach art. 7 ust. 8 i art. 22 ust. 1 - 3 w/w ustawy o podatku od towarów i usług uregulowano w sposób szczególny zasady dotyczące określenia miejsca świadczenia przy dostawie towarów w przypadku transakcji łańcuchowych, tj. transakcji, w których występuje kilka podmiotów zawierających transakcje dotyczące jednego towaru, który przekazywany jest przez pierwszy podmiot w łańcuchu na rzecz ostatniego z podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 8 w/w ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Zatem na mocy art. 7 ust. 8 cyt. ustawy w przypadku transakcji łańcuchowej, gdy dostawa towaru dokonywana jest przez kilka podmiotów a towar przemieszczany jest tylko od pierwszego dostawcy do ostatniego nabywcy uznaje się, iż dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tej transakcji.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Podatniczkę wynika, iż nabyła ona od kontrahenta ze Szwajcarii, niezarejestrowanego dla podatku od wartości dodanej na terytorium Unii Europejskiej używany osuszacz VC999 Typ 33.78i. Przedmiotowy towar odebrano bezpośrednio od kontrahenta z Węgier i na zlecenie Podatniczki przetransportowano z terytorium Węgier na terytorium Polski.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej transakcji biorą udział trzy podmioty, przy czym pierwszy z nich, tj. podmiot z Węgier (kraju członkowskiego Unii Europejskiej), wydał towar bezpośrednio ostatniemu nabywcy (tj. do Podatniczki), to mimo iż w/w towar nie trafia do drugiego w kolejności podmiotu (tj. kontrahenta ze Szwajcarii), uznaje się zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy, iż dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

W przypadku wyżej opisanej transakcji (zwanej transakcją łańcuchową) w świetle art. 7 ust. 8 ustawy występują więc dwie dostawy:

1. dostawa pomiędzy kontrahentem z Węgier a kontrahentem z kraju trzeciego (Szwajcarii),

2. dostawa pomiędzy kontrahentem z kraju trzeciego (Szwajcarii) a Podatniczką.

W myśl generalnej zasady wyrażonej w art. 21 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy;

Jak wynika natomiast z art. 22 ust. 2 w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru jest przyporządkowana tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie.

Natomiast w myśl zapisu w art. 22 ust. 3 w przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawę towarów, która:

1. poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;

2. następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Jak wynika z analizy przywołanych przepisów, w przypadku transakcji łańcuchowej, w której bierze udział kilka podmiotów w ten sposób, iż pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie. Miejscem jej świadczenia, a zatem i opodatkowania, jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia transportu lub wysyłki - art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W przedstawionym stanie faktycznym, takim że trzech kontrahentów z różnych państw (Węgier, Szwajcarii i Polski) dokonuje transakcji polegającej na dostawie tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w łańcuchu dostawy (Podatniczce), to z uwagi na fakt, iż Podatniczka zleca dokonanie transportu towarów - transport ten zgodnie z art. 22 ust. 2 w/w ustawy jest przyporządkowany dostawie na jej rzecz, tj. dostawie między kontrahentem ze Szwajcarii i kontrahentem z Polski. W takim przypadku miejscem świadczenia (opodatkowania) będzie terytorium kraju w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia transportu, tj. terytorium Węgier - art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Natomiast dla dostawy towarów objętej transakcją łańcuchową, do której nie jest przypisana wysyłka lub transport ( tutaj: Węgier - Szwajcar) miejsce świadczenia zależy od tego, czy dostawa towarów poprzedza wysyłkę, czy też następuje po niej. Zgodnie z art. 22 ust. 3 pkt 1 dostawę towarów, która poprzedza wysyłkę lub transport - uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów.

W związku z powyższym miejscem dokonania dostawy towarów pomiędzy kontrahentem z Węgier i Szwajcarii, tj. dostawy poprzedzającej transport towarów uznaje się terytorium Węgier.

W przedstawionym stanie faktycznym zatem miejscem opodatkowania obu dostaw, tj. pomiędzy kontrahentem z Węgier a kontrahentem ze Szwajcarii oraz kontrahentem ze Szwajcarii a Podatniczką będą Węgry.

Z zakresu przedmiotowego opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 5 ust. 1) wynika, iż opodatkowaniu podlegają nabycia towarów, które wyczerpują znamiona wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.

Odpowiadając zatem wprost na zapytanie Podatniczki, czy z tytułu nabycia przedmiotowego osuszacza ciąży na niej obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług należy odpowiedzieć na pytanie, czy czynność nabycia tego towaru spełnia definicję wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów ?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 w/w ustawy przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 2 przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że:

1. nabywcą towarów jest:

a) podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika,

b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a

- z zastrzeżeniem art. 10;

2. dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się również - zgodnie z art. 11 ust. 1 cyt. ustawy przemieszczanie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium kraju.

Oceniając przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że nabycie towaru od kontrahenta ze Szwajcarii, nie będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej, w sytuacji, gdy towar będący przedmiotem dostawy jest bezpośrednio transportowany z Węgier do Polski nie stanowi wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w rozumieniu art. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji nie znajdzie również zastosowania przepis art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, albowiem przemieszczenia towaru nie dokonuje podatnik podatku od wartości dodanej.

Zatem przedmiotowa transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

W świetle powyższego, w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku rozstrzygnięcie zawarte w przedmiotowym postanowieniu jest rażąco sprzeczne z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Będący podstawą rozstrzygnięcia Naczelnika Urzędu Skarbowego przepis art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług miałby bowiem zastosowanie jedynie w sytuacji, gdy miejscem świadczenia dla dostawy towaru pomiędzy kontrahentem ze Szwajcarii i kontrahentem z Polski byłoby terytorium kraju, co w sytuacji opisanej we wniosku nie miało miejsca.

Takie działanie obliguje Dyrektora Izby Skarbowej do podjęcia rozstrzygnięcia w oparciu o art. 14b § 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie bowiem z art. 14b § 2 w/w ustawy interpretacja o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona w drodze decyzji, tj. w trybie określonym w § 5. W myśl art. 14b § 5 pkt 2 cyt. ustawy organ odwoławczy z urzędu w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także, jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

Przedstawiając powyższe Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku orzekł jak w sentencji decyzji.

Na niniejszą decyzję Strona może na podstawie art. 223 § 1 i 2 w związku z art. 221 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. nr 8, poz. 60 z 2005r. ze zm.) wnieść odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku w terminie 14 dni od jej doręczenia.