IBPBII/1/436-174/10/MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 27 lipca 2010r.), uzupełnionym w dniu 18 października 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki zawartej w 2009r. - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 27 lipca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki zawartej w 2009r. Wniosek uzupełniono w dniu 18 października 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką celową zawiązaną celem realizacji inwestycji o charakterze deweloperskim oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca w grudniu 2009r. zawarł umowę pożyczki ze Spółką X. Na mocy umowy Spółka X zobowiązała się do udzielenia na rzecz wnioskodawcy pożyczki w kwocie 8.500.000 zł. Zgodnie z umową pożyczka udzielona została na okres pięciu lat, a jej zwrot wraz z całością należnych odsetek nastąpi wraz z zakończeniem okresu umowy (naliczone odsetki nie podlegają kapitalizacji w trakcie trwania umowy).

Spółka X, podobnie jak wnioskodawca, jest spółką celową zawiązaną celem realizacji inwestycji o charakterze deweloperskim (Spółka X oraz wnioskodawca mają tych samych wspólników). Przedmiotem zasadniczej działalności Spółki X jest realizacja na posiadanym gruncie zespołu budynków mieszkalnych, wielorodzinnych wraz z miejscami postojowymi w podziemnych halach garażowych oraz infrastrukturą towarzyszącą (tj. chodnikami, zewnętrznymi miejscami postojowymi, terenami zielonymi, ogrodzeniem, itp.). Przedsięwzięcie zrealizowane przez Spółkę X stanowi drugi etap budowy większego projektu deweloperskiego - osiedla. Spółka X jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W zakres działalności Spółki X, wynikający z umowy spółki oraz wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, nie wchodzi działalność polegająca na udzielaniu pożyczek. Udzielona pożyczka ma poboczny charakter w stosunku do podstawowej działalności Spółki X jaką jest działalność deweloperska. Pożyczka została sfinansowana z nadwyżek finansowych wygenerowanych przez Spółkę X w związku z postępem procesu sprzedaży lokali w zrealizowanym projekcie deweloperskim. Spółka X nie wyklucza udzielenia w przyszłości kolejnej pożyczki na rzecz wnioskodawcy, niemniej plany te na chwilę obecną nie są skonkretyzowane.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana w stanie faktycznym czynność udzielenia wnioskodawcy pożyczki na podstawie umowy podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych...

W ocenie wnioskodawcy pożyczka otrzymana od Spółki X na podstawie umowy stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W świetle powyższych regulacji, jeśli dane świadczenie nie może zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów, stanowi ono świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca podkreślił, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, aby czynności takie jak odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą one być wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika, tj. podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat tej działalności, zaś zgodnie z art. 15 ust 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Według wnioskodawcy w świetle powyższych regulacji, status podatnika jest kategorią obiektywną zależną od tego, w jakim charakterze określonego świadczenia spełniającego definicję dostawy towarów czy świadczenia usług dokonuje konkretny podmiot. Dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności nie ma znaczenia fakt wykazania lub nie wykazania danego rodzaju czynności w umowie spółki lub w Krajowym Rejestrze Sądowym. Istotne jest natomiast to, czy dana czynność została wykonana w ramach zawodowej płaszczyzny podmiotu charakteryzującej się zorganizowaniem oraz ciągłością. Co więcej, w charakterze podatnika dla danej transakcji zdaniem wnioskodawcy może również występować podmiot gospodarczy w przypadku dokonywania jednorazowej czynności, jeżeli z okoliczności wynika potencjalna możliwość wykonywania czynności powtórnie. W ocenie wnioskodawcy oznacza to, iż o występowaniu w charakterze podatnika nie decyduje ilość dokonanych transakcji, lecz fakt, czy transakcje te wykonywane są w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz z wykorzystaniem zasobów mających źródło w tej działalności.

