IPPB2/436-62/07-4/SP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 07.09.2007 r. (data wpływu 10.09.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zarządzania nadwyżkami finansowymi w postaci umów o udzielanie pożyczek lub dokonywanie depozytów – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 10.09.2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zarządzania nadwyżkami finansowymi w postaci umów pożyczek i dokonywania depozytów.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

H. jest spółką prawa handlowego zarejestrowaną we Francji. A. P. jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowaną w Polsce, zależną od A. H. (A. H. posiada 100% udziałów jedynego udziałowca A. P.). Zarządzanie przez A. H. nadwyżkami finansowymi okresowo występującymi w A. P. A. P. i A. H. zamierzają zawierać transakcje na podstawie zawartej między nimi umowy ramowej o świadczenie kilku kategorii usług finansowych. Przedmiotowa umowa obejmuje m. in. zarządzanie przez A. H. nadwyżkami finansowymi okresowo występującymi w A. P. Transakcje, które byłyby zawierane na podstawie przedmiotowej umowy ramowej mogą przybrać postać albo umów o udzielanie pożyczek przez A. P. na rzecz A. H., albo umów o dokonywanie depozytów przez A. P. w A. H. A. H. świadczy już na rzecz podmiotów wchodzących w skład Grupy A. innych niż A. P. usługi zarządzania nadwyżkami finansowymi takich podmiotów, w ramach realizowanych przez A. H. na rzecz takich podmiotów usług finansowych.

Wariant zarządzania nadwyżkami A. P. poprzez udzielanie pożyczek przez A. P. na rzecz A. H.:

W przypadku pożyczki udzielanej przez A. P. na rzecz A. H., A. H. byłby zobowiązany uiszczać odsetki na rzecz A. P. wg oprocentowania, co do zasady określonego w umowie ramowej. Udzielanie takich pożyczek warunkowane byłoby posiadaniem przez A. P. wolnych środków finansowych umożliwiających A. P. udzielenie przedmiotowych pożyczek.

Wariant zarządzania nadwyżkami A. P. poprzez dokonywanie depozytów przez A. P. w A. H.:

W przypadku dokonywania depozytów przez A. P. w A. H., A. H. byłby zobowiązany uiszczać odsetki na rzecz A. P. wg oprocentowania, co do zasady określonego w umowie ramowej. Dokonywanie depozytów przez A. P. w A. H. warunkowane byłoby posiadaniem przez A. P. wolnych środków finansowych umożliwiających A. P. dokonywanie przedmiotowych depozytów.

Pismem z dnia 27 września 2007 r. Nr IPPB2/436-62/07-2/SP wezwano wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku w zakresie wyczerpującego przedstawienia zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie o następujące informacje:

1. A. H. nie jest udziałowcem A. P., A. H. posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym jedynego udziałowca A. P.

2. Miejsce zawarcia umowy pożyczki:

Indywidualne umowy pożyczki mają być zawierane poprzez zgłaszanie zapotrzebowania na zawarcia danej indywidualnej umowy przez A. P. określającego warunki danej indywidualnej umowy – za wyjątkiem jej oprocentowania przewidzianego już postanowieniami umowy ramowej – oraz potwierdzenie przez A. H. przyjęcia warunków proponowanych przez A. P.

Powyższe przełożone na aparat pojęciowy prawa cywilnego oznacza wg Wnioskodawcy, że A. . będzie składał ofertę zawarcia indywidualnej umowy pożyczki, a A. H. będzie przyjmował taką ofertę.

Tym samym, w świetle treści art. 70 § 2 K. c., do zawarcia indywidualnej umowy pożyczki będzie dochodziło na terytorium Polski z chwilą otrzymania przez A. P. potwierdzenia przyjęcia przez A. H. oferty złożonej przez A. P.

3. Gdzie będą znajdować się środki pieniężne w chwili podpisania umowy pożyczki...

Takie miejsce może być różne w zależności od konkretnej indywidualnej umowy pożyczki.

Miejscem tym może być terytorium Francji lub terytorium Polski.

W przypadku, gdy dana indywidualna umowa pożyczki będzie dotyczyć nowych ustaleń co do środków już wcześniej pożyczonych środki pieniężne będą znajdować się we Francji.

W przypadku, gdy dana indywidualna umowa będzie dotyczyć ustaleń co do środków jeszcze nie pożyczonych, środki pieniężne będą znajdować się w Polsce.

4. Określenie rodzaju depozytu:

W świetle definicji zawartej w art. 845 Kodeksu cywilnego, rozważany w sprawie depozyt będzie miał charakter depozytu nieprawidłowego, ponieważ A. H. będzie uprawniony do dysponowania środkami pieniężnymi podlegającymi deponowaniu przez A. P.

5. Miejsce zawarcia umowy depozytu:

Indywidualne umowy depozytu mają być zawierane poprzez zgłaszanie zapotrzebowania na zawarcia danej indywidualnej umowy przez A. P. określającego warunki danej indywidualnej umowy – za wyjątkiem jej oprocentowania przewidzianego już postanowieniami umowy ramowej – oraz potwierdzenie przez A. H. przyjęcia warunków proponowanych przez A. P.

Powyższe przełożone na aparat pojęciowy prawa cywilnego oznacza wg Wnioskodawcy, że A. P. będzie składał ofertę zawarcia indywidualnej umowy depozytu, a A. H. będzie przyjmował taką ofertę.

