PO 4/AK-722-1150/95

W związku z wątpliwościami dotyczącymi stosowania § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z 25.1.1994 r. w sprawie odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych oraz obniżek podatku dochodowego (Dz.U. Nr 18, poz. 62 i Nr 558, poz. 295 i z 1995 r. Nr 89, poz. 445) Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Rozporządzeniem Rady Ministrów z 13.7.1995 r. zmienione zostały niektóre postanowienia wspomnianego na wstępie rozporządzenia Rady Ministrów z 25.1.1994 r. Zgodnie z tą zmianą m.in. nowe brzmienie otrzymał również § 7, regulujący kwestie utraty przez podatników prawa do odliczeń albo obniżek, o których mowa w rozporządzeniu, jeżeli za rok podatkowy, w którym z nich skorzystali, albo przed upływem trzech lat od końca roku podatkowego, w którym skorzystali lub w którym zakończyli korzystanie z odliczeń albo obniżek, wystąpią u tych podatników za poszczególne lata zaległości we wpłatach poszczególnych podatków (np. dochodowego od osób prawnych, dochodowego od osób fizycznych, od towarów i usług, akcyzowego, importowego) stanowiących dochody budżetu państwa oraz składek na ubezpieczenie społeczne i składek na Fundusz Pracy przekraczające, odrębnie z każdego tytułu 0,5% (w tym odrębnie z tytułu każdego podatku) kwoty wpłat dokonanych w tych latach.

Oznacza to, że w przypadku zobowiązań podatkowych przesłanką utraty prawa do odliczeń lub obniżek jest zaległość podatkowa w rozliczeniu za rok podatkowy, nie zaś zaległość we wpłatach poszczególnych zaliczek, które jakkolwiek są zaległością w rozumieniu art. 19 ustawy z 19.12.1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz.U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.) i należy je traktować zgodnie z przepisami tej ustawy, to jednak nie powodują one utraty prawa do tych odliczeń lub obniżek. Analogicznie powinny być rozpatrywane przesłanki utraty prawa do odliczeń lub obniżek w przypadku zaległości podatkowych, z którymi przepisy dotyczące tych podatków nie wiążą obowiązku zaliczkowego ich wpłacania, jak również składek ZUS i składek na Fundusz Pracy. Dodać przy tym należy, iż zmiany w § 7 rozporządzenia z 25.1.1994 r., stosownie do § 4 pkt 3 rozporządzenia z 13.7.1995 r. mają zastosowanie do wydatków inwestycyjnych poniesionych od 1.1.1994 r. Podatnicy, którzy nabyli prawo do odliczeń lub obniżek, a następnie prawo to utracili z przyczyn określonych w § 7 ust. 1, 1a i 1b rozporządzenia, zobowiązani są do zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę dokonanych odliczeń, do których utracili prawo, a w razie poniesienia straty - do jej zmniejszenia o tę kwotę w miesiącu następującym po miesiącu, w którym utracili prawo do odliczeń, albo wpłacenia kwoty obniżki zryczałtowanego podatku dochodowego w następnym miesiącu po miesiącu, w którym utracili prawo do tej obniżki, w terminie przewidzianym do wpłat tych podatków. Jeżeli utrata prawa do ulg i odliczeń nastąpiła w ostatnim miesiącu roku podatkowe, podwyższenie podstawy opodatkowania, lub w przypadku straty - pomniejszenie tej straty, powinno nastąpić w terminie, w którym podatnik obowiązany jest do dokonania pierwszej, w kolejnym roku, wpłaty tego podatku. W takich przypadkach wpłata podatku dochodowego w terminie i na zasadach określonych w § 7 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia powoduje, iż u podatnika nie powstaje obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę. Niedotrzymanie natomiast terminu zapłaty podatku (na zasadach określonych w ww. przepisie) powoduje konieczność zapłaty odsetek za zwłokę liczonych od tego terminu, a nie od daty skorzystania z odliczeń lub obniżek. Utrata bowiem prawa do odliczeń lub obniżki obejmuje jedynie zwrot podatku należnego od dochodu, o który została pomniejszona podstawa opodatkowania (lub obniżony został zryczałtowany podatek dochodowy). Podkreślić należy, iż utratę prawa do odliczeń i obniżek ustawodawca uzależnił od wystąpienia okoliczności faktycznych i prawnych określonych w § 7 rozporządzenia, nie zaś od stwierdzenia tego faktu przez organa skarbowe.

Ministerstwo Finansów wyjaśnia również, że w przypadku podatników, którzy nie nabyli prawa do odliczeń lub obniżek, o których mowa w rozporządzeniu, a mimo to takich odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych lub obniżek dokonali, zaległość podatkową podatnika z tego tytułu należy traktować zgodnie z przepisami ustawy z 19.12.1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz.U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.).

Analogiczne zasady postępowania, związane z utratą prawa do odliczeń lub obniżek, mają zastosowanie w odniesieniu do podatników korzystających z odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych oraz obniżek na zasadach określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 24.1.1995 r. w sprawie odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych oraz obniżek podatku dochowego w gminach zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym (Dz.U. Nr 14, poz. 63).