ILPP1/443-20/11-4/MK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym, przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2010 r. (data wpływu 4 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości dłużnika w trybie licytacji komorniczej – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 4 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości dłużnika w trybie licytacji komorniczej. Dnia 21 marca 2011 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W rewirze komorniczym prowadzona jest egzekucja przeciwko dłużnikowi, tj. Spółdzielni Mieszkaniowej w likwidacji. Egzekucja została skierowana do nieruchomości dłużnika stanowiącej działkę gruntu nr 264/29 o powierzchni 0,0898 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Dla przedmiotowej działki brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Biegły sądowy dla celów wyceny przyjął funkcję z uprzednio obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, tj. przeznaczenie pod budownictwo mieszkaniowe z infrastrukturą towarzyszącą.

Dnia 21 marca 2011 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie stanu faktycznego wskazując, iż dłużnik, tj. Spółdzielnia Mieszkaniowa w likwidacji jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nabycie przez dłużnika nieruchomości nastąpiło na podstawie przekazania przez Agencję Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa w roku 1994. Przedmiotowy grunt jest nieruchomością niezabudowaną, i brak na niej budynków, budowli lub ich części. Przedmiotowa nieruchomość jest – jak wyjaśnił Zainteresowany – niezabudowana i została przeznaczona – stosownie do zapisów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy – na usługi, działalność handlowo-usługową.

Względem działki nie były wydawane decyzje administracyjne o warunkach zabudowy.

Przedmiotowa nieruchomość nie była przez dłużnika wykorzystywana w działalności gospodarczej i nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych.

Ponadto, jak wyjaśnił Zainteresowany, prowadzi egzekucję z innej nieruchomości dłużnika (egzekucja na etapie opisu i oszacowania nieruchomości), po dokonaniu opisu i oszacowania będzie wyznaczona licytacja nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wskutek sprzedaży ww. nieruchomości, w drodze licytacji publicznej, Komornik jest obowiązany odprowadzić podatek od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa ww. nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stawka podatku w niniejszej sprawie wyniesie 22%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przed nowelizacją – tj. do dnia 31 grudnia 2010 r. – wskazany przepis brzmiał następująco: „przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.”

Podstawowa stawka podatku – w myśl art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Niemniej jak wynika z art. 146a pkt 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., wprowadzonego art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578 ze zm.), oraz zmienionego art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona jest od podatku dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Celem określenia, czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy się odwołać do przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.).

W myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – w myśl zapisów ust. 2 powołanego przepisu – określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), a w przypadku ich braku inne akty ustanowione przez właściwe organy (studium uwarunkowań oraz decyzja o warunkach zabudowy).

W myśl art. 9 ust. 1 i ust. 4 ww. ustawy, w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego dalej „studium”. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, iż o przeznaczeniu danego terenu, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz w sytuacji, gdy nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, decyduje przeznaczenie terenu określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Z kolei dane z ewidencji gruntów i budynków mogą być stosowane wyłącznie posiłkowo, gdyż nie zawierają danych o „przeznaczeniu” danego gruntu, co jest warunkiem decydującym o zwolnieniu od podatku w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, a jedynie obejmują dane dotyczące ich aktualnego wykorzystania – art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.).

Dokonując zatem podsumowania powyższej analizy stwierdzić należy, iż kwestię zasad kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej oraz zakres i sposób postępowania w sprawach przeznaczenia terenów na określone cele oraz ustalenia zasad ich zagospodarowania i zabudowy określa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z zawartych w niej przepisów wynika, że o przeznaczeniu terenu decyduje plan zagospodarowania przestrzennego sporządzony, dla terenów gminy – przez gminę oraz że ustalenia tego planu kształtują sposób wykonywania prawa własności nieruchomości. W przypadku natomiast jego braku określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wyjaśnić należy, iż sama polityka przestrzenna gminy wyrażona jest w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, którego uchwalenie jest niezbędnym etapem uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Co prawda przepis art. 9 cyt. ustawy stanowi, że studium nie jest aktem prawa miejscowego, jednakże jego postanowienia są wiążące dla organów Gminy przy uchwalaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu. Z kolei ewidencja gruntów i budynków stosowana przy ocenie nieruchomości, jest jedynie urzędowym zbiorem informacji faktycznych a ponadto również nie jest aktem prawa miejscowego.