Wnioskodawca wskazał, iż w przedmiotowym przypadku Spółka X udzieliła mu pożyczki na podstawie umowy. Przez umowę pożyczki zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Według wnioskodawcy w przedmiotowym przypadku udzielenie pożyczki stanowi świadczenie ze strony pożyczkodawcy polegające na udostępnieniu do korzystania określonej kwoty środków finansowych w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek. Pożyczka ta, zdaniem wnioskodawcy stanowi zatem odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem wnioskodawcy pożyczka udzielona przez Spółkę X na podstawie umowy stanowi czynność wykonaną przez pożyczkodawcę działającego w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Wskazuje na to między innymi fakt, iż została ona udzielona ze środków Spółki X zgromadzonych w związku z zasadniczą działalnością tego podmiotu (tj. działalnością deweloperską). Potwierdza to również fakt, iż Spółka X nie wyklucza udzielenia wnioskodawcy w przyszłości kolejnej pożyczki na podobnych zasadach, o ile pozwolą na to środki finansowe oraz wystąpi po stronie wnioskodawcy potrzeba zaciągnięcia dodatkowej pożyczki (nawet jeśli plany te nie są w chwili obecnej skonkretyzowane). Działalność w zakresie udzielania pożyczek nie wynika wprawdzie z umowy Spółki X oraz danych wynikających z Krajowego Rejestru Sądowego, niemniej jednak fakt ten zdaniem wnioskodawcy, w tym przypadku w żadnym stopniu nie decyduje o charakterze transakcji. Istotne jest natomiast to, iż udzielenie odpłatnej pożyczki przez Spółkę X można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny działalności tego podmiotu (w tym do pomocniczej działalności finansowej, która nie jest zasadniczym celem działalności Spółki).

Zdaniem wnioskodawcy, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług pożyczka udzielona na podstawie umowy korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług. Stosownie do tej regulacji zwalnia się od podatku z wyłączeniem katalogu enumeratywnie wskazanych wyjątków usługi pośrednictwa finansowego wskazane w Sekcji J w grupowaniach 65-67 zgodnie z obowiązującym dla celów podatku od towarów i usług rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: PKWiU 1997). Usługi udzielania pożyczek przez podmioty niebędące bankami ani instytucjami finansowymi sklasyfikowane są w grupowaniu 65.22 PKWiU 1997, tj. jako usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym. Usługi takie nie należą do żadnego z wyjątków wskazanych w poz. nr 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji podlegają one zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z art. 2 ust 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana lub zwolniona z podatku od towarów i usług. W analizowanym przypadku, pożyczka udzielona wnioskodawcy na podstawie umowy stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług (przy czym podmiotem działającym w charakterze podatnika jest pożyczkodawca). W konsekwencji, zdaniem wnioskodawcy, udzielona Spółce - wnioskodawcy pożyczka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, zdaniem wnioskodawcy, udzielona przez Spółkę X na podstawie umowy pożyczka stanowi usługę pośrednictwa finansowego, dla której pożyczkodawca występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Usługa ta z uwagi na swój charakter podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług. W konsekwencji udzielona na podstawie umowy pożyczka nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca powołał się na interpretacje indywidualne wydane przez:

Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy:

Znak: ITPP2/443-89/10/RS,

Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie:

Znak: IPPP2/443-738/09-2/PW,

Znak: IPPP1/443-209/10-4/IGo,

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach:

Znak: IBPP2/443-1058/08/EJ,

Znak: IBPP2/443-1177/08/LŻ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostanie wydane postanowienie odrębne rozstrzygnięcie.

Należy również nadmienić, iż w przedmiotowej sprawie – jako, że czynność cywilnoprawna została dokonana w grudniu 2009r. – będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2009r.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy, podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Ponieważ w ustawie brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie Kodeks cywilny.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

umowy spółki i jej zmiany,

umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony (lub strona) tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

We wniosku wnioskodawca wskazuje, że pożyczka udzielona mu na podstawie zawartej umowy stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług. Zatem skoro jak twierdzi wnioskodawca przedmiotowa umowa pożyczki jest objęta przepisami ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje to wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym wnioskodawca z tytułu zawartej umowy nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.