Tym samym, w świetle treści art. 70 § 2 K. c., do zawarcia indywidualnej umowy depozytu będzie dochodziło na terytorium Polski z chwilą otrzymania przez A. P. potwierdzenia przyjęcia przez A. H. oferty złożonej przez A. P.

6. Gdzie będą znajdować się środki pieniężne w chwili zawarcia umowy depozytu...

Takie miejsce może być różne w zależności od konkretnej indywidualnej umowy depozytu.

Miejscem tym może być terytorium Francji lub terytorium Polski.

W przypadku, gdy dana indywidualna umowa będzie dotyczyć nowych ustaleń co do środków już wcześniej zdeponowanych przez A. P. środki pieniężne będą znajdować się we Francji.

W przypadku, gdy dana indywidualna umowa będzie dotyczyć ustaleń co do środków jeszcze nie zdeponowanych przez A. P. środki pieniężne będą znajdować się w Polsce.

.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy czynności udzielania pożyczek przez A. P. w stanie faktycznym jak wyżej opisany są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Czy czynności dokonywania depozytów przez A. P. w A. H. w stanie faktycznym jak wyżej opisany są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy:

Czynności udzielania pożyczek przez A. P. w stanie faktycznym jak wyżej opisanym są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności udzielania pożyczek przez A. P. w stanie faktycznym jak wyżej opisany stanowić będą wykonywanie usługi pośrednictwa finansowego. Usługodawcą będzie A. P., a nie A. H., jako że udzielanie pożyczek pieniężnych jest ze swej natury usługą świadczoną na rzecz pożyczkobiorcy (przez pożyczkodawcę). Zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku usług finansowych jest miejsce, gdzie nabywca usługi (tu: A. H.) posiada swoją siedzibę (tu: Francja). Oznacza to, że przedmiotowe usługi są opodatkowane we Francji. Natomiast ustawodawstwo francuskie, zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej zwalnia usługi finansowe z podatku VAT.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdy przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania danej czynności cywilnoprawnej na podstawie odrębnych przepisów jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest zwolniona od tego podatku, to czynność taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W stanie faktycznym jest spełniona przesłanka zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ omawiane czynności udzielania pożyczek przez A. P. na rzecz A. H., (odpowiednio z perspektywy A. H. zaciągania pożyczek w A. P.), są wg prawa francuskiego zwolnione z opodatkowania francuskim podatkiem VAT.

W konsekwencji czynności udzielania pożyczek przez A. P. na rzecz A. H. są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności dokonywania depozytów przez A. P. w A. H. w stanie faktycznym jak wyżej opisany są zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych. Omawiane czynności A. P. stanowić będą wnoszenie depozytów pieniężnych do A. H. W konsekwencji stanowić one będą usługi pośrednictwa finansowego. Usługodawcą w tym przypadku jest A. H., a nie A. P., jako że przyjmowanie depozytów pieniężnych jest ze swej natury usługą świadczoną na rzecz deponenta, (przez podmiot depozyt przyjmujący). Tym samym miejscem świadczenia przedmiotowych usług będzie Polska, a usługi będą zwolnione z opodatkowania VAT.

W konsekwencji zwolnienie czynności wnoszenie depozytów przez A. P. do A. H. z opodatkowania VAT takie wnoszenie depozytów przez A. P. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy pożyczki lub depozytu nieprawidłowego jest biorący pożyczkę lub przechowawca.

Na tle przedstawionych zdarzeń przyszłych, stwierdzam, co następuje.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1.następujące czynności cywilnoprawne:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

umowy pożyczki,

(uchylona),

umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

umowa dożywocia,

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,

(uchylona),

ustanowienie hipoteki,

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

umowy depozytu nieprawidłowego,

umowy spółki (akty założycielskie);

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy depozytu nieprawidłowego. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego czynność stanowi depozyt nieprawidłowy, gdy podmiot przechowujący może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności, jeżeli ich przedmiotem są:

rzeczy znajdujące się na terytorium RP lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium RP;

rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium RP.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

umowy spółki i jej zmiany,

umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Przepis ten ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Przy czym należy zaznaczyć, że o wyłączeniu czynności z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. W przypadku zawartej umowy pożyczki, udzielonej przez podmiot świadczący usługi finansowe, to pożyczkodawca korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 1a pkt 7 ww. ustawy użyte w tej ustawie określenia oznaczają podatek od towarów i usług – podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Wnioskodawca w złożonym wniosku powołał art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który zawiera wykaz czynności niepodlegających opodatkowaniu, a nie zwolnionych z podatku.

Zwolnienie podatkowe i niepodleganie podatkowi spełniają podobne funkcje na gruncie danego podatku. W obydwu sytuacjach skutkiem jest niepowstanie obowiązku zapłaty podatku. Jednakże są to tylko podobne, a nie identyczne funkcje.

W przypadku zwolnienia podatkowego mamy do czynienia z objęciem danej kategorii sytuacji zakresem danego podatku, która jest jednak wyeliminowana z opodatkowania na podstawie wyraźnego przepisu wprowadzającego takie zwolnienie.

Natomiast w razie niepodlegania podatkowi, te sytuacje nie są w ogóle objęte danym podatkiem.

Zatem, w sytuacji gdy Spółka zaciągnie pożyczkę od podmiotu będącego podatnikiem podatku od towarów i usług lub weźmie w depozyt pieniądze od takiego podmiotu, który świadczy usługi pośrednictwa finansowego zwolnione z tego podatku, pożyczka i depozyt będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie powołanego uprzednio przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż czynności udzielania pożyczek i dokonywania depozytów, które korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.