W konsekwencji, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest obok miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania, środkiem prawnym kształtowania polityki przestrzennej przewidzianym przez ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Te właśnie środki mają bezpośredni wpływ na gospodarkę nieruchomościami w skali gminy i w odniesieniu do konkretnego właściciela nieruchomości (por. wyrok NSA z dnia 27 lipca 2008 r., sygn. akt I FSK 868/07).

Podkreślenia wymaga, że według przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, kryterium wyłączającym ze zwolnienia od podatku jest przeznaczenie terenu pod zabudowę, nie zaś rzeczywisty sposób wykorzystania działek lub rodzaj gruntu wynikający z wypisu z ewidencji gruntów.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Komornik prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi, tj. Spółdzielni Mieszkaniowej, skierowaną do działki gruntu nr 2XX/2X. Dłużnik jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Nieruchomość jest działką niezabudowanego gruntu, dla której brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Natomiast według zapisów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, działka przeznaczona jest na usługi i działalność handlowo-usługową.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż dostawa działki nr 2XX/2X jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż zbyciu podlega składnik majątku czynnego podatnika VAT, będący w świetle ustawy o podatku od towarów i usług towarem. W konsekwencji sprzedaż działki jest czynnością, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, nie korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Stosownie natomiast do art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, czynność ta jest opodatkowana podstawową stawką, tj. do dnia 31 grudnia 2010 r. 22%, a od 1 stycznia 2011 r., 23% stawką podatku VAT.

Zgodnie z art. 18 ustawy, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Jak stanowi art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Egzekucja z nieruchomości, zgodnie z art. 921 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.), należy do komornika sądowego, w którego okręgu nieruchomość jest położona.

Poza wymienionymi wyżej obowiązkami komornika sądowego jako płatnika VAT, wynikającymi z art. 8 Ordynacji podatkowej, obowiązują jeszcze te wynikające z przepisów wykonawczych do ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z § 22 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212 poz. 1337 ze zm.), organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, ze zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.), w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów; kopię faktury otrzymuje dłużnik. Fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Faktura dokumentująca tego typu sprzedaż, w myśl § 22 ust. 4, powinna spełniać wymogi, o których mowa w § 5 i § 7 ust. 1, jak również zawierać dodatkowo nazwę i adresy organów egzekucyjnych. Ponadto, jako sprzedawcę wpisuje się w fakturze nazwę i adres dłużnika, przy czym za podpisy osób uprawnionych do wystawienia faktury uważa się podpisy kierowników organów egzekucyjnych (lub osób przez nich upoważnionych), o których mowa w ust. 1. Kopię faktury, o której mowa wyżej, zgodnie z § 22 ust. 5 cytowanego rozporządzenia, organ egzekucyjny przekazuje dłużnikowi, zachowując jedną kopię w swojej ewidencji.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że komornik dokonując sprzedaży w imieniu i na rzecz dłużnika będącego podatnikiem VAT jest zobowiązany do zastosowania stawki podatku VAT właściwej dla przedmiotu sprzedaży.

Reasumując, dokonując dostawy po 1 stycznia 2011 r. Komornik Sądowy zobowiązany jest od powyższej transakcji odprowadzić podatek VAT w stawce 23%.

Należy zauważyć, iż stawka 22% podatku miałaby zastosowanie do opisanej transakcji wówczas, gdyby dostawa nieruchomości miała miejsce w okresie do dnia 31 grudnia 2010 r.

Z uwagi na powyższe stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.